گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه طرح مسکن مهر همه را گرفتار کرده، گفت: «مسکن مهر، دردی از مردم دوا نمیکند!» آخوندی خوب میداند اگر مسکن مهر دردی از مردم دوا نمیکند، قطعاً این روزها دردی به دردهای مردم اضافه کرده است. مردم سرگردانی که به جای تحویل خانههایشان، نگران از افزایش چندین باره قیمت خانههایشان هستند و نگران رسیدن سر سال خانههای استیجاری. نرخ اجاره مسکن در سالهای اخیر با توجه به رشد چشمگیر، بیشترین فشار را به اقشار آسیبپذیر مثل متقاضیان مسکن مهر وارد کرده است. مردمی که هر سال به امید سال آخر اجاره نشینیشان به زور قرض و بدهی اجاره نامه خود را تمدید میکنند، به امید روزی که قفسهای انسانی خود را تحویل بگیرند!
متقاضیان مسکن مهر که سالهاست چشم انتظار تحویل واحدهای خود هستند، گویی قربانی سیاسی کاری دولت شدهاند. سیاسیونی که میخواهند این باور را در بین مردم جا بیندازند اصولاً بنای مسکن مهر از ابتدا اشتباه گذاشته شده است و ولنگاری حوزه مسکن را بر سر مسکن مهر چماق کنند. دولتی که از ابتدا هیچ برنامهای برای حمایت از تولید مسکن نداشت؛ دولتی که بیش از ۳ سال بازار مسکن را در رکود مطلق رها کرده؛ حالا میخواهد با بزرگ نمایی نشان دهد مسکن مهر ساخت یکسری واحد متراکم در بیابان است.
تحمیل هزینه اضافی با طولانی شدن پروژه بر دوش مردم
رئیس انجمن انبوه سازان مسکن در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو با اشاره به اینکه نمیتوان زمان دقیقی برای اتمام کامل پروژه مسکن مهر متصور شد، گفت: «دولت یازدهم ابتدای امر صحبتهایی درباره طرح مسکن اجتماعی مطرح کرد و به انتقاد شدید از مسکن مهر پرداخت. اکنون بعد از گذشت ۳ سال مشخص شده مسکن اجتماعی در کار نیست. انتظار ما این بود مسکن مهر را جدی بگیرند. در تاریخ ساخت و ساز مسکن کشور چنین حجمی از انبوه سازی نداشتهایم. زمان اتمام این پروژه تا امروز به درازا کشیده شده و آینده شفافی هم ندارد. یعنی با توجه به سیاسیتهای فعلی دولت، نمیتوان زمان دقیقی برای تحویل و اتمام کامل این پروژه متصور شد. طرح مسکن مهر طرح بسیار خوبی و دارای ارزش افزوده برای همه بود. طرحهای کلان مشابه مسکن مهر هم ممکن است اشتباهاتی هم داشته باشد اما در کل طرح مفیدی در راستای تأمین منافع ملی بود. دولت نسبت به تکمیل و تحویل واحدهای مسکن مهر کم لطفی کرده است. هزینههای ساخت و ساز اضافه شد. طولانی شدن تکمیل پروژه هزینههای ناخواستهای به طرح تحمیل کرد.»
اعتراض مردم مقابل مجلس
دولت یازدهم با روند کند پیشرفت پروژه مسکن مهر، صدای اعتراض متقاضیان را درآورد. افرادی که هیچ اطلاعی از زمان دقیق تحویل واحدهای خود ندارند و چشم امیدشان به تحویل آپارتمانهای نیمه کاره است. مردم برای اعتراض در این باره چندین بار و در طیفهای مختلف مقابل مجلس تجمع کردند. اولین بار به طور جدی اول بهمن ۱۳۹۲ مقابل مجلس جمع شدند و اعتراض خود را به افزایش قیمت و تأخیر در تحویل واحدها نشان دادند.
تجمع کنندگان در بخشی از نامه خود خطاب به نمایندگان مجلس، آوردند: «صحبت از داستان امید و اعتمادی است که قریب ۳ میلیون نفر عضو خانواده های این ۷۰۰ هزار متقاضیان مسکن مهر به وزارت راه و شهرسازی نموده اند، اما با عملکرد دولت به خصوص پس از استقرار جناب آقای دکتر آخوندی به عنوان وزیر در این وزارتخانه به نظر می رسد، به دور از چشم ناظران منصف و نمایندگان محترم در مجلس شورای اسلامی تبدیل به ناامیدی و یأس برای متقاضیان گردیده است. از نمایندگان خود انتظار داریم اندکی در این زمینه تامل نمایند و قبل از آنکه ما متقاضیان که اغلب از اقشارضعیف جامعه هستیم قربانی بیتوجهی و سیاستهای مقطعی و بعضاً ناآگاهانه مسئولان مستقیم این پروژه در وزارت راه و شهرسازی گردیم، اقدام شایسته ای نمایند.»
