یادداشت | علی خضریان
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، «علی خضریان» در یادداشتی نوشت:
رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیرشان با نخبگان و استعداد‌های برتر علمی، بخشی از سخنان‌شان را به موضوع دانشگاه و اقدامات صورت‌گرفته در چهار دهه گذشته و همچنین توصیه‌هایی پیرامون اصلاح برخی نقایص در این خصوص اختصاص دادند.
یکی از نکات مهمی که از سوی ایشان در این دیدار بیان شد ضرورت ارتباط علمی دانشگاه با کشور‌هایی که در مسیر رشد جهشی قرار دارند، بود که مصداق آن را به‌درستی کشورهای آسیایی دانستند و با توجه به تجربه گذشته جریان غربگرا که در ارتباط با غربی‌ها و اروپایی‌ها جز معطلی، دردسر، منت‌کشیدن و کوچک‌شدن هیچ اثری برایشان نداشته، خطاب به نهاد دانشگاه اعلام داشتند: «باید نگاه‌مان طرف شرق باشد.»
این سخنان رهبری در حالی بیان شد که دقیقا در همان روز مطلبی از قول فرانسیس فوکویاما، صاحب نظریه «پایان تاریخ» و پدر فکری نومحافظه‌کاران آمریکا در وبسایت «new statesman» منتشر شده که در آن مهم‌ترین محور سخنان این نظریه‌پرداز ژاپنی غربگرا که روزگاری همه آمال و آرزو‌های بشری را در نگاه به غرب و لیبرالیسم دنبال می‌کرد، اذعان به واقعیات افزایش قدرت در شرق و به‌قولی عقب‌نشینی از تئوری گذشته خود است و به‌دنبال نوعی ترمیم و بازسازی ایده غربگرایانه‌اش برآمده است.
واقعیات آماری در امر تولید علم نیز بر این امر صحه می‌گذارد؛ وقتی می‌بینیم تا دو دهه پیش کشورهای غربی و اروپایی خصوصا آمریکا و انگلیس در سطح برتر علمی جهان قرار داشتند و طی سال‌های اخیر برخی کشور‌ها خصوصا در آسیا با تغییر سیاست‌های علمی و پژوهشی توانستند این فاصله را به حداقل برسانند و حتی در بعضی علوم از رقیب دیرینه خود پیشی بگیرند؛ به‌طوری که چین که در سال ۱۹۹۶ در رتبه نهم دنیا قرار داشت در طول ۲۱ سال اخیر تولیدات علمی خود را ۱۷ برابر کرده و حالا با فاصله اندکی در جایگاه دوم قرار گرفته است.
از آنجایی که دانشگاه آزاد اسلامی نیز به عنوان یک نهاد دانشگاهی مشمول این سخنان می‌شود، باید جهت‌دهی‌ها در مسیر تحولات علمی این دانشگاه، عمل به فرمایشات ایشان در جهت تسریع در عبور از برخی کاستی‌ها و ضعف‌های گذشته و الگوبرداری از کشورهای شرق در حوزه دانشگاهی باشد.
یکی از شاخصه‌هایی که زمینه رشد کشورهای شرق آسیا خصوصا چین را فراهم کرده به اذعان گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، توجه به امر پژوهش و تحقیق است به‌طوری که نسبت هزینه‌های تحقیق و توسعه (R&D) چین به ایالات متحده به‌شدت افزایش یافته و از پنج درصد در سال ۱۹۹۱ به ۴۴ درصد در سال ۲۰۱۰ رسیده است.
توجه به سرعت رشد کشور چین نشان می‌دهد اهمیت دادن به امر تحقیقات و پژوهش کاربردی توانسته منجر به پیشرفت و کسب قدرت ملی برای این کشور شود. در این خصوص یکی از اشکالات وارد به سیستم دانشگاهی کشور در امر پژوهش، بی‌توجهی به مسائل جاری کشور و تلاش در جهت رفع این مشکلات از طریق دانشگاه است که باعث شده عموم پایان‌نامه‌های دانشگاهی همچون جزایری جداگانه از یکدیگر و بدون توجه به حل مساله، پژوهش‌هایی را صورت دهند.
