
دیوارنگاره اربعین در شیراز؛ عهدی از کربلا تا قدس که هرگز شکسته نمیشود

به گزارش خبرنگار گروه استانهای خبرگزاری دانشجو،از نجف تا کربلا، میلیونها دل با پای پیاده پیمانی میبندند که راه حسین(ع) بیپایان است و خون او همچنان چراغ هدایت امت خواهد ماند.
امسال اما، این پیمان فقط در جادههای منتهی به کربلا جاری نشد؛ بلکه در کوچهها و میدانهای ایران نیز به تصویر کشیده شد. یکی از پرشکوهترین جلوههای این تصویر را میتوان در میدان امام حسین(ع) شیراز دید؛ جایی که دیوارنگارهای تازه با شعاری جهانی، روح تازهای به شهر داده است.
این دیوارنگاره در نگاه اول یک اثر هنری شهری به نظر میرسد، اما کمی مکث کافی است تا دریابیم که پیام آن بسیار فراتر از یک تصویر زیباست.
هنرمند، با الهام از شعار اربعین امسال «أنا علی العهد»، توانسته است پیمان امت اسلامی با حسین(ع) را بهگونهای هنری و حماسی روایت کند. این تصویر، اربعین را از یک آیین سوگواری به یک حرکت تمدنی و بیانیه سیاسی علیه ظلم ارتقا داده است.
در مرکز تصویر، گنبد طلایی مسجدالاقصی قرار دارد؛ گنبدی که سالهاست آرزوی آزادسازی آن در دل مسلمانان زنده است.
انتخاب این نماد در میانه اثر، معنایی روشن دارد: راه حسین(ع) به کربلا ختم نمیشود، بلکه مقصد نهاییاش قدس شریف است. اینجا پیوندی عمیق میان عاشورا، اربعین و آرمان فلسطین برقرار شده است؛ پیوندی که پیام وحدت امت اسلامی را به جهانیان مخابره میکند.
در دو سوی این گنبد، موجهایی عظیم و کوهپیکر برپا شدهاند. این امواج نه تنها یادآور شکوه طبیعت هستند، بلکه به یک معجزه تاریخی اشاره میکنند: شکافتن نیل توسط حضرت موسی(ع).
هنرمند با این انتخاب، به شکلی نمادین یادآوری میکند که عبور از موانع بزرگ، تنها با امداد الهی ممکن است و همان خدایی که دریای سرخ را برای قوم موسی گشود، امروز نیز راه آزادسازی قدس را خواهد گشود.
اما جانمایه اثر در پیشزمینه آن است. جایی که مردان و زنان، پیران و جوانان، و حتی کودکان، در کنار هم ایستادهاند. پرچمهای ایران و فلسطین را در دست گرفتهاند و با گامهایی استوار به سوی مسجدالاقصی در حرکتاند.
این بخش، روح جمعی امت اسلامی را نشان میدهد؛ ملتی که فراتر از قومیت و ملیت، در یک مسیر واحد گام برمیدارند.
در نگاه هر یک از این چهرهها، عزم و امیدی موج میزند،انگار همه یکصدا با امام حسین(ع) تجدید بیعت میکنند: «أنا علی العهد».
ستونها و طاقهای فیروزهای که صحنه را قاب گرفتهاند، الهامگرفته از معماری اسلامی–ایرانی هستند،معماریای که ریشه در فرهنگ و تمدن این سرزمین دارد.
این قاببندی نه تنها زیبایی بصری اثر را تکمیل میکند، بلکه نقش یک پل مفهومی را نیز بازی میکند، پلی میان گذشته باشکوه اسلامی و آیندهای که در آرزوی تحقق آن هستیم.
رنگها در این دیوارنگاره، زبان خاص خود را دارند،آبی آسمان، نماد آرامش و امید؛ سبز پرچمها، نشانه ایمان و حیات؛ سرخی، یادآور خون شهیدان و فداکاری؛ و طلایی گنبد، نماد پیروزی و وعده الهی.
این هماهنگی رنگها، بار معنایی اثر را چند برابر کرده و آن را به روایتی بصری از ایمان و مقاومت تبدیل کرده است.
میدان امام حسین(ع) شیراز، جایی که این دیوارنگاره نصب شده، از پررفتوآمدترین نقاط شهر است، این میدان نه تنها یک گذرگاه شهری، بلکه ورودی به بافت تاریخی و فرهنگی شیراز است.
انتخاب چنین مکانی برای نصب اثر، نشان میدهد که پیام آن فقط برای مردم محلی نیست؛ بلکه برای همه رهگذران، گردشگران و حتی زائرانی است که از این میدان عبور میکنند.
پیام این دیوارنگاره به گونهای طراحی شده که هر بینندهای، فارغ از زبان و ملیت، معنای مقاومت و ایستادگی را درک کند.
این نخستین بار نیست که میدان امام حسین(ع) شیراز میزبان دیوارنگارههایی با مضامین انقلابی و تمدنی میشود. در سالهای گذشته نیز آثار متعددی در این مکان نصب شدهاند که هر کدام بازتابی از یک گفتمان فرهنگی یا سیاسی بودهاند،اما آنچه دیوارنگاره امسال را متمایز میکند، همزمانی آن با اربعین و پیوند مستقیمش با شعار جهانی «أنا علی العهد» است. این پیوند، اثر را از یک تصویر شهری به یک بیانیه جهانی ارتقا داده است.
در نهایت، میتوان گفت که دیوارنگاره میدان امام حسین(ع) شیراز، تنها یک کار هنری نیست؛ بلکه آیینهای است از گفتمان جهانی اربعین. گفتمانی که اربعین را نه صرفاً یک مراسم آیینی، بلکه یک حرکت جهانی علیه ظلم معرفی میکند.
این اثر به ما یادآوری میکند که راه حسین(ع) هنوز ادامه دارد، قدس هنوز در انتظار آزادی است، و عهدی که در کربلا بسته شد، همچنان زنده و جاری است.