آبیار: «نفس» فیلمی در مورد کودکی‌ها و فانتزی‌هاست/ هاشمی‌زاده: در فیلم به جای حرکت با شخصیت؛ درجا می‌زنیم

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فیلم نفس با حضور نویسنده و کارگردان این فیلم خانم نرگس آبیار و تهیه کننده آن آقای محمدحسین قاسمی در مجتمع 13 آبان اکران شد و در ادامه منتقدان به بررسی و نقد این فیلم پرداختند.

نرگس آبیار در مورد این فیلم گفت: فیلم نفس فیلمی است در مورد کودکی ها و فانتزی های همه ما، فیلمی که از معصومیت همه ما حکایت می کند. این فیلم دو برهه مختلف جامعه ما را بی قضاوت از دید یک کودک نشان می دهد. ما به عنوان یکی از کشورهای صلح طلب که خود قربانی جنگ شده ایم باید تبعات جنگ را نشان دهیم باید نشان بدهیم که هشت سال بهترین جوان های ما به خاطر قدرت طلبی برخی کشورها از دست رفتند.

این کارگردان سینما گفت: جنگ برای من موضوع مهمی است و من ان شاالله در ادامه کارهایم به آن خواهم پرداخت.

آبیار در مورد رمان نفس گفت: رمان نفس را از سال 85 به صورت دست نویس های پراکنده در یک سررسید می نوشتم در واقع در این رمان خودم را محک می زدم که آیا می توانم از نگاه یک کودک به جهان نگاه کنم یا خیر. این رمان زمانی تمام شد که من شیار 143 را ساخته بودم ولی انتشار رمان را به بعد از فیلم نفس موکول کردم.

نرگس آبیار در ادامه گفت: البته من تلاشی برای وارد کردن جنگ به این رمان و فیلم نداشتم ولی چون که فیلم بیان‌گر حوادث قبل از انقلاب و بعد از آن بود و جنگ هم با فاصله یک سال پس از انقلاب اتفاق افتاد طبیعتا به صورت غیرارادی به جنگ پرداخته شده است.

این کارگردان سینما گفت: شرایط اکران ما خیلی ظالمانه است. ما شاهد این هستیم که یک دفعه 130 حواله به یک فیلم داده می شود ولی به یک فیلمی که دارای معناست و ذهن مردم را به چالش می کشد فقط 23 سالن می دهند و زمانی هم که فیلم دیگری می آید تعداد سالن هایش را به 16 تقلیل می دهند. البته این تعداد سالن هم بیشتر در سانس های صبح است که مردم درگیر کار هستند.

وی در ادامه در مورد شرایط ظالمانه اکران گفت: البته همین شرایط هم در مورد تیزرهای فیلم ما در مقایسه با سایر فیلم ها مطرح است، اما با این وجود فیلم نفس بازخوردهای خیلی مهمی داشته و آدم های مهمی در مورد آن حرف زدند و من از این موضوع راضی هستم.

محمدحسین قاسمی در مورد این فیلم گفت: در بخش هایی از این فیلم که مربوط به عاشورا و بخش هایی هم که مربوط به استان یزد بوده مقداری کار ما آسان شد، چون زادگاه خانم آبیار یزد است و خوشبختانه آنها هم با ما همکاری خوبی کردند. در مورد سکانس آمدن حضرت امام خمینی(ره)؛ قسمتی از آن مربوط به جلوه های ویژه است و در قسمت دیگر از آن هم مردم کرج به ما کمک کردند که البته دلیل این کار فقط بحث مالی نبود بلکه می خواستیم افرادی که می آیند افرادی باشند که این فیلم برایشان مهم است و آن را دوست دارند.

آقای فهیم، کارشناس و منتقد سینما بعد از اکران فیلم گفت: خانم آبیار از جمله فیلم سازهایی است که می توان به آن هنرمند گفت و نه اینکه صرفا یک تکنسین باشد و البته ما این موضوع را در شیار 143 هم دیدیم.

فهیم در ادامه با اشاره به فیلم نفس گفت: این فیلم تا نیمه هایش تاثیر خوبی بر من داشت و من بعد از تقریبا نیم ساعت پس از شروع فیلم دیگر چیزی نمی توانم در آن پیدا کنم این فیلم در انسجام خود مشکل پیدا می کند. بعد از تقریبا نیم ساعت که از فیلم گذشت فیلم دارای پراکنده گویی زیادی می شود و انسجام خود را از دست می دهد و وقتی به بعد از انقلاب می رسد دیگر حرفی برای گفتن ندارد.

وی در مورد یکی از ضعف های فیلم سازان ایران گفت: فیلم سازان ما متاسفانه تاکنون در تصویرسازی شرایط انقلاب ناتوان بوده اند و نتوانستند آن را به خوبی تصویرسازی کنند و این امر در این فیلم هم به خوبی قابل مشاهده است.

فهیم در مورد اشکال کار خانم آبیار گفت: چون خانم آبیار در درجه اول نویسنده است و در درجه دوم مستندساز؛ هنوز نتوانستند درام ساز خوبی شوند البته در فیلم شیار 143 به خاطر اینکه این فیلم در همین راستا بود؛ فیلم قوی تری نسبت به فیلم نفس هم هست.

