گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ تغییر و تحولات و اقداماتی که در دولت نهم و دهم در وزارت ارشاد انجام شد و همچنین انتصاب هایی که در این سال ها صورت گرفت، حواشی خاصی برای بزرگترین نهاد فرهنگی کشور ایجاد کرد؛ به همین دلیل برای شفاف سازی این حواشی به سراغ محمد حسینی، وزیر ارشاد دولت دهم رفتیم و درباره این موضوعات با وی به گفت و گو نشستیم که متن کامل گفت و گو به شرح زیر است:
«خبرگزاری دانشجو» - چه شد آقای احمدینژاد به سراغ شما آمد؟
حسینی: پس از وقایع دوم خرداد بیشتر با آقای احمدینژاد آشنا شدم، زمانی که مجلس پنجم تمام شد، نشریهای به همت جامعه اسلامی مهندسین تحت عنوان «جام» منتشر گردید که بعضی از آقایان از جمله مهندس باهنر، موسیپور، محبیان، دانشجعفری، احمدینژاد و ثمرههاشمی مطالب آن را آماده میکردند؛ بنده هم مدتی همکاری داشتم و مطالبی را ارائه میکردم. در آن جلسات بیشتر با آقای دکتر احمدینژاد آشنا شدم، ولی بعداً که به صدا و سیما رفتم حجم کار مانع از ادامه همکاری شد.
با شروع فعالیت دولت نهم، در وزارت علوم مشغول به فعالیت شدم، البته از سال 69 عضو هیئت علمی دانشگاه بودم و بیشتر به فعالیت در معاونت فرهنگی تمایل داشتم، اما با توجه به اینکه بحث حقوقی و امور مجلس ضرورت بسیار بالایی داشت و از طرفی وظیفه اداری و مالی هم بر عهده این معاونت بود، در آنجا فعالیت کردم. بعد از مدتی هم قائم مقام وزیر علوم و رئیس دانشگاه پیام نور شدم.
شاید زمانی که در پیام نور مسئولیت داشتم اقدامات بیشتر جلوه کرد؛ چرا که این دوره از استقلال بیشتری برخوردار بودم، بنابراین فعالیتهای فرهنگی و عمرانی گستردهای را در آنجا ساماندهی کردیم که احتمالاً آقای احمدینژاد هم در جریان این کارها قرار گرفت. البته جلساتی هم داشتیم که در حضور استادان دانشگاه گزارشی از کارهای صورت گرفته ارائه میشد. در نهایت هنگام تشکیل دولت دهم بحث وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد، البته ذهنیت من بیشتر به سمت وزارت علوم بود؛ چرا که قائم مقام وزیر بودم و با توجه به اینکه به تمام استانها سفر کرده بودم، تسلط بیشتری در این حوزه داشتم.
البته وزارت ارشاد نسبت به وزارت علوم از تنوع کاری گستردهتری برخوردار بود که با روحیات بنده سازگاری بیشتری داشت.
ضمناً نگرانیها و ابهاماتی هم در این زمینه وجود داشت که با مشورتهای صورت گرفته و کسب اطلاعات میدانی آمادگی خود را اعلام و در نهایت با قطعی شدن این موضوع کار را در وزارت ارشاد آغاز کردم و الحمدالله در این مدت با وجود موانع و مشکلاتی که وجود داشت، اقدامات مؤثر و فراوانی صورت گرفت. امیدوارم پس از گذشت چهار سال از فعالیتم در وزارت ارشاد بسیاری از اقدامات صورت گرفته ماندگار شود؛ بهعنوان مثال امیدوارم موسسههایی که تشکیل شد و نیز ساختار جدید و رویکردی که در آنجا بهوجود آمد، در آینده تداوم یابد.
