رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها با بیان اینکه دانشگاه در زمینۀ فعالیتهای قرآنی در کشور پیشتاز است، گفت: ۹۰ درصد دانشجویان به قرآن اعتقاد دارند.
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حجتالاسلام والمسلمین محمدیان رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها در نشست شصت و نهم شورای هماهنگی فعالیتهای قرآن و عترت دانشگاهها با اشاره به برگزاری سی و دومین دوره این جشنواره توسط وزارت بهداشت گفت: در ابتدا وظیفۀ خودم میدانم که از مسئولان برگزاری سیودومین دورۀ جشنواره قرآن و عترت دانشگاهها تشکر کنم؛ خصوصاً اینکه جشنوارۀ امسال توسط وزارت بهداشت، بسیار خوب و آبرومندانه برگزار شد و شاخصهای ارزیابی نشان میداد که نسبت به قبل، چند گام به پیش رفتهایم. از وزارت علوم هم تشکر میکنیم که میزبانی جشنوارۀ بعدی را برعهده گرفته است؛ برای آنها هم آرزوی توفیق داریم.
* اصلِ کار قرآنی باید در بدنۀ دانشگاه اتفاق بیفتد؛ جشنواره «قلۀ کار» است
وی تأکید کرد: هرچند برگزاری این جشنوارۀ قرآنی، بسیار مهم و تأثیرگذار است، اما اصلِ فعالیتهای قرآنی باید در بدنه و عرصۀ دانشگاهها-و در طول یکسال- اتفاق بیفتد؛ جشنواره هم در واقع «قلۀ کار» است. طبیعتاً همۀ افراد به این قله نمیرسند، لذا باید به دامنهها بیشتر توجه کرد.
حجتالاسلام محمدیان افزود: کسانی که به مراحل نهایی و قلۀ این جشنوارهها میرسند، معمولاً کسانی هستند که ما نقشی در قرآنیبودنِ آنها نداشتهایم، یعنی آنها خودشان از قبل (توسط خانواده یا مدرسه) در این فضاها قرار گرفتهاند و حضور ما تأثیر چندانی برای این افراد ندارد؛ گرچه باید این قلهها را هم نشان دهیم تا برای بقیه، امید ایجاد شود که «میشود به این قلهها رسید.»
اصل تأثیرگذاریِ ما بیشتر در بخش دامنه و بدنۀ دانشجویی و برای کسانی است که شاید هنوز حلاوت انس با قرآن را نچشیدهاند، اینها میتوانند از طریق همین فعالیتها و برنامههای ما با قرآن انس پیدا کنند و با سبکزندگیِ قرآنی آشنا شوند.
درخواست من از همۀ دستگاهها این است که دستبهدست هم بدهیم و بیشتر در «بدنۀ عمومی دانشجویی و استادی» سرمایهگذاری کنیم و سعی کنیم که انس با قرآن در این بدنه، شکل بگیرد.
* بنا نیست با جشنواره و برنامههای قرآنی، همۀ مسائل فرهنگی دانشگاه حل شود!
حجتالاسلام محمدیان با بیان اینکه همه مسائل فرهنگی دانشگاهها فقط با موضوع جشنواره قرآن و عترت حل نمیشود؛ افزود: نکتۀ بعدی این است که یک جشنواره، نمیتواند همۀ بار مسائل فرهنگی را بر دوش بگیرد. ما معمولاً وقتی میخواهیم یک کاری انجام دهیم، انتظار داریم همۀ مشکلاتمان با همان کار، حل شود. اما طبیعی است که هر برنامۀ فرهنگی و هر جشنوارهای، یک ظرفیتی دارد؛ به همان اندازه هم از آن انتظار داریم، نه بیشتر.
