تغییر نام یک دانشگاه به پاس بزرگداشت نام و خاطره شهید چمران/ دانشگاهی که بزرگترین دانشگاه پزشکی جهان بود

گروه دانشگاه  خبرگزاری دانشجو،

 

داوطلبان کنکوری که اکنون در فکر انتخاب شهر و رشته برای تحصیل در مقطعی جدیدتر از زندگی خود هستند، نباید و نمی‌توانند خود را از تحصیل در شهر‌های دیگر محروم کنند؛ اما حتما برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی زندگی در شهری جدید، باید دقت بیشتری در انتخاب داشته باشند. دانش آموزان دیروز و دانشجویان فردا برای کاهش این آسیب‌ها، نیازمند شناختی ولو اجمالی از دانشگاه‌های شهر‌های مختلف کشورمان هستند.

خبرگزاری دانشجو در سلسله گزارش‌های کدام شهر، کدام دانشگاه بدنبال معرفی دانشگاه‌های مهم و برجسته کشورمان است.

 

افتخارات عظیم و با­شکوه تاریخ تمدن و فرهنگ ایران زمین، بیانگر وجود مراکز دانش در انواع علوم بوده است. مراکز برجسته علمی همچون دانشگاه جندی شاپور در استان خوزستان که در سال پانصد و سی میلادی تأسیس یافت، دلیلی براین مدعاست. پس از پیروزی ایرانیان بر امپراطور روم،  شاپور اول یکی از پادشاهان ساسانی  دستور بنای شهر جندی شاپور را در ۱۸ کیلومتری جنوب غرب دزفول صادر کرد. وی بر این شهر نام بهاندیو یعنی بهتر از انطاکیه (پایتخت روم شرقی) را نهاد.

 

سپس در این شهر، دانشگاهی به همین نام تأسیس کرد. درآن ایام علوم مختلفی ازجمله پزشکی، فلسفه، الهیات، ریاضیات، موسیقی، کشورداری و کشاورزی دراین دانشگاه تدریس می ­شد. بر این اساس گفته می‌شود که دانشکده  پزشکی دانشگاه جندی شاپور به عنوان یکی از قدیمی‌ترین دانشکده‌های پزشکی جهان مطرح بوده است و دانشمندان زیادی از ملیت‌های ایرانی و هندی درآن تدریس می‌کرده اند و توسط آنان چندین کتاب پزشکی به زبان پهلوی ترجمه شده است.

 

پس ازآن دوره چشمگیر، حیات دوباره دانشگاه از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی با ایجاد دانشکده کشاورزی و پذیرش ۴۰ دانشجو در دوره جدید آغاز شد. سپس در سال ۱۳۳۵ مقدمات ایجاد دانشکده پزشکی فراهم آمد و به تدریج سایر دانشکده‌ها از آن پس فعال شدند. تا قبل از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ این دانشگاه نزدیک به ۴ هزار دانشجوی مشغول به تحصیل در ۴۰ رشته تحصیلی در مقطع لیسانس و ۱۷ رشته تحصیلی در مقطع فوق لیسانس داشته است.

 

پس از انقلاب و در دوران جنگ تحمیلی این دانشگاه یکی از پایگاه‌های اصلی رزمندگان اسلام در دفاع مقدس به شمار می‌رفت و مقر اصلی شهید دکتر چمران بود. پس از به شهادت رسیدن این سردار بزرگ و به پاس بزرگداشت نام و خاطره آن مرد، نام دانشگاه جندی شاپور به دانشگاه شهید چمران اهواز تغییر یافت.

در حال حاضر دانشگاه شهید چمران دارای ۱۳ دانشکده با ۵۳ گروه آموزشی شامل ۲۲ گروه علوم انسانی، ۷ گروه علوم پایه، ۷ گروه فنی و مهندسی، ۱۳ گروه علوم کشاورزی و دامپزشکی و ۲ گروه هنر است. این گروه‌ها مجموعاً شامل ۳ رشته در مقطع کاردانی، ۵۶ رشته در مقطع کارشناسی، ۱۰۷ رشته در مقطع کارشناسی ارشد، ۵۹ رشته در مقطع دکتری تخصصی و یک رشته در مقطع دکتری حرفه‌ای هستند. بیش از ۵۰۰ نفر عضو هیات علمی در دانشگاه مشغول آموزش و پژوهش هستند که حدود ۸۰ درصد از آن‌ها دارای رتبه استادیاری و بالاتر هستند.

