فعالان و کارشناسان فضای مجازی به بررسی نهضت تولید محتوا و سواد رسانهای از منظر مقام معظم رهبری پرداختند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو در هشتمین نشست نقد و اندیشه با موضوع نهضت تولید محتوا و سواد رسانهای در فضای مجازی از منظر مقام معظم رهبری با حضور سید بشیر حسینی رییس باشگاه سواد رسانه ای، حسین غفاری پژوهشگر سواد رسانهای دانش آموزی و احسان محمدی روزنامه نگار و فعال فضای مجازی برگزار شد.
سیدبشیر حسینی با بیان اینکه امروز مردم وسط رسانهها قرار گرفته اند گفت: نسل حاضر نسبت به نسلهای گذشته بسیار متفاوت است و ابزار رسانهای و فضای مجازی را حق مسلم خود میداند و به شدت مصرف کننده است. باید توجه داشت که جوانان ما به طور متوسط چقدر در مدارس یا مساجد حضور دارند و چقدر از رسانهها استفاده میکنند؛ بنابراین رسانههای نوین ما را احاطه کردند و لذا باید سبک زندگی را همسان با رسانه کنیم در غیر این صورت زیر آوار فضای مجازی نابود میشویم.
رییس باشگاه رسانهای افزود: یکی از مزیتهای فضای مجازی این است که فاصله قدرت کم شده است و مردم با ابزار رسانه و تولید محتوا قدرت گرفته و از قدرت حاکمیت کاسته اند به دلایلی که برشمردیم امروز بلاشک به نهضت تولید محتوا نیاز داریم.
حسینی اضافه کرد: رییس جمهور سابق آمریکا در هفته پایانی کار خود در کاخ سفید به دانش آموزها گفت: «به نهضت تولید محتوا بپیوندید و خودتان تولید کنید».
وی ادامه داد: اگر ذائقه مخاطب را نبینیم از واقعیت دور میشویم دوران بله قربان گفتن گذشته است البته همه میدانیم که بسیاری از انتقادها در فضای مجازی برای دیده شدن است حتی پوششها هم همین را نشان میدهد. بعضی از لباسها مثل لباس بعضی از هنرمندان در جشنواره فیلم فجر خجالت آور است، اما آن هنرمند برای اینکه دیده شود چنین لباسی را به تن میکند.
حسینی با بیان اینکه سواد رسانهای در کشورها متفاوت است گفت: در یک نظرسنجی از بچههای کانادایی پرسیدند ۱۰ الگوی اول شما کیست؟ و متوجه شدند همه آمریکایی هستند به همین دلیل کاناداییها برای هویت کانادایی خود نگران شدند.
وی ادامه داد: بسیاری از کشورها برای بچهها محدودیت در استفاده از اینترنت و فضای مجازی در نظر میگیرند. فعال رسانهای با الاف رسانهای فرق میکند یک اتومبیل آلودگی و تصادف دارد، اما نمیتوانیم بگوییم که از اتومبیل نمیتوان استفاده کرد.
رییس باشگاه سواد رسانهای با بیان اینکه ۴ ویژگی مهم در تولید محتوا وجود دارد افزود: رعایت اصول اختصار و ایجاز، تنوع طلبی، ساده طلبی و زود و سریع در دسترس قرار گرفتن محتوا ۴ ویژگی مهم در تولید رسانهای است و ما امروز برای اینکه یک قدم بهتر تولید کنیم دغدغه داریم.
وی افزود: رهبران انقلاب اسلامی همواره به رسانه و فضای مجازی نگاهی هوشمندانه داشته اند و هیچگاه به بهانه خطرات فضای مجازی عقب نکشیده و رویکردی شجاعانه اتخاذ کرده اند. در سال ۸۴ مقام معظم رهبری از فضای مجازی و اینترنت به عنوان یک کارزار که میتواند به سود ما باشد اگر که وارد میدان شویم و آنچه را نیاز داریم صرف کنیم، توصیف کردند.
در سال ۸۰ هم رهبری فرمودند: «بعضی نگاه بدبینانه به مسائل دارند اینترنت یک راه دوطرفه است و اگر دشمن میتواند استفاده کند ما هم میتوانیم استفاده کنیم ابزار ذلالت میتواند به ابزار هدایت تبدیل شود.»
حسینی افزود: آخرین صحبتهای رهبری در رابطه با فضای مجازی بسیار شجاعانه است و ایشان تاکید میکنند با استفاده از همین ابزار بایستی جوانان توی دهن دشمن بزنند. در واقع رهبری همواره به جریان سازی در فضای مجازی و فعال بودن جوانان در این حوزه تاکید میکنند؛ بنابراین باید مردم به سواد رسانهای تحریک شوند و در کنار آن یاد بگیرند که چطور از آن استفاده نمایند.