«خبرگزاری دانشجو» - پرحاشیهترین معاونی که انتخاب کردید، مسئول معاونت سینمایی بود. آیا ایشان جزو پیشنهادیها بودند یا خود شما وی را انتخاب کردید؟
حسینی: بنده ارتباط نزدیک و کاری با آقای شمقدری نداشتم و دیدگاه کلی من این بود که فرد غیر سینمایی مدیر آن مجموعه باشد؛ چون در صدا و سیما که بودم طیفبندی و اختلاف سلایق در میان هنرمندان را شاهد بودم که در مواردی حساسیت برانگیز و مشکلآفرین میشد، از این رو ترجیح میدادم فردی را از میان مدیران صدا و سیما به این سمت منصوب کنم که آشنایی بیشتری با آنها دارم، اما در نهایت با شناختی که آقای احمدینژاد از ایشان داشت و با توجه به اینکه وی یکی از مشاوران ایشان بود، این بحث مطرح شد و آقای شمقدری بهعنوان معاون سینمایی انتخاب گردید. البته اختلافات دیرینهای بین سینماگران وجود داشت و بهخاطر حساسیتی که عدهای از سینماگران نسبت به هیئت هنرمندان مسلمان و شخص آقای شمقدری داشتند، از همان ابتدا بنای ناسازگاری و مخالفت را گذاشتند؛ همچنین حوادث فتنه سال 88 به این موضوع دامن زد؛ چرا که برخی از سینماگران در اعتراضات آن زمان حضور داشتند و نسبت به دولت دهم و حتی نظام زاویه پیدا کرده بودند.
یک جریان هم در خانه سینما وجود داشت که در طول زمان اساسنامه خود را تغییر داده بودند درحالیکه هیچ مرجع قانونی آن را تأیید نکرده بود و لذا شورای فرهنگ عمومی کشور فعالیت آنها را فاقد وجاهت قانونی اعلام کرد و این مسئله نیز تا پایان دوره از جمله مسائل اختلافی بود که موجب موضعگیری عدهای علیه وزارت فرهنگ میشد درحالیکه ما تأکید داشتیم تشکیلات صنفی در چارچوب ضوابط و مقررات و با نظارت دستگاههای مسئول فعالیت کنند و فراتر از این انتظاری نداشتیم.
«خبرگزاری دانشجو» - برخی از دلسوزان نیز جزء مخالفین شما بودند. نظرتان راجع به آنان چیست؟
حسینی: بله بعضی افراد و گروهها بهخاطر احساس مسئولیت و دغدغههای دینی انتقادات و اعتراضاتی داشتند که برخی بهحق و برخی بهخاطر سوءتفاهمها بود. بهعنوان مثال برخی از فیلمهایی که در جشنوارهها نشان داده میشد حساسیت آنها را بر میانگیخت و مبنای قضاوت و ارزیابی میشد، درحالیکه با بررسی مجدد پس از جشنواره در بعضی فیلمها اصلاحاتی صورت میگرفت و بعدا اکران عمومی میشد و موردی هم داشتیم که فیلمی بهطور کلی مجوز اکران نگرفت. اما نگاه رسانهها و معترضان صرفا به جشنواره بود و به تغییرات بعدی توجهی نداشتند.
«خبرگزاری دانشجو» - باتوجه به اینکه چهار سال در سمت وزیر فرهنگ و ارشاد به فعالیت پرداختید طبیعا تجربهای کسب کردید که از سایر تجربهها متفاوت است. به عقیده شما باید چکار کرد تا سطح کمی و کیفی سینما بالا برود؟ نقش سینماگران، دولت و راهکارهای قانونی در این زمینه چیست؟
حسینی: نمیتوان گفت با یک اقدام این مشکل حل خواهد شد، در واقع باید اقدامات متعددی صورت گیرد تا شاهد ارتقای کیفیت در این حوزه باشیم. به عقیده من مشکلات باید فهرستبندی شده و با توجه به موانع موجود برای حل آنها تصمیمگیری شود. شاید یکی از دلایل ما برای تشکیل شورای عالی سینما و ارتقای معاونت به سازمان سینمایی تلاش در این مسیر بود که سینمای ایران از پشتوانه قویتری برخوردار شود، در واقع وزارت ارشاد از بنیه، توان و اعتباری که بتواند سینمای کشور را حمایت کافی کند برخوردار نبود، چرا که با توجه به تعداد سینماگران یک ظرفیت عظیمی در کشور ایجاد شده که وضع موجود پاسخگو نبود و نیاز مبرم به تقویت و ارتقاء جایگاه داشت.
