نمازهای وارد شده از سوی امام صادق (ع) برای گشایش روزی

گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو» حیان علوی؛ کسب رزق و روزی از مفاهیم بسیار جالبی است که اهل بیت احادیث بسیار گسترده ای در رابطه با آن برای راهنمایی و هدایت مردم بیان فرموده اند؛ اصل و بن مایه قسمت کثیری از این احادیث به مسائل فقهی باز می گردد بدان معنا که چه نوع تجارت و بیعی حلال است و کدام یک حرام؛  و در همین راستا شرایط انواع عقود اقتصادی بیان شده است تا مردم در تجارت ها و معاملات خویش دچار معصیت نشوند و بتوانند در آمدی طیب وطاهر داشته باشند.

کسب حلال و تامین معیشت خانواده در فرهنگ تشیع امری مقدس بر شمرده شده است تا آنجا که از آن به عنوان جهاد نام برده شده است. اما گاه مردم به علت سختی شرایط اقتصادی و کساد بودن تجارت و تنگی معاش در پیشگاه ائمه شکوه می کردند و از آن بزرگواران طلب کمک و یاری می کردند. اهل بیت معصومین نیز راه حل های متعدد و متفاوتی را به مردم معرفی می کردند با تامل در این احادیث گرانبها می توان متوجه شد که عوامل معنوی و غیر مادی بسیاری در گشایش و زیاد شدن روزی تاثیر دارد .

صرف نظر از احادیث فقهی روایات بسیاری وجود دارد که بر عوامل غیر مادی برای کسب و توسعه روزی اشاره دارد به عنوان نمونه در روایات نقل شده است که خوش خلقی یا صله رحم سبب زیاد شدن روزی انسان می شود. امیرالمؤمنین علی (ع) می فرماید:« در خوش اخلاقى گنج‏هاى رزق‏ و روزى‏ نهفته است‏»«1»

به هیچ راهی روی نیاوردم مگر آنکه خداوند به من رزق و روزی عنایت فرمود

برخی از نمازهای خاصی که از سوی ائمه وارد شده است نیز سبب ازدیاد روزی می شود به عنوان نمونه محمد بن علی حلبی گوید: شخصی به امام صادق از نیازمندی و بی برکتی در سود تجارت شکوه کرد که وسعتی که در آن داشته اکنون کساد شده و به هیچ کاری رو نمی کند مگر آنکه معاش بر او تنگ می شود.

امام صادق (ع) به او دستور داد که به حرم رسول خدا (ص) شرف یاب شود و بین قبر و منبر دو رکعت نماز بگزاد  و صد مرتبه بگوید: اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِقُوَّتِکَ وَ قُدْرَتِکَ، وَ بِعِزَّتِکَ وَ مَا أَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ أَنْ تُیَسِّرَ لِی مِنَ التِّجَارَةِ أَوْسَعَهَا رِزْقاً، وَ أَعَمَّهَا فَضْلًا، وَ خَیْرَهَا عَاقِبَةً .
آن شخص گوید: طبق دستور امام عمل کردم پس از آن به هیچ راهی روی نیاوردم مگر آنکه خداوند به من رزق و روزی عنایت فرمود. «2»

امام صادق (ع) به ابن طیار فرمود: بر مغازه خود برو جارو بکن و چهار رکعت نماز بگزار

ابن طیار  از محبین امام صادق (ع) بود که اموال و دارایی وی از دست رفته و به شدت تنگدست شده بود؛ وی روزی خدمت امام صادق (ع) رسید و عرض کرد تنگدستی به شدت من را در فشار و مضیقه قرار داده است.

امام به وی فرمود: آیا در بازار دکان و مغازه ای داری؟
 

ابن طیار گفت: دارم ولی آن را رها کرده ام.
 

امام به ابن طیار امر کرد به کوفه بازگرد در مغازه خود بنشین و آن را جاروب کن و چون خواستی به بازار بروی دو یا چهار رکعت نماز بگزار و پس از نماز این دعا را بخوان « تَوَجَّهْتُ بِلَا حَوْلٍ مِنِّی وَ لَا قُوَّةٍ وَ لَکِنْ بِحَوْلِکَ یَا رَبِّ وَ قُوَّتِکَ وَ أَبْرَأُ مِنَ الْحَوْلِ وَ الْقُوَّةِ إِلَّا بِکَ فَأَنْتَ حَوْلِی وَ مِنْکَ قُوَّتِی اللَّهُمَّ فَارْزُقْنِی مِنْ فَضْلِکَ الْوَاسِعِ رِزْقاً کَثِیراً طَیِّباً وَ أَنَا خَافِضٌ‏ فِی‏ عَافِیَتِکَ‏ فَإِنَّهُ‏ لَا یَمْلِکُهَا أَحَدٌ غَیْرُک‏.«3»

ابن طیار می گوید دستور امام صادق (ع) را انجام دادم اما هرگاه به مغازه خویش می رفتم می ترسیدم مامور مالیات سر رسد و از من مالیات مغازه را بخواهد و من هم چیزی نداشتم به او بدهم.

