دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران گفت: مصرف در بخش شهری و خانگی حدود 6 درصد از کل آب مصرفی را تشکیل می دهد و متاسفانه 30 تا 32 درصد اتلاف آب به سبب فرسودگی لوله های انتقال و توزیع صورت می گیرد.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، نشست بررسی وضعیت مصرف آب در سطح شهرها با حضور جمعی از اساتید دانشگاه، کارشناسان، دانشجویان و اهالی رسانه در دبیرخانه انجمن علمی اقتصاد شهری ایران برگزار شد. در این نشست دکتر سید محسن طباطبایی مزدآبادی با اشاره به اینکه اصلاح الگوی مصرف موضوعی بود که رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی سال ۸۸ به عنوان شعار سال مطرح نمودند، افزود: ایشان در سخنرانی نوروزی خود در ابتدای سال ۸۸ در خصوص اصلاح الگوی مصرف به مصرف آب و نان و انرژی مشخصا اشاره کردند و خبر از اتلاف و هدرروی حداقل یک پنجم آب مصرفی در کشور دادند. یک سال بعد مقام معظم رهبری در سال ۸۹ در جمع کارآفرینان برای اولین بار مدل اقتصاد مقاومتی را مطرح و اصلاح الگوی مصرف را به عنوان یکی از ضروریات و محورهای این مدل اقتصادی مطرح نمودند و در سال ۹۲ در ابلاغ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی، در بند ۸ این سیاستها به اصلاح الگوی مصرف تاکید نمودند که شامل منابع آبی کشور نیز میشود. وی با اشاره به اینکه درک شرایط اقلیمی ایران و روند عرضه و تقاضای آب در کشور، نشان میدهد مسئله اصلاح الگوی مصرف در بخش آب، بسیار مهمتر از بسیاری از بخشهای دیگر است، افزود: در حال حاضر ایران در منظقه خشک و نیمه خشک جهان واقع شده و این امر باعث میشود میزان ورودی آب به کشور از طریق بارندگی بسیار اندک باشد؛ زیرا میزان بارندگی سالانه در کشور در حدود ۲۵۰ میلی لیتر است در حالی که متوسط حجم بارندگی سالانه در جهان در حدود ۸۶۰ میلی لیتر میباشد. استاد دانشگاه در این خصوص توضیح داد: این میزان بارندگی در ایران حجمی بالغ بر ۴۱۵ میلیارد متر مکعب آب را وارد کشور میکند و به دلیل ابهای سطحی و نیز به دلیل اینکه ۶۵ درصد از بارشها در کشور در مناطق خشک و ۲۰ درصد در مناطق نیمه خشک صورت میگیرد و به دلیل گرمای بیشتر هوا نسبت به متوسط جهانی (متوسط دما در ایران ۱۸ درجه میباشد که از میزان متوسط دمای جهانی ۱۵ درجه بیشتر است، انباشت این حجم از منابع آبی بواسطه تبخیر ۷۰ درصدی آبهای سطحی موجود و نزولات جوی، کاهش پیدا میکند و سالانه تنها ۱۳۰ میلیارد متر مکعب منابع آب تجدیدشدنی باقی میماند. وی ادامه داد: از این میزان منابع آبی ۲۰ درصد به منابع آبی زیرزمینی در دل زمین میپیوندد و تنها ۱۰۴ میلیارد متر مکعب آب در دسترس باقی میماند که در ایرانی با ۸۰ میلیون جمعیت و حجم تولید ناخالص داخلی ۱۱۴۸ هزار میلیارد تومانی، باید نیاز بخشهای مختلف نیازمند به آب اعم از صنعت، کشاورزی و بخش خانگی را پوشش دهد. دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه در حال حاضر ۹۲ درصد از این میزان آب (۱۰۴ میلیارد متر مکعب) در بخش کشاورزی، ۶ درصد در بخش خانگی و تنها ۲ درصد در بخش صنعت مورد استفاده قرار می¬گیرد، افزود: در حال حاضر از حدود ۱۶. ۵ میلیون هکتار سطح زیر کشت محصولات کشاورزی در سال زراعی ۹۳ - ۹۴، بیش از ۷۷ میلیون تن محصول زراعی تولید میشود و با وجود اینکه ۴۷ درصد سطح زیر کشت دیم و ۵۳ درصد کشت آبی است، ۹۲ درصد از کل میزان محصولات تولیدی از زمینهای آبی و تنها ۸ درصد از زمینهای دیم حاصل میشود و این نشان از تمرکز فعالیتهای کشاورزی بر کشت آبی و بهره گیری از منابع آب سطحی و زیرزمینی است. وی در بخش دیگری از این نشست به وضعیت استفاده از آب شرب در بخش شهری و خانگی اشاره کرد و گفت: این بخش در حدود ۶ درصد از کل آب مصرفی را تشکیل میدهد و متاسفانه ۳۰ تا ۳۲ درصد اتلاف آب به سبب فرسودگی لولههای انتقال و توزیع آب رخ میدهد. طباطبایی ادامه داد: از سوی دیگر از میزان اب مصرفی در شهرها، تنها ۲۰ درصد برای مصارف شرب مورد نیاز است و در حدود ۸۰ درصد از آب مصرفی در شهرها برای سایر موراد مورد استفاده قرار میگیرد که نیازی به هزینههای تصفیه ندارد. وی در بخش پایانی این نشست تاکید کرد: در حال حاضر کشور طی ۱۰ سال اخیر با خشکسالی مواجه بوده و میزان بارشها نیز ۲۵ درصد کاهش پیدا کرده است، لذا برای افزایش بهره وری آب و نیز کاهش اتلاف آب بخصوص در بخشهای کشاورزی و خانگی، تدابیر ویژهای اندیشیده شود. نائب رئیس هیئت مدیره انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با بیان اینکه طبق برآوردهای مراکز تحقیقاتی، در بخش کشاورزی بدون اینکه محصولات تولیدی این بخش کاهش پیدا کند در حدود ۱۰ تا ۵۰ درصد امکان کاهش استفاده از آب وجود دارد، خاطرنشان کرد: در بخش صنعت نیز میتوان با فرض ثبات سطح تولید، ۴۰ تا ۹۰ درصد صرفه جویی و کاهش استفاده از آب انجام داد و در بخش خانگی نیز با بهینه سازی و نوسازی شبکههای انتقال، میتوان ۳۰ تا ۳۲ درصد از اتلاف آب جلوگیری کرد بدون اینکه رفاه مصرفی مردم تغییر بکند. وی گفت: این میزان صرفه جویی در بخش کشاورزی باعث کاهش مصرف سالانه منابع آبی تا حد ۳۵. ۵ میلیارد متر مکعب، در بخش خانگی باعث کاهش ۴. ۳ میلیارد متر مکعب مصرف سالانه منابع آب و در بخش صنعت باعث کاهش ۰. ۶ میلیارد متر مکعبی مصرف سالانه آب در بخش صنعت خواهد شد و در کل صرفه جویی در بخشهای مختلف مصارف آبی، میتواند ۴۰. ۴ میلیارد متر مکعب از منابع آبی را به اقتصاد کشور برگرداند.