مطلق در گفت و گو با «خبرگزاری دانشجو»:
گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، محمد اسماعیل مطلق، مدیر کل دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس معتقد است که این اداره، برنامه ها و اقدامات خود را برپایه سخنان رهبری پایه ریزی کرده است و می تواند به خواسته های مقام معظم رهبری در چند سال آینده دست یابد به شرطی که تمام ارگان ها و نهاد ها در این رابطه با این اداره همکاری لازم را داشته باشند.
خبرگزاری دانشجو- نرخ باروری در ایران باید چه اندازه ای باشد؟
مطلق: از لحاظ بهداشت جهانی و جمعیت شناسان کشوری ایده آل است که نرخ باروری آن کشور بالای 2 باشد،زمانی که نرخ باروری کلی کشوری زیر 2 باشد، این امر یک تهدید سلامت محسوب می شود.
در حال حاضر کشور ما نرخ باروری کلی، کمتر از حد جایگزینی است، یعنی حدودا 8/1 هست، که این حد جایگزینی به معنای این است که تعداد فرزندانی که یک زن در زمان باروری می تواند داشته باشد.
اگر حد جایگزینی 1/2 باشد، یعنی هر زوج بتوانند 2 بچه را جایگزین پدر و مادر خود کنند و دلیل اینکه بیان می شود 1/2 این است که تمام بچه هایی که متولد می شوند، سالم نیستند و تعدادی از این فرزندان از بین می روند، به همین دلیل 1/0 اضافه در نظر می گیرند و اگر 1/2 نرخ باروری یک کشوری باشد به این معنااست که حدجایگزینی در آن کشور رعایت می شود.
خبرگزاری دانشجو- قانون تنظیم خانواده موجب کاهش رشد جمعیت شد و حالا برای جلوگیری از کاهش نرخ موالید چه اقداماتی را در نظر دارید که انجام بدهید؟
مطلق: سال 71 مجلس قانون تنظیم خانواده را تصویب کرد که نرخ باروی حدود 3 باشد ولی با توجه با قانون تصیب شده، نرخ باروری از 3 کمتر است و مردم تمایلی به بچه دار شدن ندارند.
از نظر وزارت بهداشت نرخ باروری 8/1 نرخ باروری خوبی نیست و بعد از سخنان مقام معظم رهبری و رییس جمهور، وزارت بهداشت دیدگاه های خود را تغییر داده است و در این راستا که نرخ باروری را به بالای 2 برساند، تلاش می کند.
خبرگزاری دانشجو: افرادی که در دهه 50 و 60 بودند هم اکنون به سن باروری رسیده اند، به نظر شما جمعیت افزایش نمیابد؟
مطلق: پیش بینی می کنیم که در دهه 90، افزایش موقتی جمعیت را داشته باشیم و آن هم به دلیل نرخ زاد و ولدی است که در دهه 50 و 60 وجود داشته است.
ولی در 20 سال آینده ما نگران افول شدید جمعیت هستیم و میزان باروری در آینده کاهش میابد و در برخی از شهرها جمعیت ما صفر و منفی می شود و هم اکنون برنامه هایی را اجرا می کنیم که جمعیت به نقطه صفر نرسد.
خبرگزاری دانشجو: ارگان ها و سازمان ها کمکی در راستای افزایش جمعیت انجام می دهند؟
مطلق: تمام سازمان ها باید برنامه هایی را داشته باشند و ما هم به عنوان اداره تنظیم خانواده در وزارت بهداشت، مردم را تشویق می کنیم که به فرزندآوری تمایل پیدا کنند.
در خانواده ها باید نوزاد، کودک، نوجوان، جوان و کهنسال باشد، این خانواده از نظر ما خانواده ای است که مشکلات روحی و روانی کمتری دارد و مشکلات و معضلات اجتماعی کمتری را تحمل می کنند.