تا اینکه روزی تاجری آمد که کالایی به همراه داشت؛ به من گفت نصف این مغازه را به من اجاره بده ؛ من نیز نصف مغازه را به او اجاره کامل به او اجاره دادم؛ تاجر نیز کالای خود را در معرض مردم قرار داد و مقداری ازآن را بابت اجاره خانه به من داد.

بعد از چند صباح به تاجر گفتم آیا میل داری که به من خیری برسانی و یک لنگه بار از این کالا را به من بفروشی تا آن را بفروشم و زیادی
 

آن را بردارم و قیمت آن را به تو بازگردانم؟

تاجر در پاسخ من گفت: چه کسی ضامن و کفیل تو می شود؟

گفتم خداوند ضامن و کفیل من است.

تاجر قبول کرد و گفت یک لنگه از آن بار را بردار.

من یک لنگه از بار را برداشتم و یادداشت کردم همان روز تمام آن کالا را فروختم و قیمت را به او دادم و زیادی آن را برداشتم همین طور یکی پس از دیگری از آن لنگه ها بار بر می داشتم و می فروختم وسود آن را برداشته و قیمت سرمایه را به او باز می گرداندم تا این که سرمایه ای فراهم کردم و چهار پا خریدم و بر آن سوار شدم و برده هایی خریداری کردم و خانه ها ساختم.  
 
نماز برای درخواست روزی

همچنین ولید بن صبیح گوید؛ امام صادق (ع) فرمود :

چون بامدادان بعد از انجام فریضه صبح در پی حاجت خویش می روی دو رکعت نماز بگذار و چون از تشهد فارغ شدی بگو :« اللَّهُمَ‏ إِنِّی‏ غَدَوْتُ‏ أَلْتَمِسُ‏ مِنْ فَضْلِکَ کَمَا أَمَرْتَنِی، فَارْزُقْنِی مِنْ فَضْلِکَ رِزْقاً حَلَالًا طَیِّباً، وَ أَعْطِنِی فِیمَا تَرْزُقُنِی الْعَافِیَة»

این دعا را سه بار تکرار میکنی و پس از آن دو رکعت دیگر نماز میخوانی و چون از تشهد فارغ شدی سه بار می گویی: تَوَجَّهْتُ بِحَوْلِ اللَّهِ وَ قُوَّتِهِ، بِلَا حَوْلٍ مِنِّی وَ لَا قُوَّةٍ، وَ لَکِنْ بِحَوْلِکَ- یَا رَبِّ- وَ قُوَّتِکَ. أَبْرَأُ إِلَیْکَ مِنَ الْحَوْلِ وَ الْقُوَّةِ إِلَّا مَا قَوَّیْتَنِی. اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بَرَکَةَ هَذَا الْیَوْمِ، وَ أَسْأَلُکَ بَرَکَةَ أَهْلِهِ، وَ أَسْأَلُکَ أَنْ تَرْزُقَنِی مِنْ فَضْلِکَ رِزْقاً وَاسِعاً حَلَالًا طَیِّباً مُبَارَکاً، تَسُوقُهُ إِلَیَّ فِی عَافِیَةٍ بِحَوْلِکَ وَ قُوَّتِکَ، وَ أَنَا خَافِضٌ‏ فِی عَافِیَة.«4»

به پیامبر عرض کرد : من بدهکارم و زندگی بر من سخت شده است

شخصی خدمت پیامبر (ص) رسید و عرض کرد : ای رسول خدا من عیالمندم و بدهکارم و زندگی برای من سخت شده است دعایی به من بیاموز که با آن به درگاه خداوند دعا کنم تا به من روزی دهد به مقداری که بتوانم با آن بدهکاری ام را اداء و مخارج خانواده ام را تامین کنم.
 

رسول خدا (ص) فرمود: ای بنده خدا ! وضوی خوب و کاملی بساز سپس دو رکعت نماز بگزار و رکوع و سجودش را کامل به جای آور پس از آن بگو :« یَا مَاجِدُ یَا وَاحِدُ یَا کَرِیمُ‏ أَتَوَجَّهُ‏ إِلَیْکَ بِمُحَمَّدٍ نَبِیِّکَ نَبِیِّ الرَّحْمَةِ یَا مُحَمَّدُ یَا رَسُولَ اللَّهِ إِنِّی أَتَوَجَّهُ بِکَ إِلَى اللَّهِ رَبِّکَ وَ رَبِّ کُلِّ شَیْ‏ءٍ أَنْ تُصَلِّیَ‏ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِهِ وَ أَسْأَلُکَ نَفْحَةً مِنْ نَفَحَاتِکَ وَ فَتْحاً یَسِیراً وَ رِزْقاً وَاسِعاً أَلُمُّ بِهِ شَعْثِی وَ أَقْضِی بِهِ دَیْنِی وَ أَسْتَعِینُ بِهِ عَلَى عِیَالِی‏»«5»

«1»بهشت کافى / ترجمه روضه کافى  ص 52   خطبه امیر المؤمنین علیه السلام معروف به خطبه وسیله
«2»کافی  ج‏6   ص 613   باب الصلاة فی طلب الرزق 
«3» بحار الأنوار (ط - بیروت)   ج‏47  ص 367 
«4»قرب الإسناد  فی الدعاء  ص : 1
«5» وسائل الشیعه ج 8 ص 125 ـ مکارم الاخلاق ص 337