اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سرپرست سازمان چاپ، انتشارات و امور رسانههای دانشگاه آزاد اسلامی در یادداشتی در روزنامه فرهیختگان، به آغاز فعالیتهای جدید این دانشگاه در حوزه بینالمللی و تعامل با کشورهای همسایه اشاره و راهبردهای دانشگاه آزاد اسلامی را در این حوزه توضیح داده است.
متن کامل یادداشت دکتر صالح اسکندری به شرح زیر است:
«بینالمللیسازی بهعنوان فرآیند یکپارچهسازی عناصر آموزشی، تحقیقاتی و خدماتی دانشگاه در ابعاد بینالمللی، رویکردی نوین برای حذف محدودیتهای زبانی تولید و مصرف علم، گسترش ارتباطات فراملی دانشگاهی، بسط مدار گردش اطلاعات تخصصی و نوآورانه، تامین علایق و تسهیل جذب نیروهای مستعد و ارتقای دانشگاه در رتبه جهانی است.
تاسیس مراکز دانشگاهی بینالمللی همچنین بهعنوان امکان توسعه ارتباطات بینفرهنگی در خلال فرآیند آموزشی و تحقیقاتی مورد توجه است و از این رو رویکرد منطقهگرایی دانشگاه آزاد اسلامی در دوره جدید میتواند بهعنوان گام نخست مهمی در جهت بسط گفتمان انقلاب اسلامی در سطح فراملی برای کشور ایران و بیداری اسلامی در منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا، اهمیت و اولویت داشته باشد.
این تاثیر از طریق ایجاد ارتباطات بیندانشگاهی و درک متقابل بینفرهنگی ممکن میشود؛ از این رو تاسیس این مراکز همراستا با رسالت و ماموریت کلان دانشگاه آزاد اسلامی بهعنوان دانشگاه انقلاب اسلامی است. براساس آمارهای موجود، از حدود 4600 دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی در خارج از کشور در شعبه لبنان از مجموع 1372 دانشجو تعداد 321 دانشجوی ایرانی بوده و این شعبه توانسته است 1051 دانشجوی غیرایرانی جذب کند.
در واحد دانشگاهی افغانستان 770 دانشجوی خارجی تحصیل میکنند و درنهایت در شعب و دفاتر آکسفورد و روسیه هیچ دانشجوی خارجی جذب نشده است. آمارها بهخودیخود بیانگر آن هستند که اتفاقا دانشگاه آزاد اسلامی در جذب دانشجوی خارجی در کشورهای منطقه خصوصا افغانستان و لبنان توانسته موفق باشد؛ البته واحدهای بینالمللی در داخل کشور خود گواهی بر این مدعا هستند. این در حالی است که شعبه آکسفورد هماکنون زیانده بوده و نهتنها هیچ توجیه استراتژیکی برای تداوم فعالیتهای آنها نیست بلکه به لحاظ مالی نیز ادامه چنین وضعیتی غیرقابل قبول است.
تبادلات دانشگاهی در سطح منطقه به موازات بهرهگیری از دیپلماسی علمی به مدد سالها تجربه علیاکبر ولایتی و علیمحمد نوریان در عرصههای بینالمللی و سیاست خارجی و ارتباطات گسترده ایشان با کشورهای منطقه بهخصوص عراق، سوریه، لبنان، آذربایجان، ترکمنستان و حتی روسیه میتواند نویدبخش دوران جدیدی در فعالیتهای بینالمللی دانشگاه آزاد اسلامی باشد. حضور در منطقه بهمعنای نادیده انگاشتن فضای بینالمللی نیست و منطقهگرایی گام نخست بینالمللیسازی دانشگاه آزاد اسلامی است. سه شیوه اصلی بینالمللیسازی دانشگاهها در جهان عبارتند از ایجاد مراکز اقماری در مناطق جغرافیایی دیگر با پشتیبانی کشور میزبان و نظارت بر کیفیت عملکرد توسط دانشگاه مادر، تاسیس شعبههای محلی یا منطقهای با سرپرستی خود دانشگاه که هزینههای آن از طریق سرمایههای خارجی تامین میشود و بینالمللیسازی سراسری دانشگاه که در برخی دانشگاههای تراز اول جهان که از امکانات زیربنایی بهتری برخوردارند، معمول است.
