با تلاش محققان دانشگاه تهران؛
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محققان دانشگاه تهران با به‌کارگیری امواج فراصوت و ایجاد یک سطح نانوساختار بر روی یک نوع آلیاژ تیتانیوم نوظهور، قابلیت آلیاژ مذکور را برای کاربرد‌های زیستی درون تنی مورد ارزیابی قرار دادند. تولید ایمپلنت‌های استخوانی را می‌توان به‌عنوان یکی از کاربرد‌های متنوع آلیاژ‌های تیتانیوم برشمرد.
استفاده از ایمپلنت‌های استخوانی و دندانی یکی از مدرن‌ترین روش‌های درمان شکستگی‌های استخوانی و آسیب‌های دندانی به‌شمار می‌رود. مواد مورد استفاده برای ساخت این‌گونه قطعات باید ضمن تحمل شرایط محیطی بدن، خطری نیز ایجاد نکند. در دهه‌های اخیر آلیاژ‌های تیتانیوم توانایی خود را در این حوزه به اثبات رسانده‌اند و تلاش‌ها برای بهینه‌سازی هرچه بیشتر این آلیاژ‌ها ادامه دارد. در این راستا، محققان دانشگاه تهران با اعمال ضربات مکانیکی فراصوت بر روی یک نوع آلیاژ تیتانیوم نوظهور و ایجاد لایه‌های نانوساختار بر روی آن، موفق به ارتقای خواص مکانیکی-زیستی این آلیاژ شدند.
مهدی خردمندفرد، دانش‌آموخته مقطع دکتری دانشگاه تهران، ضمن امیدبخش خواندن برخی از آلیاژ‌های نوظهور تیتانیوم نوع بتا برای کاربرد‌های پزشکی، طرح حاضر را گامی در جهت استفاده‌ی درون تنی آلیاژ تیتانیوم بتا در مقیاس انبوه دانست و افزود: در پژوهش حاضر تلاش کردیم تا با اعمال عملیات سطحی فراصوتی بر روی یک نوع آلیاژ تیتانیوم نوظهور بتا موسوم به TNTZ عملکرد مکانیکی و زیستی این آلیاژ را بهبود بخشیم. شایان ذکر است که مهم‌ترین و بارزترین خاصیت مکانیکی این آلیاژ، دارا بودن مدول یانگ پایین و نزدیک به مدول یانگ استخوان است.
وی ادامه داد: «اعمال عملیات سطحی فراصوتی موجب می‌شود تا سطح آلیاژ، ساختاری نانویی پیدا کرده و افزایش چندین برابری مقاومت به سایش و همچنین فعالیت‌های زیستی را به دنبال داشته باشد.»
این محقق در خصوص نحوه اثرگذاری امواج فراصوت بر خواص سطحی آلیاژ توضیح داد: اعمال فرایند فراصوت بر روی سطح آلیاژ موجب ایجاد تغییر شکل پلاستیک شدید سطحی و متعاقب آن کاهش قابل‌توجه اندازه‌ی دانه‌های سطحی و افزایش مرز دانه می‌گردد. این موضوع موجب افزایش انرژی سطحی و قابلیت ترشوندگی شده و بهبود چسبندگی سلولی را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر کاهش اندازه‌ی دانه باعث می‌شود سختی، مقاومت به سایش و مقاومت به خستگی نیز ارتقا پیدا کند.
به گفته‌ی خردمندفرد، در مطالعه‌ی حاضر پس از اعمال فرایند اصلاحی نانوساختار سطحی فراصوت بر روی آلیاژ تیتانیوم بتا TNTZ (Ti-۲۹Nb-۱۳Ta-۴.۶Zr)، مشخصه یابی ساختاری و فازی سطحی به کمک آزمون XRD انجام شده‌است. در ادامه به‌منظور بررسی دقیق‌تر جزییات ریزساختاری میکروسکوپ الکترون عبوری (TEM) مورد استفاده قرار گرفته‌است.
