چرا روحانی از آفرینش حتی یک شغل جدید ناتوان است؟/ گزارش یک فاجعه

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، نرخ بیکاری باز هم افزایش یافت. بر اساس تازه‌ترین گزارش آمارگیری نیروی کار مرکز آمار ایران، این عدد در پایان سال 94 به یازده و هشت دهم درصد افزایش یافته. خبر بد این‌که بیشترین نرخ بیکاری متعلق به جوانان 20 تا 24 ساله‌ است. فارغ التحصیلان تازه‌نفس دانشگاه؛ یعنی کسانی که قرار بود آینده‌سازان این سرزمین باشند. حالا اما به برکت سیاست‌های اقتصادی دولت روحانی، بیشتر از 30 درصد از پسرها و بیش از نیمی از دخترهایشان حتی بعد از فراغت تحصیل از به دست آوردن هرگونه فرصت شغلی ناتوانند. چرا دولت روحانی حتی بعد از سه سال نمی‌تواند حتی یک شغل جدید برای جوانان این سرزمین ایجاد کند؟ دقیقاً اوضاع چقدر خراب است؟

آمار و ارقام بی‌کاری تا چه اندازه واقعی است؟

بیست و چهار میلیون و هفتصد و پنجاه هزار نفر؛ این آمار جمعیت شاغلین مملکت بود، درست در ابتدای دولت روحانی. آماری که بیشتر از پنجاه هزار تای آن آب رفته است. پنجاه هزار جوان تحصیل‌کرده‌ای که حالا حتی هفته‌ای یک ساعت هم کار ندارند تا بر اساس متر و معیار مرکز آمار، «شاغل» حساب شوند. بر اساس استانداردهای این مرکز، «تمام افراد 10 ساله و بیشتر که در طول هفته‌ی مرجع، حداقل یک ساعت کار کرده و یا بنا به‌دلایلی به طور موقت کارشان را ترک کرده باشند، شاغل محسوب می‌شوند.» یک تعریف عجیب و غریب که مرکز آمار مدعی است بر استانداردهای جهانی ابتنا یافته است. نگفته پیدا است؛ آمار و ارقام حضرات تا چه اندازه از واقعیت‌های جامعه‌ فاصله دارد. پیداتر اما حال و روز خراب سفره‌های خلق الله است؛ اوضاع معیشتی مردم که بیشتر از همه راست و دروغ آمار دولتی‌ها را آشکار می‌سازد.

برای تماشای ابعاد واقعی روی تصویر کلیک کنید

عبدالرضا مصری عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در همین رابطه به خبرنگار ما گفت: «نرخ آماری که داده می‌شود با واقعیت‌هایی که در کشور وجود دارد صد در صد متفاوت است. این عدد 11.8 براساس تعریف جهانی اشتغال اعلام شده، این در حالی است که در کشور ما اگر کسی یک ساعت و حتی یک روز در هفته کار کند جزء شاغیلن محسوب نمی‌شود و به‌هیچ عنوان برای او امکان تامین مخارج زندگی فراهم نخواهد بود.»

چرا روحانی حتی از آفرینش یک فرصت تازه شغلی هم ناتوان است؟

تداوم رکود بی‌سابقه ای که دستاورد دولت روحانی است، هر روز جوان‌های بیشتری را از کار بیکار می‌کند. بدتر از همه آن‌که دولت روحانی کمترین تلاشی را برای بهبود اوضاع انجام نمی‌دهد؛ نه طرحی نه برنامه ای؛ نه کمترین تلاش و کوششی. هر روز بدتر از دیروز. اوضاع اشتغال جامعه حتی نسبت به گزارش قبلی مرکز متعلق به پاییز 94، هم بدتر شده است. بررسی نمودار زیر به‌خوبی نشان می‌دهد آن روزها نرخ بیکاری 10.7 درصد بود؛ نرخی که امروز به 11.8 درصد افزایش یافته است. شیب افزایش نرخ بیکاری همان‌طور که در نمودار پیداست، نگران‌کننده است؛ این‌که ظرف کمتر از سه ماه از گزارش قبلی یک درصد به لشگر بیکاران اضافه شوند. نگران‌کننده‌تر اما انفعال مرگ‌باری است که دولت روحانی در پیش گرفته است. برای اطلاعات بیشتر درباره آمار بیکاری در پاییز ۹۴ این گزارش را بخوانید: روحانی چند نفر را از کار بیکار کرده است؟

برای تماشای تصویر در ابعاد واقعی روی آن کلیک کنید

محمود بهمنی رییس کل سابق بانک مرکزی درباره‌ی علل تعمیق بحران بی‌کاری به خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، گفت: «این آمار بیکاری نتیجه رکودی است که در اقتصاد داخلی به وجود آمده است. زمانی که اقتصاد کشوری راکد شود، موسسات و کارگاه‌های تولیدی به تعدیل نیروهای خود اقدام می‌کنند و دیگر نمی‌توانند نیرو بگیرند. تمام این مشکلات بر روی هم افزوده می‌شوند و در نهایت معضل بیکاری و مشکلات اشتغال را به وجود می آورند. در حال حاضر چیزی بالای 3.5 میلیون نفر جمعیت بیکار در کشور وجود دارد.»

عمق فاجعه چقدر است؟

11.8 درصد؛ آماری که البته میانگین است. به این معنا که در نقاط مختلف کشور و یا در میان اقشار گوناگون متفاوت است. اگرچه اساساً کارشناسان فراوانی معتقدند فرمول محاسبه‌ی آن تصویر روشنی از واقعیات جامعه ارائه نمی‌کند. با این همه حتی بررسی جزییات همین آمار ارائه شده هم می‌تواند ابعاد بیشتری از فاجعه را روشن کند. بر این اساس؛ این شاخص در بین مردان 10.2 درصد و دربین زنان 19.7 درصد محاسبه شده است. نرخ بیکاری در نقاط شهری 12.6 درصد و در نقاط روستایی 9.6 درصد است.

بیشترین آمار بیکاری اما متعلق به کهگلویه و بویراحمد است؛ با 17.7 درصد. بعد از آن استان کرمانشاه با 17.6 درصد و چهارمحال و بختیاری با 16.4 درصد بیکاری قرار گرفته اند. عبدالرضا مصری نماینده‌ی مردم کرمانشاه در همین رابطه به خبرنگار ما گفت: «زمانی که نرخ بیکاری جمعیت یک شهرستان را 25 درصد اعلام می‌کنیم در حقیقت این رقم میانگین نرخ بیکاری آن استان است. چه‌بسا نرخ بیکاری در بعضی از شهرستان‌های آن 50 درصد باشد. استان من کرمانشاه رتبه‌ی نخست بیکاری را در کشور دارد و نرخ بیکاری در بعضی از شهرستان‌های این استان به بالای 40 درصد هم می‌رسد. در مجموع استان اما بالای 24 درصد نرخ بیکاری داریم. از این رو باید گفت نرخی که امروز درباره بیکاری به صورت رسمی اعلام می‌شود نصف نرخ واقعی هم نیست. اوضاع فاجعه‌بارتر از چیزی است که اعلام می‌شود.»

هر روز بدتر از دیروز؛ اخباری که روزانه از اوضاع صنعت و تولید مملکت مخابره می‌شود، نگران کننده است. دومینوی تعطیلی کارخانجات حالا تأثیراتش را روی نرخ اشتغال نشان داده است. بدتر اما بی‌برنامگی اقتصادی دولت است. دولتی که همچنان خیال می‌کند می‌تواند با جار و جنجال و پوپولیست‌بازی ناتوانی خود را پنهان کند. اگرچه نمی‌تواند.