چرا محسن چاوشی چکیده‌ی پاپ ایران است؟/ در ستایش ملی بودن

گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ اگرچه حرف از مولوی و حافظ می‌زند اما سبکش به‌روز است تقریباً تمامی سبک‌های پاپیولار آرت را در آلبوم‌هایش امتحان کرده است. این‌طور نبود که از ابتدا ادبیات غنی ایرانی را وارد موسیقی پاپ کند بلکه سال‌ها او نیز همانند خواننده‌های دیگر از ترانه‌های رایج در موسیقی پاپ استفاده کرده است. هرچند بااین‌وجود بازهم با آهنگ‌های «سرگرمی تو» و «سه‌شنبه‌ها» خاطره داریم.

می‌شود پاپ خواند و مبتذل نبود می‌شود بدون اداواطوارهای خواننده‌های امروزی محبوب ماند. حتی نیازی به کنسرت نیست تا بارها و بار خود را تکرار کنی و معروف شوی محسن چاوشی چکیده‌ی تمام هنر پاپ ایران است. صدای محزونش گویا قلب تمامی طرفداران بسیار خود را آکنده از عشق می‌کند. عشقی که برای آن ارزش قائلیم. عشقی که ملموس است و نجابت دارد.

به یاد می‌آوریم خواننده‌هایی را که همراه با زوال سیطره‌ی محمد اصفهانی و کمرنگ شدن محبوبیت او پا به عرصه‌ی موسیقی گذاشتند. محسن چاوشی در آن سال‌ها به همراه محسن یگانه، فرزاد فرزین و خیلی از خواننده‌های معروف فعلی دیگر اشاعه دهنده‌ی نوع جدیدی از موسیقی پاپ بودند که از شادمهر عقیلی به یادگار مانده بود. این سبک از خوانندگی به‌رغم این‌که به محبوبیت بسیار بالایی در نزد مردم عامه بخصوص جوانان دست‌یافت اما نه همانند موسیقی سنتی رنگ و بویی ایرانی داشت و نه نجابت آهنگ‌های محمد اصفهانی را دارا بود.

موسیقی پاپی که امثال محسن چاوشی و محسن یگانه و رضای صادقی مروج آن بودند تمامی موجودیت خود را وامدار غرب بود و تنها از آن تقلید می‌شد تا اینکه محسن چاوشی الترناتیوی را جایگزین موسیقی قبلی خود کرد و در امتداد آن توانست ایرانی بودن را به موسیقی ایرانی بازگرداند. قول معروفی در دنیای هنر وجود دارد که می‌گوید در دنیا هنرمندان به دودسته تقسیم می‌شوند. یکی هنرمندان بد که تقلید می‌کنند و دیگری هنرمندان خوب که دزدی می‌کنند. دزدی در اینجا معنای بدی ندارد مقصود از دزدی در اینجا این است که هنرمند دزد، شاکله‌ای از هنر را از جایی دیگر می‌گیرد و آن را مال خود می‌کند. می‌توان در اینجا با قاطعیت گفت که در این صورت محسن چاوشی دزدی بزرگ است که توانسته  هنری را که در غرب شکل‌گرفته و در آنجا رشد پیداکرده را مال خود و فرهنگ ایرانی بکند.

وقتی هنری متعلق به یک ملت شد طرفدار پیدا می‌کند و طرفداران آن‌هم جدی می‌شوند برای اثبات این امر می‎توان به آهنگ‌هایی که محسن چاوشی برای سریال شهرزاد خوانده است اشاره کرد سریال شهرزاد سریالی دراماتیک است که در بستر وقایع تاریخی شکل‌ گرفته است؛ بنابراین می‌توان به‌نوعی این سریال را تاریخی دانست. زمانی که می‌خواهیم مفهومی همچون عشق را در گستره‌ی تاریخ به‌وسیله‌ی فیلم متجلی سازیم برای آن موسیقی‌ای در نظر می‌گیریم که اولاً از سازهای مادر همانند پیانو و ویولن و سازهای سنتی آن جامعه استفاده شود. ثانیاً سبکی برای  آن موسیقی در فیلم در نظر می‌گیریم که بتواند پیوندی نوستالژیک را میان مخاطب و تاریخ برقرار سازد. اگرچه معمولاً در سریال‌های این‌چنینی از موسیقی سنتی در ایران استفاده می‌شود که ریشه‌دارتر است. اما درعین‌حال می‌بینیم که موسیقی چاوشی علی‌رغم پاپ بودنش چه همپوشانی تام و تمامی با این سریال تاریخی پیدا می‌کند. که البته لازم به ذکر است همراهی سینا سرلک خواننده‌ی سنتی کار و محسن چاوشی موسیقی را از حالت پاپ بودن صرف درآورده و تلفیقی از هنر سنتی با پاپ ایجاد می‌کند. که البته پاپ آن غلیظ‌تر است. به خاطر همین موسیقی را همانند سنتی می‌پذیرد.

