
عید پاک چه روزی است؟/ نگاهی به آداب و سنتهای بزرگترین جشن مسیحیان در جهان
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو؛ عید پاک یا عید قیام مسیح یکی از بزرگترین و مهمترین جشنهای مسیحیان است که در روز یکشنبه پس از اولین ماه کامل اعتدال بهاری برگزار میشود. این جشن در بسیاری از کشورهای دنیا با آداب و رسوم مختلفی همراه است. عید پاک نه تنها یک جشن مذهبی برای مسیحیان است بلکه با نمادها و رسوم فرهنگی غنی نیز همراه است. این عید با رستاخیز حضرت عیسی مسیح ارتباط دارد و مسیحیان در این روز به یاد قیام مسیح از مرگ و بازگشت او به آسمان جشن میگیرند.
عید پاک در ایالات متحده و اروپا
در ایالات متحده و کشورهای اروپای شمالی، یکی از نمادهای اصلی عید پاک، تخممرغهای رنگی است که بچهها در این روز به دنبال آنها میگردند. این تخممرغها نماد زندگی جدید و تولد دوباره هستند و در بسیاری از خانوادهها، تخممرغهای رنگی توسط خرگوش عید پاک در باغها پنهان میشود. این سنت از قرن ۱۷میلادی رایج شد و همچنان محبوب است.
در انگلستان و دیگر کشورهای اروپای شمالی، مردم برای برگزاری مراسم عید پاک، خانوادههای خود را گرد هم میآورند و غذاهای ویژهای چون ژامبون، گوشت بره و تخممرغهای رنگی سرو میکنند. همچنین در این روز، برخی از مردم درختها را با تخممرغهای رنگی تزئین میکنند.
عید پاک در کشورهای اروپای شرقی
در کشورهای اروپای شرقی مانند لهستان و اوکراین، سنتهای خاصی در جشن عید پاک وجود دارد. در لهستان، مردم در روز دوشنبه پس از عید پاک، یکدیگر را با آب میپاشند که این رسم به نماد تجدید حیات و تصفیه روح اشاره دارد. در اوکراین نیز، تخممرغهای رنگی نماد زندگی و تولد دوباره هستند و مراسمهای مذهبی و شادیهای خانوادگی در این کشور در این روز برگزار میشود.
عید پاک در کشورهای آمریکای لاتین
در کشورهای آمریکای لاتین، عید پاک یکی از بزرگترین جشنهای مذهبی است. در مکزیک و پرو، مردم با برگزاری رژهها، آیینهای مذهبی و جشنهای خیابانی به استقبال این روز میروند. در این کشورها، مردم بهطور معمول از گوشت پرهیز میکنند و بیشتر از ماهی و سبزیجات استفاده میکنند.
عید پاک در ایران
در ایران، عید پاک بیشتر در جوامع مسیحی کوچک، بهویژه در میان ارامنه، جشن گرفته میشود. در کلیساهای ارمنی در تهران و اصفهان، مراسم عبادت، خواندن سرودهای مذهبی و جشنهای خاص برگزار میشود. در این روز، مراسمات مذهبی مانند شمع روشن کردن و توزیع نان و شراب برای یادآوری شام آخر حضرت عیسی برگزار میشود.
نمادهای عید پاک
۱. تخممرغهای رنگی
تخممرغهای رنگی از شناختهشدهترین نمادهای عید پاک هستند. این سنت که از قرن هفدهم میلادی آغاز شده، نماد زندگی دوباره و زایش است. تخممرغها بهویژه در طول دوره روزهای روزه که در هفته قبل از عید پاک برگزار میشود، به عنوان نماد تولد دوباره در نظر گرفته میشوند. تخممرغهای رنگی بهطور معمول در پایان روزهداری مصرف میشوند و در برخی کشورها این تخممرغها بهعنوان هدیه به دوستان و خانواده داده میشود.
۲. خرگوش عید پاک
یکی از نمادهای شناختهشده عید پاک، خرگوش عید پاک است. خرگوش بهویژه در کشورهای پروتستان اروپایی از قرن هفدهم میلادی شناخته شده و در برخی از کشورهای دیگر، مانند سوئیس، فاخته و در آلمان روباه بهعنوان حامل تخممرغهای رنگی شناخته میشوند. این خرگوشها تخممرغها را در باغها پنهان میکنند و به کودکان فرصتی برای پیدا کردن آنها میدهند. در ایالات متحده، خرگوش عید پاک بهطور سنتی تخممرغهای رنگی را برای کودکان میگذارد.
