وقتی فضای مجازی جای تحقیق و مطالعه را از دانشجو می‌گیرد

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- جواد شریفی نیا، این روز‌ها وقتی در خیابان، منزل، دانشگاه، کلاس درس و هر کجای دیگر سر می‌زنی؛ می‌بینی که بیشتر افراد درگیر تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی مجازی و بروز کردن آن‌ها هستند و در حقیقت این شبکه‌های مجازی وقت زیادی را از افراد می‌گیرد، هر چند که برخی ممکن است فوایدی هم داشته باشد.

در گذشته‌های نه چندان دور وقتی به مهمانی می‌رفتیم از ابتدا تا انتهای شب نشینی حضار با همدیگر گفت‌و‌گو می‌کردند و کلی می‌خندیدند و فضای شادی بر مهمانی‌ها حاکم بود؛ اما الان دیگر کمتر از این جور مجالس و محافل شب نشینی می‌توان پیدا کرد و با ورود شبکه‌های اجتماعی هر فردی با همدم خود یکی گوشی موبایل درگیر است و در شبکه‌های اجتماعی سیر می‌کند.

مقام معظم رهبری در دیدار با جمعی از دانشجویان فرمودند: «وقتتان را بیهوده به هدر ندهید؛ خیلی از بچّه‌های جوان ما -دانشجو و غیر دانشجو- وقت‌هایشان را هدر می‌دهند، در این شبکه‌های اجتماعی و مانند این‌ها می‌گردند یا در بعضی از جلسات بیهودهٔ بحث‌وجدل‌های این‌جوری می‌نشینند. وقتتان را هدر ندهید، وقتتان را درست مصرف کنید، هم به درس برسید، هم به کار تشکیلاتی برسید؛ به هردوی این‌ها باید برسید.»

اما به نظر می‌رسد که این روز‌ها جوانان و به خصوص دانشجویان بیشتر وقت خود را صرف همین شبکه‌های اجتماعی می‌کنند، موضوعی که می‌تواند در صورت زیاده روی به از یک فرصت به یک تهدید تبدیل شود.

یکی از دانشجویان تربیت معلم با بیان اینکه روزانه حدود هفت ساعت وقت من در فضای مجازی می‌گذرد، گفت: من بیشتر از تلگرام، لاین، واتس اپ، وایبر، اینستاگراتم و غیره استفاده می‌کنم.

وی با بیان اینکه بیشتر وقت در این شبکه‌های اجتماعی را صرف حرف زدن و صحبت با دوستان می‌کنم، بیان داشت: این شبکه‌های اجتماعی باعث ازبین رفتن بنیان خانواده، عدم تمرکز فرد در انجام کار‌هایش، باعث افسردگی و گوشه گیری، کم توجهی به درس و دانشگاه و در نتیجه پایین آمدن کیفیت تحصیل فرد می‌شود.

این دانشجوی تربیت معلم با اشاره به اینکه ممکن است این وابستگی و اعتیاد به شبکه‌های مجازی به حدی برسد که دانشجو حتی نتواند دروس خود را هم پاس کند؛ چراکه بیشتر وقت خود را پای این‌ها می‌گذارد، افزود: گاهی دیده شده که این شبکه‌های اجتماعی آنقدر فرد را معتاد به خود می‌کند که افراد در مقابل پدر و مادر خود می‌ایستد و پرخاشگری می‌کند، چراکه صبر و تحمل آن‌ها را پایین می‌آورد.

یکی از دانشجویان دانشگاه صنعتی بیرجند نیز با اشاره به اینکه حضور در شبکه‌های اجتماعی بر حسب نیاز و برای رفع یه سری مواردی است که شخص نیاز فوری به آن دارد، گفت: حضور بنده در این شبکه‌ها هم بر اساس همین رویه می‌باشد و زمان حضور در این شبکه‌ها هم نیز بر اساس آن است.