متاسفانه در کشور با توجه به جایگاه یک مدیریت معمولا اعتبار هم به آن اختصاص مییابد یعنی تفاوت است بین اعتبارات ادارهکل، مرکز، معاونت و سازمان، لذا برای جذب اعتبار و نیروی انسانی بیشتر، در مواردی چارهای جز ارتقاء جایگاه و ساختار وجود ندارد. وزارت ارشاد باید بتواند هم از لحاظ مالی و نیز از لحاظ نیروی انسانی کارها را پیش ببرد. بهعنوان مثال صرفا صدور مجوز ساخت فیلم کافی نیست، چرا که باید برای برخی از فیلمها یکسری نیروی فکری و توانمند در سازمان باشند تا با تعامل با عوامل فیلم هم اشکالات ساختاری و هم محتوایی را برطرف و بهویژه از نظر فکری کمک کنند که فیلم از غنا و جاذبه بیشتری برخوردار شود تا برای مخاطب نیز کشش و جذابیت بیشتری پیدا کند.
در سینما در عین حال که باید به پیشکسوتان احترام گذاشت و از وجود آنها در برنامههای مختلف از جمله جشنوارهها به عناوین مختلف از جمله داوری و ارزیابی آثار بهره برد، در کنار آن باید بستری فراهم کنیم تا نیروهای جدید معتقد به ارزشها، اصول اساسی کشور، نظام و انقلاب اسلامی در این حوزه فعال شوند و از آنها حمایت جدی صورت گیرد. از طرفی انگیزه فرد بسیار مهم است، به عبارت دیگر اگر فردی انگیزه نداشته باشد نمیتوان از او توقع تولید فیلم مطلوب داشت. نداشتن انگیزه و باور موجب شده که فردی حتی فیلمی در مورد دفاع مقدس ساخته است اما در واقع پیام آن با ارزشهای دفاع مقدس همراهی نداشته و چه بسا معکوس بوده است و به تعبیری «ما قصد لم یقع و ما وقع لم یقصد».
از این رو باید از فیلمسازان متعهد در این زمینه حمایت جدیتری صورت گیرد و به نظر من باید به جوانان هم فرصت فعالیت داده شود. متاسفانه برخی از افراد به ورود نیروهای جوان و جدید به این حوزه روی خوش نشان نمیدهند و به شکلهای مختلف کارشکنی میکنند و بهجای تقویت آنها را دلسرد میکنند. جشنوارههایی مانند عمار فرصتی است که نیروهای مستعد را در سراسر کشور کشف و جذب کرده و مورد حمایت قرار داد.
ضعف جدی دیگری که در حوزه سینما وجود دارد، ناشی از نازل و سطحی بودن فیلمنامهها است، که برای برطرف کردن این ضعف جشنوارهای را تحت عنوان فیلمنامه انقلاب اسلامی برگزار کردیم که کمبودهای این حوزه را تا حدودی جبران کند. خوشبختانه تعدادی فیلمنامه نیز به این جشنواره رسید که میتواند دستمایه ساخت فیلمهایی پیرامون انقلاب اسلامی شود. همچنین با توجه به اینکه همیشه در زمینه تاریخ اختلاف نظر وجود دارد باید کتابها و تحقیقات از سوی مراکز پژوهشی بهویژه حوزههای علمیه در اختیار قرار گیرد تا سینماگران در تدوین فیلمنامه و ساخت آثار فاخر تاریخی از آنها استفاده نمایند.
