گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ در بیشتر کشورها کالاهای وارداتی از چین با نظارت زیادی روبرو است چرا که بازرگانان همواره به دنبال سود خود هستند و کیفیت نقش چندانی در تجارت آنها ندارد. به همین دلیل دولت ها سعی دارند با اعمال نظارت ها و تعرفه ها و ... مانع از واردات کالای بی کیفیت چینی شوند. اگر چه این کشور کالاهای در جه یک و درجه دو نیز تولید می کند اما بازرگانان، سود را در کالاهای با درجه های پایین تر می بینند.
اسم کالای چینی که می آید در ذهن اکثریت شهروندان کالایی بی کیفیت جلوه می کند که داوم چندانی ندارد. « بی کیفیت » نخستین ویژگی است که برچسب آن از سوی ایرانی ها به کالا های چینی چسبانده می شود اما با تمام این بی میلی به کالای چینی مشاهده می شود که حجم زیادی از انواع کالاهای چینی در واحد های مسکونی شهروندان وجود دارد. این در حالی است که کالا های چینی نه تنها در ایران که در بسیاری از نقاط جهان به شکل گسترده پراکنده شده اند و گویی از آن گریزی نیست. فردی که در شرکت شناخته شده اپل مشغول است روایت می کند درست در مقابل درب اصلی کارخانه اپل فروشگاهی قرار دارد که مدل چینی همین محصول را به فروش می رساند. این روایت نشان می دهد که سیل حضور کالا های چینی در بازار فقط به ایران ارتباط پیدا نمی کند.
تولیدکنندگان داخلی نیز طی سالهای اخیر بارها مدعی شدهاند که محصولاتشان از نظر کیفیت قابل مقایسه با محصولات بیکیفیت وارداتی نیست، اما به دلایل فرهنگی و اجتماعی خانوادههای ایرانی ترجیح میدهند از محصولات به اصطلاح خارجی استفاده کنند، زیرا در ذهن آنها نهادینه شده که کالای ایرانی کیفیت خوبی ندارد. هر چند شاید این تصور مردم کشورمان در مصرف کالای با کیفیت برندهای ایتالیایی، آلمانی و... به دلیل عمر بالای محصولات و کیفیت آنها، خدمات پس از فروش و... صحیح به نظر برسد، اما نمیتوان این ذهنیت را به محصولات نامرغوب چینی تسری داد.
نظارت افکار عمومی بسیاری از کشورها ، چین را با کالاهای بدون کیفیت میشناسند ، چون بیشتر بازرگانان خریدار این نوع کالاهای چینی، ملاکشان سود بیشتر از راه فروش ارزانتر است.
البته این همه واقعیت بازار چین نیست چون تولیدکنندگان این کشور برای رونق گرفتن اقتصادشان، همه نوع کالا برای توان خریدهای متفاوت تولید میکنند که تنها راه تعیینکننده کیفیت ، قیمت آن است.
به گفته تولیدکنندگان کالا در چین؛ کالای بیکیفیت به زیان کشورها است ولی زمانی که بازرگان یک کشور خریدار است ما نیز همان را تولید و عرضه میکنیم.
برای بیشتر مردم چین قدم زدن فروشگاههای عرضهکننده کالاهای با کیفیت و گرانقیمت جنبه تفریحی دارد اما با ظهور طبقه ثروتمند و مرفه که شمار آنان سیصد میلیون نفر برآورد میشود، کالاهای عرضه شده در این فروشگاهها بیمشتری هم نیست.
یک فروشنده کالای با کیفیت و گرانقیمت در چین گفت ما مشتریهای ویژه داریم و معتقدیم سود کالای با کیفیت برای هر دو طرف است.
حال با وجود وفور کالاهای با کیفیت بهتر در چین، پس مسئول واردات کالاهای بیکیفیت چینی به ایران کیست؟
رایزن بازرگانی سفارت ایران در چین در این باره گفت: بر اساس توافق دولتهای ایران و چین کالاهایی که به دو کشور صادر میشوند باید استاندارد مورد قبول را داشته باشند اما متاسفانه برخی بازرگانان ایرانی اخلاق تجاری را رعایت نمیکنند و کالای بیکیفیت و ارزان میخرند و وارد کشورمان میکنند.
مسعود کمالی اردکانی افزود: دستاندرکاران تجارت ایران و چین باید در دروازه ورود به کشور نظارت خود را بر کالاهای وارداتی از چین افزایش دهند زیرا برخی از این کالاها از مبدا چین به کشور وارد نمیشود بلکه از طریق کشورهای همسایه این کار صورت میگیرد.
وی توضیح داد: عمده کالاهای غیر استاندارد ارجاع داده شده در چین تولید شده بودند که پس از نمونهبرداری و آزمون در ادارههای گمرک ایران شناسایی شدند. البته لوازم برقی وخانگی و ابزار آلات، لنت ترمز و قطعات خودرو از جمله کالاهای غیراستاندارد مرجوعی بودند.
داستان ناتمام واردات کالاهای غیر استاندارد چینی
اما باید گفت در یک سال گذشته که قرار بود این سند همکاری با تمام توان پیگیری شود و کالاهای چینی در مبدا مورد بازرسی قرار گیرند و از ورودشان به ایران جلوگیری شود، باز هم شاهد واردات کالاهای غیراستاندارد چینی به کشور هستیم؛ به طوری که مدیرکل بازرسی کالا و امور صادرات و واردات سازمان استاندارد ایران از ارجاع 26 محموله کالای غیراستاندارد وارداتی خبر داد. بنا به گفته نیره پیروزبخت، این کالاها از تاریخ اول آبان تا پانزدهم آذر امسال ضبط و سپس به کشورهای مبداء بازگردانده شدند.
خروج میلیاردها دلار سرمایه برای چه؟
هر چند سازمان استاندارد سعی میکند با جدیت هر چه بیشتر بر روی کالاهای وارداتی نظارت شدیدتری اعمال کند، اما حال این سوال مطرح میشود که با وجود کنترل شدید کالاها در مبدا و مقصد، چگونه حجم عظیمی از محصولات بیکیفیت چینی که در میان مردم با اصطلاح یکبار مصرف شناخته میشوند، به صورت قاچاق وارد کشور میشوند؟ آیا هیچ سازمان و ارگانی نمیتواند مانع از خروج میلیاردها دلار سرمایه کشور برای خرید کالاهای بیکیفیتی شود؟ این در حالی است که میتوان با هدایت این سرمایهها به سوی بازار تولید، کالاهایی درخور شان و منزلت ایرانیان تولید کرد و یکیار برای همیشه بازار را از محصولات نامرغوب و یکبار مصرف پاک کرد.
بر اساس آمار رسمی ؛ چین در سال 2012 سههزار و هشتصد میلیارد دلار صادرات و واردات داشته است.