در «کارنامه» این هفته چه گذشت؟
به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، نهمین قسمت برنامه «کارنامه» پنجشنبه، 16 آبان از شبکه 4 سیما به روی آنتن رفت.
در بخش گفتگوی تلفنی این برنامه محمد اسفندیاری، کتاب شناس و عاشورا پژوه با بیان اینکه منابع مربوط به امام حسین (ع) به 2 بخش تقسیم می شوند، گفت: یک بخش، منابع مستقل و بخش دیگر منابع غیرمستقل هستند؛ منابع مستقل آن دسته از منابعی هستند که از آغاز تا پایان کتاب درباره امام حسین (ع) است، ولی منابع غیرمستقل تنها بخشی از کتاب به امام حسین (ع) مربوط می شود.
وی با بیان اینکه نزدیک به 5 هزار کتاب مستقل به زبان فارسی و عربی داریم؛ این تعداد مربوط به کتاب های چاپ شده، چاپ نشده و حتی کتاب هایی که در طول تاریخ گم شده است، ادامه داد: آثار مربوط به عاشورا را می توان به 3 قرن تقسیم می شوند؛ قرن اول تا 11 که تعداد آثار در این طی این قرن ها بسیار کم است؛ قرن 12 و 13 که تعداد آثار کم نیست ولی محتوای آنها ضعیف است و قرن 14 و 15 که آثار به فراوانی دیده می شود ولی متاسفانه طبقه بندی نشده است.
این عاشوراپژوه اظهار داشت: به مخاطبان عام توصیه می کنم که برای مطالعه کردن آثار عاشورا به سراغ آثار قرن 14 و 15 بروند؛ چرا که در این 2 قرن هم جامعه به بیداری سیاسی رسید و علاوه بر آن علم تاریخ در آن مدت به پیشرفت چشمگیری رسیده بود.
اسفندیاری در پایان خاطر نشان کرد: 3 دایره المعارف با موضوع امام حسین وجود دارد که دایره المعارف امام حسین (ع)، تاریخ امام حسین (ع) و دایره المعارف حسینی نام این 3 دایره المعارف است؛ البته دایره المعارف حسینی در لندن منتشر می شود و به الان نزدیک به 70 هزار جلد آن منتشر شده است.
محمدامین قانعی راد در بخش گفتگوی زنده این برنامه درباره وضعیت کتاب ها در حوزه جامعه شناسی گفت: 15 سال پیش تعداد کتاب های این حوزه در کشور ما بسیار کم بود؛ در واقع آن ایام بیشتر کتاب ها توسط نویسندگان ایرانی ترجمه می شد. تا سال 1375 ما در حوزه کتاب های جامعه شناسی با رشد کمی روبه رو بودیم؛ با این حال از بعضی نویسندگان خارجی مانند هابرماس تنها یک کتاب در ایران وجود داشت.
وی اظهار داشت: دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته جامعه شناسی و علوم انسانی باید به کتاب های زبان اصلی مراجعه می کردند و این کار برای دانشجویان این مقطع کار بسیار سختی بود؛ البته مزیت کتاب های اصلی این بود که زبان انگلیسی دانشجویان قوی می شد.
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران ادامه داد: خوشبختانه افزایش ترجمه کتاب های جامعه شناسی باعث شد تا دانشجویان این حوزه منابع بیشتری را در اختیار داشته باشند؛ البته نباید فراموش کنیم که کتاب های جامعه شناسی نیاز به ترجمه قوی دارد؛ از این رو بهتر است که ما آثارا ین حوزه را به زبان اصلی مطالعه کنیم.
قانعی راد با بیان اینکه متاسفانه گاهی یک واژه در جامعه شناسی به معانی مختلف ترجمه می شود، افزود: یکی از مشکلات کشور ما این است که ما با یک فرآیند تولید متن در جامعه شناسی مواجه ایم در حالی که اصلا تولید علمی در این زمینه صورت نمی گیرد.
وی تصریح کرد: 60 درصد آثار جامعه شناسی تالیف است و تنها 40 درصد آن ترجمه است؛ در حالی که ناشران حوزه جامعه شناسی و علوم انسانی اقبالی به انتشار آثار تالیفی نشان نمی دهند؛ البته این مسئله به دلیل استقبال بازار از کتاب های ترجمه ای است. در واقع اگر یک کتاب از نویسنده مشهور خارجی ترجمه شود قطعا فروش بهترین نسبت به کتاب های تالیفی کشور خودمان دارد.
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران ادامه داد: در حوزه ناشران و نویسندگان علوم انسانی ما ناشران دانشگاهی و غیردانشگاهی و همچنین نویسندگان دانشگاهی و برون دانشگاهی داریم؛ متاسفانه برخلاف سایر کشورها آثار منتشر شده توسط ناشران دانشگاهی ما دچار مشکلات فرم، محتوا، ویرایش و .... هستند.
قانعی راد در همین زمینه اضافه کرد: درباره نویسندگان دانشگاهی و برون دانشگاهی هم باید بگویم که ناشران دانشگاهی بیشتر به تالیف کتاب های درسی توجه دارند؛ در حالی که ناشران برون دانشگاهی بیشتر به دنبال ترجمه آثار علوم انسانی هستند، در واقع نویسندگان برون دانشگاهی بیشتر به دنبال ترجمه آثار انتقادی با نگاه انتزاعی هستند که بعضا مورد استقبال هم قرار می گیرد.
وی با بیان اینکه آثار ترجمه شده توسط نویسندگان برون دانشگاهی به مسائل جامعه ما نمی پردازد، گفت: به طور مثال نویسنده برون دانشگاهی یک کتابی را ترجمه می کند که در حوزه علوم انسانی اثر مهمی به شمار می رود، ولی چون مسائل آن مربوط به جامعه اروپایی، آمریکایی و . ... است حتما مخاطب باید در چنین جوامع زندگی کند تا بتواند آن کتاب را به شکل ملموس احساس کند.
رئیس انجمن جامعه شناسی ایران اظهار داشت: ما 2 نوع جامعه شناس داریم، یکی جامعه شناس سیاستی و دیگری جامعه شناسی مردم مدار. در واقع جامعه شناسان سیاستی به دنبال تعامل با دولت به منظور بهبود و ارتقای سیاست های دولتی هستند. متاسفانه آثار علوم انسانی در حوزه جامعه شناسان سیاستی بسیار کم است و یکی از دلایل آن هم این است که هنوز در کشور ما تصمیمات مبنای علمی ندارند.
قانعی راد افزود: جامعه شناسان مردم مدار هم به مشکلات و مسائل مردم در جامعه می پردازند و آنها به دنبال این هستند تا با مشارکت مردم به تولید علم دست یابند؛ البته در این حوزه خلاء های جدی وجود دارد و هنوز جامعه شناسان نتوانستند در این حوزه کتاب های بنویسند که بتواند با مخاطب عام هم ارتباط برقرار کند.
وی در پایان همین زمینه خاطر نشان کرد: در واقع در حوزه جامعه شناسی مردم مدار باید کتاب هایی نوشته شود که به زبان ژورنالیستی نزدیک باشد؛ متاسفانه هنوز چنین اتفاقی رخ نداده است.
ارسال نظرات