به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، بهروز نعمتی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی و محمد قسیم عثمانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در برنامه گفتگوی ویژه خبری به بررسی کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی در بودجه 94 پرداختند.
نعمتی در پاسخ به این سوال مبنی براینکه اقتصاد مقاومتی برای کشور امری ضروری است به اعتقاد شما چه قدر در بودجه 94 به اقتصاد مقاومتی توجه شده است، گفت: با توجه به بحث اقتصاد مقاومتی که رهبر معظم فرمودند در واقع باید تاکید به داشته ها و توانمندی ها و پتانسیل های داخل کشور بیشتر باشد و با نگاه اجمالی به بودجه سال 94 ،متوجه می شویم متاسفانه این نگاه را به سمت اقتصاد مقاومتی ندارد.
تکیه و نگاه دولتمردان به قیمت نفت است
وی ادامه داد: بودجه ای که رقم 8 هزار میلیارد تومان کل کشور است و حدود 267 هزار میلیارد تومان به عنوان بودجه عمومی دولت است از همین عدد می توانیم عددی را استخراج کنیم که 600 هزار میلیارد یا 596 هزار میلیارد تومان متعلق به شرکت های دولتی است که این بودجه همواره به عنوان یک معضل در کشور بوده است و ما نتوانسته ایم از این رقم کم کنیم.
نعمتی تصریح کرد: تکیه و نگاه دولتمردان به قیمت نفت است برای این موضوع با توجه به اتفاقاتی که در بازار نفت افتاد باید به این سمت و سو حرکت کنیم که سناریوهای متعددی برای این موضوع داشته باشیم،در واقع 71 هزار میلیارد از محل درآمدهای نفتی است که باید تحقق پیدا کند.
ابزار تخصیص همواره باعث شده بسیاری از پروژه های ما ناکارآمد شود
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: به این موضوع خیلی خوش بینانه نگاه کردیم در حالی که ارقام ما باید دقیق تر باشد بالاخره دشمنان ما حساب و کتاب دقیقی دارند.
وی افزود: برای جبران این موضوع دولت ناگزیر است چند کار را انجام دهد که یکی بحث تخصیص ها است که ابزار تخصیص همواره در دست دولت ها بوده و به عنوان ابزار سنتی و فرسوده همواره باعث شده که بسیاری از پروژه های ما ناکارآمد شود.
نعمتی گفت: امروز دیگر قدرت ریسک نداریم که بخواهیم پروژه هایمان را با ریسک اداره کنیم.
برای جبران بخشی از درآمدها مجبوریم با بازار ارز بازی کنیم
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی افزود: ابزار تخصیص یعنی یک بودجه متورمی را تعیین کنیم و به هر میزان که درآمد داریم به همان میزان بیاییم تخصیصات را اعلام کنیم یا برای جبران بخشی از درآمدها مجبور هستیم با بازار ارز بازی کنیم و با توجه به این ایام بازار، استنباط من از این بازار این است که این بازی ها برای جبران بخشی از درآمدهای دولت است.
وی ادامه داد: اگر درآمدهای نفتی ما در سال آینده محقق نشود باید بخشی از نیازمندی های مالی را از بازار ارز پوشش دهیم.
نعمتی گفت: مسئله دیگر این است که فشار را به مردم اضافه کنیم و بحث مالیاتی را پیش بکشیم که البته با توجه به ساختار نامتناسبی که در وضعیت مالیاتی کشور وجود دارد، نباید فشار بیشتری را وارد کرد.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: متاسفانه اعتباراتی که در بسیاری از پروژه های کشور دیده می شود، بالای 70 درصد است که جزو پروژه های لوکس کشور به حساب می آیند و باید از ابزار و امکانات کشور از جمله سیمان، گچ، ماسه و فولاد استفاده نکنند چرا که کارهای اساسی انجام شده و بنابراین منجر به تعطیلی بسیاری از کارخانه ها می شود.
