برق و گاز مصرف نشده را در بورس بفروشید

 به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، محمد نظیفی در خصوص گواهی صرفه جویی انرژی در حوزه برق و گاز اظهار کرد: گواهی صرفه‌جویی، یک ورقه مالی قابل معامله در تابلوی بورس انرژی است؛ مشابه دیگر ابزار‌های مالی. این گواهی دارای بازار ثانویه بوده و نماینده‌ای از ظرفیت حامل‌های انرژی، آب یا دیگر منابعی است که در اساسنامه بورس انرژی ایران تعریف شده‌اند.

مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه بیان کرد: به بیان ساده، این ابزار نوعی تخصیص و بازتخصیص ظرفیت است. مثلاً اگر یک صنعت یا بنگاه اقتصادی پروژه‌ای برای صرفه‌جویی در مصرف گاز اجرا کند، یا در بخش کشاورزی با استفاده از الگو‌های نوین آبیاری یا کشت بهینه، در مصرف آب صرفه‌جویی شود، ظرفیت صرفه‌جویی‌شده می‌تواند به‌صورت گواهی صادر شده و در بازار عرضه شود. این نوع گواهی‌ها را «گواهی صرفه‌جویی محقق‌شده» می‌نامیم.

نظیفی افزود: این ابزار، امکان پیش‌بینی و مدیریت بهتر تقاضای موجود در بازار برق و گاز را فراهم می‌کند. گواهی‌های صرفه‌جویی شاخص‌پذیر هستند و به بنگاه‌ها اجازه می‌دهند الگوی مصرف خود را بر اساس ساعات یا شرایط کم‌هزینه‌تر تنظیم کنند. در نتیجه، از محل این صرفه‌جویی‌ها، منافع اقتصادی قابل‌توجهی برای آنها ایجاد می‌شود. از سوی دیگر، وجود این گواهی‌ها روی تابلوی بورس انرژی، به نهاد‌های عرضه‌کننده مانند شرکت‌های آب و فاضلاب، شرکت ملی گاز، شرکت‌های توزیع و دیگر سازمان‌ها کمک می‌کند تا الگوی تقاضا را در بازه‌های زمانی مختلف تحلیل و مدیریت کنند.

مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه گفت: ماحصل این سازوکار، تخصیص و بازتخصیص بهینه منابع طبیعی کشور مانند برق و گاز است؛ منابعی که امروز با ناترازی در آنها مواجهیم. اگر با استفاده از این ابزارها، قیمت اقتصادی واقعی این منابع کشف شود، مسأله ناترازی جای خود را به تخصیص کاراتر منابع خواهد داد.

نظیفی در خصوص کاربرد گواهی صرفه‌جویی در صنعت گاز اظهار کرد: در حوزه گاز، پتروشیمی‌ها از مهم‌ترین مخاطبان این ابزار هستند؛ چرا که گاز را هم به‌عنوان سوخت و هم خوراک استفاده می‌کنند. علاوه بر آن، بنگاه‌های اقتصادی متعددی نیز وجود دارند که مدل کسب‌وکارشان بر پایه قیمت‌های حمایتی حامل‌های انرژی شکل گرفته است؛ یعنی در شرایط قیمت واقعی، شاید توجیه اقتصادی نداشتند.

او در ادامه بیان کرد: گواهی صرفه‌جویی گاز به دو گروه تعلق می‌گیرد؛ یکی بنگاه‌هایی که خود مصرف‌کننده گاز هستند و پروژه صرفه‌جویی اجرا می‌کنند و دیگری سرمایه‌گذارانی که در پروژه‌های صرفه‌جویی انرژی مشارکت می‌کنند.

مدیر عامل بورس انرژی افزود: این گواهی‌ها به بنگاهی که موفق به کاهش مصرف شده، تخصیص می‌یابد و بنگاه می‌تواند آن را در بازار عرضه کرده و از منافع اقتصادی ناشی از صرفه‌جویی بهره‌مند شود. در طرف دیگر، بنگاه‌هایی که نیاز به مصرف بیشتری دارند، خریدار این گواهی‌ها خواهند بود. در واقع، دو نوع بازیگر وارد بازار می‌شوند؛ گروهی که صرفه‌جویی کرده و از محل فروش گواهی سود می‌برند و گروهی که تقاضای مازاد دارند و از طریق خرید گواهی، نیاز خود را تأمین می‌کنند.