۳. بره عید پاک
در بسیاری از کشورها، گوشت بره یکی از غذاهای سنتی عید پاک است. در کتاب مقدس، حضرت عیسی مسیح بهعنوان "بره خدا" شناخته میشود که گناهان جهان را میبرد. به همین دلیل، گوشت بره نماد قربانی و رستاخیز است. همچنین، در برخی از مراسمهای کلیسا، بره نمادی از برکت و بخشش است.
۴. شمع پاسکال
شمع پاسکال یکی از نمادهای مذهبی عید پاک است. این شمع معمولاً از موم زنبور عسل ساخته میشود و در یکشنبه عید پاک در کلیسا روشن میشود. شمع پاسکال نماد پیروزی عیسی مسیح بر مرگ و زندگی جدید است. شمعهای کوچکتر نیز برای مردم در کلیسا روشن میشود و بهعنوان نماد آغاز جدید و نور الهی در نظر گرفته میشود.
۵. گلهای سوسن
در عید پاک، گلهای سوسن نماد رستاخیز و زندگی جدید هستند. افسانهها میگویند که زمانی که حضرت عیسی بر صلیب آویخته بود، عرق یا خون او بر زمین ریخت و گلهای سوسن سفید از همان نقطه رشد کردند. بنابراین، این گلها در عید پاک نماد پاکیزگی و شفافیت و رستاخیز محسوب میشوند.
پوتین جنگ با اوکراین را در طول جشنهای عید پاک متوقف کرد
در زمینه تحولات بینالمللی، رئیسجمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، اعلام کرد که در طول جشنهای عید پاک با اوکراین آتشبس برقرار خواهد کرد. کرملین در بیانیهای اعلام کرد که نیروهای روسیه تمام فعالیتهای تهاجمی خود را برای مدت کوتاهی و تا پایان یکشنبه متوقف خواهند کرد.
این تصمیم با واکنش منفی رئیسجمهور اوکراین، ولودیمیر زلنسکی، مواجه شد که در شبکه اجتماعی «ایکس» به طعنه نوشت که هشدارهای حمله هوایی «در سراسر» کشور «در حال گسترش است». زلنسکی این وضعیت را بهعنوان «تلاش دیگر پوتین برای بازی با جان انسانها» توصیف کرد.
از زمان انتشار این بیانیه، وزارت دفاع روسیه ۲۴۶ اسیر اوکراینی را مبادله کرده است. این وزارتخانه همچنین برای نشان دادن حسن نیت، ۳۱ نیروی اوکراینی مجروح را با ۱۵ نیروی مجروح روس مبادله کرده است.
پاپ فرانسیس در مراسم عید پاک
پاپ فرانسیس در روزهای اخیر به دلیل وضعیت سلامتیاش، برخی از مراسمهای عید پاک را بهطور متفاوت برگزار کرده است. او با استفاده از ویلچر در مراسم پیش از عید پاک در کلیسای سنت پیتر حضور پیدا کرد و مؤمنین را غافلگیر کرد. او پیش از مراسم عید پاک نماز خواند و به زندانیان در زندان ریجینا کویلی نزدیک واتیکان مراسم غسل پا برگزار کرد.
پاپ فرانسیس پیش از مراسم عید پاک به زندانیان گفته است:«دوست دارم هر سال آنچه را که عیسی در روز پنجشنبه مقدس انجام داد، یعنی غسل پاها، در زندان انجام دهم.» اما به دلیل وضعیت سلامتیاش، این سنت در سال ۲۰۲۵ بهطور کامل انجام نشد. پاپ همچنان به زندانیان قول داد که برای آنها دعا خواهد کرد و تمایل خود را برای بودن در کنار آنها ابراز کرد.
طبق گزارشهای واتیکان، پاپ فرانسیس قرار است در مراسم یکشنبه عید پاک شرکت کند. اما به دلیل وضعیت جسمانی، کاردینال آنجلو کومستری به نمایندگی از پاپ فرانسیس این مراسم را رهبری خواهد کرد.
عید پاک نه تنها در دنیای مسیحیت، بلکه در بسیاری از کشورهای مختلف به یک جشن جهانی تبدیل شده است. آداب و رسوم متنوعی که در این روز برگزار میشود، نشاندهنده اهمیت این روز در تقویم مذهبی مسیحیان است. علاوه بر جشنهای مذهبی و خانوادگی، این روز بهعنوان یک نماد از رستاخیز و تولد دوباره در دلهای مسیحیان و حتی غیرمسیحیان تأثیرگذار بوده است.