«خبرگزاری دانشجو» - درخصوص معاونت هنری و انتخاب آقای شاهآبادی توضیحاتی بفرمایید؟
حسینی: خوشبختانه در معاونت هنری اقدامات خوبی انجام شد و سعی بر این بود تا به هنر دینی توجه ویژهای شود. برگزاری هفتههای هنری استانها در تهران یکی از برنامههای این معاونت بود، برگزاری این هفتهها حرکت ارزشمندی در راستای شناسایی توانمندیهای استانها بود، اگر چه در سال 91 به دلیل کمبود اعتبارات وقفهای در این زمینه ایجاد شد، اما خوشبختانه مراسم متعددی برگزار شد. حتی در اعزامهایی که به خارج از کشور داشتیم از نیروهای استانی کمک گرفتیم که این امر در کشورهای منطقه تاثیر بسزایی داشت. در شهرستانها همچنین بیش از 500 گروه نمایشی تجهیز و تقویت شدند که این اقدام نتایج و آثار مبارکی را به ارمغان خواهد آورد.
در حال حاضر شاهد بهرهبرداری مجتمعهای فرهنگی هنری در غالب شهرستانهای کشور هستیم که زیرساخت مناسب در اختیار هنرمندان برای ارائه برنامههای آنهاست. یکی دیگر از فعالیتهای معاونت هنری تشکیل موسسه هنرمندان پیشکسوت بود. اعضاء این موسسه هنرمندان برجستهای هستند که صاحب سبک و آثار ارزنده بوده و و در دوران کهنسالی (بالای 60 سال) بهسر میبرند. این اقدام بازتاب مثبت داشت و موجب دلگرمی هنرمندان شد که امید داریم در دولت یازدهم تقویت شود.
باید به کارگروه مد و لباس هم اشاره کرد که هر ماه یکبار تشکیل جلسه میداد درحالیکه مصوبات آن از ضمانت اجرایی برخوردار نبود. در این دوره بنیاد ملی مد و لباس تشکیل شد و الان بهعنوان پشتوانه اقدامات عملی از جمله برپایی نمایشگاهها و جشنوارهها محسوب میشود. در این مدت اقدامات زیادی در مناسبتهای ملی و مذهبی در حوزه های مختلف تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی با رویکرد ارزشی انجام شد. آموزش هنرمندان بهویژه نیروهای جوان از دیگر برنامهها بود، بهعنوان مثال برخی از آثار ارائه شده در جشنواره رضوی از عمق کافی برخوردار نبود که در این راستا دورههای آموزشی به همت معاونت هنری برگزار و افراد از شهرستانهای مختلف در آن شرکت کردند، تا با فرهنگ رضوی بیشتر آشنا شوند.
از دیگر اقدامات مؤثر اعزام هیأت 100 نفره هنرمندان (رشتههای مختلف) به لبنان بود که این امر در روحیه آنها تاثیر بسزایی داشت و از نزدیک با رشادتهای حزبا... قهرمان و خباثت صهیونیستها آشنا شدند که قطعا انگیزه آنها برای تولید آثاری در این زمینه مضاعف گردید.
«خبرگزاری دانشجو» - آینده مد و لباس به کجا میرسد؟
حسینی: طبیعا فعالیتهای ایجابی همواره تاثیر بهتری دارد. تولیدات در کشور باید بهگونهای باشد که افراد به سمت و سوی محصولات غربی نروند. بهعنوان مثال وقتی تلویزیون سریالی با محتوای خوب و جذاب پخش کند مخاطبین کمتر به سراغ شبکههای ماهوارهای خواهند رفت. از این رو ما باید بتوانیم در بخش مد و لباس الگوهای متنوع و پرجاذبهای ارائه دهیم که علاوهبر پوشش مناسب از لحاظ شرعی مشکلی نداشته باشد.
خوشبختانه در کشور طراحان خلاق و نوآوری هستند که مدلهای مناسب را در اختیار تولیدکنندگان قرار میدهند که در صورت تولید و عرضه مناسب وضعیت تغییر خواهد کرد. القائات و نظراتی بر مبنای اینکه این نوع محصولات در بازار فروش ندارد وجود داشت، اما در نهایت این محصولات در نمایشگاههای مختلف عرضه شد و خوشبختانه با استقبال خوبی هم روبهرو شد. بخش خصوصی هم برای همکاری در این زمینه علاقهمند است اما فراگیر شدن موضوع نیاز به یک سرمایهگذاری اولیه مناسب دارد و نیز همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت را بهطور جدی میطلبد.
