تبدیل مشهد به قطب اسنادپژوهی کشور با 13 میلیون برگ سند تاریخی
به گزارش گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، زاهدی، رئیس سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با بیان اینکه مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس رضوی در دوره صفویه با 60 هزار برگ سند ثبت شده در حافظه جهانی یونسکو، گنجینه منحصر به فردی از تاریخ ایران است، گفت: این اسناد متعلق به دوره صفویه (سال‌های 998 تا 1148 هـ .ق ) و دربرگیرنده اطلاعات اداری، اجتماعی، اقتصادی، کشاورزی، وقف و موضوعات مذهبی بوده و نمایی از مشهد در خراسان دوره صفویه و حیات اجتماعی آن زمان می‌باشد.
وی تصریح کرد: با روی کار آمدن صفویه و گسترش فرهنگ وقف، مستقلات و مزارعی جهت امام رضا (ع) وقف شد که ضرورت ایجاد تشکیلات اداری مستقلی را ایجاب کرد؛ در مجموع، این اسناد در یک نگاه اجمالی، حاوی اسناد اداری، مالی، تشکیلاتی، حقوقی، نامه‌نگاری، نظامی، مدیریت سازمانی حسابداری و حسابرسی، مذهبی، کشاورزی و مصارف موقوفاتی است که هر یک خود ارزش پژوهش و بررسی را دارد.
رئیس سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی با اشاره به مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس در دوره افشاریه شامل 32 هزار و 170 برگ سند گفت: این مجموعه که دوره زمانی تاج‌گذاری نادر تا تصرف خراسان به دست فتحعلی شاه قاجار؛ یعنی فاصله سال های 1148 تا 1217 هـ .ق را در برمی‌گیرد، دارای مضامین اجتماعی، مذهبی و سیاسی می‌باشد و در آن نحوه اداره بیوتات متبرکه، امور مربوط به موقوفات و چگونگی تخصیص درآمدهای حاصل از آن به چشم می‌خورد.
زاهدی ضمن اشاره به مجموعه های اسناد خانوادگی و شخصی مانند مجموعه اسناد خانواده علم، آصف‌السلطنه، موقوفه شاهوردیخان، بزرگ‌نیا تاجر خراسانی، اسناد حاج حسین ملک، اسناد وزارت عدلیه در دوره قاجار و مجموعه اسناد نظامی، خاطرنشان کرد: مجموعه اسناد دوران انقلاب اسلامی شامل اسناد مکتوب با موضوعات مختلفی مانند اعلامیه‌ها، نشریات و خبرنامه‌های داخلی سازمان ها، گروه‌های سیاسی و مذهبی مختلف، جزوه‌ها و اسناد و مدارک متفرقه که به عنوان گنجینه ارزشمند در اختیار پژوهشگران قرار دارد، در قطب اسنادپژوهی کشور وجود دارد.
وی اسناد تاریخی را یکی از منابع مهم در پژوهش های تاریخی عنوان کرد که نقش مهمی در روشن ساختن رخدادهای جامعه در گذشته ایفا می‌کند و گفت: تاکنون در حوزه اسناد، طرح‌های پژوهشی بسیار خوبی مانند گزیده اسناد، ویژه نامه معرفی اسناد ولادت امام رضا (ع)، اسناد حضور دولت های بیگانه در شرق ایران، دفتر اسناد جلد 1 و 2 و 3 و 4، گزیده عکس های تاریخی موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی (ج 1)، تاریخ شفاهی در ایران، فرمان‌ها و رقم‌ها از صفویه تا قاجار، مکتب‌خانه‌ها و مدارس قدیم آستان قدس رضوی و تاریخ کتابخانه آستان قدس رضوی بر پایه اسناد از صفوی تا قاجار چاپ و منتشر شده است.