برای ۷۵۰۰۰ دانشجوی مجرد کمبود فضای خوابگاهی داریم/ وصول بیش از ۲۰۰۰ میلیارد ریال از مطالبات صندوق

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، با توجه به آغاز سال تحصیلی یکی از مسائل و مشکلاتی که همواره دانشجویان با آن مواجه هستند، وام شهریه، ودیعه مسکن دانشجویی، هزینه خوابگاه و... است که متولی اصلی این مسائل صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم است . برای اطلاع از آخرین فعالیت این صندوق و پرداختی هایی که صورت گرفته با ذوالفقار یزادن مهر، رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم به گفت‌وگو نشستیم که به شرح زیر است:

خبرگزاری دانشجو: در خصوص پرداخت‌های وام شهریه توضیحاتی ارائه دهید که امسال چه قدر وام شهریه پرداخت کردید؟

یزدان مهر: متاسفانه از بدو ایجاد، وام شهریه در ردیف تملک قرار داده شده، بنابراین هرگاه اعتباری در ردیف تملک باشد، در ردیف طرح های عمرانی است؛ به همین دلیل بهای خوبی به وام شهریه داده نشده است. در سال 93 میزان اعتبار تخصصی به صندوق رفاه برای وام شهریه صفر بوده؛ در همین راستا سال 94 دو نامه با امضای وزرای علوم و بهداشت به ریاست جمهوری مکاتباتی صورت پذیرفت. با پیگیری های صورت گرفته حدود 40 میلیارد تومان اعتبار تخصیص یافت که 37 میلیارد تومان به صندوق رفاه وزارت علوم و 3 میلیارد تومان به صندوق وزارت بهداشت پرداخت شده است با توجه به حجم بالای تقاضای وام شهریه و نیازمندی دانشجویان شهریه پرداز ، 40 درصد تخصیصی سازمان مدیریت پاسخگو نبود ، لذا صندوق رفاه از محل درآمدهای اختصاصی خود مبلغ 198 میلیارد تومان به دانشجویان پرداخت کرد.

در خصوص سال تحصیلی 96-95 هم متاسفانه تاکنون علی رغم درخواست های زیاد برای وام شهریه، از طرف سازمان مدیریت، اعتباری تخصیص داده نشده و دانشجویان چشم انتظار این اعتبار هستند، این در حالی است که 85 درصد دانشجویان کشور شهریه می پردازند.

وزیر علوم با جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور جلسه ای برگزار کردند و در حال پیگیری هستند تا تخصیص مناسب صورت گیرد، اما تاکنون تخصیصی داده نشده است. البته ما از محل درآمد اختصاصی، بخش هایی از این کمبود را پوشش داده ایم، اما متاسفانه با توجه به کمبود اعتبار نتوانستیم به برخی از دانشگاهها تخصیصی داشته باشیم.

خبرگزاری دانشجو: وضعیت پرداخت وام ودیعه مسکن به چه صورتی است و چه مبلغی امسال پرداخت شده است؟

یزدان مهر: بطور کلی پرداخت وام ها در سال 94 نسبت به سال 93 رشد 110 درصدی داشته است و در وام های تحصیلی، مسکن، ودیعه مسکن، ویژه دکتری، ضروری، ازدواج، عتبات و ... به صد درصد دانشجویان متقاضی، وام پرداخت شده است.

با توجه به بررسی های کارشناسی در سطح صندوق و مشورت با دبیران مناطق و معاونین دانشجویی دانشگاهها در خصوص مبالغ وام های دانشجویی و افزایش اثر بخشی و هدفمندی وام ها، طرحی را به هیات امنای صندوق ارائه کردیم که خوشبختانه به تصویب رسید؛ که بر اساس آن وام های تحصیلی تا 52 در صد، ودیعه مسکن تا 100 درصد و تسهیلات ضروری به تناسب نوع وام از 60 تا 200 درصد و وام ازدواج به میزان 33 درصد افزایش داشته است. کلیه مبالغ جدید نیز از مهرماه 95 به دانشجویان قابل پرداخت شده است.

دانشجویان روشندل در مقطع تحصیلات تکمیلی نیز میتوانند وام ضروری به مبلغ 3 میلیون تومان دریافت نمایند؛ که تا سال قبل 1 میلیون تومان بوده و اینک 200 درصد افزایش داده شده است.

