تجربهای لذت بخش، روشن و ابدی. آرزوی پرواز از ابتدای خلقت انسان وجود داشت، معلق بودن در فضایی فراتر از زمین و حس سبکبالی حاصل از آن، لذتی فراتر از حد انتظار برای آرزومندان پرواز ایجاد می-کند.
به گزارش گروه فناوری خبرگزاری به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، اولین تجربههای انسان برای پرواز با ساخت هواپیماهای سادهای بود که با امکانات آن روزها ساخته شد و بعضا جان صاحبان ایده و سازندگانش را هم میگرفت.
اما این آرزوی دیرینه دست بردار نبود و آرزومندان خود را بی نصیب نمیگذاشت. سالها انواع و اقسام پرندگان زمینی ساخت بشر برای پرواز به آسمان میپریدند. گاه موفق میشدند و گاه سرنوشتی نامعلوم داشتند. اما امروز سفر با هواپیماهای مدرن و فوق سبک در خطوط هوایی دنیا به این آرزوی دیرینه انسان جامه عمل پوشانده است.
اما کسانی هستند که برای عملی شدن آرزوی خود، به دل آن میزنند و پرواز با هواپیما را به عنوان شغل خود انتخاب میکنند. ورود به این عرصه حساس، نیاز به گذراندن دورههای مختلف و تجربه پروازی ایمن در فضایی شبیه به پرواز واقعی دارد.
محققان و اندیشمندان صنعت هوافضا چند سالی است که دست به طراحی و ساخت وسایلی زده اند تا به کمک این دستگاه ها، تا حدودی حال و هوای پرواز را برای جویندگان این آرزوی بزرگ، ایجاد کنند. دستگاههایی با ساختاری پیچیده و فناوریهای سخت که دست یافتن به آنها برای همه کشورها ممکن نیست و کشورهای معدودی به آن دست یافته اند.
تونل باد یکی از فناوریهای ساخته دست بشر برای تجربه پرواز، ساخت تونل باد عمودی است. در واقع اهمیت فراهم کردن امکانات تجربی در داخل آزمایشگاه به منطور ایجاد جریان هوا که پرواز واقعی را در اتمسفر مدل کند به سال ۱۸۷۱ بر میگردد. در آن زمان فرانسیس ون هام (Frsncis Wenham) در انگلستان اولین تونل باد تاریخ را ساخت و مورد استفاده قرار داد. از آن تاریخ تا اواسط سال ۱۹۳۰ تقریبا همه تونلهای باد به منظور ایجاد جریانهایی با سرعت ۰ تا ۲۵۰ مایل بر ساعت طراحی شدند. اما پس از آن ساخت این تونلهای باد سال به سال با پیشرتهای مختلفی روبرو شد و در نهایت مدرنترین تونلهای باد طراحی شده در دنیا تجاری سازی شد.
تونل باد در واقع لولهای بزرگ است که جریانی از هوای کنترل شده در داخل آن حرکت میکند. در صنایع هوافضا، تونلهای باد برای شبیهسازی عملیات پرواز یک شی پرنده مورد استفاده قرار میگیرد. در واقع محققان از تونلهای باد استفاده میکنند تا در مورد شرایط پروازی جسم پرنده، اطلاعات بیشتری کسب کنند.
ایران نیز چند سالی است که به همت متخصصان داخلی به توانایی طراحی و ساخت تونل باد عمودی رسیده است و از این فناوری برای آموزش علاقهمندان به پرواز و خلبانان آینده استفاده میکند. معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز از ساخت این تونل باد به عنوان یک طرح کلان ملی فناوری حمایت کرده است.
شبیهساز پرواز یکی دیگر از فناوریهای مورد استفاده در آموزشهای خلبانی، شبیه ساز پرواز است. اتاقکی شبیه به کابین هواپیما، سیستمی برای تقلید (یا شبیهسازی) رفتار هواگردها به ویژه هواپیماها.
شبیهساز پرواز در دو نوع صنعتی و معمولی در بازارهای جهان موجود است، صنعتی همان شبیهسازهای پروازی است که شرکتهای هواپیمایی و آموزشگاههای خلبانی آن را تهیه میکنند و ظاهری مکانیکی دارند و در دوشکل جک دار و بدون جک طراحی میشوند. از این شبیه سازها برای آموزش خلبانها و دانشجویان استفاده میشود.
ستاد توسعه فناوریهای فضایی و حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی نیز به کمک برخی متخصصان موفق به طراحی و ساخت شبیه سلز پرواز شده است و یکی از این دستگاهها را برای استفاده عموم در باغ کتاب تهران به نمایشگ گذاشته است.
خلبانی با وجود تمام سختیهایش یکی از مشاغل جذاب محسوب میشود و برای خیلی از افراد، تجربه پرواز، آن هم در کابین خلبان یک آرزو است که شبیه ساز پرواز به کمک دوست داران این حرفه آمده است و با نشستن در این کابین شبیه سازی شده به راحتی میتوانید یک پرواز واقعی را تجربه کنید.
اما با وجود پیشرفتهای زیاد در زمینه طراحی انواع هوابردها، هنوز هم وقتی به آسمان نگاه میکنیم، دلمان میلرزد و همان آرزوی کودکی و حسرت همیشگی دوباره به سراغمان میآید، آرزوی بال درآوردن و پروازی سبکبال و بی وقفه در آسمان آبی خدا.