وی اظهار کرد: امروز نتیجه یک تصمیم نادرست که در بحث بودجه گرفته شده بود این شده است که 17 میلیارد تن سیمان در کارخانجات ما دپو شده است.
نعمتی گفت: این موارد باید به صورت جدی و واقع بینانه مورد بررسی قرار بگیرد.
تحقق سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی نیازمند قوانین دیگری است
در ادامه برنامه عثمانی در پاسخ به این سوال مبنی بر این که بودجه پیشنهادی دولت باید منطبق با سیاست اقتصاد مقاومتی باشد یعنی بتواند در شرایط بحران مقاومت کرد، نتایج شما در این مورد چه طور است گفت: حدود 10 الی 11 ماه از سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی از زمانی که ابلاغ شده می گذرد و تحقق آن نیازمند قوانین دیگری است.
وی ادامه داد: قانون برنامه پنجم توسعه قبل از این که این سیاست ها ابلاغ شود ترسیم شده است و اکنون که قانون برنامه ششم توسعه اتفاق خواهد افتاد،بودجه هم منطبق با سیاست ها خواهد بود.
عثمانی تصریح کرد: با توجه به محدودیت های قانونی که دولت با آن روبه رو است، بسیاری از آن منطبق با سیاست های اقتصاد مقاومتی نیست مثلا قانون مقاومتی که تازه اصلاح شده است و هم چنین با محدودیت های قانونی و فشارهای تحمیلی نظام سلطه که دولت با آن مواجه است بهتر از این نمی شد که این بودجه را منطق با سیاست ها کرد.
وی اظهار داشت: اتفاقی که در این برنامه افتاد وابستگی دولت به درآمدهای نفتی کاهش پیدا کرده است، اولین سالی است که ما این را می بینیم و در طول 10 سال گذشته همیشه روند صعودی بوده است.
عثمانی افزود: مسئله دیگر افزایش شفافیت خود بودجه است،یعنی کل بودجه کشور را نمی توانستیم در یک صفحه ببینیم اما در حال حاضر می توانیم آن را ببینیم.
وی اظهار کرد: یکی دیگر از اتفاقات قانونمندی است یعنی بودجه مطابق با قوانین موجود نوشته شده است.
عثمانی با اشاره به پاسخ گویی خود بودجه ادامه داد: یعنی در هر بخش یک مسئولی پاسخگو است.
وی افزود: مسئله بعدی در بحث بودجه بندی برنامه عملکرد و رسیدگی به اهداف در هر مرحله از سال است.
عثمانی با اشاره به کاهش شتاب تورم و افزایش رشد اقتصادی گفت: یعنی رشد اقتصادی منفی را به دو درصد نزدیک می کند.
وی ادامه داد: اولین سالی است که دولت هزار میلیارد تومان برای ایجاد اشتغال دانش آموختگان دانشگاهی در نظر گرفته که همه این ها نشانگر کاهش وابستگی به نفت است.
عثمانی تصریح کرد: در سمت هزینه ها کمترین رشد هزینه را در سال جاری داشته ایم.
کاهش تولید و عدم بهره برداری از نفت اشتباه استراتژیک است
نعمتی اضافه کرد: بودجه ما شفافیت لازم را ندارد و جداول پیوستی جداولی هستند که قابلیت پاسخگویی به هیچ گونه مرجعی از جمله دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور و مجلس شورای اسلامی را ندارند اما متاسفانه این جداول هنوز وجود دارند.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان این که اگر از نفت ارزش افزوده و مصنوعات تولید کردیم به مجموعه اقتصاد مقاومتی کمک خواهیم کرد تصریح کرد: ما باید به مرحله ای برسیم که بتوانیم بنزین کشور، میعانات و گازوئیل مورد نیاز را خودمان در داخل تولید کنیم والا کاهش تولید و عدم بهره برداری از نفت اشتباه استراتژیک است.
