نتایج یکی از پایاننامههای ارائه شده در دومین کنگره علم و فوتبال نشان داد که تصمیمگیری اخلاقی بازیکنان لیگ برتر فوتبال ایران در وضعیت متوسط و نامطلوبی قرار دارد.
به گزارش خبرنگار ورزشی «خبرگزاری دانشجو»، دومین کنگره بین المللی علم و فوتبال 15 و 16 آبان ماه و همزمان با حضور ژوزف سپ بلاتر، رئیس فدراسیون بین المللی فوتبال در تهران برگزار شد و پایان نامه های برتر فوتبالی در آن ارائه گردید.
دکتر رضا شجیع، در پایان نامه ای که در همین کنگره ارائه کرد، به بررسی وضعیت تصمیمگیری اخلاقی بازیکنان لیگ برتر فوتبال ایران و شناسایی عوامل جمعیت شناختی موثر بر آن پرداخت.
یافتهها در این تحقیق نشان داد که تصمیمگیری اخلاقی بازیکنان لیگ برتر فوتبال ایران در وضعیت متوسط و نامطلوبی قرار داشته و اکثر بازیکنان با وجود آگاهیهای اخلاقی، از قضاوت و مسئولیتپذیری اخلاقی کمتری برخوردار هستند؛ ضمن اینکه یافتهها، تاثیر برخی عوامل جمعیت شناختی نظیر تجربیات فردی، شغلی و حرفهای را بر تصمیمگیری اخلاقی بازیکنان تایید کردند.
بر پایه یافتههای پژوهش؛ استعدادیابی و پرورش فنی، اجتماعی و رفتاری بازیکنان شایسته از سنین پایه و همچنین مهندسی اخلاقی تجریبات فردی، شغلی و حرفهای آنان ممکن است منجر به بهبود وضعیت اخلاقی فوتبال ایران شود.
هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضعیت تصمیمگیری اخلاقی بازیکنان لیگ برتر فوتبال ایران و شناسایی عوامل جمعیت شناختی موثر بر آن بود.
برای انجام این تحقیق پرسشنامه 28 گویهای وضعیتهای دشوار اخلاقی در فوتبال حرفهای ساخته شده توسط شجیع و همکاران به طور تصادفی در اختیار 162 بازیکن شاغل در لیگ برتر فوتبال ایران از 11 تیم راهآهن، نفت تهران، مقاومت شهید سپاسی، فولاد خوزستان، شاهین بوشهر، سپاهان اصفهان، ملوان بندر انزلی، نفت آبادان، پیکان، پاس همدان و آلومینیوم هرمزگان قرار گرفت.
رضا شجیع در خصوص این تحقیق و تاثیر حضور بازیکنان تیم های استقلال و پرسپولیس و نقش آنها در بالا بردن کیفیت تحقیق گفت: : حضور این دو تیم صد درصد کمک میکرد، ولی در آن زمان استقلال و پرسپولیس درگیر مسائل حاشیهای بودند و ممکن بود حواشی آنها روی کار ما تاثیر بگذارد و نتیجه کار تغییر کند. وقتی تیمها دارای ثبات باشند نتایج بیشتری حاصل میشود، حاشیه های تیمها تحقیق را تحتالشعاع خود قرار میدهد، به این ترتیب همکاری این تیمها یکسری معایب و یکسری مزایا دارد.
وی در ادامه افزود: درست است که استقلال و پرسپولیس در بعد اخلاقی تاثیرگذار هستند، اما از طرفی بیثباتی این تیم ها تحقیقات را تحتالشعاع خود قرار میدهد.
این محقق یادآور شد: در این گونه تحقیقات یکی از مشکلات این است که افراد تلاش میکنند تا چهره واقعی خود را مخفی کنند و چهره ای اخلاقی از خود به نمایش بگذارند و من برای حل این مشکل برای اولین بار از یک کار نیمه کیفی مبتنی بر سناریو استفاده کردم؛ یعنی یک سناریو مطرح کردم و از افراد خواستم نگرش خود را در راستای آن بیان کنند؛ چرا که در این شرایط افراد ناخودآگاه نگرش اخلاقی خود را بیان میکنند.
