ظرفیت سواحل برای جذب گردشگران خارجی به کشور مغفول مانده است

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو سید محسن طباطبایی مزد آبادی با اشاره به اهمیت اقیانوس‌ها، دریا‌ها و سواحل برای توسعه پایدار اظهار داشت: اهمیت مناطق ساحلی به طور گسترده‌ای به رسمیت شناخته شده است به طوری که از دستور کار ۲۱ در ژوهانسبورگ گرفته تا اجلاس ریو ۲۰ و بسیاری از برنامه توسعه پایدار بر این موضوع تاکید کرده اند.

وی افزود: اگرچه سواحل اکوسیستم‌هایی حساس و شکننده هستند، اما در عین حال به لحاظ اقتصادی اهمیت حیاتی دارند به طوریکه تجارت دریایی، پتانسیل تولید نیرو و انرژی، حمل و نقل دریایی، کشاورزی، آبزی‌پروری، صیادی و توریسم تنها بخشی از ظرفیت شهر‌های ساحلی هستند.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه بیش از ۴۰ درصد از مردم جهان در فاصله ۱۰۰ کیلومتری سواحل زندگی می‌کنند خاطرنشان کرد: این موضوع هم اهمیت و جاذبه سواحل را نشان می‌دهد و هم فشار زیادی را که جمعیت بر روی منابع ساحلی وارد می‌کنند یادآور می‌شود.

طباطبایی افزود: سیستم‌های ساحلی شامل تالابها، صخره ها، حوضچه‌های نمکی، تپه‌ها و دیواره ها، دلتاها، صخره‌های مرجانی، جنگل‌ها و مراتع آبی و ساحلی و دیگر مناطق ساحلی همه و همه فضای پر استعدادی را به لحاظ اقتصادی تشکیل می‌دهند.

وی ادامه داد: خط ساحلی در سراسر دنیا مکان جذب ۸۰ درصد گردشگران بین المللی بوده و محبوب‌ترین مقصد‌ها به شمار می‌رود همچنین حدود ۸۰ درصد از حجم تجارت جهانی نیز توسط دریا‌ها و حمل و نقل دریایی انجام می‌شود و سواحل شاهراه ارتباطی کشور‌ها برای دسترسی به بازار‌های جهانی هستند.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه سواحل و شهر‌های ساحلی با مسائل و مشکلات زیادی مواجه هستند افزود: استفاده‌های بی‌رویه و ناپایدار از منابع، آلودگی آب و هوا، فرسایش ساحلی، تخریب کرانه ها، پر شدن تالابها، تغییرات اقلیمی، مدیریت متفرق و ضعیف ضعف ابزار‌های قانونی از جمله این مسائل است.

به گفته طباطبایی فقط در زمینه ماهیگیری، فائو تخمین زده است که ۵۷ درصد ماهیگیری به روش قانونی و در حد بهینه در سطح جهان انجام می‌گیرد بقیه صید بی رویه و غیرقانونی است که شامل سالانه مبلغ ۲۲ میلیارد دلار است را به جیب سودجویان سرازیر می‌کند.

وی با بیان اینکه در کشور ما نیز وضعیت سواحل در شمال و جنوب چندان مناسب نیست توضیح داد: سه استان در شمال کشور و چهار استان در جنوب کشور دارای ساحل است که مجموع خط ساحلی آن‌ها حدود ۵۸۰۰ کیلومتر است که ایران را در رتبه ۳۷ کشور‌های جهان به لحاظ طول خط ساحلی قرار می‌دهد.

این استاد دانشگاه افزود: داشتن این میزان از ساحل برای یک کشور می‌تواند سرمایه‌ای عظیم و منحصر بفرد محسوب شود، اما شهر‌های ساحلی کشور ما چه در جنوب و چه در شمال کشور با مسائل و مشکلات عدیده اجتماعی اقتصادی و زیست محیطی مواجه هستند.

وی با تاکید بر اینکه به دلیل مدیریت نامتمرکز و بخشی، نهاد‌های مدیریت شهری توان اداره این شهر‌ها و حل مشکلات را ندارند تصریح کرد: فقدان همکاری و هماهنگی بین نهاد‌هایی مانند شهرداری، فرمانداری، بنادر و دریانوردی، بخش انرژی، گردشگری و نهاد‌های نظامی باعث شده است برنامه مدون و یکپارچه‌ای برای اداره و توسعه این شهر‌ها وجود نداشته باشد.
به گفته طباطبایی در شهر‌های شمالی کشور که جاذب گردشگر و نیازمند اداره دقیق و کارآمد هستند این موضوع محسوس‌تر است. این شهر‌ها دارای تراکمی بسیار بالاتر از میانگین کشوری بوده و فشار جمعیتی حیات آن‌ها را به مخاطره انداخته است.

استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه گردشگری پایدار در شهر‌های ساحلی کشور به گونه‌ای که اکوسیستم را به مخاطره نیاندازد نیازمند تدبیر، دوراندیشی، مشارکت و مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی است متذکر شد: به نظر می‌رسد آموزش مدیریت گردشگری یکی از برنامه‌هایی است که می‌تواند به نهاد‌های مسئول در راستای هم افزایی و وفاق بیشتر کمک کند.