به گزارش گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، حجت الاسلام و المسلمین سید ابوالحسن نواب، رئیس دانشگاه مذاهب و ادیان قم در نشست علمی «بررسی جریانهای تقریبی و مراکز تقریبی در جهان» که در دانشگاه مذاهب اسلامی برگزار شد با اشاره به فعالیتهای تقریبی در جهان گفت: تقریبی که در جهان مطرح شده به واسطه اشخاص بزرگی بوده است که در مراکز مهم فعالیت داشتهاند. وجود شیخ شلتوت به عنوان شیخ الازهر نمونه آن است. به واسطه وجود وی الازهر از تقریب حمایت کرد و فکر تقریبی در آن حاکم شد.
حجت الاسلام نواب با تاکید بر اینکه برای بررسی تقریب، میبایست به شخصیت سید جمال الدین اسدآبادی پرداخت، گفت: سید جمال در طول عمر خود به واسطه نفوذ مردمی و حکومتی به عنوان شخصیت بنیانگذار تقریب مطرح شده است.
وی شروع اختلافات میان شیعه و سنی را از زمان تشکیل حکومت صفویه و حکومت عثمانی دانست و گفت: وقتی صفویه اعلام حکومت کرد، اختلافات آغاز شد و سید جمال که ایرانی یا افغانی بوده و درس خوانده نجف، مسئله تقریب و بیداری اسلامی را مطرح کرد و چراغ بیداری اسلامی را در هند، مصر، پاریس، ترکیه و لندن روشن کرد و البته در طول این دوران به تربیت شاگردان ممتازی پرداخت که در مصر میتوان به محمد عبده اشاره کرد. او این جریان را به وجود آورد.
رئیس دانشگاه مذاهب و ادیان قم با اشاره به اینکه تمام عمل سید جمال الدین اسد ابادی، بر تقریب متمرکز بوده است، گفت: علل انحطاط مسلمین، از بحثهای کلیدی دروس سید جمال بوده است. اختلاف امت اسلامی، غرب زدگی، دوری از احکام اسلام و رشد خرافات، چهار عامل اساسی انحطاط مسلمین به شمار میرود. او اختلافات را ریشه اکثر بدبختیها میدانست لذا ملیت خود را پنهان کرد و محمد عبده را تربیت کرد و از آن طریق نسل جدیدی شامل سید قطب، محمد قطب، حسن البنا، دکتر محمد غزالی، خانم غزالی و ... را تربیت کرد که حسن البنا عضو شورای مرکزی تقریبی بود که آیت الله العظمی بروجردی آن را در مصر پایه گذاری کرد.
وی ادامه داد:کسانی که به دنبال اسلام ناب محمدی هستند مانند حضرت امام خمینی (ره) و غیر تقریبیها برای همه شناخته شدهاند ولی در این میان حتی امام (ره) هم معتقد بودند که پیرایههایی را به اسلام بستهاند و بستهایم که باید آنها را زدود. وقتی خدواند میفرمایند «وما ارسلناک الا رحمة للعالمین» یعنی اسلام ناب محمدی و نه این اسلامی که شعارش شمشیر و گردن زدن شده باشد.
نواب در ادامه به تشریح جریانهای تقریبی که توسط سید جمال الدین در کشورهای لبنان، سوریه، عراق و اصفهان به وجود آمد، پرداخت و گفت: مرحوم سید محمد باقر درچهای در اصفهان استاد آیت الله بروجردی بودند و ایشان شخصیتی بود که پایههای تقریب را در افکار بروجردی ایجاد کرد.
وی افزود: اشخاص بزرگی که در کشورهای اسلامی و به ویژه مصر، سوریه و لبنان بودند باعث شدند تا کارکرد تقریبی حاکم شود. آنها باعث شدهاند تا فقه شیعه در الازهر غریب نباشد و فارغ التحصیلان الازهر حالت تنفر نسبت به شیعه نداشته باشند. حتی حسن البنا عضو شورای تقریب آیت الله العظمی بروجردی بود.
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب، درباره جریانهایی که برای مقابله با تقریب به وجود آمدهاند، خاطرنشان کرد: با روی کار آمدن جریان وهابیت در عربستان سعودی و با پول کلانی که از نفت به دست میآورند، اقلیت 10، 12 میلیون وهابی توانستهاند با قدرت پول، خودشان را در جهان به گونهای وحشتناک مطرح کنند. اشغال افغانستان توسط شوروی یکی از بهانههای بزرگی بود که توانست عربستان را مطرح کند و آنها القاعده را بنیان گذارند.
