یک متخصص تحریمهای جهانی گفت، در حالی که جریمههای اقتصادی برای شرکتهای نقض کننده تحریم ایران میتواند موثر باشد، ولی راههایی هم برای دور زدن تحریمها وجود دارد. همواره فعالیتهای آشکار و پنهانی در مورد تحریمها برای فرار از آنها هست.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، به نقل از ان پی آر، دولت ترامپ امیدوار است تحریمهای اعمال شده در بخش نفت، کشتیرانی و بانکداری ایران اقتصاد آن را فلج کند و آن را بر سر میز مذاکره در مورد یک قرارداد اتمی جدید بنشاند. ولی تحلیلگران اشاره میکنند در حالی که جریمههای اقتصادی میتوانند قانع کننده باشند، ولی راههایی هم برای دور زدن تحریمها وجود دارد. دن ویگر، متخصص تحریمهای جهانی گفت: «همواره فعالیتهای آشکار و پنهان در مورد تحریمها برای فرار از آنها وجود دارد. این چیزی است که مدتهاست اتفاق میافتد». ایران تا سال ۲۰۱۶ سالها تحت تحریمهای جهانی بود. در سال ۲۰۱۶ طی قراردادی با آمریکا و دیگر قدرتهای بزرگ دنیا تحریمها در ازای محدود شدن برنامه هستهای ایران برداشته شدند، ولی ترامپ به صورت یکجانبه از این قرارداد چندجانبه بیرون آمد و دوباره ایران را تحریم کرد. به گفته ویگر تکنیکهای بسیاری برای دور زدن تحریمها وجود دارد که برای پولشویی هم از آنها استفاده میشد. مثل استفاده از شرکتهای واسطه برای پنهان کردن مبدا و مقصد کالاها. او به تلاشهای ایران برای تهیه قطعات و اجزای هواپیما اشاره کرد. چیزی که ایران برای حفظ خطوط هوایی پیر خود نیاز دارد. او ادامه داد: «شبکه وسیعی از افرادی وجود دارند که به یک شرکت میروند و اجزای هواپیما، قطعات موتور، ابزار فرود، دستگاههای خودکار هواپیما و قطعات الکتریکی را میخرند و تظاهر میکنند اینها توسط شخصی از یک کشور مجاز خریداری شده است. وقتی قطعات به این کشور رسیدند به ایران فرستاده میشوند». فرار کردن از تحریمهای نفتی مهمتر است، چون نفت خام باید توسط نفتکشهای بزرگ روی آبهای آزاد منتقل شود و ایران در دورههای قبلی تحریمها راههایی برای این کار پیدا کرده است. دیده شده که ایران ردیابهای نفتکشهای خود را خاموش کرده و سعی میکند از مسیرهای پیچیده و دشواری استفاده کند که مشخص نشود یک نفتکش ایرانی است. پرچم خود را عوض میکند. نام خود را عوض میکند. تاکتیکهایی که یک کشتی اتخاذ میکند تا هویتش فاش نشود. البته الان با کمک ماهوارهها ردیابی کشتیهای ایران راحتتر شده است. دولت آمریکا میتواند به معاملات مالی در سراسر جهان دسترسی داشته باشد و معاملات نفتی ایران را شناسایی کند. دولت ترامپ قصد دارد صادرات نفت ایران را صفر کند و هر کشور یا شرکتی را که به معامله با ایران ادامه دهد جریمه خواهد کرد. سایر امضا کنندگان برجام عبارتند از: چین، فرانسه، آلمان، روسیه و انگلستان. بسیاری از کشورها میخواهند این قرارداد را حفظ کنند. در اوایل ماه جاری آمریکا به چین، هند، ایتالیا، یونان، ژاپن، کره جنوبی، تایوان و ترکیه معافیت داد تا به مدت شش ماه از ایران نفت بخرند. وی گفت: «کشورهای نیازمند به انرژی میخواهند در مورد تحریمها ریسک کنند که باعث میشود دسترسی به بازارهای آمریکا را از دست بدهند. این کشورها میتوانند از شرکتها و بانکهای کوچک بخواهند این معاملات را انجام دهند». کشورهایی مثل چین از ایران نفت وارد میکنند. به جز یک شرکت چینی خیلی بزرگ که در آمریکا تجارت دارد چندین شرکت کوچک خریدار نفت ایران هستند که رابطه تجاری با آمریکا ندارند و اگر تحریم شوند اتفاقی نمیافتد. برخی شیوههای فرار از تحریمها در حوزه خاکستری قرار میگیرند مثل نگه داشتن پرداختها در یک حساب تضمینی. کاری که هند در تحریمهای قبلی ایران انجام داد. هند و چین درگیر معاملات پایاپای با ایران نیز هستند که طی آنها نفت ایران میتواند با ماشین آلات صنعتی جایگزین شود. اتحادیه اروپا هم به دنبال ساخت سیستمی برای خرید نفت ایران است که از دلار و سیستم مالی آمریکا استفاده نکند. سیستم جدید مالی هنوز راه اندازی نشده است، چون شرکتهای اروپایی نگران درگیری با آمریکا هستند.