وی با تاکید براینکه بودجه ما یک نگاه سنتی دارد اظهار داشت: آیا ما نگاه جدیدی به بودجه داشته ایم؟ اگر قرار است ما فرضا هزار میلیارد تومان به اشتغال تخصیص دهیم چه ایرادی دارد این ارقام را به گونه های دیگر تغییر دهیم.
شیب بودجه به سمت کلانشهرها موجب مهاجرت و بیکاری می شود
نعمتی با اشاره به این که از محل صندوق توسعه ملی استفاده های مختلفی در سال های گذشته نیز انجام داده ایم تصریح کرد: اما یکی از آفت های موجود در بودجه امسال این است که متاسفانه بودجه فقط به سمت کلانشهرها سوق داده شده است .
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: در بودجه امسال کدام شهرستان محروم واقعا پروژه ای دارد که صد میلیارد تومان در بودجه ردیف داشته باشد؟
وی این قبیل اقدامات را موجب بیکاری و مهاجرت به سمت کلانشهرها دانست و ادامه داد: ما در بودجه چیزی تحت عنوان توازن نداریم و بهره برداری از پروژه ها بیشتر در کلانشهرها و تهران اتفاق می افتد.
وی اضافه کرد: در دولت قبل همین اعتبار در اختیار افراد مربوط به رئیس جمهور قرار می گرفت و مشخص نبود دست آخر چه طور هزینه می شد،در این بودجه اعتبار هر دستگاه به تفکیک و روشنی مشخص شده است که در بودجه سال های قبل چنین امری در لایحه بودجه دولت قابل رویت نبود.
یکی از راه های تحقق اقتصاد مقاومتی عدم سرمایه گذاری در یک نقطه است
عثمانی یکی از راه های تحقق اقتصاد مقاومتی را عدم سرمایه گذاری در یک نقطه دانست و اضافه کرد: دولت فعلی سه هزار پروژه نیمه تمام دارد و چون منابع مالی 47 هزار و 500 میلیون تومان است، لذا دولت تنها ده درصد منابع لازم را در اختیار دارد و از آن جا که نمی توان از هزینه های جاری مانند پرداخت حقوق کارمندان چشم پوشی کرد،پس دولت ابتدا هزینه های جاری را تخصیص می دهد و اگر مبلغی باقی ماند به هزینه های عمرانی اختصاص می دهد.
نعمتی اضافه کرد: حدود سه هزار پروژه نیمه تمام داریم چه مکانیزمی را دولت برای واگذاری این پروژه ها به بخش خصوصی در نظر گرفته است،عملا در قانون بودجه چنین واگذاری هایی تعریف نشده است و ما حتی یک بند را در قانون طراحی نکرده ایم که بتوان انگیزه های لازم را برای شرکت های سرمایه گذار خصوصی ایجاد کرد.
در پاسخ به این ادعا عثمانی ادامه داد:دولت اجازه داد پروژه های نیمه تمام و حتی تکمیل شده را به شرکت های خصوصی واگذار کند آیا رسالتی که رهبر معظم انقلاب برای اقتصاد کشور تعیین کرده است یک شبه قابل تحقق است؟
وی ادامه داد: دولت با کمبود منابع و محدودیت مواجه است،اما تمایل دارد حتی هزار شرکت را به بخش خصوصی واگذار کند اما رکود حاکم بر بازار بورس نشان می دهد بازار کشش مناسب را برای این اقدام ندارد.
وی با بیان این که دولت محدودیت فروش سهام دارد تصریح کرد: دولت باید این سهام را به قیمتی به فروش برساند که در آینده محکوم به آن نشود که چوب حراج به بیت المال زده است، این در حالی است که آخرین بودجه دولت قبل تنها یک 37 ام محقق شد.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به این که اقتصاد مقاومتی زمانی محقق می شود که مردم به پای کار آیند گفت: باید بتوانیم با بسیج حضور مردم در بازارهای مختلف فعال باشیم زیرا در این صورت است که اقتصاد مقاومتی محقق می شود.
