به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، آمریکا در ۱۹ مارس ۲۰۰۳ میلادی با همراهی انگلستان و ۴۷ کشور دیگر به عراق حمله و در ظرف بیست روز این کشور را اشغال کرد. آمریکایی ها مدعی بودند که عراق به دنبال سلاح های کشتار جمعی است. در حالی که بعد از اعمال تحریم های سازمان ملل، این کشور از امکانات لازم برای پیگیری طرح های مربوط به سلاح های کشتار جمعی و سلاح های هسته ای برخوردار نبود و در همان زمان این فرضیه مطرح شد که هدف اصلی آمریکا در حمله به عراق دستیابی به منابع نفتی عراق بوده است.
عراق پس از عربستان، با ذخایر ۱۱۲ میلیارد بشکه‌ای نفت خود، دومین کشور دارنده منابع و ذخایر غنی نفتی است و هزینه های تولید نیز در این کشور، در مقایسه با سایر کشورها، بسیار پایین است. با توجه به چنین ویژگی ممتازی، بسیاری از کارشناسان سیاسی معتقد بودند که جنگ عراق، بیان گر عطش روزافزون آمریکا برای نفت و تلاش برای چپاول منابع نفتی بود.
تاثیر حمله آمریکا بر نفت عراق زودتر از موعد انتطار مشخص شد و تولید نفت عراق حدود یک ماه پس از حمله آمریکا به خاک این کشور و بمباران خط لوله ها و تخریب زیرساختهای صنعت نفت این کشور، به یک چهارم سطح قبل از جنگ رسید.به طور کلی کاهش ۲۴.۷ میلیارد دلاری درآمد نفت عراق یکی از مهم ترین تبعات حمله آمریکا به عراق بود که در نهایت در سال ۲۰۰۷ پایان یافت. همچنین حملات تروریستی بر ضد خط لوله‌های انتقال نفت در شمال عراق، طی سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۶ بیش از ۸.۷ میلیارد دلار به صنعت نفت این کشور، خسارت وارد کرد.
اما نکته قابل توجه این است که عراق اجازه نداد روزهای سیاه تاریخ کشورش بر بهره گیری از طلای سیاه در این کشور تاثیر بیشتری بگذارد و این کشور کفش آهنی را برای بازگشت به جایگاه خود در عرصه نفت جهانی به پا کرد. به طوری که بسیاری از کارشناسان اقدامات دولت عراق برای احیاء صنعت نفت این کشور در شرایطی که هیچ زیرساخت قابل استفاده‌ای در این کشور وجود نداشته و کشوری تحت اشغال توسط نیروهای خارجی بوده، را بسیار ستودنی دانستند. تولید نفت عراق در سال ۲۰۱۰ به طور متوسط ۳.۲ میلیون بشکه در روز بوده که این میزان در سال ۲۰۱۳ به بیش از ۳ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرد.
در نهایت با وجود تولید روزانه ۲ میلیون و ۶۷۰ هزار بشکه نفت توسط عراق؛ صادرات روزانه نفت این کشور در اوایل سال ۱۳۹۰ (۲۰۱۱) به ۲ میلیون و ۲۳۳ هزار بشکه نفت در روز رسید در حالیکه صادرات نفت کشورمان در آن زمان کمتر از ۲ میلیون بشکه نفت در روز بود.
سرانجام آژانس بین المللی انرژی اعلام کرد که عراق بیشترین سهم در افزایش تولید نفت جهانی در سال ٢٠١٤ را پس از آمریکا داشت. تولید نفت عراق که در سال ٢٠١٤ به طور میانگین برابر با سه میلیون و ٤٠٠ هزار بشکه در روز بود، ٣٣٠ هزار بشکه در روز بیشتر از سطح تولید سال ٢٠١٣ این کشور بود. شبه نظامیان داعش در ماه ژوئن ٢٠١٤ به مناطق نفتی شمال عراق (به غیر از منابع نفتی اقلیم کردستان عراق) حمله کردند و موجب کاهش تولید نفت این مناطق و نیز افت تولید پالایشگاههای این کشور شدند. دامنه این حملات اما به مناطق جنوبی عراق که ٩٥ درصد صادرات نفت این کشور را در سال ٢٠١٤ بر عهده داشت نرسید.
