جاده ابریشم و فرصت‌های پیش روی ایران

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، طرح جاده ابریشم نوین با عنوان «یک کمربند- یک راه»، در راستای احیای جاده ابریشم قدیم و توسعه آن در بخش های ریلی، دریایی و هوایی مطرح شده است. این کریدور بین المللی که گفته می شود 100 کشور و سازمان بین المللی را در حیطه و شمول خود دارد، طرحی ارزشمند به لحاظ سیاسی- اقتصادی و فرهنگی -اجتماعی است که ایران به دلیل موقعیت ژئوپولتیکی وهمچنین جایگاه استراتژیکی خود در منطقه از جایگاه و نقش ویژه ای در این مسیر و طرح بین المللی برخوردار است.

جاده نوین ابریشم با توجه به مناسبات و تعاملات سیاسی- اقتصادی دنیای جدید، منشاء تحولاتی بزرگ در جهان خواهد بود. احیای ابریشم که از سوی «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین مطرح شد؛ به باور کارشناسان، طرحی تحول گرایانه است که به رونق و شکوفایی اقتصادی در مسیر خود منجر خواهد شد.

راه ابریشم کهن شبکه ای مهم از راه های به هم پیوسته بازرگانی بود که شرق، غرب و جنوب آسیا را به آفریقا و اروپا را به هم پیوند می داد، هم اکنون نیز راه جدید ابریشم، مسیری نوین برای توسعه تعاملات و مناسبات بین المللی با اهداف همه جانبه اعم از اقتصادی تا فرهنگی معرفی می شود.

در این میان موقعیت ایران با توجه به جایگاه خاص ژئوپولتیکی در منطقه خاورمیانه و همچنین همسایگی با کشورهای آسیای میانه و قفقاز، موقعیت استراتژیک در خلیج فارس، دسترسی به آب های آزاد اقیانوس هند و دریای عمان از طریق سواحل استراتژیک مکران و به طور کلی مرزهای آبی و خشکی در شرق و غرب و از شمال تا جنوب دارای اهمیت و حساسیت ویژه ای است.

موقعیت سیاسی- جغرافیایی و نقش دیپلماتیک ایران از یک سو و مزیت هایی همچون بهره مندی از منابع مهم انرژی از طرف دیگر؛ بر اهمیت و حساسیت جایگاه ایران در کریدور بین المللی جاده نوین ابریشم می افزاید.

پروژه جاده نوین ابریشم به باور تحلیلگران و کارشناسان بین المللی؛ مسیری تازه در ایجاد همگرایی های و همکاری های چندجانبه سیاسی- اقتصادی و نقطه قوتی برای کشورها و مناطق درگیر از فرصت های بالقوه اقتصادی و فرهنگی موجود و شکوفایی توسعه ای آن ها شناخته می شود.

این راه بین المللی دارای ظرفیت های بسیار و ارزشمندی است و ایران نیز به دلیل مزیت ها و نقاط قوت اقتصادی- سیاسی و فرهنگی- اجتماعی، نسبت به دیگر کشورها و مناطق درگیر به نوعی دست برتر را دارا بوده و پیش بینی می شود با بهره گیری از این ظرفیت ها بر توان و قدرت بازیگری خود در مقیاسی بزرگ تر و فراتر از دایره منطقه و همسایگان خود بیافزاید.

این مسیر نوین بین المللی با توجه به سابقه آن و نقش دیرینه ایران و چین و همچنین جایگاهی که برای ایران از نظر اقتصادی، سیاسی، امنیتی و ... در این مسیر قائل شده اند؛ آینده ای روشن و مثبت برای کشورمان رقم خواهد زد، اما واقع شدن در مسیر این شاهراه بین المللی به تنهایی نمی تواند مفید فایده باشد و در کنار شناسایی نقاط قوت، ضعف ها، فرصت ها و چالش ها، نیازمند هدف گذاری، برنامه ریزی و ترسیم چشم انداز های بلندمدت برای بهره گیری از این مزیت بزرگ سیاسی- اقتصادی است.

چنانکه گفته شد قرار گرفتن ایران در این کریدور حیاتی و همچنین مزیت هایی مانند موقعیت خاص ژئوپولتیکی، دسترسی به آب های آزاد، بهره مندی از کوتاه ترین راه به اروپا برای ترانزیت دریایی- زمینی و ریلی کالا، منابع عظیم نفت، گاز و صنایع وابسته و اقتدار دیپلماتیک ایران به ویژه در نیل به توافق هسته ای؛ زمینه ساز شکوفایی اقتصادی کشور و افزایش توان بازیگری سیاسی فراتر از منطقه خواهد بود.

توسعه زیر ساخت های اقتصادی، تقویت امنیت و رفع موانع و چالش های موجود برای جذب سرمایه گذاری خارجی و شکوفایی ظرفیت ها و افزایش توانمندی ها برای رقابت های بین المللی اقتصادی از پیش فرض هایی است که توجه به تحقق آن ها در این راه ضروری به نظر می رسد.

در شرایطی که برخی مدعیان منطقه ای و به اصطلاح قدرت های جهانی با پیگیری سیاست های ایران ستیزی تلاش می کنند مانع تقویت جایگاه ایران در جهان شده و از قدرت تاثیر گذاری ایران در منطقه بکاهند؛ جاده ابریشم نوین که هدف آن ایجاد همگرایی و همکاری های دوستانه و چندجانبه برای شکوفایی و بهره مندی اقتصادی- سیاسی و فرهنگی-اجتماعی پایدار در کشورهای واقع شده در این شاهراه بین المللی است؛ نوید بخش آینده اقتصادی و سیاسی پایدار برای کشورمان خواهد بود.