دولت گذشته و فعلی در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، قانون را رعایت نکردند/دولت 124 هزار نفر را از دریافت سبد کالا حذف کرد/سرک کشیدن به حساب ثروتمندان و حذف یارانه‌شان ایراد ندارد

به گزارش گروه اقتصادی "خبرگزاری دانشجو"، غلامرضا تاج‌گردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در برنامه امروز مناظره اظهار داشت: دولت گذشته و فعلی در اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، قانون را رعایت نکردند و سیاست‌های فعلی به صلاح کشور نیست.

وی اظهار داشت: از جمع 59 هزار و 200 میلیارد تومان در سال 93، 48هزار میلیارد تومان از محل درآمد هدفمندی و 11هزار و 300میلیارد تومان از محل بودجه عمومی به پرداخت یارانه‌ها اختصاص یافت.

وی افزود: طبق قانون و اعلام مجلس دولت باید سطح نیازمندی و سقف درآمد را مشخص کند و سپس از مردم بخواهد متناسب با آن برای دریافت یارانه اقدام کنند.

وی افزود: اما متأسفانه دولت برعکس عمل کرد، ضمن آنکه رئیس‌جمهور هم اعلام کرد، برنامه نداریم، در حساب مردم سرک بکشیم، در حالی که طبق قانون حذف پردرآمدها از یارانه الزامی و سرک کشیدن در این امر مقدس ایراد ندارد.

وی افزود: در لایحه سال 94 نیز روند پرداخت یارانه‌ها به همین طریق ادامه دارد.

تاج‌گردون افزود: با توجه به هدفمند نشدن حذف پردرآمدها از دریافت یارانه نقدی دولت امسال 7 تا 10هزار میلیارد تومان کسری خواهد داشت، ضمن آنکه در سال آینده همین روند کسری برای پرداخت یارانه‌ها خواهد داشت.

تاج‌گردون افزود: پیشنهاد ما تلفیق دو روش (خود اظهاری و خود انصرافی ثروتمندان استفاده ز اطلاعات املاک و دارایی‌های ثرتمندان) است بدین ترتیب که دولت سقف درآمدی را مشخص کند و متناسب با آن از افراد برای ثبت نام دعوت کند واینکه دولت اعلام می‌کند سرک کشیدن در حساب مردم را اجرایی نمی‌کند، کار درستی نیست.

محمدرضا پورابراهیمی نماینده کمیسیون اقتصادی مجلس در برنامه مناظره تلویزیونی با اشاره به موضوع حذف پردرآمدها از یارانه نقدی اظهار داشت: به دلیل نقص در این اجرای قانون در دولت گذشته اکنون با مشکل مواجه شده‌ایم و دو بحث راجع به نحوه اجرا وجود دارد.

عضو اقتصادی مجلس ادامه داد: خوداظهاری و خودانصرافی اهمیت ویژه دارد در حالی که طبق قانون بودجه 93 گلایه از دولت این است که چرا قانون اجرایی نشد، حداکثر دو میلیون نفر از یارانه‌بگیران در اردیبهشت ماه انصراف دادند و اکنون 98 درصد مردم به طور مساوی یارانه دریافت می‌کنند که این موضوع خلاف قانون است و دولت باید قانون را اجرا کند.

به گفته پورابراهیمی امکان شناسایی دهک‌ها وجود دارد اما تبعات اجتماعی و سیاسی وجود دارد که می‌تواند آسیب‌های جدی برساند زیرا اکنون درآمدهای نفت و ارز به نصف کاهش یافته است.

در ادامه برنامه مناظره احمد میدری اظهار داشت: در سال 93 دولت سبد کالا را در مرحله اول به 2.5 میلیون خانوار ارائه داد.

وی ادامه داد: با یک بررسی در قالب بانک اطلاعاتی تلاش کردیم 124 هزار خانواده که نباید سبد کالا دریافت می‌کرد، مشخص و از دریافت سبد حذف شدند.

وی اظهار داشت: عده‌ای از این حذف شدگان به ما مراجعه کردند و اعلام کردند که مشمول قانون حذف نیستند و یا اینکه مثلاً فردی معلول در خانواده خود دارند اما ما به آنها اعلام کردیم که سبد کالا برای فقیرترین افراد جامعه است، بنابراین آنها قانع شدند.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی تأکید کرد: برای اجرای چنین مواردی نظیر حذف پردرآمدها از دریافت یارانه نباید حساسیت اجتماعی ایجاد شود.

 رسانه‌ها مسأله را بزرگ نکنند و پروژه بدون تنش اجتماعی اجرا شود.