«خبرگزاری دانشجو» - راهکارهای قانونی باید گذاشته شود تا فضای ایجابی گسترده شود، دولت در این زمینه باید چه فعالیتی انجام دهد؟
حسینی: پس از تاسیس بنیاد ملی مد و لباس اساسنامهای تدوین و قرار شد تا در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شود، هیأت امنای این بنیاد بایستی از دستگاههای گوناگون باشند. درواقع وقتی مصوبهای در یک مرجع قانونی تصویب شود سایر دستگاهها موظف به همکاری خواهند بود. در این مدت هم پیگیر این موضوع بودیم که متاسفانه این مصوبه در دستور کار قرار نگرفت. امیدواریم هرچه زودتر مراحل تصویب را در شورای انقلاب فرهنگی پشت سر بگذارد و پس از ابلاغ مصوبه عملیات اجرایی صورت گیرد.
«خبرگزاری دانشجو» - در خصوص معاونت مطبوعاتی و تغییر و تحولاتی که درآن پیش آمد توضیح دهید؟
حسینی: شروع کار جدی در دولت دهم همزمان با فتنه 88 بود که متاسفانه برخی مطالب نادرست و تحریکآمیز که به اقدامات غیرقانونی دامن میزد در بعضی نشریات، روزنامهها و پایگاههای خبری انعکاس داده میشد و بهجای دعوت به قانونگرایی و حرکت در مسیر ضوابط و ایجاد آرامش در کشور آتشبیار معرکه شده بودند و خوراک لازم را برای بهرهبرداری رسانههای بیگانه فراهم میکردند.
برخی انتخابات را زیر سوال می بردند و لقب کودتا را به دولت قانونی میدادند، در چنین شرایطی طبیعی است که با متخلفان و مجرمان برخورد شود و از ابزارهایی مانند تذکر و حتی تعطیلی موقت و ارسال پرونده به دستگاه قضایی استفاده شود. مسلما اگر در هیأت نظارت هم با آنها برخورد نمیشد از سوی دستگاه قضایی رسیدگی و برخورد می شد، بههرحال خوشبختانه بهتدریج شرایط آرام شد و ما به سمت تعامل حرکت کردیم. البته با توجه به روحیات معاون مطبوعاتی این تعامل در حد مطلوب نبود و حتی گاهی شاهد نارضایتیهایی بودیم، بر این اساس تغییر در معاونت صورت گرفت و در پی آن یکسری فعالیتهای ایجابی پررنگ شد.
یکی از کارها برگزاری جشنواره فصلی مطبوعات بود، در این جشنواره برترینها معرفی و در قالب یک کتاب جمعآوری میشد. این جشنواره جنبه آموزشی هم داشت. خوشبختانه در این مدت 9 بار جشنواره فصلی مطبوعات را برگزار کردیم. همچنین ایجاد سرای روزنامهنگاران که مرکزی برای حمایت فعالان حوزه مطبوعات است، یکی دیگر از اقدامات مفید بود.
در مورد ارتقاء شاخصهای رشد علمی کشور که تعداد مستندات و مقالات علمی نشاندهنده آن است، یکی از مشکلات کمبود مجلات علمی در دانشگاهها و مراکز پژوهشی بود لذا در هیأت نظارت یکی از اولویتها صدور مجوز مجلات دانشگاهی قرار گرفت و اولویت دیگر نشریات محلی و شهرستانی در نظر گرفته شد.
