آذرشب در گفت‌وگوی تفصیلی با «خبرگزاری دانشجو»:
گروه بین الملل «خبرگزاری دانشجو»؛ محمدعلی آذرشب، مشاور مقام معظم رهبری و رئیس مطالعات فرهنگی ایران و عرب است. رشته تحصیلی آذرشب راه و ساختمان بوده و به تقاضای علامه عسگری به تدریس فیزیک و شیمی در دبیرستان های کربلا پرداخته است، وی دوره کارشناسی خود را در رشته زبان عربی و علوم قرآنی دانشگاه اصول‌الدین بغداد گذراند، سپس به توصیه شهید آیت‌الله صدر به موطن اصلی خویش عزیمت کرد و تحصیل در رشته زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران را پیش گرفت. دکتر آذر شب علاوه بر مدیریت گروه زبان عربی دانشگاه تهران، مشاور فرهنگی مقام معظم رهبری در امور بین الملل نیز می باشد.
محمدعلی آذرشب مؤلف و مترجم بیش از 58 کتاب است و فعالیت‌هایی چون سردبیری مجله ثقافتنا و ثقافة التقریب و رایزنی فرهنگی ایران در خارطوم (سودان)، دمشق (سوریه) و مشاور مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را بر عهده داشته است.
وی چند مرکز علمی از جمله مرکز مطالعات فرهنگی ایران و عرب و مرکز پژوهشی جهان اسلام را تأسیس کرده و یکی از اصلی‌ترین همراهان علامه عسگری در تأسیس دانشکده اصول دین در قم و تهران بوده است.
در زیر گفت‌وگوی «خبرگزاری دانشجو» با آذرشب را می خوانید.
«خبرگزاری دانشجو» - مهمترین هدف شما از تغییر رشته دانشگاهی و ورود به عرصه علوم انسانی چه بوده است؟
آذرشب: همواره در صدد بودم که ثابت کنم دین باعث پیشرفت مسلمانان در قرون متمادی بوده است و علّت عقب ماندگی مسلمانان دوری از دین است. سعی داشتم جایگاه عقل و اندیشه و تفکّر در اسلام را به دوستانم بیان کنم.
در دوره کنونی درک نادرست از فرهنگ و تمدن اسلامی، این فرهنگ و تمدن را مربوط به دوران گذشته دانسته و می گویند همان طور که تمدن های فینیقی، آشوری، فرعونی و غیره مربوط به زمان خاص خود بوده، دوران تمدن اسلامی نیز گذشته است، در صورتی که تمدن اسلامی می تواند در صورتی که مشروط به ترسیم مؤلفه های فرهنگ اسلامی شود، جوابگوی مسائل روز باشد.
آدم کشی های کنونی جهان اسلام و اعمال خشونت نشانه همین درک از اسلام است؛ چرا که عموم تروریست ها نیز تشنه تمدن اسلامی بوده و به جای آب سراغ سراب می روند؛ همان طور که خداوند در قرآن می فرماید: والذین کفروا اعمالهم کسراب بقیعة یحسبه الظمان ماء حتی اذا جاءه لم یجده شیئا و وجد الله عنده فوفیه حسابه، و الله سریع الحساب؛ و کافران کارهایشان همچون سرابی در بیابان است که شخص تشنه آن را آب می پندارد، تا وقتی که نزدیک آن بیاید می بیند که هیچ نیست، و خدا را در آنجا می یابد که به حساب وی می رسد و خدا بی درنگ حساب را تسویه می کند. (سوره نور، 39).
«خبرگزاری دانشجو» - دغدغه تاسیس دار التقریب بین مذاهب السلامیة چه بوده است و اندیشه آن به چه کسی بر می گردد؟
آذرشب: کلیه احیاگران اندیشه تقریب داشته اند، از پیامبر (ص) گرفته تا امام علی، ائمه اهل بیت و بسیاری از بزرگان جهان اسلام از جمله سید جمال الدین اسد آبادی و ...
مهمترین دغدغه پیامبر وجود عصبیت ها بود و در این راه سخت ترین مشکلات را به جان خرید، این مسئله بزرگترین دغدغه امام علی (ع) حتی پس از ماجرای سقیفه بود و ایشان به خاطر وحدت جهان اسلام از حق امامت خویش گذشتند.
در حال حاضر مهمترین مشکل جهان اسلام مسئله عدم وحدت و پراکندگی است، بر همین اساس مهمترین دغدغه احیاگران از آغاز تا کنون ایجاد وحدت اسلامی بوده که این امر از ایران سرچشمه گرفت و درقاهره پرورش یافت.
آقای محمدتقی قمی با پشتیبانی آیت الله بروجردی و همکاری شیوخ الأزهر، دار التقریب بین مذاهب الاسلامی را در نیمه اول قرن گذشته میلادی تأسیس کرد و فعالیت های گسترده ای در زمینه وحدت اسلامی داشت؛ ضمناً نام دار التقریب توسط حسن البنا مؤسس اخوان المسلمین مصر نهاده شد.
«خبرگزاری دانشجو» - نظر شما راجع به اخوان المسلمین امروزی چیست؟ آیا موضع گیری ها و اصول آنان با اخوان گذشته فرقی نکرده است؟
آذرشب: من شک دارم که مبانی آنها یا اینکه شرایط اقتصادی و سیاسی شان عوض شده باشد؛ برخی اوقات پیام هایی از قاهره به ما می رسد با این مضمون که شراط اقتصادی و سیاسی که دولت نوپای مصر را در بر گرفته درک کنید، علاوه بر این موارد اخوان المسلمین در داخل مصر نیز از سوی روشنفکران به اصطلاح روشنفکر تحت فشارند.