وی گفت: به عنوان مثال حذف 124 هزار خانواده از بین 2.5 میلیون خانواده موردی مطلوب بود و این به معنای حدود 8 درصد خطای دولت بود که مناسب است.

وی ادامه داد: در تجربه دیگر دولت به وزیر راه و شهرسازی و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی اعلام کرد که برای مسکن کم‌درآمدها برنامه‌ریزی کنند، تا اگر دولت در سال آینده بودجه‌ای داشت، به این مورد اختصاص دهد.

میدری افزود: در این راستا وزارت راه و شهرسازی و صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی جلساتی را برگزار کردند؛ طبق اعلام صندوق بازنشستگی، قبلاً مشکلاتی برای شناخت اقشار کم‌درآمد وجود داشت و شاخصی وجود نداشت، ضمن آ‌نکه امکان شناسایی هم نبود، اما تلاش می‌کنیم برای اجرای این مورد بانک اطلاعاتی به نحوی استفاده شود که تسهیلات به گروه هدف اصابت کرده و با ورود دولت به بازار مسکن مشکلی ایجاد نشود.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی افزود: در تجربه‌ای دیگر در سازمان بیمه سلامت دولت یارانه بهبود یافتگان برای ترک  اعتیاد اختصاص داد، اما این یارانه به اقشار هدف اصابت نکرد و کسانی از این یارانه استفاده کردند که یا معتاد نبوده و یا این داروها را در بازار واسطه‌گری به فروش رساندند.

وی گفت: بنابراین سازمان بیمه سلامت تلاش کرد، بانک اطلاعاتی درست کرده و هر بیمار با ارائه کد ملی و کد پزشک این داروها را دریافت کند.

میدری با تأکید بر اینکه باید شناسایی پردرآمدها برای حذف یارانه به دقت انجام شود، اظهار داشت: قطعاً اگر این مورد دقیق عملیاتی نشود، فرد می‌تواند در دیوان عدالت اداری به این امر اعتراض کرده و در صورت تشخیص قاضی مبنی بر اشتباه دولت، دولت مقصر خواهد بود.

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأکید بر اینکه برای حذف پردرآمدها با پذیرش اجتماعی ایجاد شده و جنجال از بین رود گفت: متأسفانه حساسیت زیاد اجتماعی مردم موجب شد حتی کمپینی برای ثبت‌نام یارانه ایجاد شود و همه نسبت به ثبت‌نام اقدام کنند.

محمدرضا پورابراهیمی نماینده کمیسیون اقتصادی مجلس در برنامه مناظره تلویزیونی با اشاره به موضوع حذف پردرآمدها از یارانه نقدی اظهار داشت: به دلیل نقص در این اجرای قانون در دولت گذشته اکنون با مشکل مواجه شده‌ایم و دو بحث راجع به نحوه اجرا وجود دارد.

عضو اقتصادی مجلس ادامه داد: خوداظهاری و خودانصرافی اهمیت ویژه دارد در حالی که طبق قانون بودجه 93 گلایه از دولت این است که چرا قانون اجرایی نشد، حداکثر دو میلیون نفر از یارانه‌بگیران در اردیبهشت ماه انصراف دادند و اکنون 98 درصد مردم به طور مساوی یارانه دریافت می‌کنند که این موضوع خلاف قانون است و دولت باید قانون را اجرا کند.

به گفته پورابراهیمی امکان شناسایی دهک‌ها وجود دارد، اما تبعات اجتماعی و سیاسی وجود دارد که می‌تواند آسیب‌های جدی برساند زیرا اکنون درآمدهای نفت و ارز به نصف کاهش یافته است.

در ادامه برنامه مناظره، امیرآبادی اظهار داشت: بخش‌های مشخصی برای تعیین کردن درآمدها وجود دارد و دولت می‌تواند از اطلاعات این بخش‌ها استفاده کند.

وی ادامه داد: به عنوان مثال در صندوق‌های بازنشستگی اطلاعات دریافتی بازنشستگان وجود دارد، یا اینکه در بخش نیروهای لشکری و کشوری و یا حتی در خصوص درآمد طلاب هم اطلاعات درآمدی وجود دارد، یا مثلاً بیمه 800 هزار نفر کارگران ساختمانی مشخص است.

امیرآبادی ادامه داد: به هر حال اگر دولت امسال بند «و» تبصره 21 را اجرایی می‌کرد، قطعاً شروع خوبی بود.