خبرگزاری دانشجو- برای افزایش جمعیت با چه چالش ها و موانعی مواجعه اید؟
مطلق: اولین چالشی که در کشور وجود دارد این است که سن ازدواج افزایش یافته است، یعنی سن ازدواج از سال 1335 تا 1390 برای مردان به 7/26 رسیده است و برای زنان از 18 به 23 رسیده که البته این سن میانگین است.
در استان تهران میانگین سن ازدواج به بالاتر از 23 سال برای خانم ها رسیده است، یعنی در تهران، اصفهان ، اراک ، مازندارن و گیلان سن ازدواج بیشتر شده است.به این ترتیب مردان 7 سال و زنان 6 سال از بهترین سنین باروری را از دست داده اند.
زنان وقتی از سن 35 سالگی ازدواج می کنند، در هنگام بارداری نیاز به مراقبت دارد و تا 40 روز بعد از زایمان نیز باید این مراقبت ها ادامه داشته باشد، حاملگی در سنین بالا برای مادر همراه با دیابت و فشار خون است ومادر را دچار مشکل می کند.
خبرگزاری دانشجو- بزرگترین مانعی که بر روی نرخ جمعیت اثر می گذارد، چیست؟
مطلق: هم اکنون بالارفتن سن ازدواج بزرگترین مشکلی است که با آن مواجه ایم و در کشور بیش از 11 میلیون دختر و پسر در آستانه ازدواج داریم، جوانانی که به سن ازدواج رسیده اند اما به دلایلی نمی توانند خانواده تشکیل بدهند.
اگر امکانات و شرایط را فراهم کنیم که این تعداد ازدواج کنند، 5/5 میلیون خانواده ایجاد می شود و با نرخ باروری8/1 نیز اگر درنظر بگیریم، 8 تا9 میلیون به جمعیت کشور اضافه می شود.
50 درصد خانوم های کشور ما بالای 24 سال ازدواج می کنند، که1/3 از بهترین سن باروری را از دست می دهند و احتمال بیمار زمینه ای را افزایش می دهد.
مورد دیگری که مشاهده می شود این است که زمانی که خانواده ای تشکیل می شود، مرد و زن تصمیم می گیرند که 3 تا 4 سال برای ثابت شدن زندگی و محیا کردن امکانات بچه دار نشوند که در این مواقع بهترین زمان را برای بچه دار شدن را از دست می دهند.
خبرگزاری دانشجو- چه اقداماتی برای افزایش جمعیت باید صورت بگیرد؟
مطلق: تمام نهاد ها باید با ما همکاری کنند و توجه داشته باشند که با بخشنامه و دستور دادند کاری از پیش نمی رود و باید فرهنگ سازی درستی در جامعه شکل بگیرد و ایجاد شود.
مکاتباتی را این اداره با نهاد های دیگر انجام داده است و به تمام ارگان ها و ادارات این موضوع را که تک فرزندی می تواند تبدیل به یک معضل شود را بیان کردیم و برای تمام دانشگاه نیز این موضوع را ابلاغ کرده ایم که افرادی را که دارای یک فرزند هستند را مشخص و کلاس های ویژه برای این افراد برگزار کنید.
تک فرزندی برای خانواده و برای کودک می تواند تبدیل به مشکل شود و سلامت روحی و روانی کودک را از بین می برد و فاصله بین فرزندان باید میان 3 تا 5 سال باشد و اگر بیشتر از 5 سال باشد برای مادر و فرزند بعدی مشکل آفرین باشد.
خبرگزاری دانشجو- هر زوجی باید چند فرزند داشته باشد؟
مطلق: ما نمی توانیم به افراد دستور بدهیم که تعداد بچه ها را افزایش بدهند بلکه فرزندآوری باید آگاهانه، آزادانه و مسئولانه باشد ولی پرسنل بهداشتی می تواند اطلاعات درست را در اختیار زوج ها قرار بدهد و ما می توانیم توصیه و مشاوره هایی را داشته باشیم ولی آمارها نشان می دهد که تعداد موالید رو به افزایش است.