وی با اشاره به این که در چند وقت اخیر شاخص بورس از 80 هزار به 60 هزار رسیده است، خاطر نشان کرد: مردم رغبت نمی کنند که سرمایه گذاری کنند.
نعمتی با بیان این که پارامترهای سیاسی اثرگذار است افزود: رقابت ها باید واقعی شود تا بتوانیم بازار سرمایه را شفاف سازیم.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی با بیان این که بنده حامی دولت هستم ،اما باید ایرادات بودجه را برطرف کرد، اضافه کرد: چند درصد از بازار سرمایه کشور را افراد حقیقی تشکیل می دهد؟
وی با اشاره به این که دولت ها قبل از حضور اعلام می کنند که به دنبال واگذاری امور به بخش خصوصی هستند، گفت: به محض استقرار دولت ها عملا مشاهده می کنیم که اوضاع به گونه دیگر می شود.
نعمتی با بیان این که حضور مردم سبب شکل گیری اقتصاد مقاومتی می شود،خاطر نشان کرد: 48 هزار میلیارد تومان از پولی که با هزاران مصیبت به بیرون در می آید،متاسفانه به افرادی داده می شود که سزاوار نیستند.
یکی از نقاط ضعف بودجه بحث هدفمندی یارانه ها است
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی ادامه داد: یکی از نقاط ضعف بودجه بحث هدفمندی یارانه ها است.
دولت ها دوندگان دو امدادی محسوب می شوند
وی با اشاره به لایحه بودجه سال 94 گفت: دولت ها به عنوان دوندگان دوی امدادی محسوب می شوند به طوری که پرچم ها را به دست دولت بعدی می دهند.
نعمتی گفت: وزیر اقتصاد چندی پیش اعلام کرده بود که ده میلیون نفر مورد شناسایی قرار گرفته اند تا یارانه هایشان قطع شود بنابراین باید مطرح کرد که این سخن ها کارشناسی شده است.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس با اشاره به این که سیستم بانکی اطلاعاتی مان در هم ریخته نیست که نتواند افراد متمکن را شناسایی کند اظهار داشت: وزیر اقتصاد به عنوان دولتمرد حرف می زند، پس حرفهایش کارشناسی شده است.
وی با بیان این که ده میلیون نفری که مورد شناسایی قرار گرفته اند شایسته دریافت هدفمندی نیستند بیان کرد: دلیلی ندارد که به همه به یک شکل نگریسته شود.
با 48 هزار میلیارد می توان 48 پتروشیمی ساخت
نعمتی با بیان این که ما به دنبال اقتصاد مقاومتی هستیم این در حالی است که فشارهای مختلفی بر کشور وارد است افزود: با 48 هزار میلیارد حداقل 48 پتروشیمی را در نقاط مختلف کشور می توانیم بسازیم، باید به سمت سرمایه گذاری برویم تا لشکر بیکارانمان کمتر شود.
تخصیص آفت بزرگی برای تصمیم گیری مدیران است
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس با تاکید بر اینکه تخصیص آفت بزرگی برای تصمیم گیری مدیران است گفت: متاسفانه در شعارها برخلاف اقتصاد مقاومتی عمل کرده ایم.
وی با تاکید براینکه امیدوارم تحول جدی در سازمان مدیریت رخ دهد افزود: اتفاق جدیدی در بحث هدفمندی رخ نخواهد داد زیرا متاسفانه جسارت و توانمندی مدیران مان در تصمیم گیری ها کم شده است.
ضرورت پرهیز از بودجه تورمی
نعمتی با اشاره به این که یکی از مسائل اصلی این است که از بودجه تورمی پرهیز کنیم، ادامه داد: بودجه نباید تورم زا باشد.