 

همچنین بیش از ۱۶ هزار دانشجو از مقطع کاردانی تا دکتری تخصصی در این دانشگاه مشغول تحصیل هستند که از این تعداد ۴۰۰۰ دانشجوی تحصیلات تکمیلی هستند. از سال ۱۳۹۱ واحد پردیس دانشگاهی راه اندازی شده  و در حال حاضر بیش از ۴۰۰ نفر دانشجوی تحصیلات تکمیلی نیز در این واحد مشغول به تحصیل هستند.

خوب است این را هم بدانید که در حال حاضر دانشگاه شهید چمران اهواز با در اختیار داشتن فضای آموزشی بسیار وسیع و مناسب یکی از چهار دانشگاه بزرگ کشور و بزرگترین دانشگاه در جنوب غرب کشورمان به شمار آمده و در زمره دانشگاه‌های جامع قرار دارد.

رتبه علمی دانشگاه شهید چمران
این دانشگاه از دانشگاه‌های مادر و بزرگ ایران است. طبق رتبه‌بندی پایگاه اسنادی ISC در بین دانشگاه‌های جامع و بزرگ کشور دارای رتبه ۱۳ است.از دانشگاه شهید چمران اهواز، به‌عنوان «قطب مطالعات آب در ایران» یاد می‌شود.

 

لازم به ذکر است، دانشگاه‌های لرستان (در سال‌های دور)، علوم و فنون دریایی خرمشهر، کشاورزی و منابع طبیعی رامین و همچنین مجتمع‌های آموزش عالی جندی شاپور (شاخه شمالی)، مجتمع آموزش عالی بهبهان (در سال‌های اخیر) از جمله واحد‌های اقماری دانشگاه شهید چمران اهواز بوده‌اند که در حال حاضر استقلال یافته و با بودجه‌ای جداگانه نسبت به پذیرش دانشجو از طریق سازمان سنجش اقدام می‌کنند.

تشکل‌های دانشجویی
تشکل‌های دانشجویی در این دانشگاه بسیار فعال است. انجمن اسلامی دانشجویان مستقل، انجمن اسلامی دانشجویی، انجمن اسلامی دانشجویان پیرو خط امام، کانون‌های فرهنگی و اجتماعی و بسیج دانشجویی از تشکل‌های فعال دانشجویی در این دانشگاه است. کانون‌های ادبی، تئاتر، عکس و فیلم، هنر‌های تجسمی، هلال احمر، محیط زیست، گفتگو، مطالعات زنان، همیاران سلامت روان، خلاقیت و سرگرمی، آسیب شناسی اجتماعی، خیریه قدم و ایرانشناسی و گردشگری از جمله کانون‌هایی است که در این دانشگاه فعال است.

دانشگاه بر اساس آمار
در دوره روزانه  دانشگاه شهید چمران ۶۷۱۴ دانشجو در مقطع لیسانس، ۲۳۸۸ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد، ۱۹۸ دانشجو در دکترای حرفه‌ای و ۹۰۳ دانشجو در مقطع دکترای تخصصی در حال درس خواندن هستند. اما ۴۵۳۰ دانشجو نیز در نوبت دوم این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند

ورزش در دانشگاه شهید چمران
در دانشگاه شهید چمران به بحث ورزش توجه زیادی می‌شود و بیش از ۱۲ انجمن ورزشی در این دانشگاه فعال است. مساحتی بالغ بر ۱۲۶۸۲ متر به سالن‌های ورزشی این دانشگاه اختصاص یافته که ۲۷۰۰ متر نیز برای تکمیل پروژه‌های ورزشی در دست ساخت است. ۷۹ دانشجوی این دانشگاه تحت پوشش ورزش‌های قهرمانی قرار دارند و بیش از ۳۰۰ دانشجو نیز به طور مستمر در فعالیت‌های ورزشی دانشگاه حضور دارند

فعالیت‌های اجتماعی
دانشجویان دانشگاه شهید چمران بیش از ۳۶ نشریه تولید می‌کنند و در ۱۱ کانون فرهنگی نیز فعالیت و عضو گیری انجام می‌دهند. ۴۷ انجمن علمی و دانشجویی در این دانشگاه فعال است و تا به حال ۱۸ کرسی آزاد اندیشی نیز در این دانشکاه برگزار شده است. این دانشگاه در سفر حج عمره نیز بسیار فعال است و ۸۴ بار اعزام به این سفر را در کارنامه خود دارد.

دانشکده هنر شوشتر
تاسیس دانشکده‌ هنر شوشتر در ابتدا از سال ۱۳۷۳ با راه ا. ندازی شاخه شوشتر دانشگاه شهید چمران اهواز در رشته‌های تریت دبیری ریاضی، ادبیات فارسی وکامپیوتر آغاز شد. درسال ۱۳۷۵ نخستین گروه از دانشجویان ذکرشده تحصیل خود را دراین دانشکده شروع کردند.

