آب رفتن ۲۳ هزار میلیارد از بودجه عمرانی با چراغ سبز دولت

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روز جمعه محمد باقر نوبخت با‌اشاره به وجود بیش از ۸۰ هزار طرح نیمه تمام در کشور، گفته بود: «برای اتمام طرح‌های نیمه تمام ۴۳ هزار میلیارد تومان اختصاص یافته است.» در حالی اظهارات وی بیانگر بودجه ۴۳ هزار میلیارد تومانی عمرانی در سال جاری است که قیاس آن با رقم مصوب در بودجه امسال نشان از کاهش حدود ۲۵ هزار میلیارد تومانی دارد.
این چندمین تغییر در بودجه‌های عمرانی از زمان ارائه لایحه بودجه ۱۳۹۸ تا اجرای آن است؛ به طوری که در لایحه دولت تا بیش از ۶۴ هزار میلیارد تومان برای این بخش پیشنهاد شده بود که با توجه به پیش‌بینی شرایط و کاهش هزینه‌ها این رقم تعدیل و با ۶۲ هزار میلیارد تومان به مجلس ارائه شد. اما در نهایت رقم ۶۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی برای بودجه عمرانی در سال جاری مصوب و در قانون گنجانده شد.
اینکه اکنون این رقم ۴۳ هزار میلیارد تومان اعلام شده، ظاهراً به دلیل بررسی و اصلاحاتی است که در مورد منابع بودجه انجام شده و فعلاً تصمیم بر این است که ۴۳ هزار میلیارد تومان به بودجه‌های عمرانی اختصاص پیدا کند. اما بعید نیست که بسته به شرایط، اگر منابع پاسخگو باشد ارقام بیشتری اختصاص پیدا کند یا دچار تغییرات دیگری شود.
گفتنی است، حدود ۸۰ هزار طرح عمرانی نیمه تمام در کشور وجود دارد که بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان منابع برای تکمیل آن‌ها لازم است؛ به همین دلیل تأمین بودجه‌های عمرانی در سال همواره با چالش‌هایی همراه بوده و شاید بتوان گفت: در چندین سال گذشته هیچ گاه بودجه‌های این بخش به طور کامل محقق نشده است.
علت این موضوع در آنجاست که هزینه‌های زیاد دولت به ویژه در بخش جاری که عمده آن را حقوق و دستمزد تشکیل می‌دهد و قابل حذف نیست، موجب می‌شود در زمان کاهش منابع برای تأمین سایر هزینه‌ها در بخش‌های دیگر از بودجه‌های عمرانی تا حدی که می‌توان چشم‌پوشی کرد.
برای سال جاری حدود ۴۸۸ هزار میلیارد تومان منابع جهت انجام هزینه‌ها در سال در بودجه مصوب شده است که از این رقم ۳۵۲ هزار میلیارد تومان مربوط به هزینه‌های جاری و ۶۶ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان مربوط به بودجه‌های عمرانی است! منابع دولت برای انجام این هزینه‌ها در سه بخش باید تأمین شود که ۲۳۸ هزار میلیارد تومان آن مربوط به درآمدهاست که عمده آن را مالیات تشکیل می‌دهد.
همچنین ۱۵۸ هزار میلیارد تومان درآمد نفتی و ۵۱ هزار میلیارد تومان از محل فروش اوراق پیش‌بینی شده است. حال اینکه این درآمد‌ها به ویژه درآمد‌های نفتی با توجه به شرایط تحریمی موجود تا چه اندازه قابل تحقق باشد، خود می‌تواند در تصمیم‌گیری دولت برای اصلاحاتی در منابع و مصارف بودجه مؤثر بوده و در مورد آن پیش‌بینی‌ها داشته باشد که کاهش بودجه‌های عمرانی نیز از جمله این موارد است.