همچنین محدودیتهایی در حوزه خبرگزاریها وجود داشت که در این حوزه مشکل را برطرف کردیم. در مجموع مجوز بیش از 2 هزار نشریه صادر شد و به 25 خبرگزاری مجوز فعالیت کلی داده شد. برگزاری نمایشگاه مستقل نشریات خانوادگی و نمایشگاه تخصصی و دانشگاهی هم از دیگر فعالیتها بود، برگزاری چنین نمایشگاههایی موجب میشود افراد با تمامی نشریات موجود در کشور آشنا شده و نیز از طرفی باعث جلوگیری از موازیکاری در حوزه نشریات میشود و کمبودها نیز مشخص میگردد.
خوشبختانه جلسات خوبی با مدیران نشریات، روزنامهها و یا خبرگزاریها برگزار شد و تعاملات خوبی صورت گرفت، که این امر باعث حاکم شدن محیطی آرام بر فضای مطبوعات کشور شد. برخلاف القائاتی که صورت گرفت و عدهای گفتند آقای رحیمی اصرار داشته آقای محمدزاده معاون مطبوعاتی شود، اتفاقا ایشان با این انتصاب مخالف بود چون بر این باور بود که فعالیت ایشان در دفتر معاون اول ضروری است لذا این انتخاب موجب دلخوری وی شد. بههرحال باتوجه به اینکه موضوعات رسانهها و مطبوعات همواره در دولت مطرح میشد لازم بود شخصی انتخاب شود که رئیس جمهور و تا حدودی اعضای دولت نسبت به او شناخت داشته باشند و حمایت لازم را انجام دهند، بر این مبنا چنین انتخابی صورت گرفت.
«خبرگزاری دانشجو» - گفتههایی مبنی بر ریاست شما بر سازمان صداوسیما مطرح شده است. آیا صحت دارد؟
حسینی: ظاهرا حکم 5 ساله دوم رئیس محترم سازمان صداوسیما تابستان سال 93 به پایان میرسد، لذا صحبت درباره این موضوع خیلی زود است و بهتر است به گمانهزنیها در این خصوص پایان داده شود.
«خبرگزاری دانشجو» - در مورد بحث ممیزی توضیحاتی بفرماید؟
حسینی: بحث نظارت بر کتاب از اول انقلاب وجود داشته و در ابتدای دولت دهم در شورای عالی انقلاب فرهنگی ضوابط نشر کتاب به تصویب رسید که صرفا جنبه نظارتی نداشته باشد و جنبههای حمایتی هم در نظر گرفته شود، از این رو یک ضوابط شفاف و جامعی به تصویب رسید. باید توجه داشت که وزیر فرهنگ و ارشاد فقط میتواند پیشنهاداتی را در این زمینه در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کند، اما این امکان که مستقیما تغییراتی در ضوابط بهوجود آورد فراهم نیست. در حال حاضر طبق ضوابط نشر که در فروردین ماه سال 89 به تصویب رسید نظارت بر چاپ کتاب بر عهده وزارت ارشاد است و اگر در این زمینه از سوی وزارت ارشاد کوتاهی صورت گیرد، تخلف در قانون محسوب شده و توسط دستگاههای نظارتی پیگیری خواهد شد.
نظارت قبل از چاپ به صراحت در ماده 7 و 12 مطرح شده است. نظارت بعد از چاپ برای ناشران مشکلاتی را به همراه خواهد داشت و در حال حاضر هم از سوی برخی از ناشران اعتراضاتی در این زمینه صورت گرفته است و این موضوع به هیچ عنوان با نظارت بر خبرگزاریها و روزنامهها قابل مقایسه نیست، چرا که طبیعتا امکان نظارت قبل از چاپ بر روی مطبوعات وجود ندارد، اما در حوزه کتاب سالانه مجوز حدود 65 هزار عنوان کتاب صادر میشود که بررسی آنها میسر است، زیرا تعداد اندکی نیاز به بررسی جدی و مطالعه کامل و دقیق دارند که امکانپذیر است.