سخنگوی هیئت رئیسه مجلس با اشاره به این که از ابزارهای تخصیص بهره گرفتهایم، گفت: تخصیص آفت است، بنابراین بودجه واقعی و نزدیک به واقعیت را باید در نظر بگیریم.
در بودجه باید برای نفت سناریوهای متعددی درنظر گرفته شود
وی با بیان این که برای موضوع نفت باید سناریوهای متعددی داشته باشیم، اظهار داشت: در بودجه باید برای نفت سناریوهای مختلفی در نظرگرفته شود.
نعمتی با اشاره به این که باید در بودجه با مردم شفاف صحبت کنیم، افزود: بودجه ریزی یک ساله کشور است، بنابراین باید تصمیم جدی پیرامون هدفمندی یارانه ها گرفته شود.
از بودجه دولت نباید انتظار معجزه داشت
در ادامه عثمانی با اشاره به این که اقتصاد مقاومتی را مردم شکل می دهند، خاطر نشان کرد: از بودجه دولت نباید انتظار معجزه داشت.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به این که دولت جزئی از اقتصاد است گفت: دولت جهت گیری ها را مشخص می کند.
هدفمندی دچار دور باطل شده است
وی با بیان این که هدفمندی دچار دور باطل شده است، گفت: نه مجلس و نه دولت هیچ یک حاضر نیستند، اصلاحات را انجام دهند،دیدگاه های پوپولیستی بر رفتار نمایندگان حاکم شده است.
عثمانی با اشاره به این که دولت باید یارانه افراد متمکن را قطع کند، افزود: دولت و مجلسی چابک، قوی، جان فدا و ایثارگر می خواهیم که اوضاع اصلاح شود.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به این که قانون باید اصلاح شود ادامه داد: کسی که تمکن مالی دارد، باید یارانه نقدی اش قطع شود.
وی با اشاره به این که هدفمندی یارانه ها به معنای این است که اقشار کم درآمد باید دریافتی داشته باشند،افزود: مجلس و دولتی باید پیدا شود که بتوانند با جرات کسانی را که از سطح درآمدی خاصی بالاتر هستند را از دریافت یارانه قطع کنند.
دولت و مجلس باید هم قسم شوند
عثمانی با تاکید براینکه دولت و مجلس باید هم قسم شوند افزود: کسانی که درآمد کلان میلیاردی دارند، باید شناسایی شوند، زیرا آن ها نیازی به دریافت یارانه ندارند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با اشاره به این که رویکرد دولت بر این نیست که پول یارانه پرداختی را کم کند، ادامه داد: باید از دهک های پردرآمد یارانه ها را به کم درآمد تزریق کرد و آن را به کم درآمدها اضافه کرد.
وی با بیان این که دولت باید طبق سیاست ها عمل کند افزود: اگر دولت ایثارگرایانه به پای نیاید مشکلات حل نمی شود.
عثمانی گفت: باید نگاه علمی و کارشناسانه داشته باشیم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان این که اقتصاد کشور بر اثر متغیرهای برون زا نباید به راحتی دچار لغزش شود، ادامه داد: باید اقتصاد را از نفت دور کنیم زیرا استعمار قیمت نفت را پایین آورده است و این مسئله عوامل متعددی را تحت الشعاع خود قرار داده است.
وی با بیان این که باید وابستگی کمتری به متغیرهای برون زا داشته باشیم افزود: اقتصاد باید در مقابل متغیرهای بیرونی مقاوم باشد.
ضرورت واگذاری اقتصاد به بخش خصوصی
وی با اشاره به این که باید اقتصاد را به بخش خصوصی واگذار کنیم افزود: در این صورت سرمایه گذاری متنوع و متعددی ایجاد میشود.
عثمانی با اشاره به این که در هر استانی ظرفیت های خوبی نهفته است گفت: باید از همه ظرفیت های کل کشور به خوبی استفاده کنیم.