وی گفت: فقط بخشی از مسائل فرهنگی دانشگاه، با جشنواره و برنامههای قرآنی تحت تأثیر قرار میگیرد، اما در کنار آن، صدها عامل تأثیرگذار دیگر هم وجود دارد که در جای خودش اثرگذار هستند. البته این جشنواره را در همین قالب قرآنی، هرچه میتوانیم باید توسعه دهیم و از این ظرفیت استفاده کنیم، اما بنا نیست این ظرفیت، همۀ مسائل فرهنگی دانشگاه را حل کند!
* برای «ایدههای جدید» یک فصل تازهای در جشنواره قرآن دانشگاهها باز شود
وی با اشاره به اثرگذاری طرح و ایدههای جدید در برگزاری جشنواره قرآنی گفت: در کار فرهنگی، ابتکار و دادنِ ایدۀ جدید، خیلی کار سختی است، آنهم بعد از گذشت بیش از سیسال؛ که هرساله تلاش شده است ایدههای جدیدی مطرح شود. چون هرچقدر بالاتر میرویم و تجربههای تازهای پیدا میکنیم، دیگر ارائۀ ایدههای جدید، یکمقدار سخت است.
محمدیان تصریح کرد:دوستان در دبیرخانۀ این جشنواره، بهدنبال ایدههای جدید هستند و آمادگی دارند که هر کسی ایدۀ جدیدی ارائه دهد، از او استقبال کنند. از دوستان دبیرخانه هم درخواست میکنیم که برای «ایدهپردازی» و ارائۀ ایدههای جدید، یک فصل تازهای در این جشنواره، باز کنند. ممکن است به ذهن یک جوان دانشجو یا یک استاد، نکتهای برسد (در زمینۀ بحثهای قرآنی) که به ذهن هیچیک از ما نرسد.
* گاهی یک جریان ۳۰۰ هزار نفری قرانی در دانشگاه، کمتر از یک تجمعِ ۳۰ نفری انعکاس رسانهای دارد!
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها در خصوص انعکاس رسانهای فعالیتهای فرهنگی و دینی در دانشگاهها گفت: در عینِحال که بنده از مجموعۀ رسانهای کشور بهخاطر پوشش این جشنواره تشکر میکنم، اما گاهی در یک دانشگاه اگر ۳۰ نفر تجمع کنند و یک سر و صدایی راه بیندازند، انعکاسش از این جریان ۳۰۰ هزار نفریِ قرآنی بیشتر میشود! این مشکلی است که ما در فضای تبلیغ و رسانه داریم.
وی افزود: اینکه در حدود ۳۳۰ هزار نفر از دانشجویان و استادان در این جشنواره حضور پیدا میکنند، کار بسیار بزرگی در کشور است، ولی ما توانِ درستمنتقلکردن این اتفاق بزرگ را در فضای رسانه نداریم و عدهای هم تعمد دارند که دانشگاه را اینگونه معرفی نکنند که «در دانشگاههای ما اینهمه فعالیتهای قرآنی وجود دارد».
محمدیان تصریح کرد: شاید یک عدهای هم این راهبرد را داشته باشند که اصلاً دانشگاه بهگونۀ دیگری معرفی شود! درحالیکه بهنظر بنده، دانشگاه واقعاً در زمینۀ فعالیتهای قرآنی، در کشور پیشتاز است. با توجه به اینکه این ۳۰۰ هزار نفر در دانشگاه، خودشان انتخاب میکنند که به سراغ فعالیتهای قرآنی بروند و غالباً هم برایشان امتیاز خاصی ندارد؛ یعنی این کاملاً یک انتخابِ آگاهانه است و افراد با جوشش درونی و انگیزههای بالای خودشان، وارد این عرصه میشود.
