امسال یلدا را یلدایی‌تر برگزار کنیم

خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ طاهره ایمانی، شب یلدا از دیرباز در میان ایرانیان رواج داشته و از آن بعنوان یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانیان یاد می‌کنند. شاید سابقه یلدایی شدن ایرانیان به چند هزارسال برسد، اما نمی‌توان تاریخ دقیقی برای آن مشخص کرد.

جمع شدن اقوام در کنار هم و خوردن آجیل و خشکبار از رسوم همیشگی شب یلدای ایرانیان است، اما شاید بهتر باشد امسال یلدایمان را کمی ایرانی‌تر برگزار کنیم. روایاتی از گذشته مبنی بر برزمین نشستن پادشاهان در کنار رعیت و مردم عادی بر زمین و در کنار هم در کتب تاریخی به چشم می‌خورد که در تایید آن تردید وجود دارد و حتی برخی آن را افسانه می‌خوانند. اما نویسنده قصد بررسی صحت این مطلب را ندرد بلکه اصل داستان یعنی برابری مردمان در مقابل پادشاهان منظور است. برابری‌ای که در قالب پیراهن‌های سفید بروز می‌کرده و همه برای ساعاتی در کنار هم به خوشی زندگی می‌کرده اند.

این شاید در ظاهر یک رویا باشد، اما می‌توان آن را عملی کرد و با گرفتن دست محرومان و ستم دیدگان نمایی واقعی از یلدایی ایرانی را به نمایش گذاشت. این دقیقا همان یلدایی است که همه اقوام و خانواده را دور هم جمع کرده و شبی به یاد ماندنی را رقم می‌زند.

یلدا به چه معناست؟
نامگذاری شب یلدا بی توجه به ولادت حضرت مسیح (ع) و آغاز سال جدید میلادی نبوده است. اما اصلی‌ترین معنای آن ولادت و تولد دوباره خورشید است. خورشیدی که در زمستان طلوع خواهد کرد و برکت را به ارمغان می‌آرود. یلدا البته واژه‌ای سریانی است و زایش خورشید را معنا می‌دهد. درواقع ایرانیان شب یلدا را به شگون روزی که خورشید از چنگ شب‌های اهریمنی نجات می‌یافت و روزی مقدس برای مهرپرستان بود جشن می‌گرفتند.
ناگفته نماند که ایرانیان باستان از هرفرصت برای جشن و پایکوبی استفاده می‌کردند، اما یلدا را طور دیگری پاس می‌داشتند چرا که این جشن از جهاتی حاوی برکت برای سرزمین ایران بوده است.

عده‌ای هم به خانقاه و دیر‌ها می‌رفتند تا برای خود و ایران دعا کنند عده‌ای دیگر نیز به دشت رفته و جامه سپید بر تن می‌کردند تا شب را با پاکی و نور و دور از پلیدی به صبح برسانند.

یلدای امروزی‌ها
امروز دیگر نمی‌توان یلدا را با آن اصالت برگزار کرد. چرا که دیگر نه امکانات آن زمان باقی مانده و نه افراد رغبتی برای جمع شدن دور هم دارند. البته سیاه نمایی است اگر بگوییم هیچ کس در هیچ کجای ایران یلدا را گرامی نمی‌دارد، اما فی الواقع یلداهای شهرنشینی هیچ گاه به پای یلدای روستایی نخواهد رسید.
آنجایی که همگی فارغ از هر نوع رنگ و زبان و لهجه و پوشش خاص شب را با خوشی و خرمی کنار هم می‌گذارنند و خبری از موبایل‌های دست پا گیر نمی‌گرند تا مبادا آرامششان را برهم زند. قطعا در زندگی شهری امروز نیز چنین آثاری مشاهده می‌شود، اما هیچ گاه نمی‌تواند به بی ریایی مجالس روستایی برسد.

یلدای جبهه‌ها
شاید جالب باشد که بدانید رزمندگان دوران دفاع مقدس نیز در شب یلدا سفره پهن می‌کردند و آنچه را که در سنگر داشنند روی آن می‌گذاشتند. رزمندگان تخریب‌چی در سنگر‌ها یا آسایشگاه‌ها، میوه، تخمه و تنقلاتی که معمول بود را از روزهای قبل برای شب یلدا نگه می‌داشتند، دورهم محفل شادی داشتند و سعی می‌کردند این شب را متفاوت بگذرانند، در کنار دعا، زیارت عاشورا و قرائت سوره واقعه، جک‌ها و لطیفه‌های خوب و اسلامی گفته می‌شد و نسبت با سایر شب‌ها متفاوت برگزار می‌شد.

امسال یلدا را یلدایی‌تر برگزار کنیم
اینکه بخواهیم به صفای هزاران سال قبل و یا سادگی روستاییان و یا طراوت جبهه‌ها بازگردیم و یلدایمان را آنگونه برگزار کنیم افسانه نیست و همگی به خودمان بستگی دارد. می‌توانیم یلدای امسالمان را کنار موبایل‌ها و یا با فست فود برگزار کنیم و نیز می‌توانیم آن را، چون گذشتگان و رزمندگان جبهه‌ها با صمیمیت دوچندان و سادگی شیرین کنیم.
انتخاب با شماست...