خبرگزاری دانشجو: روند ازدواج در کشور چگونه است؟
مطلق: روند ازدواج از سال 85 تا 92 یک روند کاهشی بوده است و ما باید این مورد را اصلاح کنیم.
هر سال 5/5 تا 6 درصد به نسبت سال قبل از تعداد ازدواج ها کاسته می شود و این آمار نشان می دهد که دختر و پسرها تمایلی برای ازدواج ندارند، زمانی که از 900 هزار تا به 700 هزار ازدواج می رسد، این نرخ ازدواج به ما نشان می دهد که روند ازدواج ها در حال کاهش است.
خبرگزاری دانشجو- روابط جنسی خارج از خانواده در کاهش تعداد ازدواج ها موثر بوده است؟
مطلق: طبق آمار ها و بررسی هایی که داریم این روابط جنسی که خارج از خانواده شکل می گیرد در کاهش تعداد ازدواج ها تاثیر گذار بوده است، در کشور اسلامی و ایرانی وجود این روابط با اشکال شرعی همراه است.
برای حل مشکلات جنسی که در جامعه هم اکنون وجود دارد 800 هزار نفر را آموزش دادیم و تربیت کردیم ولی به دلیل نداشتن بودجه نتوانستیم از نیروی این افراد استفاده کنیم.حل مشکلات جنسی و کاهش روابط خارج از خانواده که به سلامت افراد لطمه می زند برعهده ماست و می توانیم به مردم کمک کنیم ولی با ندادن بودجه اجازه نمی دهند که در این راستا اقدامی انجام بدهیم.
خبرگزاری دانشجو- برای فعالیت های این اداره چه میزان اعتبار و بودجه ای تعیین کرده اند؟
مطلق: در سال گذشته هزار و چهارصد میلیارد تصویب شد که یک ریال از این بودجه تصویب شده را به این اداره تخصیص ندادند و امسال نیز هیچ بودجه ای برای این اداره تعیین نکرده اند و تعلق نگرفته است.
امسال شیصد هزار میلیارد تعیین شده است که تاکنونی ما مبلغی را دریافت نکرده ایم.باید از مجلس و دولت به این اداره کمک کنند تا ما بتوانیم آموزش درست را به مردم ارائه بدهیم.
آموزش به مردم در راستای تشکیل خانواده و افزایش جمعیت به راهنمایی و آموزش درستی نیاز دارد و این چالش در جامعه دیده می شود که جوانان نیاز به اتاق های مشاوره دارند و تا زمانی که این مشکلات برطرف نشود، نمی توان انتظار افزایش جمعیت را داشت.
خبرگزاری دانشجو- به نظر شما، فاصله بین ازدواج تا تولد فرزند اول باید چند سال باشد؟
مطلق: یکی از مشکلاتی که در جامعه وجود دارد و به وضوح دیده می شود این است که زمان بین ازدواج تا تولد فرزند اول بسیار زیاد است و همچنین فاصله طولانی بین تولد های بعدی نیز وجود دارد.
طبق آمار و بررسی هایی که انجام گرفته فاصله میان ازدواج تا تولد فرزند اول 5/3 سال است و فاصله بین فرزند اول و دوم 4/5 سال است، درصورتی که این فاکتورها باید کاهش یابد.
خبرگزاری دانشجو- روند طلاق در کاهش رشد جمعیت چه تاثیری گذاشته است؟
مطلق: طبق بررسی ها وآمارهایی که وجود دارد روند طلاق از سال 85 تا 92 سیر صعودی پیدا کرده است و این آمار بر روی جمعیت تاثیر منفی گذاشته است و باید در این زمینه ها بیشتر کار کنیم.
