بنیاد مصطفی(ص) مشعل علم و فناوری را در جهان اسلام روشن کرد/ فراهم‌سازی فرصت شبکه‌سازی بین دانشمندان

علی‌مرتضی بیرنگ، قائم مقام در امور بین‌الملل و رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در گفتگو با خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو درباره تاثیر برگزاری نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشور‌های اسلامی بر رشد علم و فناوری در سطح جهان اسلام، گفت: با تشکیل بنیاد مصطفی (ص) اقدامات متنوعی در ترویج مباحث علم و فناوری در جهان اسلام شکل گرفت و همچنین با ارتقای آن و روشن‌کردن مشعل علم در کشور‌های جهان اسلام، برنامه‌های دیگری نیز در قالب رقابت علمی کنز، مسابقه دانش‌آموزی نور و همچنین نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشور‌های اسلامی انجام شد.

بیرنگ درباره نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشور‌های اسلامی گفت: این نشست از این جهت برای بنده جالب بود که موجب شبکه‌سازی علم و فناوری شده است؛ یکی از ضعف‌هایی که در بین کشور‌های اسلامی و مسلمانان وجود دارد، بحث شبکه‌سازی است. ما با جهان غرب شبکه‌سازی خوبی داریم، اما بین کشور‌های جهان اسلام این ضعف، بسیار مشهود است. اکنون هر کدام از کشور‌های اسلامی برنامه‌ای برگزار می‌کنند که به دنبال شبکه‌سازی با دنیای غرب هستند و در زمینی که کشور‌های غربی تعیین می‌کنند، فعالیت می‌کنند.

 

رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه اظهار کرد: کشور‌های جهان اسلام مشترکات بسیاری با یکدیگر دارند و یکی از آن‌ها، مشکلات و معضلاتی است که این کشور‌ها با آن مواجه‌اند و قطعا برای حل این مشکلات می‌توانند راه‌حل مشترک نیز پیدا کنند؛ فرض کنید یکی از کشور‌های در حال توسعه اسلامی، همکاری خود را با کشور آلمان شروع کند؛ در اینجا دو حالت به‌وجود می‌آید، اول اینکه اگر تعریف مسئله را آلمانی‌ها انجام دهند، دانشمندان جهان اسلام را برای حل مسئله به کار می‌گیرند؛ اما اگر بالعکس، پروژه را کشور اسلامی تعریف کند، دانشمندان کشور‌های دیگر چندین هزار دلار می‌گیرند تا مسئله را حل کنند.

 

وی ادامه داد: برخی از این کشور‌های اسلامی که تعدادی از آن‌ها با یکدیگر همسایه هستند و مشکلات مشترک متعددی در حوزه سلامت، توسعه روستایی، کارآفرینی و توانمندسازی زنان دارند، می‌توانند در این مسائل فعالیت‌های مشترکی را تعریف کرده و با ابزار علم و فناوری این مشکلات را برطرف کنند. استپ می‌تواند این زمینه را فراهم کند؛ زیرا مشعل علم و فناوری را کشور به کشور می‌برد و روشن می‌کند؛ و در کنار این موضوع، چون متخصصین برجسته از کشور‌های دیگر نیز حضور دارند، می‌توانند با یکدیگر تبادل اطلاعات کنند.

 

بیرنگ بیان کرد: تأکید و اصراری که بنیاد مصطفی (ص) نسبت به این مسئله دارد که خود، مهمانانِ نشست و جایزه را انتخاب و دعوت می‌کند، و افراد حاضر در نشست، شروع به شبکه‌سازی می‌کنند و همچنین برگزیده‌های سال‌های قبل نیز در آن نشست حضور دارند، فعالیت و هدف بسیار بی نظیری است.