وی با بیان اینکه معمولا در گروه‌های سیاسی جهادی سعی می‌کنم حضور داشته باشم و حتی الامکان از حضور در گروه‌های غیر مفید که صرفا برای خوش گذرانی و گذراندن اوقات است صرف نظر می‌کنم، گفت: سعی می‌کنم به نحو مطلوب از فضای مجازی استفاده کنم. استفاده نادرست از شبکه‌های اجتماعی به اعتقاد بنده نه تنها باعث مشکلات جسمی می‌شود؛ بلکه انسان در روابط اجتماعی و در دنیای حقیقی دچار نوعی کمبود و سرخوردگی می‌شود و به دنبال آن منزوی و گوشه گیر شدن را بدنبال دارد.

وی گفت: حضور و استفاده نامطلوب در شبکه‌های اجتماعی آن هم برای قشر دانشجو و تحصیل کرده نه تنها باعث افت تحصیلی می‌شود؛ بلکه کاملا باعث می‌شود که دانشجو از تکاپو و تلاش و فعالیت زیاد بیفتد.

یکی از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند هم با بیان اینکه حدود دو تا سه ساعت در شبانه روز فقط از تلگرام استفاده می‌کنم، گفت: بیشتر تو گروهایی عضو می شوم که از لحاظ بصیرتی به اطلاعات من اضافه شود.

وی با بیان اینکه هیچ چیز مطلقی وجود ندارد و استفاده از این فضا هم نمی‌تواند صرفا خوب یا بد باشد، بیان داشت: مهم‌ترین آسیبی که این شبکه‌های اجتماعی برای افراد به خصوص قشر دانشجو دارد از دست رفتن زمان است و اینکه روز به روز بر صرف کردن وقت پای این شبکه‌ها افزوده می‌شود.

یکی از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند گفت: وقتی دانشجو ساعت ها در شب و روز وقت خود را صرف این فضای مجازی می‌کند باعث خستگی و خواب آلودگی او در کلاس درس و موقع درس خواندن می‌شود.

یکی از دانشجویان دانشگاه بزرگمهر قاین نیز با بیان اینکه در شبانه روز حدود دو تا سه ساعت از وقت خود را صرف جستجو در شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های مختلف می‌کنم، گفت: بنده سعی کردم با عضویت در گروه‌های تخصصی و کارآمد از عضویت در این گونه شبکه‌ها ‌‌نهایت استفاده مفید را ببرم.

وی با بیان اینکه استفاده نادرست و بی‌هدف از شبکه‌های اجتماعی قدم گذاشتن در بیراهه‌ای است که باعث کاهش تعاملات انسانی و عاطفی شخص، نابودی خلاقیت، ایجاد بی‌تفاوتی نسبت به مسائل روز جامعه و به طور کلی انحراف از اهداف واقعی زندگی انسان می‌شود، گفت: استفاده بین دو تا سه ساعت در بازه‌های مختلف روز و در عین حال اوقات بیکاری برای قشر در حال تحصیل بهتر است.

وی با اشاره به اینکه عضویت هدفمند و برنامه ریزی شده به این گونه شبکه‌های اجتماعی باعث بهره وری در استفاده از آن‌ها خواهد بود، گفت: استفاده بیش از حد از این فضا باعث اسیب‌های جدی به دانشجو می‌شود.

یکی دیگر از دانشجویان دانشگاه صنعتی بیرجند با بیان اینکه حدود یک ساعت در روز از تلگرام و لاین استفاده می‌کنم، افزود: در گذشته این شبکه‌ها برای من وقت گذرانی بیهوده‌ای بیش نبود اما اکنون استفاده بهتری می‌کنم.

وی با بیان اینکه در برخی از موارد باعث کشیده شدن جوانان به سمت شبکه‌های اجتماعی غیر اخلاقی می‌شود، گفت: شبکه‌های اجتماعی در کنار فوایدی که دارد، ضررهای زیادی را هم می‌تواند برای یک دانشجو داشته باشد.