به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو» فرزاد مؤتمن در نشست آسیب شناسی سینمایی دینی که امروز در مرکز مشارکت های مردمی شهرداری تهران برگزار شد، گفت: فکر نمی کنم ساخت فیلم با مضمون دینی از لحاظ تکنیکی با دیگر فیلم ها تفاوتی داشته باشد بلکه این تفاوت به لحاظ فُرم فیلم است یعنی اینکه بدانیم چه فرمی را باید برای فیلم دینی به کار ببریم تا مضامین دینی در آن جای بگیرد.
وی با بیان اینکه البته همه فیلم های دینی با هم تفاوت دارند، اظهار داشت: تفاوت فیلم های دینی بستگی به نوع زاویه کارگردان به فیلم دارد؛ به طور مثال در مورد حضرت عیسی(ع) فیلم های زیادی ساخته شده ولی تنها فیلم «انجیل مَتی» که توسط یک فرد کمونیست ساخته شده در خاطره ها مانده است؛ دلیل ماندگاری این فیلم این است که پیرپائولو پازولینی، کارگرادان آن توانسته زندگی حضرت مسیح(ع) را با زندگی جوانان دهه شصت پیوند بزند.
این کارگران و فیلمنامه نویس کشورمان در همین زمینه افزود: پازولینی به خوبی می‌داند که تنها ساخت فیلم دینی کمکی به جامعه نمی کند بلکه باید بتوان فیلم دینی را با جامعه امروزی پیوند زد، اگر داستان حضرت موسی(ع) و سایر داستان های دینی را تنها آنگونه که در قران آمده و روایت شده است، بسازیم قطعاً هیچ اثری بر مخاطب نخواهد داشت بلکه باید بتوانیم آن داستان را با دغدغه های انسان امروزی پیوند بزنیم.
کارگردان کشورمان درباره فیلم «انجیل متی» اظهار داشت: کارگردان در این فیلم از فرم مستند استفاده کرده است و بر روی جزئیات فیلم دقت بسیاری داشته است و این فیلم را با موسیقی همراه کرده است و نوعی بافت مدرن به آن بخشیده است و همین کار باعث جذابیت فیلم «انجیل متی» شده است.
همچنین کارگردان این فیلم با آنکه اصلاً اعتقادات مذهبی نداشته و فردی کمونیست به شمار می رفته اما معجزات حضرت مسیح(ع) را به خوبی در فیلمش به تصویر کشیده است و همین موضوع یکی از دلایل ماندگاری این فیلم در ذهن مخاطب شده است.
وی با بیان اینکه اگر می خواهیم فیلمی دینی بسازیم باید بتوانیم با این فیلم با جامعه ارتباط برقرار کنیم، ادامه داد: در غیر این صورت ساخت کار فیلم دینی کاری عبث به شمار می رود.
این فیلمنامه نویس کشورمان با اشاره به فیلم «الرساله» گفت : «الرساله» فیلم بسیار بدی است و اصلاً نتوانسته در جامعه ما نفوذ پیدا کند، این فیلم برخلاف بزرگ نمایی که برای آن در ایران صورت گرفته است اصلاً فیلم جدی نیست و در واقع فیلمی درجه دو با بازیگران درجه یک است.
مؤتمن اظهار داشت: به نظر من سینمایی دینی وجود ندارد چرا که ما در سینما ژانر، مکتب و روند داریم و هر فیلمی بر هر ژانر، مکتب و فرهنگی می تواند به عنوان فیلم دینی به شمار رود.
وی با بیان اینکه مسئولین سینمایی کشور سعی می کنند اصطلاحات جدیدی را به وجود آورند، اضافه کرد: این کار مسئولین سینما را به جایی نمی برد بلکه ما باید فیلم دینی و فیلم خوب بسازیم؛ اگر می خواهیم در مورد عاشورا فیلمی تولید کنیم این فیلم حتماً باید بتواند با جامعه امروزی ارتباط برقرار کند و اگر در آن فیلم فقط داستان عاشورا را روایت کنیم قطعاً مخاطب جذب آن نخواهد شد.
مؤتمن با بیان اینکه یک فیلم ساز معمولی هستم و نمی توانم راجع به جعلی بودن و نبودن فیلمی اظهار نظر کنم، گفت: اگر آمریکا فیلم موفقی مانند «آرگو» را می سازد به این دلیل است که مقامات آمریکایی در ساخت آن تصمیم نمی گیرند و خود فیلم سازان هستند که به این نتیجه می رسند تا فیلمی سودآور مانند «آرگو» را برای هالیوود تولید کنند.
