میرزا کوچک درس آموخته مکتب عاشورا بود

سیدحسن سیدترابی در گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» در رشت، با تسلیت ایام سوگواری امام حسین (ع) و گرامیداشت سالگرد شهادت روحانی مبارز، میرزا کوچک خان جنگلی گفت: دانش و تربیت دینی تمام وجود میرزا را فرا گرفته بود و نوشتار و گفتارش رنگ و بوی دینی داشت و این ویژگی‌ها او را از دیگر رهبران سیاسی دنیا متمایز می‌کرد.

وی با بیان اینکه ادبیات میرزا ریشه در قرآن و اسلام و تشیع داشت، افزود: احیای فرهنگ دینی و عدالت علوی، پیوسته ورد زبانش بود.

این استاد دانشگاه سخنان، نامه‌، پیام‌، بیانیه، اندرز، تهدید، تشویق و دستورات نظامی‌ میرزا را منطبق با آموزه‌های دینی و برگرفته از آیات و روایات قرآنی دانست.

سیدترابی به وجود ادبیات اسلامی و دینی در روزنامه جنگل اشاره کرد و گفت: با مطالعه روزنامه جنگل به راحتی می‌توان جلوه‌گری ادبیات دینی و حوزوی میرزا در به‌کارگیری واژگان را مشاهده کرد.

وی با اشاره به اینکه توجه میرزا به این سبک از ادبیات حتی دشمنان او را نیز وا می‌داشت که برای دادن وعده وعیدهایشان به میرزا، از این سبک و گفتار استفاده کنند، ادامه داد: میرزا کوهنوردی، بیابانگردی، گرسنگی و بی‌خوابی را سلاح درخشنده‌ای می‌دانست که او را در وصول به هدف، محکم‌تر می‌کرد.

عضو هیئت علمی گروه ادبیات و زبان فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت نهضت جنگل به رهبری میرزا را یکی از نخستین جنبش‌های آزادیخواهانه و استعمار ستیز پس از انقلاب مشروطیت در ایران دانست و گفت: تاکنون از زوایای مختلف و در قالب کتاب‌های متعدد، مقاله‌ها و همایش‌های علمی به این امر پرداخته شده اما هنوز نسل جوان و به ویژه دانشجویان و دانش‌پژوهان کشورمان با بسیاری از زوایای این جنبش و شخصیت میرزا چندان آشنا نیستند.

سیدترابی با اشاره به روحیه شهادت طلبی میرزا افزود: میرزا کوچک درس آموخته مکتب عاشورا بود و سخنرانی آخر میرزا، شب عاشورای امام حسین (ع) را به یاد انسان می‌آورد که در آخرین سخنرانی خود مانند این امام بزرگوار به یاران خود اجازه داد تا به میل خود راه همراهی و یا کناره‌گیری از مبارزه را انتخاب کنند.

وی با تصریح بر اینکه میرزا کوچک در تمام دوران زندگی‌اش همواره به رسم یک انقلابی زیست، خاطرنشان کرد: زندگی وی از آغاز جنبش و نهضتش در گیلان نیز با روحیات آزادگی، آزادی‌خواهی، عدالت‌جویی و روح حماسی یکی شده بود.

این استاد دانشگاه میرزا کوچک را دوستدار و خواستار پیشرفت فرهنگ و عمران بر پایه عدالت در کشور نامید و متذکر شد: میرزا کوچک‌خان به ادبیات و فرهنگ ایران عشق می‌ورزید و با توجه به معرفی میرزا در آثار بزرگان می‌توان دریافت که طبع شاعری نیز داشت و به اشعار حماسی به‌ویژه شاهنامه فردوسی بسیار علاقه‌مند بود و طبق گفته استاد ابراهیم فخرایی در کتاب «سردار جنگل»، در مرکز تأسیسات نظامی جنگل گوراب‌زرمیخ جلسات منظمی برای قرائت شاهنامه و تقویت روح سلحشوری افراد ترتیب می‌داد.

سیدترابی به وجود نام میرزا در اشعار بسیاری از شاعران معاصر کشور به ویژه شاعران گیلانی اشاره کرد و گفت: نهضت جنگل از جمله اوراق زرین تاریخ معاصر ایران است و در نوع رهبری، محتوای نهضت و موقعیت تاریخی، دارای خصوصیات ممتاز و ویژه‌ای است که همواره مورد توجه خاص شاعران، نویسندگان، مورخان و پژوهشگران تاریخ معاصر ایران قرار دارد.

وی بر ضرورت معرفی بیشتر شخصیت میرزا و جزئیات زوایای نهضت جنگل به نسل جدید تاکید کرد و یادآور شد: نهضت جنگل به رهبری میرزا کوچک مانند هر نهضت دیگر دارای زوایای پنهان و آشکاری است که شناخت هر یک از آن زوایا و جلوگیری از تکرار عوامل براندازانه آن می‌تواند موجب بقا و ادامه حضور نهضت‌های انقلابی و اسلامی دیگر در عرصه اجتماع باشد.