ژاله آموزگار: خرد انسانی، کلید پرورش نسل مبتکر در برابر چالش‌های هوش مصنوعی است

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، یکصدوچهاردهمین نشست کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با حضور ژاله آموزگار، استاد برجسته دانشگاه تهران و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی، با موضوع «سواد زندگی ۳: خرد و خردمندی» برگزار شد.

این نشست که به بررسی نقش خرد در مواجهه با فناوری‌های نوین و حفظ هویت فرهنگی اختصاص داشت، روز سه‌شنبه ۲۸ مرداد ۱۴۰۴ در کتابخانه مرجع کانون برگزار شد.

این نشست با حضور ژاله آموزگار، استاد دانشگاه تهران، مولف، مترجم، پژوهشگر فرهنگ و زبان‌های باستانی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، و همچنین چهره‌هایی، چون مصطفی رحماندوست، مرجان فولادوند، آذر رضایی، شهین نعمت‌زاده، ایران کلباسی و محمود برآبادی به‌صورت حضوری و برخط برگزار شد.

در این نشست، ژاله آموزگار به بررسی مفهوم سواد در دنیای مدرن پرداخت و اظهار داشت: «امروزه بی‌سوادی دیگر به معنای ناتوانی در خواندن و نوشتن نیست، بلکه به عدم درک فضای مجازی و فناوری‌های نوین اشاره دارد. از پرداخت قبض تا تعامل‌های روزمره، همه در این فضا انجام می‌شود.»

او افزود: برخی افراد این «بی‌سوادی» را می‌پذیرند و وظایف را به نسل جوان واگذار می‌کنند، در حالی که گروهی دیگر تلاش می‌کنند با یادگیری، خود را به‌روز نگه دارند.

آموزگار با اشاره به چالش‌های هوش مصنوعی، پرسید: «شعور هوش مصنوعی کجاست؟ وقتی فرزندان‌مان را به دست دستگاه‌ها می‌سپاریم، خطر این وجود دارد که آنها تنها به فشردن دکمه‌ها عادت کنند.»

او هشدار داد که بدون پرورش ابتکار و تفکر انتقادی، نسل آینده ممکن است به افرادی بدون خلاقیت تبدیل شوند که تنها با برنامه‌های از پیش تعیین‌شده عمل می‌کنند.

این استاد دانشگاه تأکید کرد: «اگر به فرزندان‌مان بیاموزیم داده‌ها را تحلیل کنند و خودشان فکر کنند، انسان‌هایی هوشمند خواهیم داشت.»

او همچنین به نقش خرد در پیشرفت‌های علمی و اجتماعی اشاره کرد و گفت: «خرد و دانایی مادر همه پیشرفت‌هاست. حتی ابزار‌های پیشرفته امروزی نیز توسط خرد انسانی هدایت می‌شوند.»

آموزگار با اشاره به مریم میرزاخانی، ریاضیدان برجسته ایرانی، خرد را نیروی محرکه نوآوری‌های علمی دانست و افزود: «جامعه علمی جهان باید برای کاهش مضرات فناوری‌های نوین چاره‌اندیشی کند.»

آموزگار با استناد به متون پهلوی مانند «دادستان مینوی خرد»، به انواع خرد از جمله «خرد فراسویی»، «خرد مردمی» و «دُژ خردی» اشاره کرد و گفت: «دش‌خردی به معنای آگاهی‌های نادرست است که در آموزگاران یا فرمانروایان بد دیده می‌شود.» او هم‌چنین بر جایگاه ویژه خرد در فرهنگ ایران باستان تأکید و آن را با فرهنگ‌های دیگر مقایسه کرد.

او با بیان این‌که مخالف فناوری‌های نوین نیست، از دانشجویان خواست تا مطالب را بدون تفکر نپذیرند و از خرد خود برای تحلیل استفاده کنند.

آموزگار هم‌چنین با تأکید بر اهمیت هویت فرهنگی و عشق به سرزمین، اظهار داشت: «ایران‌دوستی ما به فرهنگ جهانی چیز‌های زیادی بخشیده است. وطن‌پرستی به معنای برتری‌جویی نیست، بلکه به معنای افتخار به هویت و سرزمین خودمان است.»

این نشست با بحث‌هایی درباره پرورش خردمندی در نسل جدید و حفظ تعادل میان فناوری و هویت فرهنگی به پایان رسید و مورد استقبال شرکت‌کنندگان قرار گرفت.