البته باید اشاره کرد که مشکلات اصلی حوزه نشر و چاپ، ممیزی نیست. تمرکز بر این بحث و اولویت قائل شدن برای آن نوعی آدرس غلط دادن است و غالبا از سوی کسانی دامن زده میشود که با اصل نظارت چه قبل و چه بعد از چاپ مشکل دارند و میکوشند تا آن را بهکلی بردارند و یا سست کنند، که با توجه به نظر صریح حضرت امام و رهبر فرزانه انقلاب و مصوبات شورای انقلاب فرهنگی و اهتمام مجلس شورای اسلامی هرگونه تغییر در این خصوص بحثانگیز خواهد بود.
«خبرگزاری دانشجو» - معاونین شما از توان بیشتری برخوردار بودند یا معاونینی که آقای جنتی انتخاب نموده؟
حسینی: طبیعتا وقتی وزیر جدیدی منصوب میشود معاونان وی کسانی خواهند شد که وزیر نسبت به آنها شناخت داشته باشد، از این رو نمیتوان انتظار داشت معاونین دوره قبلی باز هم به فعالیت بپردازند، حتی در خصوص وزیرانی که با هم همفکر باشند این چنین نیست. از طرفی دولت یازدهم اختلاف دیدگاههایی با دولت قبلی دارد لذا به نظر میرسد این تغییرات در مراحل و سطوح مختلف انجام خواهد شد. این تغییرات چندان به قوت و ضعف افراد دوره قبلی مربوط نمیشود بلکه شناخت وزیر و همگونی میان گرایشها تاثیر بیشتری در اتخاذ تصمیم دارد.
درخصوص انتخاب آقای جنتی به نظر من در میان سایر گزینههای مطرح در رسانهها ایشان در شرایط فعلی برای این مسئولیت مناسبتر بودند. امیدوارم ایشان بتواند به بهترین نحو در خدمت فرهنگ و هنر کشور باشد.
«خبرگزاری دانشجو» - از نگاه شما چه فیلمهایی در دوران شما بیشتر مورد توجه قرار گرفت؟
حسینی: خوشبختانه فیلمهای زیادی ساخته شد که مخاطبپسند بود، مانند اخراجیها (2و3) و رسوایی که لحاظ تعداد تماشاگر موفق بود. برخی از فیلمهای حوزه دفاع مقدس هم در جشنواره فیلم فجر جوایز خوبی را به خود اختصاص دادند که در این زمینه میتوان به فیلم روزهای زندگی اشاره کرد، البته در این میان فیلمهایی هم بودند که آنچنان مورد توجه قرار نگرفتند، اما زحمات زیادی برای ساخت آنها کشیده شد مثل فیلم سیوسه روز، همچنین میتوان از ملک سلیمان و راه آبی ابریشم بهعنوان فیلمهای فاخر یاد کرد.
در همه حوزهها فیلمهایی داشتیم که در مجموع مناسب بودند ولی اطلاعرسانی کافی درباره آنها صورت نگرفت، مانند فیلمهای شکارچی شنبه و نفوذی که در اکران چندان مورد توجه قرار نگرفت و وقتی در تلویزیون پخش شد مورد تحسین عدهای قرار گرفت. فیلم قلادههای طلا هم به حادثه سال 88 و ماجرای فتنه میپرداخت که ساخت آن دشواری خاص خود را داشت و عدهای معتقد بودند ممکن است این فیلم با واکنشهای زیادی در سالنهای سینما روبرو شود، اما خوشبختانه این فیلم کمک کرد تا مخاطب با حوادث پشتصحنه فتنه آشنا شود که جا دارد از آقای طالبی و همکارانشان مجددا تقدیر کنیم که این کار سنگین را به نتیجه رساندند.
«خبرگزاری دانشجو»- علت تحریم اسکار از سوی وزارت ارشاد چه بود؟
هتک حرمتی که به ساحت نورانی پیامبر عظیمالشأن در قالب یک فیلم در امریکا صورت گرفت واکنش جدی میطلبید و چون در مراسم جایزه اسکار که سال قبل از آن برگزار شد فیلم ایرانی «جدایی نادر از سیمین» موفق به کسب جایزه شد عدم حضور سینمای ایرانی بازتاب گستردهای داشت، البته این تصمیم فردی هم نبود و با برخی از سینماگران و مدیران ارشد فرهنگی کشور در این خصوص تبادل نظر و تصمیم گرفته شد. به نظر ما این حداقل عکسالعملی بود که در برابر این گستاخی بیسابقه میبایست نشان دهیم.