اوج گیری تولید نفت عراق در شرایطی ادامه داشت که تولید ایران با افت مواجه شده بود. سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، در آمار ماهانه خود در فروردین ۱۳۹۴ از اوج گرفتن تولید نفت در عراق خبر داد و اعلام کرد تولید نفت ایران در این مدت قدری کاهش یافته است. بر اساس این گزارش تولید عراق درحالی نزدیک به ۳۲۰ هزار بشکه افزایش یافت که تولید نفت ایران روزانه بیش از ۱۰ هزار بشکه کاهش یافته و به رقم دو میلیون و ۷۷۳ هزار بشکه در روز رسیده بود.
پافشاری عراق برای افزایش تولید همچنان ادامه دارد. به طوری که این کشور با پیشنهاد طرح فریز نفتی که از سوی عربستان مطرح شد و بر اساس آن کشورهای عضو اوپک باید میزان تولید خود را کاهش می دادند، مخالفت و وزیر نفت عراق اعلام کرد عراق باید از پیوستن به توافق فریز تولید معاف شود.
در اواسط هفته گذشته بود که جبار اللعیبی، اعلام کرد عراق باید از کاهش تولید معاف شود زیرا این کشور درگیر جنگ با داعش است. این کشور در سپتامبر بیش از ۴.۷ میلیون بشکه در روز نفت تولید کرد و احتمال افزایش بیشتر تولیدش وجود دارد زیرا دولت عراق از شرکتهای بین المللی خواسته است تولید در میادین نفتی این کشور را افزایش دهند.
وزیر نفت عراق آمار اوپک را که تولید این کشور را کمتر از ۴.۲ میلیون بشکه در روز برآورد کرده است، رد کرد و گفت: ما با سیاست اوپک و اتحاد اوپک هستیم اما این امر نباید به ضرر ما تمام شود.
هدف گذاری صادرات نفت بیش از سه میلیون بشکه در روز
از سوی دیگر، آن گونه که منابع عراقی اعلام کرده اند، هدف گذاری صادرات نفت در سال ٢٠١٦ سه تا سه میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه در روز تعیین شده است که حدود ٦٠ درصد آن در بازارهای آسیایی مصرف خواهد شد.همچنین برای نخستین بار در چند سال اخیر، عراق چشم به بازارهای اروپایی برای فروش نفت سبک و سنگین در سال آینده میلادی دارد.
عراق پس از تقسیم صادرات نفت خام خود به دو برند نفت سبک بصره و نفت سنگین بصره، برای حل مشکل کیفیت نفت خام این کشور، موفق شده است برداشت از میدانهای نفتی خود را با همکاری شرکتهای خارجی افزایش دهد.در صورت تحقق هدف صادرات نفتی سال آینده به میزان پیش بینی شده، رکورد صادرات سه میلیون ٦٤ هزار بشکه ای این کشور در ماه ژوئیه امسال شکسته خواهد شد. این رقم جدا از صادرات ٦٠٠ هزار بشکه ای نفت خام عراق از اقلیم کردستان عراق در شمال این کشور به ترکیه است.
همچنین بغداد که در سال های اخیر، تولید نفت خود را به میزان قابل توجهی بالا برده است، از شرکتهای عمده و بین‌المللی نفت که از منابع این کشور بهره‌برداری می کنند، خواسته است که تولید روزانه این کشور را با افزایش بیشتر، از چهار میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه کنونی به بالای پنج میلیون بشکه برسانند.
به طور کلی، گزارش ها حاکی از آن است که کشور عراق سعی دارد با وجود درگیری با داعش، با افزایش میزان تولید خود و افزایش میزان صادرات جایگاه خود را در اوپک تقویت کرده و به عنوان یکی از وزنه های اصلی اوپک در بازارهای جهانی شناخته شود.