وی سقوط صدام حسین را از عوامل مهم حساس شدن عربستان به بحث تقریب دانست و با تاکید بر اینکه با سقوط صدام، عربستان خیلی احساس خطر کرد، دلیل این امر را حکومت شیعه ایجاد شده در عراق عنوان کرد و گفت: نتیجه دموکراسی در عراق سرکار آمدن حکومت شیعی بود، عربستان به این نتیجه رسید که باید شعبهای از القاعده را در عراق نیز راهاندازی کند.
وی با طرح این سؤال که آیا باید ناامید و خسته شد یا تلاش را چندین برابر کرد، حضور جمهوری اسلامی ایران را به عنوان کشوری با عقلانیت و خواستار تقریب عنوان کرد و گفت: به نظر من آتش فتنه دیر یا زود خاموش خواهد شد و گفتوگوی شیعه و سنی بار دیگر شروع میشود و باید طرفدار جدی تقریب و وحدت باشیم.
رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با اشاره به مراکز تقریبی در جهان اسلام،گفت: تندرویهایی که در خاورمیانه با محوریت عربستان شروع شد، شرایط را به سیاهترین روز روزگار رسانده است. باید تلاش کنیم دوباره به خط تقریب برگردیم.
حجت الاسلام نواب در پاسخ به سوالی درباره پیرایههایی که برخی به نام شیعه به اسلام اضافه کردهاند، گفت: قمهزنی روشنترین آن است. افراطهایی که در عزاداریها میشود، برخی شعرهایی که در عاشورا میخوانند، نماز مستحبی که نمیخوانند و ترک کردند، در جماعتها نافله نیست، مستحباتی که اسلام و قرآن گفتهاند و آنها را کمرنگ کردهاند از جمله این پیرایهها است. فاصله با اسلام حقیقی شده است. ما همزمان در دو جبهه مبارزه با خرافات و جبهه مبارزه با وهابیت باید عمل کنیم. باید مفهوم شرک و توحید را کاملاً تبیین کنیم.
وی افزود: ما بیشترین کمکها را به اهل سنت کردستان در زمانی که کرکوک و اربیل در خطر حمله داعش بود، کردیم. ما با آنها مشکلی نداریم، عربستان کاری کرده که گویا شیعه و اهل سنت با هم اختلاف دارند. اما شاهد هستیم که با این اقدامات اتحادیه عرب هم فروپاشیده است. ما با هیچ اهل سنتی در دنیا مشکل نداریم. با حضور عراق، یمن و سوریه جبهه ایستادگی در میان کشورهای عربی در حال شکل گیری است که روشن است این جبهه برای حفظ محور مقاومت خواهد بود.
نواب حمایت ایران از بشار اسد را در جهت حفظ محور مقاومت دانست و تاکید کرد: اگر میخواهید داعش به قدرت نرسد باید قدرت دست همین خانوادهای باشد که توانستند با گروهها و فرقههای مختلف کار کنند. با تنوع قومیتی در سوریه این خانواده بهتر میتوانند آنجا را حفظ کنند چرا که این خانواده به شکل مثالی توانستهاند این حکومت را حفظ کنند.
وی با اشاره به سفر وزیر امورخارجه کشورمان به پاکستان و انصراف این کشور از همراهی با نظامیان سعودی در جنگ علیه یمن، خاطرنشان کرد: پارلمان پاکستان مردانه گفت که جنگ یمن باید خاتمه پیدا کند. آنها مردم شریفی هستند که با پول خریده نمیشوند. 1 میلیارد از جمعیت جهان اسلام از شدت فقر، نفسی ندارند که حرف بزنند اما این 10، 12 میلیون وهابی با پول نفت، صدایشان را به بالاترین صدا رساندهاند. پول اصلی ایجاد تنش در جهان اسلام را قطر و عربستان میدهند.
نواب با بیان اینکه ما بین جریانهای افراطی هستیم، عنوان کرد: میبایست با تعاملات بیشتر با نهادهای مختلف تقریبی و آموزشی در جهان اسلام به دنبال تبیین و روشن سازی ماهیت اصلی گروههای افراطی باشیم.
در ادامه این نشست، حجت الاسلام نواب به سوالات دانشجویان و پژوهشگران عرصههای تقریبی پاسخ دادند.
نشست علمی «بررسی جریانهای تقریبی و مراکز تقریبی در جهان» از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه مذاهب اسلامی و در چارچوب کرسیهای نظریهپردازی این دانشگاه برگزار شد.