این نماینده مجلس افزود: مهمترین مسأله دولت در این باره اداره سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است؛ دولت باید تبعات سیاسی حذف دهک‌های پردرآمد را از دریافت یارانه بپذیرد.

نماینده مردم قم در مجلس گفت: در همین استان قم ماهانه 52 میلیارد تومان بابت یارانه به مردم پرداخت می‌شود در حالی که ما سال‌ها تلاش کرده‌ایم تا گازرسانی را به یکی از روستاها با هزینه فقط 4 میلیارد تومان عملیاتی کنیم، اما اعتبار کم داریم، در حالی که اگر 10 میلیون نفر از دریافت یارانه حذف شوند، بسیاری از پروژه‌های عمرانی اجرا می‌شود.

محمدرضا پورابراهیمی در برنامه مناظره با اشاره به اینکه می‌توان از روش به دست آوردن هزینه‌ها مشخص کرد که نیازمند واقعی چه کسی است، گفت: در شرایط فعلی امکاناتی مانند بانک اطلاعاتی جامع وجود ندارد تا بتوانیم درآمد افراد را بسنجیم.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه روش هزینه‌ای بهترین روش برای شناسایی افراد نیازمند است، گفت: دولت می‌تواند پس از به دست آوردن هزینه‌ها در شهرهای مختلف اعلام کند به عنوان مثال برای زندگی در تهران چه مقدار هزینه باید صرف کرد آنگاه براساس درآمدهایی که از قبل پیش‌بینی کرده است، اقدام به شناسایی دهک‌های مورد نظر کند.

پورابراهیمی با اشاره به اینکه دولت می‌تواند از طریق ثبت‌نام افراد نیازمند را شناسایی کند، گفت: این کار حداقل یک عدد را به دولت می‌دهد که مشخص می‌کند چه تعداد از افراد نیازمند دریافت یارانه هستند، اما برای شناسایی‌ آنها باید بانک جامع اطلاعاتی داشته باشیم که متأسفانه نبود آن چالش فعلی اقتصاد است.

در ادامه برنامه مناظره غلامرضا تاجگردون گفت: ما نتوانستیم مردم را توجیه کنیم که نیاز واقعی آنها چیست و چه چیزهایی برایشان مفید است.

تاجگردون با اشاره به ضریب جینی گفت: پس از بررسی که انجام داده‌ام مشخص شد از سال 80 تا سال 91 ضریب جینی روند نزولی داشته است به طوری که در سال 80، 0.43 درصد و در سال 89، 0.40 درصد و در سال 91 ضریب جینی به 0.36 درصد رسید اما در سال‌ جاری پس از بررسی مشخص شد ضریب جینی در حال رشد است و به 0.38 درصد رسیده است که این رشد معانی و مفاهیم مختلفی می‌تواند به دولت دهد.

وی خاطرنشان کرد: جامعه نیازمند شغل است و باید با فقر و بیکاری مقابله کرد.

تاجگردون خاطرنشان کرد: هم‌اکنون هزار و 620 میلیارد تومان در کهگیلویه و بویراحمد یارانه پرداخت می‌شود که پس از بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدم که دولت می‌تواند با ارقام بسیار کمتر از این در این استان محروم شغل ایجاد کند که در نهایت آمار بیکاری نیز کاهش یافته و رفاه افزایش پیدا می‌کند بنابراین دولت باید برای آینده پرداخت یارانه‌های نقدی فکر اساسی کند.

در ادامه برنامه مناظره، محمدرضا پورابراهیمی به عنوان عضو اقتصادی کمیسیون مجلس اظهار داشت: لازم بود در سه بخش پردرآمدها از دریافت یارانه حذف شوند اول آنهایی که خود انصراف می‌دادند، دوم آنهایی که رقم درآمد آنها در فرم‌های خوداظهاری بالاتر از رقم پیشنهادی دولت بود و سوم آنهایی که دولت تشخیص می‌داد درآمد آنها بالاتر از رقم مذکور است.

وی افزود: بدین ترتیب اگر کسی خوداظهاری اشتباه داشت برای آنها جریمه در نظر گرفته می‌شد.

وی درباره عدد شمولیت بیان کرد: این عدد به دو روش درآمدی و هزینه‌ای قابل محاسبه است اما متأسفانه دولت این رقم را اعلام نکرد.

در ادامه این برنامه رئیس کمیسیون برنامه و بودجه اظهار داشت: در جلسات مختلف دولت و مجلس چنین مباحثی مطرح شد دولت باید سقف درآمدی را مشخص می‌کرد.