این امر نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری جدی در امر ساماندهی پژوهش و تلاش در راستای کاربردی‌کردن پایان‌نامه‌های دانشجویان و برقراری ارتباط میان پژوهش‌های صورت‌گرفته با نیاز صنایع که متاسفانه طی سال‌های گذشته در دانشگاه آزاد اسلامی کمتر مورد توجه قرار گرفته، از مواردی است که می‌تواند در راستای الگوبرداری از شرق مورد توجه واقع شود.
در این خصوص پیشنهاد مشخص نگارنده در راستای ایجاد تحول علمی در امر پژوهش این است که:
۱- با تشکیل اتاق‌های فکری از نخبگان، اساتید و حتی مسئولان، تعدادی از موضوعات و مسائل جاری کشور شناسایی و با سنجش واقعی ظرفیت‌های علمی واحد‌های دانشگاهی، زمینه انجام پژوهش‌های هدفمند در دانشگاه با تعیین امتیازات ویژه برای دانشجویان و اساتید فراهم شود.
۲-دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند با تشکیل یک نهاد چابک و فراگیر جهت نظارت و ارزیابی کیفی پژوهش‌ها و تحقیقات صورت‌گرفته، علاوه‌بر اینکه مانع انجام پژوهش‌های تکراری شود، با آن‌دسته از پایان‌نامه‌هایی که فاقد هرگونه محتوا و مطالب قابل استفاده و بعضا دارای شائبه تقلب علمی هستند، به فراخور موضوع برخورد‌های لازم را صورت دهد.
۳- یکی از مطالبات اصلی از دانشگاه آزاد اسلامی نزدیک شدن به درآمدزایی غیرشهریه‌ای و کاهش هزینه‌های روی دوش دانشجویان است؛ این امر قطعا با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان که جاده اصلی این مسیر تحول است، شکل می‌گیرد که تولیدمحور بودن آن منجر به تولید علمی کاربردی و درنهایت درآمد خواهد شد. طبق برآورد مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی، این دانشگاه می‌تواند با برنامه‌ریزی و سازماندهی شرکت‌های دانش‌بنیان خود تا پایان سال ۹۷، ۲۰ درصد از درآمد‌هایی غیرشهریه‌ای را از این امر حاصل کند.
یکی از نکات مهمی که از سوی ایشان در این دیدار بیان شد ضرورت ارتباط علمی دانشگاه با کشور‌هایی که در مسیر رشد جهشی قرار دارند، بود که مصداق آن را به‌درستی کشورهای آسیایی دانستند و با توجه به تجربه گذشته جریان غربگرا که در ارتباط با غربی‌ها و اروپایی‌ها جز معطلی، دردسر، منت‌کشیدن و کوچک‌شدن هیچ اثری برایشان نداشته، خطاب به نهاد دانشگاه اعلام داشتند: «باید نگاه‌مان طرف شرق باشد.»
این سخنان رهبری در حالی بیان شد که دقیقا در همان روز مطلبی از قول فرانسیس فوکویاما، صاحب نظریه «پایان تاریخ» و پدر فکری نومحافظه‌کاران آمریکا در وبسایت «new statesman» منتشر شده که در آن مهم‌ترین محور سخنان این نظریه‌پرداز ژاپنی غربگرا که روزگاری همه آمال و آرزو‌های بشری را در نگاه به غرب و لیبرالیسم دنبال می‌کرد، اذعان به واقعیات افزایش قدرت در شرق و به‌قولی عقب‌نشینی از تئوری گذشته خود است و به‌دنبال نوعی ترمیم و بازسازی ایده غربگرایانه‌اش برآمده است.
واقعیات آماری در امر تولید علم نیز بر این امر صحه می‌گذارد؛ وقتی می‌بینیم تا دو دهه پیش کشورهای غربی و اروپایی خصوصا آمریکا و انگلیس در سطح برتر علمی جهان قرار داشتند و طی سال‌های اخیر برخی کشور‌ها خصوصا در آسیا با تغییر سیاست‌های علمی و پژوهشی توانستند این فاصله را به حداقل برسانند و حتی در بعضی علوم از رقیب دیرینه خود پیشی بگیرند؛ به‌طوری که چین که در سال ۱۹۹۶ در رتبه نهم دنیا قرار داشت در طول ۲۱ سال اخیر تولیدات علمی خود را ۱۷ برابر کرده و حالا با فاصله اندکی در جایگاه دوم قرار گرفته است.