«خبرگزاری دانشجو» - فعالیتهای فرهنگی خارج از کشورو رایزنیهای فرهنگی در چه وضعیتی است؟
حسینی: بنده چند سال بهعنوان رایزن فرهنگی فعالیت میکردم و در مجلس نیز عضو کمیسیون سیاست خارجی بودم، به همین دلیل به کشورهای زیادی سفر کردهام و اهمیت کار فرهنگی را در خارج از کشور به تمام معنا درک میکنم. به نظر من ما نیازمند یک فعالیت فرهنگی گسترده هستیم تا بر مبنای آن در مقابل حجم تبلیغات گستردهای که علیه ایران وجود دارد تصویر درستی از کشورمان ارائه دهیم. خوشبخاته در این دوره تعداد رایزنیهای فرهنگی در خارج از کشور از 49 رایزنی به 70 رایزنی رسید که این مسئله نشان دهنده اهتمام افزونتر به اقدامات فرهنگی در کشورهای دیگر است که اگر تحریمها و مشکل کمبود اعتبار نبود قطعا تعداد از این هم بیشتر میشد.
من معتقدم در هر کشوری که سفارت ج.ا.ایران دایر است باید نمایندگی فرهنگی هم داشته باشیم. این مسائل تفکیکناپذیر است و فعالیتهای سیاسی به تنهایی کافی نیست، در واقع قوت ما فرهنگ ما است. بر این اساس در دولت دهم هفتههای فرهنگی متعددی در کشورهای مختلف بهویژه کشورهای منطقه و اسلامی برپا کردیم که تاثیرات خوبی برجای گذاشت، در مقابل طبیعتا از آن کشورها هم دعوت کردیم تا برای بازدید و برگزاری مراسم فرهنگی به ایران بیایند. خلاصه اینکه سرعت فعالیتهای فرهنگی خارج از کشور در این دوره شتاب بیشتری پیدا کرد.
حتی با برخی از کشورهایی هم که به دلیل حوداث منطقه مانند گذشته رابطه گرم و دوستانه سیاسی نداشتیم، همکاری فرهنگی را کاهش ندادیم بلکه افزایش هم دادیم. هیأتهای رسانهای و هنری از کشورهایی مثل مصر و تونس را به ایران دعوت کردیم تا با فضای کشور آشنا شوند، حتی برخی اوقات دورههای آموزشی هم برای این گروهها برگزار میشد، با این حال ظرفیت و زمینه برای پرداختن به این موضوع بیشتر است اما متاسفانه محدودیتهای مالی مانع توسعه فعالیتها در حد توقعات بود.
بهعنوان مثال طی مذاکراتی که با کشور ترکیه داشتیم قرار شد که سال 2013 سال حضور فرهنگی ایران در ترکیه باشد و طرف مقابل موافقت کرد که ما برنامههای فرهنگی و هنری از جمله برپایی نمایشگاههای کتاب، آثار هنری و محصولات نرمافزاری در استانهای مختلف ترکیه داشته باشیم. یعنی زمینه کاملا برای اقدامات گسترده فراهم شد ولی کمبود اعتبارات مانع از عملیاتی شدن برنامه در حد مطلوب است. متقابلا توافق شد در سال 2014 میلادی شاهد اجرای برنامههای فرهنگی ترکیه در ایران باشیم.
در هر حال در حوزههای مختلف اقدامات مؤثر انجام شد و ایدههای فراوان دیگری هم وجود داشت که شرایط اقتصادی مانع از تحقق گشت که امید داریم در آینده حمایت دولت و مجلس از بخش فرهنگ و هنر بیشتر باشد.