فیلم در ادامه گفت: از جمله اشکالات دیگری که می توان به این فیلم گرفت این است که کسی که شهید شده است فیلم را روایت می کند و این معمولا در سینما پذیرفته شده نیست هر چند که این ایراد به صورت صددرصد هم وارد نیست.

در ادامه این مراسم آقای هاشم زاده کارشناس سینما گفت: یکی از خوبی های خانم آبیار این است که از ادبیات شروع کرده است ایشان موضوع و تم خوبی را انتخاب می کند ولی ایده دراماتیک ندارد و به خاطر همین هم موقعیت های نمایشی و دراماتیک فیلم در نفس وجود ندارد.

هاشم زاده در ادامه افزود: البته در این فیلم ما ناگهان با یک فصل شروع می شویم که در آن یک دفعه فیلم تمام می شود؛ البته این ناگهانی بودن می خواهد جای تعلیق را پر کند و به همین خاطر است که در این فیلم به جای اینکه شخصیت سازی شود حادثه سازی شده است.

وی در ادامه تصریح کرد: خانم آبیار می تواند به فیلم نامه اقتباسی هم توجه کند یعنی ضرورتا نباید کسی که رمان را می نویسد همان فرد فیلم نامه را بنویسد به عبارتی رمان در مقام توصیف شخصیت و موقعیت است ولی فیلم و فیلم نامه در مقام تصویرسازی شخصیت و موقعیت است. می توان فیلم نامه را به کس دیگری داد که در آن بدون احساسات با رمان برخورد کند و آن را به فیلم نامه تبدیل کند. تبدیل ادبیات داستانی به ادبیات نمایشی واقعا کار جدا و سختی است و به نقطه ضعفی در این فیلم تبدیل شده است.

وی در ادامه با اشاره به رمان بینوایان گفت: برای مثال یکی از موارد اصلی در مورد تبدیل رمان بینوایان به فیلم این است که افتتاحیه این فیلم سینمایی باید از کجا باشد و این مربوط به فیلم نامه نویسی است نه رمان نویسی و ادبیات.

هاشمی زاده در مورد فیلم نفس افزود: این فیلم پتانسیل بسیار زیادی دارد ولی هر مقدار که از درام دور می شود فیلم ضعیف تر می شود.

وی با اشاره به یکی از نقاط قوت این فیلم گفت: توجه به کتاب و کتابخوانی در این فیلم بسیار خوب و مناسب است که از قصه حسن کچل شروع می شود و به داستان راستان شهید مطهری می رسد.

وی در خصوص شخصیت اصلی این فیلم گفت: شخصیت بهار بسیار ملموس است. زندگی با بهار خیلی خوب جاری است و خانم آبیار زحمت بسیاری برای آن کشیده ولی مسئله این است که چه مقدار می توانیم با آن حرکت کنیم؟ به نظر من در این فیلم به جای حرکت کردن با شخصیت؛ درجا می زنیم.

فرهادی در ادامه این برنامه با اشاره به خانم آبیار گفت: با حضور خانم آبیار در روزهای اول در سینما بسیار خوشحال شدم.

وی در مورد فیلم نفس گفت: اقتباس این فیلم به شدت ناشیانه اتفاق افتاده است و این فیلم به خاطر عدم وجود وحدت موضوعی کمی آسیب پذیر شده است. بافت تصویری کار برای این نوع کار مهندسی نشده است و ریتم بافت تصویری در کار وجود ندارد.

فرهادی گفت: به نظر من این فیلم به شدت فمنیستی است و همه اش در حال سرکوب شدن کودکی یک دختر سپری می شود ولی با این وجود بیشترین ضعف کار این فیلم را در عدم اقتباس می بینم.

 فهیم در جواب فرهادی گفت: من شائبه فمنیستی در این فیلم نمی بینم. فیلم فمنیستی فیلمی است که دارای برانگیختگی زنان باشد و این حس را در آنها به وجود بیاورد که زنان از زن بودن خود ناراضی اند و این فیلم از نظر من از این مفهوم جداست. حتی در جایی هم که بهار می گوید دوست داشتم پسر بودم نیز نمی توان گفت که این فیلم فمنیستی است چون که حرف بهار در اینجا در واقع بیان گر ناراحت بودن او از زنانگی اش نیست بلکه این فیلم می خواهد به زن ارزش دهد و به وضوح نشان می دهد که بهار در بین چند فرزند دارای برتری است؛ دختری که هنرمند است، نقاشی می کشد و درسش خوب است.

فهیم در ادامه گفت: ای کاش این فیلم نیم ساعت بود که در آن صورت این فیلم از آن فیلم هایی بود که تا آخر عمر از آن دفاع می کردم ولی متاسفانه این فیلم بی جهت کش داده شده است و مشکل اصلی این فیلم در واقع همان اشکالات فرمی است و نه محتوایی.

فهیم در پایان با کنایه به آقای قاسمی گفت: البته هم در شیار 143 و هم در نفس به نظر می رسد که آقای قاسمی یک گوشه چشم به جشنواره جهانی هم دارد. مثلا در فیلم شیار 143 در جایی که فیلم به داخل غار برده می شود؛ ضرورتی وجود ندارد و به نظر می خواهد بگوید که ایران یک جامعه بدوی است تا شاید که مورد خوشایند جشنواره های بین المللی قرار بگیرد و یک جایزه هم ببرد.