 

قائم مقام در امور بین‌الملل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره استعداد‌های موجود در کشور‌های جهان اسلام گفت: قطعا افراد بسیار مستعدی در کشور‌های جهان اسلام وجود دارند، اما اکنون به دلیل مهیا نبودن شرایط، در بهترین دانشگاه‌های غربی فعالیت می‌کنند. اگر نگاهی به دانشمندان برجسته جهان اسلام بیندازیم، می‌بینیم که هرکدام از این افراد، هیچکدام در زادگاه خود فعالیتی ندارند و در کشور‌های دیگر در حال فعالیت هستند. این افراد مستعد، به دلیل عدم شبکه‌سازی و نبود زیرساخت علمی مناسب و همچنین دیده‌نشدن توانمندی‌ها و ظرفیت‌هایشان به ناچار زادگاهشان را ترک کرده و در سایر کشور‌ها فعالیت دارند؛ که نشست استپ می‌تواند راه حل خوبی برای رفع چنین معضلی باشد.

وی در ادامه افزود: سعی ما این است که از ظرفیت متخصصانی که در داخل به موضوع شبکه‌سازی علم و فناوری مشغول هستند و افرادی که در خارج کشور فعالیت دارند، بهره‌مند شویم.

 

بیرنگ درباره دلیل حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری از پنجمین نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشور‌های اسلامی گفت: ظرفیتی‌هایی همانند فرصت شبکه‌سازی میان دانشمندان برجسته جهان اسلام که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در برنامه استپ مشاهده کرد، باعث ایجاد انگیزه شد و همچنین در صدد انجام ماموریت‌هایی که در سند جامع روابط بین‌المللی کشور تعریف شده است، ترغیب شده‌ایم.

 

وی ادامه داد: این نشست تنها سخنرانی علمی نبوده و در کنار آن بحث‌های مختلفی مانند رویداد آشنایی صنایع با دستاورد‌های دانشمندان جهان اسلام (EISA) نیز بوده است؛ هر کدام به نوعی به شرکت‌های دانش‌بنیان کمک می‌کنند تا همکاری‌ها توسعه پیدا کنند.

 

وی بیان کرد: با چنین رویکردی اقدام به حمایت کردیم. نشست استپ در چهار دوره‌ای که تا کنون برگزار شده است، برنامه خاص و ویژه‌ای برای حوزه زنان نداشته، که در همین راستا از بنیاد مصطفی (ص) تقاضا کردیم که برنامه‌ای را به حوزه زنان اختصاص دهند. بدین شکل این پیام را اعلام می‌کنیم که دانشمندان زن، نقش و جایگاه مهمی در حل مشکلات کشور‌های جهان اسلام داشته و این پیام را به نسل بعد آن‌ها هم منتقل خواهیم کرد. بنده اطمینان دارم نشستی که در دانشگاه کراچی پاکستان برگزار می‌شود، بازتاب خوبی برای بسیاری از دانشجویان زن بازدیدکننده خواهد داشت، که الگوی علمی خود را به چشم خواهند دید.

قائم مقام در امور بین‌الملل و رئیس مرکز تعاملات بین‌المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری درباره پیشگام بودن بنیاد‌های دیگر در زمینه شبکه‌سازی حوزه علم و فناوری در جهان اسلام گفت: برنامه‌هایی در سطح کشور‌های اسلامی برگزار شده است، اما رویکرد‌ها متفاوت است.

 

وی ادامه داد: به طور مثال برنامه (work Islamic economic) که کشور مالزی برگزار کننده آن است، رویکرد متفاوتی داشته است. همچنین فعالیت-هایی را نیز آکادمی علوم جهان اسلام انجام می‌دهد؛ اما به صورت غیر رسمی و تقریبا بیشتر شبیه دورهمی است. تاکنون برنامه‌ای همانند جایزه مصطفی (ص) ندیده‌ام. برخی کشور‌ها مانند اردن در تلاش برای برگزاری چنین رویداد‌هایی هستند، اما تاکنون نتوانستند رویدادی مشابه جایزه مصطفی (ص)، آن هم با این اعتبار داشته باشند.

بیرنگ اعلام کرد: نشست تبادل تجربیات علم و فناوری (STEP) در کشور‌های اسلامی، فرصتی خواهد بود تا دانشمندان کشور‌های اسلامی و محققان جهان اسلام با یکدیگر دیدار کرده و دستاورد‌ها و تجربیات موفق خود را برای یکدیگر و همچنین دانشمندان جوان به اشتراک بگذارند.