* انتظار میرود از دلِ جشنواره قران دانشگاهها، ایدههایی برای جامعه تولید شود
حجتالاسلام والمسلمین محمدیان افزود: این مقدار کاری که انجام میگیرد، باید قدرش را بدانیم و هر سال هم سعی کنیم که چندگام به جلوتر پیش برویم. این تذکر رهبر انقلاب را هم مد نظر بگیریم که «انتظار جامعه این است که وقتی یک جشنوارۀ قرآنی در دانشگاه برگزار میشود، واقعاً در سطح دانشگاه باشد و تراز آن حفظ شود» ترازش هم این است که در اینجا بحثهای محتوایی، خیلی قویتر باشد و از دلِ این جشنواره، ایدههایی برای جامعه تولید شود.
وی افزود: ما دائماً دنبال این هستیم که دانشگاه با صنعت، ارتباط پیدا کند، درحالیکه فقط یک بخشی از دانشگاههای ما دانشگاههای صنعتی هستند. ما دانشگاههای بسیاری داریم که در بخش صنعت نیستند بلکه در بخش علوم انسانی و مباحث فرهنگی جامعه هستند.
نماینده رهبری در دانشگاهها گفت: لازم است از این جشنوارهها، برای بخشهای فرهنگی و مباحث اجتماعی و رفع آسیبهای فرهنگی و اجتماعی جامعه، نسخههایی ارائه شود.
محمدیان ادامه داد: ما میتوانیم از این جشنوارۀ قرآنی و فعالیتهای قرآنی در دانشگاهها، برای کمک به مجموعههای فرهنگی جامعه و بخشهایی که بهنوعی با مردم ارتباط دارند، به یکسلسله ایدههای ناب، برسیم. مثلاً میتوانیم برای قوۀ قضائیه، چندتا راهبردِ قرآنی ارائه دهیم؛ همچنین برای نیروی انتظامی و مجموعههای اداری که مردم روزانه با آنها در ارتباط هستند.
* لازم است در جشنواره قران دانشگاهها خیلی قویتر به بحثهای محتوایی بپردازیم
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها در خصوص تولید محتوای برای فضای دانشگاهها از ادورن این جشنواره گفت: گاهی اوقات هم در این جشنوارهها به نکات و راهبردهایی رسیدهایم، اما نتوانستهایم آنها را ترویج کنیم و تبدیل به گفتمان کنیم.
وی گفت: در جشنوارۀ قرآنیِ دانشگاه انتظار میرود این کارها صورت بگیرد، وقتی ۳۰۰ هزار نفر در دانشگاه، وارد فضای کار قرآنی میشوند، لااقل باید ۳۰ تا ایده هم- بهعنوان «نسخههای شفابخش» - به بخشهای مختلف جامعه، ارائه شود؛ چون قرآن بناست که شفادهنده باشد.
محمدیان افزود: حتماً لازم است در این جشنواره، خیلی قویتر به بحثهای محتوایی بپردازیم؛ هیچوقت هم محتوا از قالب جدا نیست. در همهجا پوسته با مغز، یکجا هستند. یعنی ما حفظ و روانخوانی و تلاوت قرآن هم لازم داریم؛ اینها قالب هستند، اما در این قالبها باید روح و مغز هم باشد. خیلیها ممکن است با عشق به تلاوت قرآن وارد این عرصه شوند، اما بعداً انس آنها با قرآن بیشتر میشود و وارد عرصۀ تدبر در قرآن هم بشوند.
* تشویقهای ما در فعالیتهای قرآنی، تشویقهای معنوی باشد؛ نه مادی
حجت الاسلام والمسلمین محمدیان افزود: همۀ ما باید برای عمقبخشیدنِ بیشتر به فعالیتهای قرآنی در دانشگاه، دست بهدست هم بدهیم و تراز دانشگاه را در فعالیتهای قرآنی، حفظ کنیم. ضمن اینکه مباحث مادی را هرچه میتوانیم از این فعالیتهای قرآنی دور کنیم؛ تشویقهای ما هم باید تشویقهای معنوی باشد.