همچنین تعریف بینالمللیسازی برای دانشگاههای انگلیسیزبان متفاوت از دانشگاههای کشورهای غیرانگلیسیزبان است. مقایسه دانشگاههای آمریکایی و دانشگاههای موفق آسیایی مانند برخی دانشگاههای کشور ژاپن نشان میدهد بخشها و ادارات بینالمللی دانشگاههای غیرانگلیسیزبان از نظر ساختار، گستردهتر و از نظر برنامه، جزئینگرتر هستند. نگاهی به راهبردهای این دانشگاهها نشان میدهد اصلیترین تهدیدها برای نیل به بینالمللیشدن یک دانشگاه، ناهمخوانی فرهنگی و زبان است. از این رو، ابتکار توسعه واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در منطقه که اشتراکات فرهنگی و زبانی بیشتری با کشور ایران دارند، گام مطمئنی در فرآیند بینالمللیسازی است.
با این نگاه، راهبردهای اصلی منطقهگرایی دانشگاه آزاد اسلامی را میتوان ایجاد مراکز و دپارتمانهای بینالمللی در کشورهای همسایه یا همپیمان، مشارکت در برنامهها و همبستگیهای منطقهای یا جهانی بینالمللیسازی دانشگاهها، تعریف فرآیند بینالمللیسازی در قالب چارت (از نظر زمان، بودجه، بخشهای مرتبط، مسئولیتها و وظایف)، تعریف نظام ارزیابی فرآیند، تعریف شاخصهای بینالمللیسازی، تعریف راهبردی اهداف موردنظر در زمینه بینالمللیسازی، بهبود مستمر فرآیندهای بینالمللیسازی و پایش و ارزیابی بخشهای مرتبط در فعالیت بینالمللیسازی دانست.
برای تحقق هدف منطقهگرایی بهعنوان فاز اول بینالمللیسازی، یک مجموعه اقدامات محوری باید توسط دانشگاه مادر محقق شود. تدوین آییننامه تاسیس مراکز بینالمللی، تدوین دستورالعمل اجرایی تاسیس مراکز بینالمللی، ایجاد مراکز آموزشی بینالمللی همخوان با معیارها و شاخصهای جهانی، گسترش اداره دانشجویان بینالمللی بهعنوان یکی از مجموعههای زیرنظر مستقیم معاونت پژوهش، تاسیس کمیته بینالمللیسازی، تعریف شاخصهای فرآیند ایجاد مراکز بینالمللی، تعریف فرآیند و طراحی چارت فرآیند تاسیس مراکز بینالمللی، گسترش همکاری با پیمانهای منطقهای بینالمللیسازی دانشگاهها مانند همبستگی دانشگاهی آسیاـ پاسفیک، شبکه دانشگاهی آسهآن، موسسه بینالمللی ماکرو مکانیسم و مولکولارمدیسن، همبستگی بینالمللی دانشگاههای تحقیقاتی، شبکه بینالمللی تقویت تحقیقات دانشگاههای یو21 و همبستگی گسترش دانشگاههای الکترونیک 21گلوبال مهمترین گامهای زیرساختی در اقدام یکپارچه است.
توسعه واحدهای منطقهای دانشگاه آزاد اسلامی با توجه به رویکرد و ماموریت جدید دانشگاه، جزء اولویتهایی است که علاوهبر تامین منابع مالی مورد نیاز برای بقا و توسعه دانشگاه در شرایط شدت یافتن رقابت جهانی، به توسعه زیربنایی و بلندمدت گفتمان انقلاب اسلامی در منطقه از طریق پشتیبانی از ارتباطات بینفرهنگی منجر میشود. مطالعات بینالمللیسازی نشان میدهد چنین اقداماتی چالشهای زیرساختی، نیروی انسانی، تشکیلاتی و مالی برای معاونتهای راس دانشگاه ایجاد خواهد کرد. عبور از این چالشها از طریق اعمال سازوکارهای یکپارچهسازی اقدامات از طریق رفع تزاحمها، ادغام مسیرهای موازی، توسعه زیرساختهای مجازی، مجازیسازی حداکثری فرآیندها و سامانبخشی به امور تکرارپذیر از طریق استانداردسازی فرآیندها توسط مدیریت کلان دانشگاه تسهیل میشود.»