در ادامه این نامه آمده است: «طرح مسکن مهر عملاً تنها طرح بزرگ و فراگیر دولت های پس از انقلاب در تامین مسکن به عنوان یک حق غیرقابل انکار مصرح در قانون اساسی نظام مقدس جمهوری اسلامی بوده است. اما اینک با استقرار دولت یازدهم و بخصوص شخص جناب آقای دکتر آخوندی، وزیر محترم راه و شهرسازی عملا دل مشغولی قریب ۷۰۰ هزار خانواده باقیمانده آن که هنوز واحدهای خود را تحویل نگرفته اند به فراموشی سپرده شده است.»
۱۰ هزار میلیارد تومان از پرداختی مردم برای مسکن مهر در خدمت بنگاه داری بانکها
بانک مسکن در جریان بازپرداخت اقساط مسکن مهر، حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان از مردم دریافت کرده و چون این بازپرداختها به شکل خط اعتباری بوده، طبق قرارداد با بانک مرکزی باید به این نهاد عودت داده شود. اما این بانک به بهانههای مختلف از بانک مرکزی برای بازگرداندن بازپرداخت مسکن مهر سه سال تنفس گرفته است. حالا سوال اینجاست که بعد از ۳ سال بانک مسکن با این ۱۲ هزارمیلیارد تومان بازپرداختی مسکن مهر چه کرده است؟
طبق مصاحبه مدیرکل اعتباری بانک مرکزی، بانک مسکن منابع مزبور را در ۲ بخش هزینه میکند. یکی از این بخشها کسری صندوق سپرده گذاری وام خرید مسکن یکم است که چون فعلاً در ابتدای کار قرار دارد، نیاز چندانی به منابع ندارد. اما بخش دوم هزینه کرد این منابع بسیار و جالب و تامل برانگیز است. اطلاعات به دست آمده نشان میدهد که بانک مسکن بخش دیگری از بازپرداختی های مسکن مهر را به اعطای وام با سود بالای ۲۵ درصد به بانکهای دیگر اختصاص داده که به وام بین بانکی معروف شده است. این یعنی رسماً بانک مسکن از آب (۱۰ هزارمیلیاردتومان با سود صفر درصد)، کره (وام با سود ۲۵ درصد به بالا) میگیرد و منابع عمومی مسکن مهر را صرف مصارف بنگاهی خود میکند.
مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو با اشاره به روند کند پیشرفت پروژه مسکن مهر، گفت: «با توجه به آمارهای رسمی وزارت مسکن پیشرفت مسکن مهر در ماه ۰/۵ درصد است. دولت دهم ۱ میلیون واحد باقی مانده از واحدهای مسکن مهر را با ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی تحویل دولت یازدهم داده است. اگر در دولت یازدهم مسکن مهر ماهانه فقط ۱ درصد پیشرفت فیزیکی داشت، الآن تمامی واحدها به مالکان تحویل میشد. با سرعت فعلی انجام پروژه، مسکن تمام متقاضیان تا پایان دولت یازدهم تحویل نمیشود.»
مقداد همتی پیش از این نیز با انتقاد از فرافکنی دولت برای پوشاندن ضعفهای مدیریتی مسکن مهر، گفته بود: «تفکر آقای روحانی هنوز در زمان تبلیغات اتخابات مانده است و ایشان به جای پرداختن به اقدام، هنوز دولت گذشته را نقد میکند. آقای روحانی توضیح بدهند در چند سال گذشته چند واحد مسکن ساختهاند؟ دولت فعلی چون هیچ اقدامی در حوزه مسکن انجام نداده است و هیچ کدام از طرحهایش عملی نشده؛ میخواهد فرافکنی کند.»
متقاضیان مسکن مهر قربانی بیبرنامگی و سیاسی کاری دولت شدهاند. واحدهای مالکان آب رفته. قیمتهایشان بی قاعده افزایش یافته. هیچ خسارتی بابت دیرکرد تحویل واحدشان لحاظ نشده و هیچ اطلاعی از تاریخ دقیق تحویل آپارتمانشان ندارند. وزیری که در تحویل واحدهای نیمه کاره مسکن مهر، با پول جلوتر گرفته مردم درمانده شده، صحبت از طرحهای کلان مسکن میکند و مدام منتقد مسکن مهر است. دولتی که هیچ برنامهای پس از ۳ سال برای خروج بخش مسکن از رکود ندارد. هیچ تولید و رونقی در بخش مسکن دیده نشده است. وزیر راه و شهرسازی بهتر است به جای فرافکنی و گردن دیگران انداختن، اولاً مسئولیت خود را بپذیرد. در ثانی گزارشی از عملکرد خود در ۳ سال اخیر برای تولید مسکن ارائه دهد. طرحهای جایگزین خود برای مسکن را که با موفقیت به انجام رسانده رسانهای کند. اقدامات دولت را برای تکمیل سریعتر مسکن مهر به مردم نشان دهد. مجریان امر را ملزم به پرداخت غرامت نسبت به تأخیر در تحویل واحدها نماید.