وی تأکید کرد: اصلاً در دانشگاه خوب نیست که بگوییم «هر کسی اینقدر قرآن حفظ کرد، اینقدر پول میدهیم!» بنده این را در فضای دانشگاه، اهانت میدانم! البته ممکن است اینکار برای دوران نوجوانی، اشکالی نداشته باشد (مثلاً اگر نوجوان، یک جزء قرآن را حفظ کرد، به او کارت هدیه بدهند)، اما در فضای دانشگاهی نباید این مباحث مادی وارد عرصۀ فعالیتهای قرآنی شود، چرا که این مباحث مادی، سطح کار را تنزل میدهد، از این لحاظ بهشدت باید در دانشگاه، مراقبت کنیم.
محمدیان گفت: «بخش استادی» هم قطعاً نیاز به تقویت بیشتر دارد. یک استاد وقتی وارد کار قرآنی میشود، در سال طبیعتاً با صدها دانشجو ارتباط دارد و میتواند یافتههای خود را به دانشجویان منتقل کند و بسیار مؤثر باشد.
* تلاش ما این است که دانشگاهیان این حس را پیدا کنند که «امروز هم قرآن، برترین سخن است»
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها تأکید کرد: همۀ این تلاشهای ما برای این است که یک اتفاق بیفتد و آن اینکه در ذهن استاد و دانشجوی ما، این شکل بگیرد که «کَلِمَةُ اللَّهِ هِیَ الْعُلْیا» یعنی این حس را پیدا کنند که قرآن، برترین سخن را دارد؛ در همۀ عرصههایی که قرآن به آن ورود پیدا کرده است.
وی افزود: مهم این است که این معنا برای استاد ما جابیفتد و بعد هم بتواند آن را به دانشجویان منتقل کند، یعنی برای دانشجوی ما جابیفتد که برترین سخن را قرآن گفته است. البته این کار خیلی زحمت دارد. بله؛ ما یک اعتقاد قلبی به این معنا داریم، اما باید دید که امروزه چگونه میشود این را در کشور خودمان برای جوان و دانشجوی خودمان جابیندازیم که «امروز هم سخن قرآن، برترین سخن است»
محمدیان گفت: البته کلیّت این معنا را همه قبول داریم، اما در مصادیق چطور؟! این دانشجوی ما در کلاس درس، خیلی از نظرات را میشنود، ولی ما باید به او بگوییم: «در کنار همۀ این نظرات، این هم نظر قرآن است...» و دانشجوی ما به این نتیجه برسد که «کَلِمَةُ اللَّهِ هِیَ الْعُلْیا»! یعنی تراز سخن قرآن، خیلی بالاتر از سخنان دیگر است! این هنرِ کار دانشگاهی است.
* ۹۰ درصد دانشجویان ما به قرآن اعتقاد دارند؛ یعنی قرآن را وحی و کلام خدا میدانند
وی افزود: طبق نظرسنجیِ وزارت علوم (سیمای دانشجو) ۹۰ درصد دانشجویان ما به قرآن اعتقاد دارند، یعنی قرآن را وحی و کلام خدا میدانند. ما چقدر باید کار میکردیم که ۹۰ درصد جوانان ما به قرآن اعتقاد پیدا کنند؟! حتی دانشجویانی که ظواهر را رعایت نمیکنند، به قرآن احترام میگذارند و وقتی میخواهند قسم بخورَند، به قرآن قسم میخورند؛ البته نه قَسمهای از روی عادت، بلکه قَسمهای جدّی و از روی توجه.
محمدیان افزود: این آمار بسیار امیدوارکننده است، اما اینکه دانشجوی ما در بخشهای مختلف به این نکته برسد که «کَلِمَةُ اللَّهِ هِیَ الْعُلْیا» آنوقت میتوانیم بگوییم که ما در کار خودمان موفق بودهایم. یعنی شاخص موفقیتِ خودمان را این قرار دهیم که «چقدر توانستهایم استاد و دانشجوی خومان را به اینجا برسانیم که باور کند «کَلِمَةُ اللَّهِ هِیَ الْعُلْیا»