جالب‌ترین قسمت موسیقی چاوشی صدای نامتعارف و منحصربه‌فرد اوست. صدایی خش‌دار و بم که قابلیت ادا کردن نت‌های بالا را ندارد. جالب‌تر این‌که حتی در برخی نقدها گفته می‌شود صدای او تصنعی بوده و به همین خاطر توانایی کنسرت و زنده اجرا کردن را ندارد. از آن گذشته این‌طور صداها معمولاً در غرب برای آهنگ‌های دارک مثل هوی‌متال و راک از آن استفاده می‌شود اما در ایران معمولاً چنین صداهایی طرفدار نداشته و مردم بیشتر به صداهایی صاف و چپ‌کوک مثل سالار عقیلی و یا احسان خواجه امیری گوش می‌دهند و غالباً صدایی برایشان جذاب است که بتواند در عین حجیم بودن نت‌های بسیار بالایی را ادا کند اما صدای محسن چاوشی فاقد تمام این صفات است. به خاطر همین انتظار نمی‌رفت که بتواند توجه عامه‌ی مردم را به خود جلب کند و گمان می‌رفت همانند خواننده‌ای مثل رضا یزدانی بتواند طرفداران خاصی را برای خود جذب کند اما علی‌رغم این پیش‌بینی‌ها او توانست عنوان یکی از پرطرفدارترین خواننده‌های کشور را از آن خود کند.

علاوه بر اینکه موسیقی چاوشی در عین پاپ بودن ایرانی است. او در آهنگ‌هایش برای آکوردهایش دلیل دارد او با آکوردهای ماژور که معمولاً برای آهنگ‌های شاد از آن استفاده می‌شود «مشکی رنگ عشقه »نمی‌خواند و با آکوردهای مینور که نوایی حزین را تولید می‌کند. شکست‌های عشقی خیابانی و آپارتمانی  را موضوع نمی‌کند. او به آن سطح از موسیقی رسیده است که برای موسیقی خود فرم تعریف می‌کند و این حزین بودن را در طی فرایند آهنگ به‌وسیله‌ی شعر تعریف می‌کند و برای آن دلیل می‌آورد و علاوه بر آکوردها و انتخاب ساز، خواننده هم از صدای خود حس تولید می‌کند که این امر مستلزم فهم بالایی از موسیقی است به خاطر همین حزن و اندوه خواننده را می‌فهمیم و گاهی هم با آن همزادپنداری می‌کنیم.

از هر جنبه‌ای که به آثار جدید محسن چاوشی بنگریم او را شایسته‌ی این میدانیم تا با افتخار بگوییم ثمره‌ی پیوند پاپ با موسیقی ایران محسن چاوشی است. او را می‌توان الگویی برای جامعه‌ی موسیقی ایران دانست بخصوص جوانانی که به عشق رسیدن به شهرت و پول وارد عرصه‌ی موسیقی شده‌اند باید دریابند که جامعه‌ی ایران پس از سال‌ها نظارت و مشاهده بر انواع و اقسام آثار موسیقی هنرمندانی از جنس خودشان را برگزیده و در خاطره‌ها ماندگار می‌کنند. موسیقی چاوشی ثابت می‌کند ملوداین و کیفیت بالا که با صرف پول‌های کلانی میسر می‌شود تمام همه‌ی موسیقی نیست بلکه سواد و توانایی خواننده ملاک باارزشی برای هنروران در این عرصه هست.