اگر رئیس جمهوری مصر در موضع گیری هایش نسبت به اسرائیل به مواضع ملتش احترام می گذاشت و در خط مردم حرکت می کرد وضعش بسیار بهتر از زمان کنونی بود؛ چرا که مردم مصر تعصبات ضد اسرائیلی دارند.
«خبرگزاری دانشجو» - پس از سخنرانی سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان بسیاری از سران کشورهای عربی و مخالف سوریه از جمله سلمان العودة، معاون دبیرکل اتحادیه علمای مسلمین و برخی شخصیت های مصری و حتی نخست وزیر ترکیه علناً بر ضد حزب الله لبنان و ایران موضع گیری کرده اند. نظر شما نسبت به این هجمه رسانه ای بی سابقه چیست؟
آذرشب: متأسفانه همه اینها دلیلی بر وجود تعصبات شیعه و سنی است، ولی ما باید به صورتی عمل کنیم که ثابت شود موضع ما در سوریه دفاع از شخص نیست، بلکه دفاع از خود عربستان، مصر، ترکیه و خود قطر است؛ چرا که هدف طرح آمریکا کل منطقه خاورمیانه می باشد، بنابراین باید برای جهان اسلام جا بیندازیم که طرح آمریکا تمام خاورمیانه را دربرگرفته، بر این اساس دفاع ما از سوریه دفاع از کل مقدسات اسلامی و مقابله با طرح آمریکایی-اسرائیلی است که هدفشان ذلیل کردن جهان اسلام می باشد.
سندی که مؤسسات پژوهشی آمریکایی از اوایل قرن بیستم تا کنون ارائه کرده اند، همگی نشان از توطئه آمریکا برای برخورد با تمدن نوپای اسلامی به رهبری ایران دارد و این همان نظریه ای است که ساموئل هانتینگتون نیز از آن به عنوان برخورد تمدن ها نام برده است؛ بر اساس این نظریه تمدن جدید و نوپایی در خاورمیانه بوجود خواهد آمد که در برابر تمدن غربی قد علم خواهد کرد و باید با آن مقابله شود.
از سوی دیگر آنها می دانند که در طرح براندازی حکومت سوریه موفق نشده اند؛ قرار بود دو هفته ای یا دو ماهه کار سوریه را تمام کنند، ولی موفق نشدند و این عدم موفقیت، آنها را به عصبانیت و موضع گیری های تند کشانده است.
«خبرگزاری دانشجو» - برخی از تحلیلگران معتقدند که تحولات خاورمیانه از جمله تحولات بحرین، یمن و سوریه نشان دهنده رقابت بین ایران و عربستان است و اگر حکومت بشار اسد سقوط کند این توازن به هم خواهد خورد. نظر شما چیست؟
آذرشب: جز ایران هیچ قدرتی در خاورمیانه نمی تواند در برابر معادلات ابرقدرت ها قد علم کند و تجربه نیز نشان داده است که بقیه کشورها در خاورمیانه به نحوری در برابر استکبار سر تسلیم فرود آورده اند؛ به این ترتیب مسئله توازن بین ایران و ابرقدرت ها است نه عربستان سعودی؛ چرا که در حال حاضر ایران تنها قدرتی است که زیر بار استکبار نرفته و برای جهان اسلام و تمدن اسلامی طرح دارد؛ این امر برای بسیاری از کشورهای اسلامی و غربی ناگوار است، به همین منظور نیز ذهن بسیاری از مردم منطقه را مشوش کرده اند که ایران به دنبال مکتب است یا به دنبال منافع قومی و میهنی؟
باید گفتمان مکتبی بودن حرکت انقلاب ایران را جا بیندازیم، موضع ما نسبت به بوسنی، الجزایر و قدس نیز نشان دهنده و تثبیت کننده این امر بوده و به هیچ وجه مسائل شخصی و طایفه ای در کار نبوده است.
«خبرگزاری دانشجو» - شما فکر نمی کنید همزمان با موج بیداری اسلامی دشمنی ها نسبت به ایران بیشتر شده باشد؟
آذرشب: از آنجایی که هر نوع بیداری در منطقه خاورمیانه به نحوی به کانال ایران وصل می شود و در این زمینه سردمدار بیداری منطقه ای است، چنین موضع گیری طبیعی است، بیدار گرایان با هم وصلند همان طور که مزدوران نیز، و این هجمه تیلیغاتی برای ایجاد اختلافات گسترده بین شیعه و سنی نیز به منظور فصل کردن این وصل می باشد، آنها می گویند ایران و متحدانش شیعه هستند و شما سنی، آنها عجم اند و شما عرب.
«خبرگزاری دانشجو» - در آستانه ژنو 2 ارزیابی شما از آینده سوریه چیست؟
آذرشب: سوریه به هیچ وجه به دست آمریکایی ها و اسرائیلی ها و نیز تکفیری ها نخواهد افتاد؛ چرا که حتی تکفیری ها نیز در سوریه چهره ای از خود نشان دادند که به سود دولت سوریه تمام شد.
برگزاری نشست ژنو 2 نشان دهنده عقب نشینی اروپا و آمریکا از مواضع پیشین خود نسبت به سوریه است.
ارسال نظرات