به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، مرکز آمار ایران یافتههای مهم آمارگیری از طرح هزینه و درآمد خانوارهای روستایی سال 1391 را ارائه کرد. آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای روستایی کشور در سال 1391 با مراجعه به 19657 خانوار نمونه با جمعیت 76859 نفر، طی دوازده ماه انجام گرفته است.
در بخش خصوصیات اجتماعی و اقتصادی خانوار بر اساس نتایج طرح در سال 1391، متوسط تعداد افراد خانوار 3.9 نفر بوده است و توزیع خانوارهای نمونه بر حسب تعداد افراد خانوار، نشان میدهد که خانوارهای 4 نفری با 25.6 درصد، بیشترین و خانوارهای 9 نفری با 0.8 درصد کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص دادهاند.
خانوارهای نمونه بدون فرد باسواد 14.4 درصد بوده است و خانوارهای دارای 3 نفر باسواد با 22.3 درصد بیشترین سهم را در کل خانوارهای نمونه داشتهاند.
متوسط تعداد افراد شاغل خانوارهای نمونه 1.3 نفر و متوسط تعداد افراد دارای درآمد 1.5 نفر بوده است. خانوارهای دارای یک نفر شاغل با سهم 49.5 درصد از کل خانوارهای نمونه، بیشترین و خانوارهای دارای 5 نفر شاغل و بیش تر با 1.1 درصد، کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص دادهاند. خانوارهای بدون فرد شاغل 20.5 درصد از خانوارهای نمونه را تشکیل داده است.
بررسی فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار نشان میدهد که 36.8 درصد از سرپرستان خانوارهای نمونه در بخش "کشاورزی، شکار و جنگلداری"، 12.3 درصد در بخش ساختمان، 6.5 درصد در بخش حمل و نقل، ارتباطات و انبارداری، 5.3 درصد در بخش عمده فروشی، خرده فروشی، تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت ها و کالاهای شخصی و خانگی، 4.8 درصد در بخش صنعت، 1.5 درصد در بخش اداره امور عمومی، دفاع و تامین اجتماعی اجباری و 5.7 درصد در سایر بخشها به کار اشتغال داشتهاند.
نتایج طرح نشان میدهد که در بین خانوارهای روستایی وضع شغلی سرپرست اغلب خانوارها کارکن مستقل و پس از آن مزد و حقوق بگیر بخش خصوصی است.
بررسی خانوارهای نمونه روستایی برحسب سطح سواد سرپرست خانوار نشان داده است. 41.7 درصد خانوارهای نمونه دارای سرپرست بیسواد میباشند. خانوارهای دارای سرپرست با سطح سواد فوق لیسانس و بالاتر 0.1 درصد خانوارهای نمونه را تشکیل میدهد.
امکانات و تسهیلات مورد استفاده خانوار
در سال 1391 نحوه تصرف بیش از 87 درصد خانوارهای نمونه به صورت ملکی (ملکی عرصه و اعیان و ملکی اعیان) است. بررسی خانوارها از نظر تعداد اتاق در اختیار آنها نشان میدهد که 34.7 درصد خانوارهای نمونه دارای 3 اتاق، 29.6 درصد دارای 4 اتاق، 18.5 درصد دارای 2 اتاق، 10.3 درصد دارای 5 اتاق، 3.3 درصد دارای 1 اتاق و 3.6 درصد دارای 6 اتاق و بیشتر بودهاند.
نتایج این بررسی نشان میدهد 95.9 درصد از اجاق گاز، 94.9 درصد از تلویزیون رنگی، 81.4 درصد از تلفن همراه، 75.8 درصد از یخچال، 58.6 درصد از جاروبرقی، 56.3 درصد از پنکه، 46.5 درصد از ویدئو، وی سی دی و دی وی دی، 44.5 درصد از ماشین لباسشویی، 40.6 درصد از چرخ خیاطی، 30.5 درصد از موتورسیکلت، 25.6 درصد از یخچال فریزر، 22.3 درصد خانوارهای نمونه از اتومبیل شخصی، 16.1 درصد از رادیو ضبط، ضبط و پخش صوت، 14.3 درصد از فریزر، 12.3 درصد از رایانه، 7.5 درصد از دوچرخه، 4.1 درصد از رادیو، 4.1 درصد از کولر آبی متحرک، 3.3 درصد از کولر گازی متحرک، 1.2 درصد از تلویزیون سیاه و سفید، 0.7 درصد از ماکروویو و فرهای هالوژن دار و 0.3 درصد از ماشین ظرفشویی استفاده کردهاند.
هزینه های خانوار
بر اساس نتایج این طرح در سال 1391، متوسط هزینه سالانه خانوار روستایی برابر 108187676 ریال بوده است که از این مقدار 42.3 درصد مربوط به هزینههای خوراکی و دخانی و 57.7 درصد مربوط به هزینههای غیرخوراکی بوده است.