وام عتبات نیز از 300 هزار تومان به 700 هزار تومان افزایش یافته است و صندوق رفاه در این زمینه آمادگی دارد به کلیه متقاضیان واجد شرایط، وام مذکور را پرداخت کند.

در خصوص پرداخت وام عتبات با توجه به فرا رسیدن اربعین حسینی، مکاتباتی با نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها به عمل آمده است تا دانشگاه در جهت تسریع در معرفی دانشجویان مشتاق به حضور در مراسم اربعین، اقدام لازم بعمل آورند و این صندوق تا روز اربعین به صورت ویژه و در کمترین زمان، وام مذکور را به حساب دانشجویان واریز خواهد کرد.

خبرگزاری دانشجو: در خصوص وام ویژه دکتری چه برنامه ای در سال جدید دارید و عملکرد سال های قبل را چگونه ارزیابی می کنید؟

یزدان مهر: وام ویژه دکتری هر سه ماه یک بار و در سه نوبت بهار، پاییز و زمستان پرداخت می شود. از ابتدای مهر ثبت نام برای دوره پائیز آغاز شده است و انشاء الله تا آذر ماه مبالغ به حساب دانشجویان پرداخت خواهد شد. با تاکیدات فرهادی مبالغ وام ویژه دکتری در نوع یک از 500 هزارتومان به 650 هزار تومان و نوع دوم از 600 هزار تومان به 750 هزار تومان افزایش پیدا کرده و دانشجویانی که پایان نامه کاربردی داشته باشند، وام دکتری نوع دوم به مبلغ ماهیانه 750 هزار تومان پرداخت می شود.

در سال 94 بیش از 21 میلیارد تومان در ردیف وام ویژه دکتری پرداخت کردیم؛ در حالیکه در سال 93 مبلغ پرداختی 8/3 میلیارد تومان بوده، لذا در سال 94 حدود 400 درصد نسبت به سال 93 افزایش پرداخت داشته ایم. همچنین تا سال 94 وام ویژه دکتری صرفاً به دانشجویانی پرداخت می شد که آزمون جامع را گذرانده باشند، اما از ابتدای سال تحصیلی 95 به کلیه دانشجویان دوره دکتری روزانه غیر بورسیه از ترم اول پرداخت می گردد.

خبرگزاری دانشجو: تاکنون چه قدر دانشجو از وام هایتان استفاده کردند؟

یزدان مهر: تاکنون ۴۰ درصد اعتبار تخصیص داده شده و اصل وام از ۱۰۰ میلیارد به ۵۵ میلیارد تومان کاهش پیدا کرده ولی از محل درآمد اختصاصی، وام ها پرداخت شده و اجازه ندادیم دانشجویان با مشکل مواجه شوند. امسال یکی از طرح خوبی که هیئت امنا داشت، این بود که میزان وام ها را افزایش دادیم که امیدواریم تسهیلاتمان هدفمند و موثر باشد.

خبرگزاری دانشجو: سیاستی در وزارت علوم دنبال می شود مبنی براینکه خوابگاه دولتی را حذف کنند و به جای آن وام های دانشجویی به دانشجویان ارائه دهند؛ توضیحاتی در این خصوص ارائه دهید؟

یزدان مهر: در برنامه پنجم توسعه بحث خوابگاه‌سازی منع شده بود، که این امر منجر به کمبود 750.000 متر مربع فضای خوابگاهی شد. برای رفع این مشکل چاره‌ای نداشتیم و باید برای کمبود فضای خوابگاهی کاری می‌کردیم. بنابراین وام ودیعه مسکن را دو برابر کردیم؛ در ضمن خود دانشگاه‌ها نیز در این‌ خصوص اقداماتی انجام دادند. مثلاً در دانشگاه‌ علم و صنعت علاوه بر 15 میلیارد ریال وامی که صندوق رفاه به دانشجویان تحصیلات تکمیلی در کلان‌شهر تهران پرداخت می‌کند، خود دانشگاه نیز مبلغی را برای پرداخت تصویب کرده است. یا دانشگاه شریف با بانک رسالت قرار‌داد بسته که میزان وام را افزایش دهد؛ البته معنی افزایش میزان وام‌ها این نیست که خوابگاه‌های دولتی را بفروشند یا حذف نمایند، بلکه با این روش تنها بخشی از کمبود فضاهای خوابگاهی جبران می‌شود.

