۳۰ درصد بازار تجهیزات صنعت نفت در اختیار تولیدکنندگان داخلی است

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با انتشار گزارشی با موضوع چالش‌ها و راهکار‌های رونق تولید در بخش نفت و گاز، به بررسی وضعیت توان داخل در صنعت نفت و گاز کشور پرداخت.

در بخشی از گزارش این مرکز پژوهشی آمده است: «در صنعت نفت و گاز کشور حدود ۱۲۰۰ قلم کالا وجود دارد که در حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ قلم آن، جزء موارد پرمصرف محسوب میشوند و ۶۰ درصد هزینه پروژه‌های نفت و گاز را تشکیل میدهند. با توجه به آمار موجود، به طور میانگین ۶۴ درصد دانش فنی در زمینه ساخت تجهیزات و قطعات مورد نیاز صنعت نفت و گاز در کشور وجود دارد. این در حالی است که تنها ۳۰ درصد از بازار تأمین تجهیزات و قطعات مورد نیاز صنعت نفت و گاز در اختیار سازندگان داخلی است و این موضوع نشاندهنده سهم پایین بازار ساخت داخل است. با توجه به قدمت ۱۵-۴۰ ساله سازندگان در این حوزه، انتظار میرود که زمینه و شرایط حضور بیشتر این دسته از سازندگان در این بازار بیشتر شود».

*حدود ۵۲ درصد ظرفیت تولیدی سازندگان داخلی در صنعت نفت و گاز بدون استفاده است

در نمودار زیر، ظرفیت سازندگان داخلی صنعت نفت و گاز کشور تا سال ۱۳۹۴ نشان داده شده است:

 

در ادامه گزارش این مرکز پژوهشی آمده است: «با توجه به نمودار ۱، در حدود ۵۲ درصد ظرفیت تولیدی سازندگان داخلی و فعال در حوزه صنعت نفت و گاز خالی و بدون استفاده است و فقط ۳۰ درصد توان آن‌ها در صنعت نفت و گاز فعال است».

*ارزش اقلام خرید‌های خارجی ۴ برابر کل اقلام خرید‌های داخلی است

مرکز پژوهش‌های مجلس با اشاره به برخی گزارش‌های منتشره درباره وضعیت خرید وزارت نفت در بخش داخلی و خارجی از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۹۰ اعلام کرده است: «- کل اقلام خرید‌های داخلی شامل ۶۹۷۴۰ قلم به ارزش ۵ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان است.

- کل اقلام خرید‌های خارجی شامل ۶۳۴۴۴۷ قلم به ارزش ۲۱ میلیارد دلار است.

همان طور که ملاحظه میشود علیرغم رشد روزافزون خرید‌ها در بخش داخلی، جمع کل ارزش اقلام خرید‌های خارجی (با احتساب دلار ۱۱۰۰ تومانی در سال‌های مورد بررسی) چهار برابر کل اقلام خرید‌های داخلی است. این موضوع نشان میدهد با اینکه اقداماتی برای توسعه ساخت داخل در صنعت نفت و گاز انجام شده است، اما به دلیل نبود همگرایی و گاه تضاد آن‌ها با یکدیگر، کارآیی لازم را نداشته و همچنان بخش قابل توجهی از نیاز صنعت، علیرغم وجود پتانسیل داخلی، از خارج در حال تأمین است».

در ادامه گزارش بازوی کارشناسی مجلس با اشاره به نمودار مرتبط با سطح توانمندی در دانش فنی ساخت، ظرفیت تولید و بازار در اختیار را تا سال ۱۳۹۴، آمده است: «طبق آمار، دانش فنی کشور در حوزه‌های مختلف صنعت نفت و گاز به مراتب بیشتر از ظرفیت تولید و بازار در اختیار بوده که فاصله زیاد بین بازار و دانش فنی و ظرفیت تولید، گویای آن است که استفاده بهینه از ظرفیت‌های تولیدی، توانمندی‌های فنی و منابع کشور در حوزه تولید تجهیزات و کالا‌های مورد نیاز صنعت نفت صورت نمیگیرد. برای مثال دانش فنی در مورد ساخت پکیج کولینگ صنعتی بیش از ۸۰ درصد و ظرفیت تولید آن در حدود ۷۰ درصد است در حالی که بازار در اختیار کمتر از ۵ درصد است؛ بنابراین ارتقای وضعیت به نحوی که وضعیت بازار در این بخش و سایر بخش‌هایی که بازار به نسبت دانش و ظرفیت تولید، به طور محسوسی کمتر است، میتواند گام مهمی برای رونق تولید در داخل کشور محسوب شود».