ظهور را نمیتوان فقط در مذهب شیعه محدود کرد، چراکه سایر ادیان به ویژه مسیحیان بر این باورند که پیامبرشان زنده بوده در آینده ظهور خواهد کرد.
گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»؛ انتظار، فقط در مذهب شیعه محدود نشده و در دین مسیحیت نیز بهکرات به آن پرداخته شده است،زمانی که حضرت مسیح(ع) از دنیا رفتند، گروهی از یاران وی گفتند:درست است که او درگذشت و به خاک سپرده شد، ولی در روز سوم از قبر خود برخواسته و به آسمان رفته است و دوباره برای پادشاهی به زمین برخواهد گشت.
همچنین گفتتند: حضرت عیسی(ع) برای این کشته شد که فدای گناهان مردم و شوند و مدعی شدند که پیامبرای پیشین درد و رنج تصلیب وی را پیشگویی کرده بودند؛ از نظر مسیحیان حضرت عیسی(ع) شهید نشد، بلکه قربانی گناهان مردم گردید و تا جایی که تاریخ نشان میدهد این باور زیربنای مسیحیت بوده است و مسیحیان برای تبلیغ خود، این مسآله را مطرح میکنند.
پس از سعود حضرت عیسی(ع) مسیحیان یقین داشتند که او به زودی میآید، زیرا از حضرت مسیح(ع) نقل میشد که درباره خود گفته است: پسر انسان خواهد آمد در جلال پدر خویش به اتفاق ملائکه خود، و در آن وقت هرکس را موافق اعمالش جزا خواهند داد.
شوق ظهور عیسیمسیح(ع)
مردم بر اثر علاقه شدید به ظهور عیسی(ع) دچار توهماتی شدند و تاریخهایی را برای این رویداد پیشگویی کردند، این پیشگوییها مشابه پیشگوییهای ادیان دیگر، کاملا غلط از آب درآمد و در نتیجه رهبران دینی مردم را از این کار بر حزر داشتند.
فرقههای منتظر ظهور متعددی پدید آمدند که پایه آنها بر اساس این توهمات بود، برای مثال فردی بهنام «ویلیام میلر» اعلام کرد که حضرت عیسی(ع) در سال 1843 تا1844 میلادی باز خواهد گشت، پیشگویی وی تحقق نیافت و خود او متعهد شد تا دیگر پیشگویی نکند.
فرقه «اُدونیستهای روز هفتم» که بر اثر پیشگوییهای این شخص بهوجود آمد،تا عصر ما باقی است؛گروهی از آناباپتیستهادر قرن شانزدهم، برای آماده کردن سلطنت هزار ساله حضرت عیسی برخواستند و برخی از شهرها را برای مدتی در اختیار گرفتند، ولی شورش آنان بیرحمانه سرکوب شد. ایروینگیان برای سرعت بخشیدن به ظهور آن حضرت، دوازده حواری تعیین کردند ولی از این ابتکار طرفی نبستند.
گروهی از آنان به نام«نوایروینگیان» برای آن حواریون جانشینانی تعیین کردند و به این حرکت ادامه دادند. گواهان یهود برای پذیرایی از حضرت عیسی(ع) و انبیائ پیشین در آمریکا آپارتمان تهیه کردند. مورمونهاف کریستادلفینها و برخی از دیگر فرقههای عجیب و غریب مسیحیت برای شتاب دادن به ظهور حضرن مسیح(ع) به کارهایی از این قبیل دست زدند.
انتظار فرج در شیعیان
انتظار فرج در مذب شیعه، به معنای چشمداشت گشایش گرههای زندگی از سوی خداوند است، در اصطلاح به معنای چشم به راه بودن برای ظهور مهدی فاطمه(س) است.
انتظار منفی
انتظار منفی، برداشت قشری و سطحی از مهدویت است، اینگونه افراد میگویند: آنگاه که صلاح به نقطه صفر برسد، حق و حقیقت طرفداری نداشته باشد، باطل یکهتاز میدان شود، جز نیروی باطل نیرویی حکومت نکند و فرد صالحی در جهان یافت نشود، دست غیب از آستین بیرون میآید.
با وجود این تفکر، هر اصلاحی محکوم است، زیرا هر اصلاح یک نقطه روشن است و تا در اجتماع نقطه روشن هست دست غیب بیرون نمیآید. برعکس، هرگناه و فسادی ظهور را نزدیک و نزدیکتر میکند؛ پس بهترین کمک برای تسریع در ظهور و بهترین شکل انتظار،ترویج و اشاعه فساد و یا حداقل سکوت در برابر فساد حکومتهای ظالم است.
این گروه طبعآ به مصلحان و مجاهدان و آمران به معروف و ناهیان از منکر با نوعی بغض و عداوت مینگرند، زیرا آنان را تآخیرانداز ظهور و قیام مهدی(عج) میدانند. این نوع برداشت از انتظار، منجر به نوعی تعطیل شدن حدود و مقررات اسلامی میشود و باید نوعی «اباحیگری» شمرده شود که به هیچوجه با موازین اسلامی و قرآنی موافقت ندارد.
البته این گروه به جهت بدفهمی از برخی روایات به این اشتباه افتادهاند. آنها میگویند در روایت آمده است:« خداوند زمین را پر از قسط و عدل میکند، پس از آن که از ظلم و جور پر شده باشد»(در انتظار مثبت توضیح داده خواهد شد.)
انتظار مثبت
انتظار مثبت، نقطه مقابل انتظار منفی است...این گروه معتقدند: ظهور حضرت مهدی(ع) حلقهای است از حلقههای مبارزه اهل حق و باطل که به پیروزی اهل حق منتهی میشود. سهیم بودن یک فرد در این سعادت،موقوف به این است که آن فردعملآ در گروه اهل حق باشد. در روایتی آمده است:«خداوند زمین را پر از عدل و داد میکند، پس از آن که از ظلم و جور پر شده باشد.» در این حدیث تکیه بر روی ظلم شده و سخن از گروه ظالم است که مستلزم وجود گروه مظلوم است و میرساند که قیام مهدی(عج) برای حمایت مظلومانی است که استحقاق حمایت دارند.
شیخ صدوق روایتی از امام صادق(ع) نقل میکند مبنی بر اینکه: این امر(ظهور) تحقق پیدا نمیکند مگر اینگه هریک از شقی و سعید به نهایت کار خود برسند،پس سخن در این است که گروه سعدا و اشقیاء به منتها درجه شقاوت برسند(در انتظار منفی توضیح داده شد.)
از نظر روایات اسلامی در مقدمه قیام و ظهور امام(ع) یک سلسله قیامهای دیگر از طرف اهل حق صورت میگیرد. آن چه بهنام قیام یمانی قبل از ظهور بیان شده است، نمونهای از این سلسله قیامهاست.
پس «انتظار مثبت» انتظاری است که در آن، هر فرد نسبت به خود و جامعه مسئول است،این انتظار تعهد آفرین و تحرکبخش است و نوعی عبادت شمرده میشود.