هم‌چنین روش دیگری برای مرتفع نمودن فضای خوابگاهی وجود دارد با عنوان کمک‌رهن خوابگاه؛ برای مثال به دانشگاه‌ صنعتی ‌شریف مبلغ یک میلیارد در این خصوص کمک شده است. این نشان می‌دهد که خوشبختانه در بحث خوابگاه اتفاقات خوبی افتاده است و اکنون در سطح کشور قریب به 1000 ساختمان خوابگاهی توسط دانشگاه‌ها مدیریت می‌شود که از این تعداد قریب 860 خوابگاه ملکی و بقیه استیجاری می‌باشد. قریب 261 خوابگاه غیردولتی متقاضی بوده که تاکنون 194 خوابگاه از شوراهای ارزیابی و نظارت مجوز گرفته‌اند و در سامانه صندوق بارگذاری شده‌اند. البته این ، تمامی دانشجویان را پوشش نمی‌دهد و فقط برای دانشجویان مجرد نزدیک به 75000 نفر کمبود فضای خوابگاهی وجود دارد.

 در سال 94 با میزان 50 میلیارد ریال و برای سال 95 معادل 96 میلیارد ریال (برای بیش از 4500 نفر) برای تسهیلات ودیعه مسکن مجردی به دانشگاه‌ها اختصاص داده و کمبود مرتفع گردیده است. از طرفی با ارائه طرحی به سازمان مدیریت در صدد رفع این مشکل هستیم. یکی از طرح‌های اجرا شده در خصوص خوابگاه‌ها در سال گذشته، رتبه‌بندی خوابگاه‌ها بود. تا قبل از اجرای این طرح خوابگاه سلامت دانشگاه علامه طباطبایی یا خوابگاه حضرت مریم دانشگاه یزد‌‌ که خوابگاه بسیار خوبی هستند، همان اجاره‌ای را می‌گرفتند که خوابگاه رتبه پنجم دانشگاه سیستان ‌و بلوجستان دریافت می‌کرد، اما در سال جاری و پس از اجرای رتبه‌بندی، دریافت اجاره بها متفاوت اعمال می‌شود.

در طرح رتبه‌بندی، خوابگاه‌ها به 5 سطح رتبه‌بندی شدند که خوابگاه‌های رتبه 4 و 5 هیچ‌گونه افزایش قیمتی نداشتند. خوابگاه‌های رتبه 3 با 10 درصد افزایش و رتبه 1و 2 تا 15% افزایش قیمت داشته‌اند؛ در حالی‌که در سال گذشته همه‌ی خوابگاه‌های کشور با رشد 14.3% مواجه بوده‌اند و در سال‌های قبل نیز هر ساله 20 تا 25 درصد افزایش نرخ خوابگاه وجود داشته است.

با توجه به اینکه این طرح عادلانه‌سازی اجاره بهاء خوابگاه را در برداشته است، مورد استقبال دانشجویان واقع شده است.

با اجرای طرح رتبه‌بندی خوابگاه مشخص گردید 65 خوابگاه در وضعیت اسفناک و هشدار قرار داشته و برخی از آنها از رده خارج بوده و قابل سکونت نبودند و این نگرانی وجود داشت که خدای نکرده با زلزله خفیفی با مشکل بسیار بزرگ روبرو شویم. بنابراین از محل درآمد اختصاصی صندوق، مبلغ 20 میلیارد تومان برای تعمیرات اساسی رتبه 5 اختصاص دادیم که با همکاری و هم‌افزایی دانشگاههای مربوطه، حالا خوابگاه رتبه 5 نداریم.

خبرگزاری دانشجو: خوابگاهی بوده که رتبه بندی از سیستم خدمات رسانی حذف شود؟

یزدان مهر: می‌بایست تعمیرات اساسی در خوابگاه عضدی در دانشگاه شهید چمران اهواز صورت می‌گرفت و هرچند برای نیمسال اوّل آماده اسکان نبود، ولی برای نیمسال دوم قرار است مورد استفاده قرار گیرد. از دیگر اقداماتی که صندوق رفاه برای ارتقاء سطح خوابگاه‌ها انجام داده است، اتخاذ سیاست تشویقی بازپرداخت از مبلغ اجاره بهاء خوابگاه‌هاست. بدین صورت که به دانشگاه‌هایی که با هزینه خود، سطح خوابگاه‌هایشان را ارتقاء دهند؛ تا 80 درصد مبلغی که بعنوان اجاره بهاء به صندوق واریز می‌نمایند، به آنها بازگردانده می‌شود.

