به گزارش گروه فضای مجازی خبرگزاری دانشجو، یکی از روش‌های رایج برای تثبیت یا افزایش فشار در مخازن نفتی، تزریق گاز طبیعی است. وضعیت کشورهای نفت خیز نشان می‌دهد که این کشورها نیز برای افزایش ضریب بازیافت و تحقق تولید صیانتی، به مخازن نفتی گازطبیعی تزریق می‌کنند. در این قسمت به بررسی وضعیت تزریق گاز در جمهوری اسلامی ایران و چهار کشور دیگر می‌پردازیم.
الف) امارات متحده عربی
کشور امارات متحده عربی پس از افزایش حجم تولید نفت خود و رساندن آن به 2.9 میلیون بشکه در روز، جهت بالا بردن طول عمر مخازن خود تصمیم به استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت نفت گرفت. وظیفه پیاده‌سازی این روش‌ها بر روی منابع موجود بر‌عهده شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC) است. استفاده از این روش‌ها، ضمن افزایش ضریب بازیافت، موجب دو برابر شدن ذخایر اثبات شده در دهه گذشته در ابوظبی شده است.
عمده روش‌های افزایش ضریب بازیافت نفت مورد استفاده در میادین نفتی امارات عبارت‌اند از:
1. تزریق آب
2. تزریق گاز طبیعی
روند تزریق گاز به میادین نفتی امارات از سال 2000 در نمودار زیر نشان داده شده است.
ب) الجزایر
عمده روش‌های افزایش ضریب بازیافت نفت مورد استفاده در میادین نفتی الجزایر عبارت‌اند از:
1. تزریق آب
2. تزریق گاز طبیعی
بیشترین سهم در روش‌های ازدیاد برداشت در میادین نفت و گاز الجزایر مربوط به تزریق گاز است. میزان تزریق گاز در میادین نفت و گاز الجزایر به‌طور قابل توجهی بیشتر از کشورهای منطقه بوده و باعث شده است که بعد از آمریکا در رتبه دوم جهان قرار گیرد.
قسمت اعظم تزریق گاز برای حفظ فشار میدان «حاسی الرمل» و جلوگیری از تبدیل میعانات به گاز است. به‌عنوان مثال در زمان اوج تولید گاز این میدان (252 میلیون مترمکعب گاز روزانه)، حدود 70 درصد از گاز تولیدی (164 میلیون مترمکعب روزانه) دوباره در میدان تزریق شد.
در سال 2014 میلادی، 43 درصد از گاز تولیدی در این کشور برای ازدیاد برداشت میادین نفت و گاز استفاده شد. این مقدار با میزان گاز مصرفی داخل کشور الجزایر برابری می‌کند. روند تزریق گاز به میادین نفتی الجزایر از سال 2000 در نمودار زیر نشان داده شده است.
همان‌طور که در نمودار مشخص شده، میانگین تزریق گاز در الجزایر در این دوره زمانی حدود 225 میلیون مترمکعب روزانه است و میزان تزریق گاز در دهه اخیر تقریباً ثابت مانده و به میزان کمی کاهش یافته است.
ج) جمهوری آذربایجان
عمده روش‌های افزایش ضریب بازیافت نفت در میادین نفتی آذربایجان عبارت‌اند از:
1. تزریق آب
2. تزریق گاز طبیعی
متداول‌ترین روش افزایش ضریب بازیافت نفت در آذربایجان، تزریق گاز به میادین نفتی است. مقادیر قابل توجهی از گازهای همراه میادین ACG و Guneshli برای تزریق استفاده می‌شود.
علاوه‌بر این، کشور آذربایجان در فصل‌هایی که میزان تقاضاي گاز در منطقه کم است، اقدام به خرید گاز روسیه یا ایران می‌کند. سپس این حجم گاز را برای تزریق به میادین نفتی خود به‌منظور افزایش ضریب بازیافت استفاده می‌کند. همچنین بخشی از آن را در 2 مخزن زیرزمینی گاز، ذخیره کرده تا تعادل مصرف حفظ شود. هنگامی که تقاضای گاز در شمال ایران در زمستان افزایش می‌یابد، آذربایجان می‌تواند این نیاز را پوشش دهد.
میزان تزریق گاز به میادین نفتی آذربایجان از سال 2000 تا به حال در نمودار زیر نشان داده شده است. همان‌طور که مشخص است، میزان تزریق گاز از سال 2006 افزایش چشمگیری داشته است. این افزایش به علت توسعه میدان عظیم گازی شاه دنیز است.
پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که با توسعه فاز دوم میدان گازی شاه دنیز، سهم تزریق گاز دوباره افزایش محسوسی خواهد داشت.
د) عمان
در سال 2000 میلادی، تولید سالیانه نفت عمان به بالاترین مقدار خود (972 هزار بشکه در روز) رسید؛ اما بعد از آن روند تولید کاهش پیدا کرد تا اینکه در سال 2007 به 715 هزار بشکه در روز رسید. از سال 2007 کشور عمان برای افزایش میزان تولید نفت خود به استفاده از روش‌های افزایش ضریب بازیافت نفت روی آورد. عمان توانست با استفاده از این روش‌ها، تولید نفت خود را به همان مقدار سال 2000 میلادی برساند و در سال 2015 به تولید 1 میلیون بشکه نفت در روز دست یابد. دولت عمان قصد دارد با کمک روش‌های افزایش بازیافت نفت، این روند افزایش تولید را تا 5 سال آینده حفظ کند.
عمده روش‌های افزایش ضریب بازیافت نفت مورد استفاده در میادین نفتی عمان عبارت‌اند از:
1. تزریق پلیمر
2. تزریق گاز امتزاجی
4. تزریق بخار
روند تزریق گاز در عمان از سال 2000 میلادی در نمودار زیر آمده است.
منبع: عصر نفت