استفاده از ایمپلنت‌های استخوانی و دندانی یکی از مدرن‌ترین روش‌های درمان شکستگی‌های استخوانی و آسیب‌های دندانی به‌شمار می‌رود. مواد مورد استفاده برای ساخت این‌گونه قطعات باید ضمن تحمل شرایط محیطی بدن، خطری نیز ایجاد نکند. در دهه‌های اخیر آلیاژ‌های تیتانیوم توانایی خود را در این حوزه به اثبات رسانده‌اند و تلاش‌ها برای بهینه‌سازی هرچه بیشتر این آلیاژ‌ها ادامه دارد. در این راستا، محققان دانشگاه تهران با اعمال ضربات مکانیکی فراصوت بر روی یک نوع آلیاژ تیتانیوم نوظهور و ایجاد لایه‌های نانوساختار بر روی آن، موفق به ارتقای خواص مکانیکی-زیستی این آلیاژ شدند.
مهدی خردمندفرد، دانش‌آموخته مقطع دکتری دانشگاه تهران، ضمن امیدبخش خواندن برخی از آلیاژ‌های نوظهور تیتانیوم نوع بتا برای کاربرد‌های پزشکی، طرح حاضر را گامی در جهت استفاده‌ی درون تنی آلیاژ تیتانیوم بتا در مقیاس انبوه دانست و افزود: در پژوهش حاضر تلاش کردیم تا با اعمال عملیات سطحی فراصوتی بر روی یک نوع آلیاژ تیتانیوم نوظهور بتا موسوم به TNTZ عملکرد مکانیکی و زیستی این آلیاژ را بهبود بخشیم. شایان ذکر است که مهم‌ترین و بارزترین خاصیت مکانیکی این آلیاژ، دارا بودن مدول یانگ پایین و نزدیک به مدول یانگ استخوان است.
وی ادامه داد: «اعمال عملیات سطحی فراصوتی موجب می‌شود تا سطح آلیاژ، ساختاری نانویی پیدا کرده و افزایش چندین برابری مقاومت به سایش و همچنین فعالیت‌های زیستی را به دنبال داشته باشد.»
این محقق در خصوص نحوه اثرگذاری امواج فراصوت بر خواص سطحی آلیاژ توضیح داد: اعمال فرایند فراصوت بر روی سطح آلیاژ موجب ایجاد تغییر شکل پلاستیک شدید سطحی و متعاقب آن کاهش قابل‌توجه اندازه‌ی دانه‌های سطحی و افزایش مرز دانه می‌گردد. این موضوع موجب افزایش انرژی سطحی و قابلیت ترشوندگی شده و بهبود چسبندگی سلولی را در پی خواهد داشت. از سوی دیگر کاهش اندازه‌ی دانه باعث می‌شود سختی، مقاومت به سایش و مقاومت به خستگی نیز ارتقا پیدا کند.
به گفته‌ی خردمندفرد، در مطالعه‌ی حاضر پس از اعمال فرایند اصلاحی نانوساختار سطحی فراصوت بر روی آلیاژ تیتانیوم بتا TNTZ (Ti-۲۹Nb-۱۳Ta-۴.۶Zr)، مشخصه یابی ساختاری و فازی سطحی به کمک آزمون XRD انجام شده‌است. در ادامه به‌منظور بررسی دقیق‌تر جزییات ریزساختاری میکروسکوپ الکترون عبوری (TEM) مورد استفاده قرار گرفته‌است.
در نهایت نمونه‌ها از منظر عملکرد مکانیکی (سایش و سختی) و زیستی (چسبندگی سلولی) ارزیابی شده‌اند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، اعمال فرایند نانوساختارسازی سطحی فراصوت بر روی آلیاژ TNTZ موجب بهبود ۷ برابری مقاومت به سایش و دو برابری چسبندگی سلولی نسبت به آلیاژ پایه می‌شود.
ارسال نظرات