از دیگر فعالیت های مهم در حوزه خوابگاه، ساماندهی خوابگاه های غیر دولتی است؛ متاسفانه این خوابگاه ها از وضعیت نظارتی خوبی برخوردار نبودند و در این خوابگاه ها علاوه بر دانشجویان، اشخاص دیگری نیز ساکن می شدند که این امر مشکلات زیادی را به وجود می آورد. با ابلاغ دستورالعمل تاسیس و اداره خوابگاه های غیر دولتی دانشجویی با امضای وزیر علوم، در تمامی استان ها شورای ارزیابی و نظارت تشکیل شد و زیر نظر این شوراها تاکنون 194 خوابگاه غیردولتی مجوز فعالیت دریافت نموده اند.

خبرگزاری دانشجو: خود دولت برای بحث خوابگاه سازی برنامه ای دارد؛ یا خیر؟

یزدان مهر: دو هفته پیش با سازمان مدیریت در مورد خوابگاه سازی نشستی داشتیم که در صورت تصویب به بخش خصوصی و دانشگاه ها تسهیلات ارزان قیمت داده شود تا برای ساخت خوابگاه ورود پیدا کنند. البته تامین زمین و اخذ مجوزهای لازم برعهده دانشگاه است. در مناطق محروم برای بخش خصوصی تسهیلات بدین صورت تعلق می گیرد که صندوق و سازمان مدیریت ما به‌تفاوت سود بیشتر از 4 درصد را پرداخت می نمایند. مثلاً اگر تسهیلات با سود 18 درصد دریافت کنند، 14 درصد آن را صندوق و سازمان مدیریت تقبل می نمایند. در صورت تصویب و اجرایی شدن طرح 300 ساختمان خوابگاهی از سال آینده به تدریج احداث می گردد.

در بحث تغذیه نیز ، سیاست جدید برای تنوع و افزایش کیفیت غذای دانشجویی این است که زیر ساخت لازم برای حضور شرکتهای غذایی معتبر در دانشگاه ها ایجاد شده است. برای حضور بیشتر این شرکتها و ایجاد انگیزه، از این شرکتها اجاره ای دریافت نمی شود. با اجرای این طرح، دانشجویان امکان انتخاب غذاهای مختلف را با 25 درصد تخفیف و 3000 تومان یارانه از رستوران های آزاد دارند. به عنوان مثال، دانشگاه تهران این شرایط را ایجاد کرده و به دانشجویان 3000 تومان اعتبار می دهد تا آنها بتوانند غذای مورد علاقه خود را با تخفیف 25 درصد تهیه نمایند.

خبرگزاری دانشجو: آیا صندوق در مورد  بهداشت خوابگاه ها و نحوه اسکان دانشجویان نظارتی دارد؟

یزدان مهر: در بحث رتبه بندی، 7 شاخص و 54 زیر شاخص وجود دارد که یکی از آنها به بحث بهداشت می پردازد که شامل بهداشت محیط می باشد. در این خصوص به مسائلی مانند فضای سبز، رنگ آمیزی، تجهیزات سالم لازم برای زندگی دانشجویی، مشاور، مکان و و سایل ورزشی پرداخته می شود.

خبرگزاری دانشجو: تا کنون شده دانشگاهی را در این خصوص جریمه کنید؛ اصلا در حوزه کاری شما است؟

یزدان مهر: مطابق قانون، اداره خوابگاه ها با معاونت دانشجویی دانشگاه ها است و نقش صندوق به عنوان ناظر عالی می باشد. بنابراین در صورت دریافت گزارش از دانشجویان و یا حراست دانشگاه، پیگیری لازم برای حل مشکل انجام می شود. اگر احیاناً مشکل مالی باشد، صندوق به دانشگاه ها کمک می نماید.

برای نظارت بیشتر، در صندوق رفاه و سازمان امور دانشجویان شورایی به نام شورای رصد تشکیل گردیده که هفته ای یک بار جلسات آن به صورت منظم برگزار می گردد که کار آن رصد مشکلات دانشگاه ها و برنامه ریزی و کمک لازم برای پیشگیری از مشکلات می باشد. ولی با این حال به علت بزرگی جامعه دانشجویی، متفاوت بودن سلایق و فرهنگ ها، احتمال اعتراضاتی در مورد خوابگاه و غذا وجود دارد. صندوق رفاه یک نهاد حمایتی است و در کنار دانشگاه به ارتقاء خدمات رسانی توام با کرامت انسانی به دانشجویان می اندیشد.