متوسط هزینه سالانه یک خانوار روستایی در مقایسه با رقم مشابه در سال 1390، 28.8 درصد افزایش یافته است. هزینههای خوراکی و دخانی خانوار نسبت به سال 1390 معادل 39 درصد و هزینههای غیرخوراکی خانوار 22.3 درصد افزایش یافته است.
در سال 1391 متوسط هزینه خوراکی و دخانی یک خانوار روستایی، برابر 45796227 ریال بوده است که در مقایسه با سال 1390 به میزان 39.0 درصد افزایش یافته است.
بر اساس نتایج این بررسی، در بین هزینههای خوراکی و دخانی بیشترین سهم 25.0 درصد مربوط به «آرد، رشته، نان، غلات و فرآوردههای آن» بوده است. هزینه «گوشت» با 22.6 درصد، «میوه ها و سبزی ها» با 14.7 درصد، «شیر و فرآردههای آن و تخم پرندگان» با 10.5 درصد، «قند، شکر، شیرینیها، چای، قهوه و کاکائو» با 8.2 درصد، «نوشابهها، غذاهای آماده و دخانیها» با 6.5 درصد، «خشکبار و حبوب» با 4.9 درصد، «روغنها و چربیها» با 4.8 درصد، «ادویهها، چاشنیها و سایر ترکیبهای خوراکی» با 2.9 درصد در مراتب بعدی اهمیت قرار داشته است. در سال 1391 هزینههای مربوط به «نوشابهها، غذاهای آماده و دخانیها» 54.7 درصد، «شیر و فرآردههای آن و تخم پرندگان» 51.7 درصد، «خشکبار و حبوب» 45.2 درصد، «روغن و چربیها» 43.6 درصد، «میوه و سبزیها» 41.0 درصد، «ادویهها، چاشنیها و سایر ترکیبهای خوراکی» 40.9 درصد، «گوشت» 38.1 درصد، «قند، شکر، شیرینیها، چای، قهوه و کاکائو» 34.1 درصد و «آرد، رشته، غلات، نان و فآوردههای آن» 30.2 درصد نسبت به هزینههای مشابه سال قبل افزایش داشته است.
در سال 1391 متوسط هزینههای غیرخوراکی یک خانوار روستایی برابر 62391449 ریال بوده است، که در مقایسه با سال 1390، افزایشی برابر 22.3 درصد داشته است. هزینههای «مسکن» با سهمی معادل 28.1 درصد از کل هزینههای غیرخوراکی، بیشترین سهم را دارا بوده است. هزینه «حمل و نقل و ارتباطات» با 20.1 درصد، «بهداشت و درمان» با 14.0 درصد، «کالاها و خدمات متفرقه» با 13.7 درصد، «پوشاک و کفش» با 10.9 درصد، «لوازم، اثاث و خدمات خانوار» 34.3 درصد، «تفریحات، سرگرمیها، تحصیل و آموزش» 31.5 درصد، «پوشاک و کفش» 30.9 درصد، «بهداشت و درمان» 28.2 درصد، «کالاها و خدمات متفرقه» 25.4 درصد، «حمل و نقل و ارتباطات» 17.3 درصد، «مسکن» 14.2 درصد نسبت به هزینههای مشابه سال قبل افزایش یافته است.
درآمدهای خانوار
بر اساس نتایج به دست آمده متوسط درآمد اظهارشده سالانه یک خانوار روستایی در سال 1391 برابر 101281362 ریال بوده که نسبت به سال قبل 27 درصد افزایش داشته است. بررسی منابع تامین درآمد خانوارهای روستایی نشان میدهد که 46.4 درصد از منابع متفرقه، 28.8 درصد از مشاغل آزاد کشاورزی و غیر کشاورزی و 24.9 درصد درآمد از مشاغل مزد و حقوق بگیری به دست آمده است.
بررسی متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی، بر حسب فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار، نشان میدهد خانوارهایی که سرپرست آنها در بخش واسطه گریهای مالی به کار اشتغال داشتهاند، با درآمدی معادل 182460487 ریال، بیشترین درآمد و خانوارهای معمولی دارای مستخدم، با داشتن درآمد 815963 ریال، کمترین درآمد را در سال 1391 داشتهاند.
متوسط هزینه ها و درآمد خانوار بر حسب استان
بررسی متوسط هزینه کل سالانه یک خانوار روستایی نشان میدهد که استان زنجان با 157176727 ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با 66808125 ریال کمترین هزینه را در سال 1391 داشتهاند.
بر اساس نتایج به دست آمده استان تهران با 90529800 ریال بیشترین و استان سیستان وبلوچستان با 30020671 ریال کمترین متوسط هزینههای غیرخوراکی سالانه یک خانوار روستایی در سال 1391 را دارا بودهاند. استان زنجان با 70070439 ریال بیشترین و استان کرمان با 31992060 ریال کمترین متوسط هزینه خوراکی و دخانی سالانه یک خانوار روستایی را در سال 1391 نشان میدهد.
همچنین استان تهران با 139199406 ریال بیشترین و استان سیستان و بلوچستان با 60944261 ریال کمترین متوسط درآمد سالانه یک خانوار روستایی را در سال 1391 به خود اختصاص داده است.