به گزارش خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از مشهد، شهرام جلیلیان، عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز امروز در کرسی نظریه پردازی «هویت اسلامی، ایرانی- تعامل و تعارض» که در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد اظهار کرد: رابطه اسلام و ایران مورد سوال و اشکال برخی دانشجویان است و توهّمات زیادی در اذهان افراد وجود دارد که از دیدگاه های افراطی و تفریطی نشات می¬گیرد.
وی ادامه داد: متاسفانه در چند دهه اخیر بخشی از تاریخ ایران نادیده گرفته می¬شود و ما به عنوان مردمی معرفی می¬شویم که تمدنی نداریم.
عضو هیئت علمی دانشگاه اهواز با بیان اینکه تعارضی بین کیش اسلام و مردمم ایران نیست اذعان داشت: تعارضی میان ایران و اسلام وجود ندارد ولی ستیز عمیقی میان ایرانیان با اعراب و رفتارهای آنان وجود دارد.
جلیلیان ایرانیان باستان را مردمی متمدن قلمداد کرد و افزود: پدیده دولت و ملت مسئله جدیدی در ایران نیست و در متون گذشته ایرانیان گروه¬های منسجمی بودند و حتی در دوره ساسانیان مفهومی به عنوان ایران شهر رواج داشته است و اساسا این هویت ملی است که حماسه های ایران را رقم می¬زند.
وی هویت اسلامی و ایرانی را در هم تنیده عنوان کرد و اظهار داشت: ساختار الآن ایران اسلامی مفهومی یک پارچه است ولی این مسئله به راحتی اتفاق نیفتاده، ستیز بالایی در این میان رخ داده است و ایرانیان به سادگی اسلام را نپذیرفتند و تضادهایی هم وجود داشته که نباید تنها از دیدگاه منابع مسلمان به مسئله بنگریم.
در ادامه محمد تقی ایمان پور، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد افزود: جدا کردن هویت اسلامی و ایرانی صحیح نیست و اسلام بخشی از هویت ملی ماست و اساسا هویت اسلامی ما در مقابل ملیت ایران قرار ندارد.
وی با انتقاد به افراط ها و تفریط های موجود در جامعه خاطر نشان کرد: در دوران پهلوی تکیه تنها بر ارزشهای کهن بود و به بخشهایی از هویت مردم بی توجهی صورت گرفت و اکنون نیز ارزشهای کهن مورد ی مهری قرار می-گیرد ولی این مسئله را باید دانست که هویت ملی ما برآیندی از گذشته کشور ایران است.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه رضاخان در دوران پهلوی به دنبال تحقق وحدت ملی بود اظهار داشت: رضاخان تاریخ کهن ایران را عامل وحدت می¬دانست ولی این نگاه افراطی نباید دیدگاه تفریطی را در شرایط کنونی جامعه بوجود آورد و نباید هویت ایرانی را زیر پا گذاشت.
در مقابل دکتر هادی وکیلی عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه در کنار دوست داشتن کشور و میهن می¬توان دستورات به اسلام نیز عمل کرد افزود: هویت یک مسئله یک پارچه است و اساسا قابل تفکیک نیست.
وی پیروزی اعراب بر ایران را تنها منوط به قدرت نظامی ندانست و اظهار داشت: در آن دوران شرایط نارضایتی مردمی از حاکمیت ایران وجود داشت و این مسئله بر پیروزی اعراب بر ایران تاثیر داشت.
عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه ایرانیان در مقابل اسلام مقاومتی از خود نشان ندادند بیان داشت: ایرانی ها آرام آرام به اسلام گرویدند و اساساً ایران در مقابل اعراب مقاومت کردند ولی در برابر اسلام مقاومتی از خود نشان ندادند.
وکیلی با بیان اشتیاق مردم ایران به اسلام یادآور شد: هیچ گاه تغییر در فرهنگ به صورت آنی اتفاق نمی¬افتد و اسلام طی دو قرن که به مرور به مردم ایران عرضه شد مورد قبول ایرانیان واقع شد و هیچ گاه اکراهی در پذیرش اسلام توسط مردم ایران وجود نداشته است.
وی با تشریح مواجهه اسلام با آیین مردم ایران قبل از گرایش به اسلام تصریح کرد: برخی از این آداب و رسوم مورد تایید اسلام قرار گرفت که رفتارهای خوب زرتشتیان از این دسته اند و برخی از این رفتارها که حتی مردم نیز آنان را قبول نداشتند توسط اسلام حذف گردید از جمله ازدواج با محارم که در دربار آن دوران رواج داشت و بعضی از رفتار ها توسط اسلام در ایران تاسیس شد مثل نماز که مورد توجه ایرانیان قرار گرفت.