متاسفانه با اینکه این اداره به ریشه یابی مسائل پرداخته است و درصدد است که راه هایی برای حل این معضلات ارائه بدهد ولی به دلیل اینکه این اداره را به حاشیه و مسائل متفرقه بی اهمیت سوق داده اند، نمی گذارند که در زمینه افزایش جمعیت کاری انجام بدهیم و دقیقا این اداره مثل یک تیم فوتبال شده است که به دلیل مسائل حاشیه ای از انجام بازی مناسب محروم می شود.
یک فاکتور تاثیرگذار دیگری که در این زمینه وجود دارد، کار افراد است که از سال 81 روند بی کاری افراد افزایش داشته است، نرخ بیکاری در کشور هر سال افزایش میابد.
خبرگزاری دانشجو- ناباروری زوج های جوان تا چه اندازه ای در روند افزایش جمعیت تاثیرگذار بوده است؟
مطلق: براساس منابع متفاوت آماری بیشتر از سه میلیون زوج نابارور در کشور وجود دارد و اگر مشکل این گروه را برطرف کنیم، نرخ رشد جمعیت یک روند طبیعی پیدا خواهد کرد.
اکثریت قریب به اتفاق موارد ناباروری کشور را ناباروری اولیه تشکیل می دهد (زوجینی که هیچ فرزندی ندارند.) درصد کمتری از زوجین از ناباروری ثانویه رنج می برند ( سابقه تولد فرزند را داشته ولی در داشتن فرزند بعدی با مشکل مواجه شده اند).
مشکلات ناباروری و درمان این افراد باید کاملا تحت پوشش بیمه ها قرار بگیرد.
خبرگزاری دانشجو- آمار سقط نوزاد در کشور چه اندازه است؟
مطلق: براساس یک بررسی کشوری با حجم نمونه وسیع، بالغ بر 220000سقط در کشور در سال 1391 رخ داده است. براساس مصاحبه انجام شده با افراد مورد بررسی، بالغ بر 120000موارد سقط غیر قانونی و حدود 100000مورد به دلایل پزشکی بوده است.
حدود 25 درصد سقط ها به دلیل مسایل اقتصادی و تداخل فرزآوری با تحصیل است که ما باید آموزش بدهیم که این سقط ها را انجام ندهند و از انجام این سقط ها جلوگیری کنیم.
همچنین تعداد مجوز های سقط صادره توسط پزشکی قانونی در سال 1391 کمتر از 7000 مورد بوده است.
ما در این اداره باید به افراد جوانی که خواهان سقط جنین هستند باید آموزش بدهیم که درصورتی که سقط جنین انجام بدهند دچار چسبندگی لوله رحم و دچار عوارض روحی و روانی و افسردگی می شوید و درصد فرزندآوری را کاهش می دهد.
سقط های غیر قانونی که در زیر زمین و یا در مکان های دیگر اتفاق می افتد، سقط هایی نیست که به صورت قانونی و تحت نظارت انجام شود و نظارتی نیز بر این سقط های غیر قانونی وجود ندارد.
آمارهایی که ما به دست آورده ام از طریق بررسی هایی غیر مستقیم صورت می گیرد.
خبرگزاری دانشجو- رفتارهای پرخطر جنسی چه صدماتی را به جامعه می زند؟
مطلق: ابتلای حدود نیم درصد از جامعه به هپاتیت C (یک نفر از هر 200نفر) به این بیماری مبتلا می شوند.ترکم هپاتیت C در افراد با رفتارهای پرخطر ایجاد می شود و شیوع هپاتیت B در کشور معادل 2 درصد است و براساس برآوردها بالغ بر 90000 نفر آلوده به ویروس ایدز در کشور زندگی می کنند که از طریق رفتارهای جنسی پرخطر انتقال میابد. همچنین بیش از 27000نفرآلوده به ویروس ایدز و مبتلا به بیماری ایدز در کشور شناخته شده هستند.
ظرف دوسال اخیر و سال گذشته میزان ابتلا به عفونت HIV از طریق تماس جنسی از مرز 30 درصد عبور کرده است و در پنج سال گذشته این رقم در مرز 10 درصد بوده است.
ارسال نظرات