تاج‌گردون افزود: لازم است هر دو گزینه پیشنهادی برنامه مناظره با هم اجرا شود و اینها جدا از یکدیگر نیستند یعنی خود انصرافی و خوداظهاری ثروتمندان و استفاده از اطلاعات املاک و دارایی‌های ثروتمندان، که باید توأم عملیاتی شود.

در ادامه برنامه مناظره، حسین راغفر، اظهار داشت: پرسشنامه دولت برای فرم‌های خوداظهاری اشکالات اساسی داشت؛ در این فرم‌ها 90 درصد اعلام کردند که کمتر از یک میلیون تومان در ماه درآمد دارند و 65 درصد اعلام کردند که کمتر از 600 هزار تومان در ماه درآمد دارند.

وی ادامه داد: همه جای دنیا مردم تمایل ندارند اطلاعات دقیقی درباره درآمد خود ارائه دهند در حالی که می‌توان با روش‌های علمی و دقیق اطلاعات درآمدی را مشخص کرد.

در ادامه این برنامه میدری‌ اظهار داشت: کشورهای دیگر برای اجرای این قانون و متد مدت‌ها برنامه‌ریزی کرده و به هدف خود رسیده‌اند.

وی ادامه داد: در کشورهای دیگر و ایران ابتدا باید فرد خوداظهاری داشته و سپس دولت راستی‌آزمایی و در گام بعد تحقیقات میدانی داشته باشد.

وی بیان کرد: باید مجموعه‌ای از روش‌ها برای شناسایی دهک‌های پردرآمد در حذف دریافت یارانه‌ها به کار گرفت.

در ادامه برنامه مناظره تلویزیونی احمد امیرآبادی عضو کمیسیون برنامه بودجه مجلس با اشاره به  اینکه ارزش یارانه نقدی در جامعه یک سوم شده است، اظهار داشت: اعتقاد داریم پرداخت یارانه نقدی باید ادامه یابد و حتی رقم آن برای اقشار کم درآمد افزایش داشته باشد، زیرا محرومان جامعه بیشترین ضرر را از افزایش آب، برق، گاز و نان می‌برند.

وی ادامه داد: شرکت توانیر هم اکنون از محل هدفمندی یارانه‌ها 30 هزار میلیارد تومان طلبکار است، در 13 ماهی که با دولت قبلی داشتیم، تذکرات فراوان در راستای اجرای قانون هدفمندی داده شد و در مجلس اعتقاد داریم، باید پرداخت‌ها طبق قانون اجرا شود، بحث سرک کشیدن به حساب‌های مردم نیست مگر بانک‌ها حساب مردم را ندارند افشای حساب و اطلاعات ممنوع است، مگر اپراتورها اطلاعات مردم را ندارند اینگونه کلمات جالب نبوده و دولت می‌تواند با بررسی درآمدها مالیات از فعالان اقتصادی اخذ کند.

در ادامه محمدرضا پورابراهیمی با اشاره به اینکه وضعیت موجود نمی‌تواند ادامه یابد، دو راهکار پیشنهاد داد و گفت: طبق قانون هدفمندی یارانه‌ها باید درآمد خانوار شناسایی شود و نیز بودجه 93 به این موضوع صراحت دارد و در بودجه 94 نیز بحث شناسایی پردرآمدها لحاظ نشده و آثار اجرا مشاهده نمی‌شود، در حال حاضر سناریو فعلی پرداخت یارانه‌ها باید تغییر کند، موظفیم بر اساس شناسایی شرایط کشور دهک‌های درآمدی را تعریف کنیم و افراد کمیته‌ای و تحت پوشش نهادهای حمایتی و نیز افرادی که شناسایی شده، اما امکان پرداخت یارانه به آنها وجود ندارد که نزدیک به 30 میلیون نفر را تشکیل می‌دهد و همچنین وزیر اقتصاد از شناسایی 10 میلیون نفر خبر داد که اطلاعات آنها محرز است و گزینه سوم بحث خوداظهاری و راستی‌آزمایی بوده که می‌تواند اجرایی شود.

همچنین غلامرضا تاج‌گردون رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه حکومت‌ها باید مردم خود را ثروتمندتر کند، نه فقیرتر تصریح کرد: نه می‌شود یارانه نقدی را به یکباره حذف کرد و نه می‌توان آن را ادامه داد و تا زمانی که اهتمام دولت نباشد، نمی‌توان آن را اجرا کرد.