از آنجایی که دانشگاه آزاد اسلامی نیز به عنوان یک نهاد دانشگاهی مشمول این سخنان می‌شود، باید جهت‌دهی‌ها در مسیر تحولات علمی این دانشگاه، عمل به فرمایشات ایشان در جهت تسریع در عبور از برخی کاستی‌ها و ضعف‌های گذشته و الگوبرداری از کشورهای شرق در حوزه دانشگاهی باشد.
یکی از شاخصه‌هایی که زمینه رشد کشورهای شرق آسیا خصوصا چین را فراهم کرده به اذعان گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، توجه به امر پژوهش و تحقیق است به‌طوری که نسبت هزینه‌های تحقیق و توسعه (R&D) چین به ایالات متحده به‌شدت افزایش یافته و از پنج درصد در سال ۱۹۹۱ به ۴۴ درصد در سال ۲۰۱۰ رسیده است.
توجه به سرعت رشد کشور چین نشان می‌دهد اهمیت دادن به امر تحقیقات و پژوهش کاربردی توانسته منجر به پیشرفت و کسب قدرت ملی برای این کشور شود. در این خصوص یکی از اشکالات وارد به سیستم دانشگاهی کشور در امر پژوهش، بی‌توجهی به مسائل جاری کشور و تلاش در جهت رفع این مشکلات از طریق دانشگاه است که باعث شده عموم پایان‌نامه‌های دانشگاهی همچون جزایری جداگانه از یکدیگر و بدون توجه به حل مساله، پژوهش‌هایی را صورت دهند.
این امر نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری جدی در امر ساماندهی پژوهش و تلاش در راستای کاربردی‌کردن پایان‌نامه‌های دانشجویان و برقراری ارتباط میان پژوهش‌های صورت‌گرفته با نیاز صنایع که متاسفانه طی سال‌های گذشته در دانشگاه آزاد اسلامی کمتر مورد توجه قرار گرفته، از مواردی است که می‌تواند در راستای الگوبرداری از شرق مورد توجه واقع شود.
در این خصوص پیشنهاد مشخص نگارنده در راستای ایجاد تحول علمی در امر پژوهش این است که:
۱- با تشکیل اتاق‌های فکری از نخبگان، اساتید و حتی مسئولان، تعدادی از موضوعات و مسائل جاری کشور شناسایی و با سنجش واقعی ظرفیت‌های علمی واحد‌های دانشگاهی، زمینه انجام پژوهش‌های هدفمند در دانشگاه با تعیین امتیازات ویژه برای دانشجویان و اساتید فراهم شود.
۲-دانشگاه آزاد اسلامی می‌تواند با تشکیل یک نهاد چابک و فراگیر جهت نظارت و ارزیابی کیفی پژوهش‌ها و تحقیقات صورت‌گرفته، علاوه‌بر اینکه مانع انجام پژوهش‌های تکراری شود، با آن‌دسته از پایان‌نامه‌هایی که فاقد هرگونه محتوا و مطالب قابل استفاده و بعضا دارای شائبه تقلب علمی هستند، به فراخور موضوع برخورد‌های لازم را صورت دهد.
۳- یکی از مطالبات اصلی از دانشگاه آزاد اسلامی نزدیک شدن به درآمدزایی غیرشهریه‌ای و کاهش هزینه‌های روی دوش دانشجویان است؛ این امر قطعا با حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان که جاده اصلی این مسیر تحول است، شکل می‌گیرد که تولیدمحور بودن آن منجر به تولید علمی کاربردی و درنهایت درآمد خواهد شد. طبق برآورد مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی، این دانشگاه می‌تواند با برنامه‌ریزی و سازماندهی شرکت‌های دانش‌بنیان خود تا پایان سال ۹۷، ۲۰ درصد از درآمد‌هایی غیرشهریه‌ای را از این امر حاصل کند.
ارسال نظرات