به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روزنامه جوان درباره صندوق توسعه ملی گزارش داده است: رئیسجمهور میگوید طی سالهای اخیر حدود ۴۰ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی واریز شده است در حالی که گزارشهای تفریغ بودجه رقم دیگری را نشان میدهد.
به گزارش «جوان» رئیسجمهور سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی را ۴۰ میلیارد دلار اعلام کرده است که با توجه به سهم ۲۰ درصدی صندوق توسعه ملی طی چهار سال اخیر، یعنی دولت یازدهم توانسته است ۲۰۰ میلیارد دلار نفت و میعانات گازی بفروشد.
اما آمارها چه میگویند؟ بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال ۹۲، در این سال مجموع درآمدهای نفتی ایران ۷/۴۲ میلیارد دلار بوده است و این رقم در سال ۹۳ به ۴۰ میلیارد دلار رسیده است. در سال ۹۴ اما این رقم به ۲/۲۲ میلیارد دلار کاهش یافته است. در سال ۹۵ وضعیت کمی بهتر شده است و به گفته وزیر نفت در ۹ ماهه ابتدایی این سال، درآمد نفتی ایران به ۲۴ میلیارد دلار رسیده است که البته طبق گفتههای چند ماه گذشته وزیر نفت به ۴۱ میلیارد دلار باید میرسید.
این آمارها نشان میدهد دولت یازدهم در طول فعالیت خود حدود ۱۴۶ میلیارد دلار درآمد نفتی کسب کرده است که با توجه به مجوز رهبری برای کاهش سهم صندوق توسعه ملی از ۳۰ درصد به ۲۰ درصد، کمتر از ۳۰ میلیارد دلار به صندوق توسعه ملی ایران واریز شده که با رقم ۴۰ میلیارد دلار رئیسجمهور فاصله معناداری دارد.
از سوی دیگر طبق گزارش تفریغ دیوان محاسبات مجلس میزان واریزی به صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی در سال ۹۲ معادل ۳/۱۱ میلیارد دلار، سال ۹۳ حدود ۱۳ میلیارد دلار و در سال ۹۴ حدود ۷/۶ میلیارد دلار بوده است که اگر ۱۰ میلیارد باقیمانده متعلق به سال ۹۵ باشد درآمد نفتی ایران در سال ۹۵ بیش از ۵۰ میلیارد دلار بوده است که هنوز مشخص نیست این عدد واقعی است یا نه؟
در ابتدای گزارش تفریغ بودجه ۹۴ به میزان صادرات نفت در سال ۹۴ اشاره و نوشته شده است که در این سال یک میلیارد و ۲۴ میلیون بشکه نفت تولید شده است که ارزش آن حدود ۴۶ میلیارد دلار بوده است. این رقم برای میعانات گازی ۱۹۶ میلیون بشکه بوده است که ارزش این تولید بیش از ۹ میلیارد دلار اعلام شده است.
به معنای سادهتر ارزش تولید نفت و میعانات گازی بیش از ۵۵ میلیارد دلار بوده است. از تولید یک میلیارد بشکهای نفت در سال مورد اشاره ۴۱۱ میلیون و ۶۷۸ هزار و ۳۵ بشکه نفت خام صادر شده است که براین اساس روزانه یک میلیون و ۱۲۷ هزار و ۸۸۵ بشکه نفت خام راهی بازارها شده است. دیوان محاسبات درآمد فروش محمولههای نفت در سال ۹۴ را حدود ۱۸ میلیارد دلار اعلام کرده است. همچنین ۶۱۳ میلیون بشکه نفت هم تحویل پالایشگاههای کشور شده است.
به رقم درآمدهای نفتی باید ۱۰۱ میلیون و ۲۵ هزار و ۳۶۷ بشکه میعانات گازی صادر شده را هم اضافه کرد. این رقم به معنای صادرات روزانه ۲۷۶ هزار بشکه میعانات گازی در سال ۹۴ است. درآمد حاصل از صادرات میعانات گازی در طول سال ۹۴ بالغ بر ۴ میلیارد و ۱۹۳ میلیون و ۶۳۲ هزار و ۳۳۲ دلار شده است.
همچنین در سال ۹۴ تراز تجارت گازی کشور منفی بوده است به طوری که در سال ۹۴ حدود ۸ میلیارد و ۲ میلیون و ۸۷۱ هزار و ۷۸۰ متر مکعب گاز صادر و از طرفی ۸ میلیارد و ۶۶۳ میلیون و ۶۰۴ هزار و ۶۴۵ متر مکعب گاز وارد کشور شده است.
درآمد ارزی حاصل از صادرات گاز کشور ۲ میلیارد و ۱۱۳ میلیون و ۶۳۴ هزار و ۱۶۸ دلار و هزینه ارزی واردات گاز نیز یک میلیارد و ۶۳۸ میلیون و ۳۳۶ هزار و ۲۸۵ دلار بوده است.
اما نکته جالبتر در این باره عدم واریز بخشی از سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی است که به عنوان نمونه میتوان به موضوع بانکرینگ اشاره کرد. از آنجا که فروش بانکرینگ فرآوردههای نفتی (سوخترسانی به کشتیها) به عنوان صادرات تلقی شده و مشمول پرداخت ۲۰ درصد سهم صندوق توسعه ملی بوده است، بر اساس گزارش تفریغ بودجه، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ۱۹۴ میلیون دلار سهم صندوق توسعه ملی از محل فروش بانکرینگ فرآوردههای نفتی را هم پرداخت نکرده که مبین تخلف این شرکت است.
همچنین شرکت ملی نفت ایران، وجوه مربوط به صادرات فرآوردههای نفتی را به حساب شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی واریز نکرده است. لذا مبلغ ۵۰۱ میلیون دلار سهم صندوق توسعه ملی پرداخت نشده که بیانگر تخلف شرکت ملی نفت است. شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی هم ۲۶ میلیون دلار سهم صندوق توسعه ملی را پرداخت نکرده که این کار هم خلاف بوده است.
همچنین شرکت ملی گاز ایران سهم ۲۰ درصدی صندوق توسعه ملی را از محل ارزش خالص صادراتی گاز واریز نکرده است که این رقم بیش از ۱۰۰ میلیون دلار ذکر شده است.
بر اساس این گزارش، نه تنها خبری از واریز کامل سهم صندوق توسعه ملی توسط دولت نیست بلکه در اینکه ۴۰ میلیارد دلار به حساب این صندوق واریز شده باشد تردید جدی وجود دارد.
رفته تو جیب ذخیره های نظام
نگران نباشید