وجود بستر مناسب برای رشته‌های هنر و جوانان علاقمند به تحصیل در این رشته‌ها و نیاز استان خوزستان برای تاسیس دانشگاه بزرگ هنر در منطقه جنوب وجنوب غرب کشورو هم چنین استعداد ذاتی شهرستان شوشتر موجب گردید توان این شاخه‌ی دانشگاهی برآموزش هنر متمرکز شود.

 

اولین گروه دانشجویان رشته‌های هنر درسال ۱۳۸۱ تحصیل خود را دراین دانشکده آغاز کردند. هم اکنون دانشجویان این دانشکده در مقاطع مختلف تحصیلی (کارشناسی، کارشنا سی ناپیوسته، کارشناسی ارشد) در رشته‌های گوناگون هنر‌های تجسمی وپژوهش هنر مشغول به تحصیل هستند.

مکان اصلی این دانشکده در زمینی به وسعت ۶۰ هکتار در منطقه‌ای دانشگاهی درشمال شرقی شهرستان شوشتر قرار دارد. این دانشکده دارای دو ساختمان آموزشی واداری به وسعت بیش از ۰۰۰، ۳ متر مربع و ۳ ساختمان خوابگاهی با ظرفیت ۴۵۰ دانشجو می‌باشد. کتابخانه‌ تخصصی متناسب با رشته‌های تحصیلی دانشجویان، آمفی تئاتر وکارگا‌ه های مجهز به سیستم سمعی بصری، سلف سرویس، بوفه‌ دانشجویی وانتشارات مجهز به چاپگر‌های رنگی ازامکانات دیگراین دانشکده است.

دانشکده ادبیات و علوم انسانی
بنای افراشتۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی معروف به ساختمان سه گوش، با نمای سردر مزیّن به نقوش آجری و فیروزه‌ای رنگ خود در حاشیۀ غربی کارون، دارای قدمتی هفتاد ساله است. ساختمان سه گوش با همکاری مهندسان و معماران ایرانی و آلمانی، مقارن با احداث پل معلّق فلزی اهواز که خود از شگفتی‌های پل سازی فلزی در روزگار خویش محسوب می‌گردید، احداث شد.

 

این ساختمان در ابتدا متعلّق به بانک ملّی بود وسپس محل استقرار استانداری، فرمانداری و شهرداری اهواز شد و بعد‌ها با توجه به نیاز شدید دانشگاه جندی شاپور، برای محلّی جهت استقرار دانشکده پزشکی، به بهای تمام شدۀ آن، به مبلغی معادل یک ششم ارزش روز خود با اقساط سه ساله به دانشگاه فروخته شد.

دانشکده ادبیات و علوم انسانی در تربیت سازمانی خود، علاوه بررشته‌های زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات انگلیسی، همچنین دارای رشته‌های تاریخ، زبان و ادبیات عربی، فلسفه، مردم شناسی و باستان شناسی بود که از این میان، رشتۀ زبان و ادبیات عربی در سال ۱۳۵۷ با پذیرش دانشجو کار خود را آغاز کرد.

 

رشتۀ مذکور بعد از تأسیس دانشکده الهیات و معارف اسلامی، به آن دانشکده الحاق گردید. در سال ۱۳۶۴ نام دانشکده به ادبیات و علوم انسانی تغییر یافت و هم اکنون در گروه‌های آموزشی این دانشکده رشته‌های ”زبان و ادبیات انگلیسی، مترجمی زبان انگلیسی، زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات فرانسه، تاریخ و جغرافیا و برنامه ریزی شهری در مقطع کارشناسی“، ” آموزش زبان انگلیسی، زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات انگلیسی، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، تاریخ با دو گرایش  و در مقطع کارشناسی ارشد و  آموزش زبان انگلیسی  و زبان وادبیات فارسی در مقطع دکترا فعالیت می‌نماید.