وی در همین زمینه افزود: اگر ما می خواهیم دیدگاه خود درباره تسخیر سفارت آمریکا را به فیلم تبدیل کنیم راه حلش این نیست که تصمیم بگیریم راجع به آن فیلمی بسازیم بلکه باید بگذاریم سینما راه خودش را برود و به این نتیجه برسد که باید در مقابله با فیلم «آرگو» فیلمی بسازد.
مؤتمن افزود: مسئولین سینمایی کشور باید بعد از 35 سال سینما را به حال خود رها کنند و بگذارند سینما نفس طبیعی اش را بکشد، شاید آن زمان بتوانیم فیلمی تولید کنیم که در مقابل «آرگو» و «کتاب آیات شیطانی» توان ایستادگی داشته باشد.
وی افزود: «کتاب آیات شیطانی» در شرایط عادی نوشته شد و همین باعث شد تا این کتاب در سطح دنیا با جنجال روبرو شود، اگر می خواهیم فیلمی بسازیم که با این کتاب مقابله کند باید بگذاریم سینما راه طبیعی خود را طی کند، تا زمانی که مدیران دولتی برای سینما تصمیم می گیرند قطعاً سینمایی ما به جایی نخواهد رسید چرا که مسئولان ما فقط به مضمون اهمیت می دهند و از فرم در سینما اطلاعی ندارند.
این کارگردان و فیلمنامه نویس کشورمان افزود: بدترین فیلم هایی که ساخته‌ام فیلم های سفارشی و به خصوص فیلم های دینی بوده است چرا که فیلمنامه های دینی ما با مشکل مواجه است و کاراکترهای در آنها وجود دارد که به هیچ وجه نمی تواند با مخاطب ارتباط برقرار کند متأسفانه فیلمی به صرف دینی بودن بودجه دریافت می کند و این یکی از مشکلات سینمایی ماست.
وی افزود: بخش خصوصی باید به حوزه سینما وارد شود تا بتوانیم فیلمنامه های خوبی تولید کنیم علاوه بر آن باید اعلام میزان ممیزی ها کاهش یابد آن زمان است که می توانیم فیلمی خوب تولید کنیم.
وی با بیان اینکه باید سینمایی بروکراسی از بین برود، اظهار داشت: در واقع سینما باید به صورت آزاد راه خود را طی کند اگر سینما غرب و اروپا موفق عمل می کند به این دلیل است که بعد از جنگ جهانی دوم مسئولان آنها تصمیم گرفتند که نقش خود را در حوزه سینما کمتر کنند ما نیز باید چنین مسیری را در کشور طی کنیم.
وی با بیان اینکه ما نباید فکر کنیم که اگر فیلمی مانند «آرگو» یا کتابی مانند «آیات شیطانی» تولید شده ما نیز باید در مقابل آن فیلم و کتاب تولید کنیم، افزود: ما باید بگذاریم که این دو حوزه مسیر خود را طی کنند آن زمان است که می توانیم در مقابل آنها مقابله کنیم.
وی با اشاره به فیلم «جعبه موسیقی» گفت: موضوع این فیلم درباره امام زمان(عج الله) است و این فیلم جایزه های بسیاری را به دست آورده من همزمان با این فیلم 27 فیلمنامه دیگر را به فارابی فرستاده بودم و تعجب من از این است که از میان آن همه فیلمنامه تنها دو فیلمنامه را فارابی تأیید کرد و دلیلش هم این بود که این دو فیلمنامه، فیلمنامه دینی بودند.
مؤتمن اظهار داشت: من یک فیلم خوب دینی در ایران ندیده ام با این حال بودجه های عظیمی به فیلم های دینی اختصاص پیدا می کند و تا زمان یکه این بروکراسی وجود دارد نمی توانیم سینمایی دینی داشته باشیم چرا که دین ایدئولوژیک است و سینما براساس ژانرها به وجود می آید.
وی افزود: ما فکر می کنیم چون حکومتمان جمهوری اسلامی است، در همه حوزه ها باید به موضوع دین پرداخته شود یعنی باید ادبیات دینی، شعر دینی و سینمای دینی داشته باشیم در حالی که به عقیده من این مسئله فقط پافشاری بر روی دین است.
وی با اشاره به «رُمان بینوایان» گفت: بینوایان یک رمان است ولی محتوایی دینی دارد و تمام کیشش ها از لحاظ ایدئولوژیک با این رمان ارتباط برقرار کرده اند.
وی با اشاره به مشکلات اقتصادی در سینما گفت: یکی از مشکل های اساسی در سینماهای کشور بخش اقتصادی است که اگر دولت تمامی اختیار سینما را در اختیار خود بگیرد و یا کاملاً آن را رها کند اوضاع بهتر می شود.
وی یادآور شد: با این اوضاع بینابینی هر روز مشکلات بیشتر، اختلافات بالاتر ساخت فیلم های بدتر بیشتر و موفقیت ما در سینما کاهش می یابد.