انتشار ۲۰ جلد از فهرستگان نسخ خطی ایران تا نمایشگاه کتاب

به گزارش گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران سال گذشته 5 جلد از فهرست مشترک اطلاعات نسخه‌های خطی یا عکسی موجود در ایران از سال 1305تا نیمه اول 1390 را روانه نمایشگاه بین‌المللی کرد که در نمایشگاه سال آتی نیز 20 جلد دیگر از این اثر را به مخاطبان این عرصه، ارائه می‌کند.

اطلاعات موجود در «فنخا» که از میان بیش از 500 فهرست معتبر نسخه‌های خطی استخراج شده است، بیش از 320 هزار عنوان نسخه خطی موجود در ایران را در بر می‌گیرد؛ این فهرست با محور قرار دادن هر اثر، از عنوان و مؤلف کتاب به عنوان دو شناسه مهم در بازیابی اطلاعات مربوط به آثار استفاده کرده است.

نام مستند کتاب، آوانگاری نام کتاب، نام مستند مؤلف همراه با تاریخ تولد و وفات، آوانگاری نام مؤلف، اطلاعات مربوط به آثار پیشینی که اثر مورد نظر با آنها مرتبط است، نام افراد دخیل در شکل‌گیری اثر، تاریخ و محل تألیف، توصیفی کوتاه درباره محتوا، آغاز و انجام اثر، چاپ اثر، منابع و مصادری که حاوی اطلاعاتی درباره اثر و یا مؤلف هستند، معرفی آثاری که پس از اثر مورد نظر تألیف شده‌اند و با آن ارتباط دارند، از جمله اطلاعات کتاب‌شناختی موجود در «فنخا» است.

در اطلاعات نسخه‌شناسی فهرستگان نسخه‌های خطی ایران، اطلاعاتی مانند شهر و کتابخانه‌ای که نسخه در آن نگهداری می‌شود، آغاز و انجام نسخه، اطلاعات مربوط به مباحث مندرج در نسخه، حجم نسخه به حجم کل کتاب و گزارش افتادگی‌های احتمالی، نوع خط نسخه، نام کاتب همراه با تاریخ و محل کتابت، شکل ظاهری و تزئینات مندرج در آن، معرفی و گزارش نوشته‌هایی که علاوه بر متن در نسخه درج شده‌اند مانند مصصح، حاشیه، اطلاعات مربوط به وقف یا اهدای نسخه، نوع کاغذ، جلد، تعداد صفحات و قطع آن، منبعی که اطلاعات مربوط به نسخه از آن ذکر شده، گردآوری و درج شده است.

این مجموعه معتبر دارای فهرست مستند مؤلفان است و منبع اخذشده اطلاعات در آن به طور مشخص وجود دارد تا امکان ارزیابی و داوری برای مراجعه کننده فراهم شود.

از نکات بارز در فهرستگان نسخه‌های خطی ایران، وجود 10 نمایه کامل است که امکان استفاده حداکثری در کوتاه‌ترین زمان را برای پژوهشگران فراهم می‌کند؛ نمایه مؤلفان در دو جلد و نمایه موضوعی، کاتبان، واقفان، اهداء شوندگان، محل‌های تألیف، محل‌های کتابت، نسخه‌های به خط مؤلف، اعلام و اماکن از نمایه‌های مورد استفاده برای بازیابی بهتر پژوهشگران است.

این مجموعه که با تلاش یک دهه کتاب شناسان، فهرست نگاران و نسخه شناسان ایرانی و با همکاری پژوهشگران مؤسسه فرهنگی - پژوهشی الجواد آماده سازی و جمع آوری شده، مجموعه‌ای 40 جلدی است که حداکثر تا پایان سال 92 همه جلدهای آن توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی منتشر می‌شود.