 

دانشکده اقتصاد
باتوجه به اهمیت بازرگانی وموقعیت خاص استان خوزستان به جهت وجود منابع طبیعی، صنایع وبنادرمهم خرمشهرو امام خمینی لزوم تاًسیس دانشکده‌ای تحت عنوان اقتصاد وعلوم اجتماعی ازدیربازموردتوجه بوده است که درسال ۱۳۵۳ باپذیرش دانشجودررشته‌های اقتصاد وحسابداری وعلوم اداری این هدف عملی شد. درحال حاضرساختمان این دانشکده درمجاورت دانشکده‌های الهیات وعلوم تربیتی درشهردانشگاهی واقع می‌باشد وگروه‌های مختلف علوم اقتصادی، علوم اجتماعی، مدیریت، حقوق وحسابداری درحال فعالیت تحقیقاتی وآموزشی درسه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری (علوم اقتصادی و حسابداری) می‌باشند. رشته علوم اقتصادی اولین رشته‌ای بود که در این دانشگاه تدریس شد در حال حاضر ۵۲ نفر هیات علمی در این دانشگاه فعال هستندو ازبین اعضای هیئت علمی این دانشکده ۲ نفراستاد ۲ نفردانشیار و ۲۷ نفراستادیارومابقی ۲۱ مربی هستند. دراین دانشکده برای بعضی ازرشته‌ها دوره‌های روزانه وشبانه وجوددارد.

دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی
فعالیت مربوط به رشته تربیت بدنی با تاسیس دانشگاه در سال ۱۳۳۴ شروع شد و همواره بخشی از فعالیت‌های آموزشی دانشجویان به شمار می‌رفت، تا اینکه در سال ۱۳۵۳ فعالیت‌های آموزشی و فوق برنامه حول محور گروه تربیت بدنی در درون دانشکده علوم تربیتی شکل گرفت در سال ۱۳۵۴ گروه تربیت بدنی به مرکز تربیت بدنی و علوم ورزشی تغییر نام داد.

 

 

در سال ۱۳۵۶ اولین دوره کارشناسی در رشته تربیت بدنی با تعداد ۹۰ دانشجو از از طریق امتحان ورودی نظری و عملی ایجاد شد و از آن سال به بعد تا به حال هر ساله تعدادی دانشجو پذیرفته و تعدادی فارغ التحصیل می‌گردند. در سال ۱۳۵۶ مجوز تاسیس دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی داده شد این دانشکده در سال ۱۳۵۶ علاوه بر دوره کارشناسی در دوره کارشناسی ارشد نیز دانشجو پذیرفت. در سال ۱۳۵۸ مجوز تشکیل سه گروه آموزشی به نام‌های گروه فیزیولوژی ورزشی، روانشناسی ورزشی، و گروه مدیریت و برنامه ریزی ورزشی صادر شدو این گروه‌ها همانند سایر گروه‌های دانشگاه کار خود را شروع کردند.

 

این دانشکده نیز از سال ۱۳۵۳ فعالیت خود را آغاز کرد و در سال اول ۲۰ دانشجو پذیرفت در حال حاضر این دانشکده در دکتری حرفه‌ای (روزانه ۲۴۴ نفر)، (شبانه ۲۳۶ نفر) دانشجو دارد و ۶۳ نفر نیز در دکترای تخصصی در این دانشکده درس می‌خوانند.

 

دانشکده علوم
دانشکدة علوم در سال ۱۳۴۹ تأسیس شد و به طور رسمی از سال ۵۱-۱۳۵۰ در رشته‌های فیزیک، شیمی، زیست شناسی و زمین شناسی دانشجو پذیرفت. پس از گذشت پنج سال، یعنی در سال تحصیلی ۵۶-۱۳۵۵ افزایش چشمگیری در تعداد اعضای هیأت علمی گروه‌ها به وجود آمد.هم اکنون دانشکده علوم با ۹۹۰ دانشجوی کارشناسی، ۲۷۷ دانشجوی کارشناسی ارشد و ۵۷ دانشجوی دکتری به کار خود ادامه می‌دهد.

دانشکده مهندسی علوم آب
دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران در مهرماه ۱۳۳۴ تأسیس شد. در آن زمان دوره مهندسی کشاورزی (لیسانس) سه ساله و به صورت کشاورزی عمومی بود. در اوایل سال تحصیلی ۳۹-۳۸ قراردادی بین اداره کلّ تعلیمات عالیه وزارت آموزش و پرورش و بنیاد خاور نزدیک (امریکا) منعقدشد که به موجب آن مسؤولیت اداره و توسعه دانشکده، که باید در قریه رامین واقع در ۴۰ کیلومتری اهواز تشکیل شود، به عهدة بنیاد مزبور قرار گرفت.

 

 

اراضی دانشکده به وسعت تقریبی ۵۳۰ هکتار در سال ۱۳۳۶ از طرف شرکت ملی نفت به دانشگاه چمران واگذار شد در سال تحصیلی ۴۰-۳۹، دانشکده با استادان ایرانی و امریکایی در محلّ جدید اقدام به پذیرش دانشجو برای دوره چهار ساله (کارشناسی ارشد پیوسته) کرد. در آن زمان دانشکده شامل گروه‌های آموزشی مهندسی زراعی (آبیاری و ماشینآلات)، زراعت، باغبانی، خاکشناسی، گیاهشناسی، حشره شناسی، دامپروری و بیولوژی بود.