وی در خصوص حمایت های فدراسیون فوتبال برای انجام هر چه بهتر این تحقیق گفت: آکادمی فوتبال کمک کرد و ما را به سازمان لیگ معرفی نمود؛ سازمان لیگ هم من را به باشگاهها معرفی کرد و ما طی هماهنگی با باشگاهها در محل تمرین حاضر میشدیم که بالطبع این موضوع باعث شد کل ایران را سفر کنیم؛ اکثر تیمها همکاری خوبی داشتند، ولی اگر سازمان لیگ شرایطی را فراهم می کرد که تیمها ملزم به همکاری می شدند، بهتر بود.
شجیع خاطرنشان کرد: تعدد تحقیقات در کشور و اینکه یک احساس عمومی وجود دارد که نتایج آن کاربردی نمیشود، باعث شده تا یک بدبینی عمومی در جامعه ورزش ایجاد شود. وقتی سازمان لیگ از تحقیقی حمایت کند و بداند نتایج آن بزودی بدست آنها می رسد و در تصمیمگیریها به کار گرفته میشود، مطمئناً حمایت میکند؛ چون اگر خودش بخواهد آن کار را انجام دهد باید هزینه زیادی انجام دهد، ولی یک دانشجوی دکتری رایگان آن را انجام میدهد.
وی افزود: در حال حاضر سازمان لیگ تنها به دادن یک نامه بسنده میکند، در حالی که سازمان لیگ اگر می بیند که موضوع پژوهش کاربردی است، لازم است بیشتر ورود کند. در حال حاضر مهمتر از مسئله اخلاق در فوتبال موضوع دیگری نداریم، در حالی که از چنین کاری که مبتنی بر سناریو و کامل در بحث کمی و کیفی انجام شده است، باید حمایت بیشتری وجود داشته باشد.
عضو بنیاد ملی نخبگان یادآور شد: اینکه به نتایج تحقیقات توجه نمیشود یک اپیدمی کلی است و تنها مختص به فدراسیون فوتبال نیست؛ رساله دکترا توسط بیش از شش استاد بررسی و مشاوره میشود و از فیلترهای مختلف عبور میکند و وقتی دفاع میشود یک کار قوی است؛ به علاوه هزینه آن نیز کمتر است، اما مورد توجه مسئولان قرار نمی گیرد.
وی یادآور شد: زمانی که یک رساله دکتری در کشور آذربایجان دفاع می شود، ارگانهای مرتبط با موضوع نیز در جلسه بوده و صاحب رای هستند، بنابراین اگر در جلسه دفاع من از فدراسیون فوتبال یک نماینده حضور داشت، بهتر بود.
شجیع در خصوص عدم استقبال مربیان از دانشجویان در زمان انجام تحقیقات پایان نامه ها گفت: آنها نتایج کار عملی را به صورت مستقیم در کار خود ندیدهاند و باید به آنها حق داد؛ وقتی در تیمی کار تحقیقاتی انجام میشود، مربی انتظار دارد که نتایج کار را به زبان ساده و قابل فهم در اختیار داشته باشد، اما متاسفانه در دانشگاهها یاد نگرفتیم که نتیجه عملی را به گزاره قابل فهم تبدیل کنیم، در حالی که در دنیا اجبار است که دانشجو باید پایاننامه خود را در قالب یک مقاله برای مجلات محلی دربیاورد و آن را به صورت ساده بیان کند.
وی تصریح کرد: یکی از دلایل این بدبینی به دانشگاهها برمیگردد؛ چرا که دانشجویان نمیتوانند یافتههای خود را به صورت ساده بیان کنند.
این دکترای مدیریت ورزشی درباره هزینه ها و حمایت های دانشگاه در انجام این تحقیق گفت: از طرح پژوهانه برای انجام کار تحقیقاتی خود استفاده کردم؛ دانشگاه تا سقف دو میلیون را در اختیار من قرار داد و در این زمینه مشکل نداشتم، البته کسانی میتوانند از آن استفاده کنند که ارائه مقالات و روند انجام رساله شان بموقع باشد.
شجیع در پایان گفت: دانشجو برای پایان نامه باید موضوعات مرتبط با نیاز کشور را انتخاب کند و نهادها و سازمانها اگر بتوانند از تحقیقات کاربردی حمایت کنند بسیاری از مشکلات حل میشود. دانشگاهها و نهادهای دولتی در مسیر جداگانه هستند، در حالی که اگر کنار هم باشند، با همگرایی آنها بسیاری از مشکلات کشور حل خواهد شد.