خبرگزاری دانشجو: مطالبات صندوق رفاه چه قدر محقق شده است؟

یزدان مهر: در ابتدای سال 94 مبلغ معوقات صندوق رفاه دانشجویان بالغ بر 440/4 میلیارد ریال بوده است که با مجموعه اقدامات انجام شده که از جمله آنها می توان به تکمیل اطلاعات تماس دانش آموختگان از طریق مراجع و سازمانهای مختلف و  برقراری ارتباط و اطلاع رسانی به دانش آموختگان ، تفاهم انجام شده با وزارت کشور در خصوص الزام کارمندان ادارت در هر استان جهت دریافت تسویه حساب از صندوق رفاه دانشجویان ، اتصال به سامانه اعتبار سنجی بانک مرکزی در خصوص احتساب بدهکاران به صندوق رفاه دانشجویان به عنوان بدهکار بانکی و  ارائه طرح های تشویقی در خصوص بخشودگی جرایم و ... اشاره کرد.  این مبلغ در ابتدای سال 95 به 200/3 میلیارد ریال رسید و هم اینک به  حدود 300/2 ریال کاهش یافته است.

به عبارت دیگر در یک سال و نیم گذشته بیش از 2000 میلیارد ریال از مطالبات صندوق رفاه دانشجویان وصول و یا تعیین تکلیف شدند.

خبرگزاری دانشجو: این معوقات شامل جریمه هم شامل آن می‌شود؟

یزدان مهر: خیر؛ مبالغ فوق فقط مربوط به اصل بدهی افراد می باشد و درصدی به عنوان جریمه به مبالغ فوق اضافه می شود.

اما در یک سال و نیم گذشته به جهت رفاه حال دانش آموختگان و به جهت تشویق آنها به بازپرداخت بدهی های معوق، طرح بخشودگی جرایم بدهکاران معوق صندوق رفاه دانشجویان به شرط پرداخت کل بدهی برای سه بار اجرا گردید و تعداد زیادی از دانش آموختگان از این طرح بهره مند شدند.

صندوق رفاه دانشجویان همچنین یک ذخیره 140میلیارد تومانی دارد که سال گذشته 100 میلیارد تومان به این رقم اضافه شده و انشاءالله امسال افزایش بیشتری پیدا می کند. این اعتبار به گونه ای است که بدون اجازه هیات امنا نمی توانیم به آن دست بزنیم و یک ذخیره استراتژیک است، که خدای ناکرده در اتفاقات از آن استفاده کنیم این سرمایه برای صندوق پشتوانه است. امسال 240 میلیارد تومان به ذخیره استراتژیک اضافه می کنیم و رقمی که حدود 40 سال 140 میلیارد بوده است افزایش صددرصدی خواهد یافت.

خبرگزاری دانشجو: در جایگزینی صندوق چه میزان از نیروهای وزارت علوم یا دانشگاهی استفاده شد؟

یزدان مهر: خوشبختانه در سطح معاونین صندوق رفاه دانشجویان هر دو معاون از اعضاء هیات علمی هستند و در سطح مدیران نیز تغییراتی اعمال کردیم و از نیروهای دانشگاهی در حوزه مدیریت مالی نیز استفاده کردیم. خوشبختانه غالب نیروهایی که در صندوق اضافه شدند، از نیروهای دانشگاهی می باشند.

صندوق رفاه رسالت خود را بر مبنای برنامه ریزی و سازماندهی هوشمندانه و اقدام جهاد گرانه گذاشته و خوشبختانه در عملکرد صندوق نمود پیدا کرده و نقطه قوت وزارت علوم شده است، اما با این حال هنوز با نقطه مطلوب فاصله داریم.

در صندوق رفاه، قبل از آغاز سال تحصیلی کمیته استقبال از سال تحصیلی را تشکیل دادیم و در سازمان امور دانشجویان کمیته رصد تشکیل شده است. به منظور رصد وضعیت خدمات رفاهی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی با همکاری و هماهنگی ، دبیران مناطق ، حراست محترم وزارت متبوع و معاونین محترم دانشجویی اقدامات پیشگیرانه و ترمیمی را در دستور کار خود قرار دادیم تا از احتمال بروز  تنش های دانشجویی مرتبط با خدمات رفاهی جلوگیری به عمل آوریم و خوشبختانه اقدامات بسیار مناسبی صورت گرفته است.