 

لازم به ذکر است، برای اولین بار در ایران، در این دانشکده سیستم سیمستری و واحدی به اجرا در آمد. گرچه در این دوره تحصیلات به صورت عمومی بود؛ امّا، سیستم سیمستری این امکان را به وجود آورد که دانشجویان، با راهنمایی استادان راهنما، درس‌های انتخابی را در رشته خاص مورد علاقه خود انتخاب کنند؛ به همین دلیل در آزمون‌های استخدامی اغلب رتبه‌های اوّل تا سوم به فارغ التحصیلان این دوره‌ها اختصاص می‌یافت.

 

دانشکده کشاورزی
در سال تحصیلی ۵۳-۱۳۵۲، که ساختمان جدید دانشکدة کشاورزی در شهر دانشگاهی جندی شاپور اهواز مورد بهره برداری قرار گرفت، گروه آبیاری و آبادانی به محلّ جدید انتقال یافت. در سال تحصیلی ۶۵-۱۳۶۴، دورة کارشناسی ارشد گروه با پذیرش ۳ دانشجو در رشتة آبیاری و زهکشی دایر شد. در سال ۶۷-۱۳۶۶، رشتة کارشناسی ارشد تأسیسات آبیاری نیز دایر گردید. در سال ۱۳۷۳ دورة دکترای گروه در رشته‌های تأسیسات آبیاری، آبیاری و زهکشی و هیدرولوژی نیز تأسیس و اقدام به پذیرش دانشجو کرد.

دانشکده علوم ریاضی و کامپیوتر
پس از تأسیس دانشگاه شهید چمران (جندی شاپور) و تا قبل از سال ۱۳۴۸ مراکز آموزش دانشگاه تدریس دروس علوم پایه دانشگاه را به عهده داشتند. در سال ۱۳۴۸ به منظور گسترش هرچه بیشتر و ایجاد رشته‌های جدید، تأسیس دانشکده علوم با رشته‌های ریاضی، فیزیک و زیست شناسی در گرایش‌های دبیری و آزاد تصویب شد.

در این میان گروه ریاضی بعنوان یکی از گروه‌های دانشکده علوم تا سال ۱۳۵۲ محدود به چند مربی بود و دراین سال اولین استادیاران با مدارک دکترا به استخدام دانشگاه در آمدند و در کنار آن از اساتید بازنشسته سرشناسی، چون دکتر مهدوی اردبیلی و پروفسور هشترودی نیز جهت تدریس دعوت به عمل آمد. علاوه برآن به علت کمبود کادر علمی، گروه ریاضی به همراه مسئولین دانشکده تدابیر خاصی را اتخاذ کردند که باعث جذب برخی از فارغ التحصیلان ایرانی شاغل به تحصیل در دانشگاه‌های اروپا و آمریکا ونیز برخی از خارجی‌ها را فراهم کرد.

در سال ۱۳۵۲ گروه آمار نیز برای اولین بار در دانشکده علوم تأسیس و از همان سال شروع به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی کرد. مطرح شدن کامپیوتر در دهه پنجاه و گرایش نسل جوان به آن سبب شد که گروه کامپیوتر ابتدا به عنوان بخشی از گروه آمار تأسیس و با راه اندازی مرکز خدمات کامپیوتری دانشگاه بر توسعة هر چه بیشتر آن اهتمام ورزیده شود و همین امر سبب جذب بیشتر افراد به عنوان هئیت علمی و رشد و توسعه گروه‌ها و دروس ارائه شده گردید.

سرانجام درسال ۱۳۵۶ گروه‌های ریاضی، آمار و کامپیوتر از دانشکده علوم جدا و با در اختیار گرفتن واحد خدمات کامپیوتری دانشگاه اولین دانشکده علوم ریاضی وکامپیوتر را در کشور بصورت مستقل ایجاد کردند. این تشکل توانست رشد رشته‌های مختلف دانشکده را بیشتر فراهم کند و در این سال‌ها گروه‌های آموزشی این دانشکده از پرکارترین گروه‌های آموزشی دانشگاه محسوب می‌شدند، به گونه‌ای که علاوه بر ارائه دروس پایه مورد نیاز سایر رشته ها، گروه ریاضی در رشته‌های کارشناسی ریاضی، دبیری ریاضی و کارشناسی ارشد ریاضی و گروه آمار در مقطع کارشناسی وکارشناسی ارشد آمار دانشجو می‌پذیرفتند. همچنین گروه کامپیوتر نیز اقدام به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی کامپیوتر کرد.