یکی از معضلات جامعه، عدم اعتقاد به تقارن عمل با اندیشه است

به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از زنجان، سید زین‌العابدین صفوی روز گذشته در نشست معرفتی اساتید دانشگاه زنجان با موضوع «انسان‌شناسی» تصریح کرد: در اصطلاع عرفانی، اعمال خوب، نفس انسان را جلا می‌دهد و قرآن کریم نیز بر تغییر بینش غلط ذکر شده در نتیجه عمل الهی و تقوا تأکید فراوانی دارد.

وی دین مبین اسلام را طرفدار اصالت نیت و عمل انسان دانست و افزود: این دو عنصر مهم و اساسی در هویت انسان معنا پیدا می‌کنند؛ بنابراین در حوزه خوبی و بدی انسان‌ها، دیدگاه‌های مختلفی در خصوص اهمیت «نیات قلبی» و «اعمال» مطرح می‌شود که بسیار قابل تأمل بوده و در جامعه امروزی چالش‌های جدی ایجاد کرده است.

مدرس حوزه و دانشگاه‌های زنجان با اشاره به عقاید مارکسیست‌ها بیان داشت: برخی از فلاسفه، انسان را «عمل‌گرای صرف» می‌دانند و همانند مارکسیست‌ها، بر این اعتقاد هستند که عمل، وسیله را توجیه می‌کند و می‌توان از طریق اعمال، ولو به هر نیت و اندیشه‌ای، خوبی و بدی افراد را تشخیص داد؛ در حالی که از زمان نزول قرآن کریم نیز در بین مسلمانان این دیدگاه وجود داشته است.

صفوی گروه دوم از فلاسفه را «نیت‌گرای صرف» معرفی کرد و گفت: نظر اسلام این است که دیدگاه عمل‌گرایی و نیت‌گرایی در کنار یکدیگر اعمال شوند؛ و در آیه «انما الامعمال بنیات» «ال» کلمه «اعمال» اشاره به اعمال خوب انسان دارد.

وی با تأکید بر اینکه براساس اعتقادات اسلامی در قرآن، روایات و منطق، یک انسان تشکیل یافته از اندیشه و عمل است، تصریح کرد: اندیشه انسان طبیعی و اخلاقی است که اندیشه‌های طبیعی در بین انسان و حیوان مشترک بوده و اندیشه‌های اخلاقی مختص انسان است و در حوزه این اندیشه‌های اخلاقی، ارزش‌گذاری‌ها و اخلاقیات قابل مطرح شدن است.

این مدرس حوزه و دانشگاه‌های زنجان بیان داشت: براساس اعتقادات شهید مطهری، صفت‌های غیراکتسابی در انسان، به دو گروه مشترک و مختص تقسیم می‌شوند که صفت‌های مشترک بین انسان، حیوان و اجسام مشترکند و صفت‌های مختص، همچون غرایز، حرکت، رشد، در بین انسان و حیوان مشترکند، در حیطه غرایز، قداست معنا نداشته و کسی را به خاطر غرایز او نمی‌شود تشویق و یا مجازات کرد.

صفوی، صفات مختص انسان که ویژه اندیشه و عمل اوست را قابل ارزش‌گذاری دانست و خاطرنشان کرد: دین مبین اسلام طرفدار اصالت نیست و عمل انسان بوده و بیان می‌کند که پیوستگی این دو عنصر در هویت انسان معنا پیدا می‌کند.