فرجام تسهیلات دهی به بنگاه‌های خرد و متوسط

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- یادداشت دانشجویی: بنگاه‌های خرد و متوسط در اقتصاد هر کشوری نقش مهمی را ایفا می‌‌کنند. این بنگاه‌ها با توجه به نقش کلیدی  توسعه فناوری، پتانسیل بالای اشتغال‌زایی[1]، نیازمند حمایت‌های ویژه هستند. در داخل کشور نیز، با توجه به موارد اشاره شده، به این صنایع از حدود سال قبل، توجه ویژه‌ای شده است. با شروع سال جدید، توجه به این موضوع افزایش یافت طوری‌که بانک مرکزی در تاریخ اول اردیبهشت دستور‌العمل تامین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط را به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرد. بعد از آن نیز، دکتر سیف، در تاریخ 17 خرداد، در جلسه‌ای با مدیران بانک‌ها، از مدیران بانکی خواست که همت خود را بر ارائه تسهیلات به این بخش قرار دهند. بعد از آن، وی، درصحبت‌هایی اشاره داشتند که مشکل تامین سرمایه در گردش این بخش فقط با 10 درصد تسهیلات بانکی قابل حل است. سپس ایشان،  در تاریخ 19 خرداد با ارسال نامه‌ای به بانک‌ها، خواستار تخصیص 10 درصد منابع بانکی( 16 هزار میلیارد تومان) به بنگاهها کوچک و متوسط شدند. همچنین، برای اجرای موثرتر و اطلاع از میزان پیشرفت وامدهی به این واحدها، یک تمهید مهم را در نظر گرفتند و آن ارسال آمارهای تسهیلات پرداخت شده به بنگاه‌های کوچک و متوسط به بانک مرکزی بود.

در گام بعد، رئیس کل بانک مرکزی با سفر به استان‌های مختلف کشور و شرکت در جلسات کارگروه رفع موانع تولید هر استان، پیگیری جدی را در دستور کار خود قرار داد.[2]

روند پیگیری برای دریافت وام توسط بنگاههای خرد و متوسط ادامه داشت که مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت یک ضرب الاجل برای پرداخت وام به این بنگاهها، تا ابتدای مرداد، تعیین کرد. سیف، نیز با بیان اینکه نظام بانکی هیچ مشکلی در تامین مالی واحدهای خرد و متوسط ندارد، به اجرای طرح قوت بخشید.

با وجود این موارد، اما در اوایل مرداد ماه، خبری از اجرای کامل طرح نبود و اخباری متفاوت، از میزان تسهیلات دهی منتشر میشد. قائم مقام وزارت صمت، از ارائه تسهیلات به 2هزار واحد خبر ‌داد، اما مدیر اعتبارات بانک مرکزی، این میزان را 4 هزار واحد اعلام کرد. رئیس خانه صنعت،معدن و تجارت نیز ایران اظهار کرد که، تنها 26 واحد توانسته اند 7 خوان وام را به موفقیت سپری کنند!  در این بین، آمار عملکرد دولت از اعطای وام به 15 واحد تولیدی خبر میداد.

با این وجود و اجرا نشدن طرح در نقطه زمانی معین شده، مسئولان بانک مرکزی و وزارت صنعت، معدن و تجارت انتهای شهریور را موعد پرداخت این تسهیلات اعلام کردند.

با فرارسیدن هفته پایانی شهریور نیز، آمارهای مختلفی نیز ارائه شد که همگی از عدم اجرای کامل طرح خبر میداد. بر همین اساس، پرویزیان، ، از بانک مرکزی درخواست تمدید وامدهی به بنگاههای خرد و متوسط تا پایان سال را کرده است.

در جدول زیر این آمارها مشاهده میشود:

جدول شماره 1

منبع: همشهری

این آمارها در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از کارشناسان، با تردید به آن نگریسته‌اند. به عنوان مثال روغنی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران، گفته است که آمارهای بانک مرکزی شامل وام‌های استمهال شده و بنگاه‌های که خارج از بسته 16 هزار میلیاردی بوده‌اند نیز، هست. هم چنین بسیاری از تولیدکنندگان، از روند پرداخت وام‌ها ناراضی بوده‌اند.

انتقادات به حدی بوده است که برخی کارشناسان خواستار انتشار نام شرکتهای دریافت کننده وام شده اند.

اما فارغ از این مباحث، آنچه که در این شش ماه مشاهده شده است، این است که، هر بار وعده ای داده میشود که در پس آن عدم اجرا خوابیده است. با این اوصاف به نظر می‌رسد که یک نارسایی در اجرای برنامه‌ها و طرح‌های بانک مرکزی نهفته است که این نهاد متاسفانه در پی رفع آن بر نمی‌آید.