 پیشنهاد این است که حدود 30 میلیون نفر نهادهای حمایتی و شناسایی انجام شده را بدهیم و یارانه نقدی بقیه را نصف کنیم که از این محل 14 تا 15 هزار میلیارد تومان صرفه‌جویی خواهد شد، زیرا اکنون در شرایطی هستیم که از میادین مشترک گازی ایران و قطر در گذشته بهره‌برداری از هر فاز یک میلیارد دلار هزینه داشت، الان با تحریم‌ها به 3 میلیارد دلار رسیده در حالی که می‌توان سالی 3 میلیارد دلار نیز از این محل سود داشت، بنابراین اگر بتوان از این میادین بهترین استفاده را کرد، می‌توان مردم را ثروتمند کرد.

وی ادامه داد: تداوم پرداخت یارانه نقدی را منابع را طلب می‌کند و بهتر است بدانیم که در کجا هزینه می‌شود.

در ادامه برنامه مناظره احمد میدری اظهار داشت:‌ پرداخت یارانه نقدی و موضوعات آن به سازمان هدفمندی یارانه‌ها موکول شده، اما وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با همکاری این سازمان شناسایی را انجام می‌دهد.

وی افزود: از زمانی که کد ملی اجباری شد، اطلاعات مختلف افراد در حال ثبت است که البته تجمیع این اطلاعات پیچیده، اما راهکارهایی دارد.

وی گفت: ظرفیت اداری و اجتماعی باید در بخش حذف پردرآمدها مدنظر قرار گیرد؛ در چند ماه گذشته حدود 60 هزار خانوار حذف شدند، اما نمایندگان مجلس اعلام کردند که مثلاً کارگری که در خارج از کشور فعال است، نباید از دریافت یارانه حذف شود.

میدری بیان کرد: حداقل 2 سال زمان لازم است تا بانک اطلاعاتی در این باره تکمیل شده، اما باید ظرفیت‌سازی اجتماعی هم انجام شود.

در ادامه این برنامه غلام‌رضا تاجگردون اظهار داشت:‌ از روش‌های حذف یارانه نقدی پردرآمدها مرحله‌ای عمل کردن است و چون دولت اطلاعات کامل از درآمد افراد را ندارد، این روش مطلوب است.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: قطعاً مجلس بدون همکاری دولت کاری را انجام نمی‌دهد، در تبصره بودجه 93 خطوط راهبردی به دولت ارائه شده است.

وی گفت:‌ امسال چهار جلسه با دولت درباره هدفمندی یارانه‌ها داشتیم و اعلام کردیم که اگر نخواهند پردرآمدها را حذف کنند، بیش از 7 هزار میلیارد تومان تخلف خواهند داشت.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس‌ گفت: وزیر اقتصاد، اطلاعات دارایی، مالیات و املاک افراد را دارد و باید اختیار به دولت داده شود، تا روش خاصی را لحاظ کرده و با کسری مواجه نشود، در غیر این صورت تخلف رخ می‌دهد.

وی ادامه داد: به هر حال در دولت قبلی سنگی انداخته شده است و حال باید برای بیرون آوردن آن برنامه‌ریزی کرد.

رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس  گفت: دولت‌ها اجازه انتخاب روش‌های دیگر را دارند، اما اجرا نمی‌کند؛ در سیستم دموکراسی حتماً حاکمیت باید دقت کند که فقط به دنبال رأی نباشد، زیرا اگر بخواهد این گونه کار کند به نسل‌های بعدی خیانت کرده است.

در ادامه این برنامه مناظره عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: لایحه بودجه امسال تفاوتی با لایحه بودجه 93 ندارد و دولت علاقه‌مند است روش قبلی را در درآمد و هزینه اجرا کند.

پورابراهیمی با بیان اینکه به وجود موجود درباره پرداخت یارانه‌ها اعتراض داریم، تأکید کرد: نگاه کلان دولت در سال 94 باید نسبت به 93 در بخش یارانه‌ها متفاوت باشد.

وی ادامه داد: امسال مقرر است، دولت یک‌هزار و 200 میلیارد تومان به بخش تولید و 4 هزار و 800 میلیارد تومان به بخش سلامت اختصاص دهد که تحقق این رقم در حوزه سلامت امکان پذیر است، اما در بخش تولید نگرانی‌هایی داریم.

بنابراین گزارش در پایان برنامه مناظره، 77.12 درصد بینندگان در نظرسنجی برنامه‌ به لزوم استفاده از اطلاعات املاک و دارایی‌ها برای حذف یارانه‌ پردرآمدها و 22.88 درصد از بینندگان به خوداظهاری و خود انصرافی، رأی دادند.