ما تبلیغ می‌کنیم اما شما نخورید!/ یک بام و دو هوای صدا و سیما در امر تبلیغات مواد غذایی خطرناک

به گزارش خبرنگار اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»، تبلیغات کالاهای آسیب رسان به سلامت جامعه و ممنوعیت این تبلیغات، آن قدر مهم و حیاتی بوده و هست که یکی از مواد برنامه پنجم توسعه کشور به آن اختصاص داده شده است. در ماده 37 برنامه پنجم توسعه کشور و در بند «الف و ج» این قانون درمورد تهیه لیست کالاهای اسیب رسان و ممنوعیت تبلیغات این کالاها و همچنین مجازات آن توضیحاتی داده شده است.

در ماده 37 این برنامه آمده: برای پیشگیری و مقابله با بیماری ها و عوامل خطرساز سلامتی که بیشترین هزینه اقتصادی و اجتماعی را دارند اقدامات زیر انجام می شود:

بند الف: فهرست اقدامات و کالاهای آسیب رسان به سلامت و داروهای با احتمال سوء مصرف توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و درصد عوارض برای این کالاها در ابتدای هر سال توسط کارگروهی با مسئولیت وزارت بهداشت و با عضویت وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی، بازرگانی، رفاه و تامین اجتماعی و صنایع و معادن و معاونت تعیین و ابلاغ می شود.

بند ج: تبلیغ خدمات و کالاهای تهدیدکننده سلامت که مصادیق آن سالانه توسط کارگروه موضوع بند الف این ماده تعیین و اعلام می شود از سوی کلیه رسانه ها ممنوع است.

همچنین در تبصره ای که ذیل این دو بند آمده نوشته شده است: عدم رعایت مفاد بند ج این ماده مستوجب جزای نقدی از ده میلیون ریال تا یک میلیارد ریال با حکم مراجع ذی صلاح قضایی خواهد بود. در صورت تکرار برای هر بار حداقل بیست درصد به جریمه قبلی اضافه می شود.

بر اساس همین موضوع، مسئولین سلامت کشور و در راس آن ها وزارت بهداشت به تهیه لیستی از کالاهای آسیب رسان به سلامت جامعه مبادرت کردند تا بعد از ابلاغ، از تبلیغات آن ها نیز جلوگیری شود.

سال گذشته وزارت بهداشت لیستی از این کالاها را منتشر کرد که به شرح زیر است:

فهرست اقدامات و كالاهاي آسيب رسان به سلامت و داروهاي با احتمال سوء مصرف

امسال هم طبق گفته معاون وزیر بهداشت، لیستی از کالاهای آسیب رسان به سلامت که جهت گیری تغذیه ای دارد تهیه شده است.

دیناروند در این باره می گوید: کالاهای آسیب رسان از نگاه وزارت بهداشت، کالاهایی نیستند که ممنوعیت مصرف داشته باشند بلکه وزارت بهداشت به این قبیل کالاها، نگاه تغذیه ای دارد. یعنی، کالایی که در مصرف آن نباید افراط شود. مثلا کله پاچه آسیب رسان به سلامت است اما، این به معنای آن نیست که خوردن کله پاچه از فردا ممنوع می شود.

دیناروند از تشکیل کارگروهی در وزارت بهداشت برای پیگیری کالاهای آسیب رسان به سلامت خبر می دهد و گفت: تمام کالاهایی که مصرف بیش از حد آنها برای یک زندگی سالم مضر است، در این کارگروه احصاء شده اند.

به گفته او کالاهایی که شوری و چربی بیش از حد دارند و کالاهایی که اسید چرب ترانس و شکر بیش از حد دارند، کالاهای آسیب رسان به سلامت هستند.

پول می دهند، تبلیغ می کنند؛ پول بدهید، تبلیغ نکنیم!

از آن جایی که همیشه و همه جا، قدرت پول بیشتر از هر چیز دیگری است، این بار هم زور وزارت بهداشت به صدا و سیما نمی رسد چرا که باز هم پای پول درمیان است.

کارشناسان سلامت معتقدند وزارت بهداشت هر چقدر هم تلاش کند، باز تلاشهای مادی اش به گرد پای سرمایه گذاران تبلیغاتی نخواهد رسید.

معاون وزیر بهداشت هم از همین قضیه شکایت می کند و در پاسخ به سوال «خبرگزاری دانشجو» می گوید: بارها به صدا و سیما تذکر داده ایم که مواد غذایی ناسالم و سرطان زا نباید در تلویزیون تبلیغ شود اما پاسخی که به ما داده اند این است که آن ها پول می دهند، تبلیغ می کنند؛ شما هم پول بدهید تا چیزی که شما می خواهید را تبلیغ کنیم!

این در حالیست که طبق قانون، برای این تبلیغات مجازات در نظر گرفته شده است. مجازاتی که تاکنون اعمال نشده است.

یک بام و دو هوای صدا و سیما در امر سلامت

قانون برنامه پنجم توسعه لازم الاجراست و هر که از قانون تخطی کند، خلاف کرده. اما این که چرا بعد از گذشت این همه وقت، هنوز شاهد تبلیغ مواد خطرناک هستیم، بحث مهمی است که حتی برای پیگیری آن می توان به سراغ دستگاه قضا رفت. اگر دغدغه ی مسئولان کشور که در امر سلامت فعالیت می کنند، سالم بودن و ماندن جامعه است و تربیت نسلی که هم از نظر روحی المان های سلامتی را دارند و هم از نظر جسمی، می بایست به این مهم توجه بیشتری نشان دهند.

در دسترس نبودن مواد خوراکی و کالاهای آسیب رسان به سلامت و عدم تبلیغ آن در تلویزیون که یکی از پر مراجعه ترین منابع اطلاعاتی است، می تواند نه تنها سلامت جامعه را حفظ می کند که از تحمیل هزینه های درمانی به دولت هم جلوگیری خواهد کرد.

حال سوال اینجاست صدا و سیمایی که خود را رسانه ملی می داند و هزینه های بسیاری برای تولید و پخش برنامه های مرتبط با سلامت دارد و حتی یک شبکه به امر سلامت اختصاص داده، نمی تواند از خیر پولی که برای تبلیغات می گیرد بگذرد؟ آیا وقت آن نرسیده که شعار قشنگ «پیشگیری بهتر از درمان» را عملی کنیم؟ آیا بهترین ابزار برای این پیشگیری فرهنگسازی و عدم اقبال مردم به سمت کالاهای آسیب رسان و خوراکی های ممنوعه نیست؟

می شود مواد غذایی با ظاهر زیبا و فریبنده تبلیغ شوند و و در دسترس باشند و از آن طرف به مخاطب بگوییم چیزهایی که ما تبلیغش را می کنیم را نخر و نخور؟! به نظر می رسد این یک بام و دو هوای صدا و سیما در امر تبلیغات مواد غذایی خطرناک و کالاهای آسیب رسان، می بایست با یک برنامه ریزی درست و دیدن افق های دوردست و تدبیر، بدون توجه به منافع مادی به بهترین شکل مرتفع شود تا صدا و سیما در شیوع بیماری های احتمالی آینده و سونامی سرطانی که در راه است، حداقل یکی از متهمین ردیف اول نباشد!