در ادامه غفاری با بیان اینکه مدیریت رسانه توسط پدر و مادر با معلم و یا حاکمیت باید تفاوت داشته باشد گفت: امروز در دنیا معادل کسانی که مصرف میکنند تولید محتوا وجود دارد، اما باید توجه داشت که مصرف در فضای مجازی خطرات زیادی به دنبال دارد. به همین دلیل است سیاست گذاری پدر خانواد از سیاست گذاری حاکمیت تفکیک شود. به معنای دیگر اگر برای تولید محتوای عمومی برنامه ریزی میکنید به سطربندی نیاز دارد قرار نیست همه نویسنده یا کارگردان شوند، اما لازم است حداقلها را مثل مهارت امداد نجات حداقلی آموزش ببینند.
وی تاکید کرد: مدیریت مصرف خانواده از رسانه را نباید تحت الشعاع نظرات حاکمیت قرار داد در مدرسه هم به همین شکل معلم نباید تحت سیاستگذاری حاکمیت در تربیت دانش آموز قرار بگیرد.
غفاری افزود: این تصور که اگر همه دنیا به یک سمت بروند ما هم همان راه را برویم یک تصور غلط است چرا نمیتوانیم بچه را تا ۶ سالگی از موبایل و اینترنت محروم کنیم؟ رفتارها را در تربیت فرزندان باید براساس حجت جلو برد نه براساس جبر حاکم بر جامعه.
این پژوهشگر سواد رسانهای افزود: شهید آوینی بارها گفته بود که از انفجار اطلاعات نمیترسم، اما در شرایطی میتوانید امیدوار باشید که تسلط فلسفی روی ابزار داشته باشید و ابزار مغلوب شما شود نه اینکه شما مغلوب ابزار شوید، اما امروز کارکرد قالب رسانههای جهان سرگرمی، غفلت و شهوت است نه هدایت و توسعه مبانی درست فکری در تولید محتوا هم اکثر الگوها غربی است به همین دلیل معتقدم به مدیریت مصرف به ویژه در تربیت فرزندان باید توجه کرد.
محمدی فعال فضای مجازی با بیان اینکه جریان سازی در فضای مجازی به معنای همسوکردن افکار عمومی است گفت: فهمیدن زبان مشترک و درک مخاطب در تولید و محتوا اهمیت ویژهای دارد و هر جامعهای مخاطب و زبان خودش را دارد.
وی با بیان اینکه در کشور ما یک شکاف دیجتالی وجود دارد افزود: مخاطب عام فقط به موبایل خود دسترسی دارد که البته همین مخاطب هم به خریدار و فروشنده تبدیل شده است. وقتی تلگرام ۵۰ میلیون نفری و اینستاگرام ۲۵ میلیون نفری داریم نمیتوانیم به این فضا بی تفاوت باشیم.
این فعال فضای مجازی تصریح کرد: فضای مجازی امروز به عرصه جنگی بزرگ تبدیل شده است که باید در آن در حضور داشته باشیم. گروه تروریستی داعش از ابزار تکنولوژی استفاده کرد و از بهترین تکنیکهای سینمایی روی افکار عمومی جهان تاثیر گذاشت بنابراین میتوان گفت: فناوری و رسانه نه بد است و نه خوب و نه بی طرف.
محمدی با انتقاد از مسئولین سیاستگذاری در فضای مجازی کشور گفت: کسانی برای فضای مجازی ما تصمیم میگیرند که سالها در صدا و سیما نشان دادند توانایی مناسبی برای هدایت عرصه رسانه کشور ندارند و جالب است که امروز نگاه خود را تغییر داده و از آن فضای بسته و فیلترینگ در تلویزیون به یک شبه روشن فکر تبدیل شده اند.
وی با تاکید براینکه همواره در رسانه باید حال مخاطب را فهمید گفت: حال مردم خوب نیست و ما دائما در تلویزیون حرف خوب میزنیم زمانی که خودم حرفهای امیدوارکننده در فضای مجازی مینویسم مردم به من میگویند دلت خوش است و هنگامی که مقاومت میکنم به من میگویند که تو هم از خود آنها هستیم و این نشان میدهد تا زمانی که بسیاری از مسائل دیگر از جمله مشکلات معیشتی مردم حل نشود اثرات خود را به شکل ناامیدی و افسردگی در فضای مجازی نمایان میکند.
این فعال فضای مجازی با بیان اینکه بی سوادی رسانهای یک معضل در جامعه است تصریح کرد: چطور و با چه حقی و با چه سندی یک سلبریتی در جشنواره ادعا میکند که گوشت سگ به مردم میدهند! این به دلیل بی سوادی رسانهای است.
محمدی در ادامه افزود: اگر میخواهیم در یک فضای مناسب تولید محتوا کنیم و در جنگ نرم با دشمنان کشور و اعتقادات خود تقابل کنیم لازم است همه سلیقهها را به رسمیت بشناسیم ما به عنوان کارشناس هنوز در مبانی هم اختلاف نظر داریم چه برسد به اینکه تولید کنیم، بنابراین باید برای حل این مسائل زمان بیشتری به گفتگو اختصاص دهیم. سواد رسانهای مثل داشتن گواهینامه است تا یاد بگیریم با آبرو و شخصیت دیگران بازی نکنیم.