به گزارش خبرگزاری دانشجو، به جریان افتادن طرح «جامع پذیرش و آموزش وکالت»، بحث انحصار در بازار وکالت را به یکی از مهمترین موضوعات حوزه قضایی و حقوقی کشور بدل کرده است.
هر یک از طرفین برای اثبات ادعای خود و یا رد ادعای طرف مقابل، استدلالهایی دارند. مطرحکنندگان موضوع انحصار، تعیین ظرفیت برای آزمون وکالت را به عنوان یکی از مهمترین ادله خود مطرح میکنند و معتقدند این انحصار که منشأ آن نیز قانون است، باید از بین برود.
در مقابل، رئیس و اعضای کانون وکلا به عنوان اصلیترین نهاد صنفی حوزه وکالت معتقدند وکالت شغل نبوده بلکه یک شأن است و بنابراین، نمیتوان ادبیات اقتصادی را به آن تسرّی داد.
گذشته از اصل وجود انحصار، یکی از چالشها و موضوعات مورد اختلاف در حوزه وکالت بحث آمار شفاف و واقعی در خصوص تعداد واقعی وکلای فعال در کشور است.
در این خصوص، عیسی امینی، رئیس کانون وکلای مرکز معتقد است در کشور 75 هزار وکیل وجود دارد. برخی نیز تعداد وکلا را حدود 90 هزار نفر عنوان کردهاند.
وی میگوید: 75 هزار وکیل در مقابل 82 میلیون جمعیت، نسبت مناسبی است و قرار نیست با این تعداد وکیل مشکل ملی را حل کرد.
امینی ادامه میدهد: به ما اعلام میکنند برحسب جمعیت، تعداد وکیل کم است در حالی که در مقایسه با سایر کشورها میبینیم که در جامعه ما برعکس سایر کشورها تعداد وکیل کافی است.
رئیس کانون وکلای دادگستری مرکز معتقد است: در کشور ژاپن نسبت وکیل به جمعیت 1500 به یک، در مالزی 1700 به یک، در فرانسه 960 به یک، ارمنستان 1700 به یک، کشورهای عربی 1600 به یک و در ایران 1050 به یک است بنابراین با این آمارها میتوانیم به این نتیجه برسیم که کمبودی از بابت وکیل در جامعه نداریم.
اما واقعیت کدام است؟
فعالیت حدود 63 هزار وکیل در بازار خدمات حقوقی
در حال حاضر، وکلای کشور به دو دسته وکلای عضو کانون و وکلای مرکز تقسیم میشوند. بر اساس گزارش وزارت دادگستری در سال 95، تعداد وکلای فعال عضو کانونهای وکلای دادگستری مجموعاً 35.360 نفر بوده که با احتساب ظرفیت تعیینشده برای آزمونهای وکالت سالهای 95 و 96 ، در حال حاضر حدود 42هزار و600 وکیل عضو کانون وکلا وجود دارد.
فرزام اردلان به عنوان نماینده مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه نیز در خصوص تعداد وکلای این مرکز عنوان میکند: در حال حاضر 25 هزار وکیل فعال در این مرکز عضو هستند و به ارائه خدمات حقوقی میپردازند.
مجلس: 70 هزار وکیل در کشور فعال است
از طرف دیگر نوروزی سخنگوی کمیسیون قضایی مجلس میگوید: افزایش سطح دسترسی مردم به وکیل و خدمات حقوقی یکی از محورهای اصلاح نظام وکالت است و ارزان کردن بازار وکالت باید به عنوان هدف در اصلاح قانون وکالت مد نظر باشد.
وی با اشاره به معضل کمبود وکیل در کشور و تأکید بر ضرورت افزایش تعداد وکیل، میگوید: در حال حاضر در برخی کشورها به ازای هر 100 هزار پرونده، 202 وکیل وجود دارد اما در کشور ما حدود 70 وکیل وجود دارد.
البته بر اساس آمارهای غیر رسمی، از مجموع وکلای عضو مرکز وکلای قوه قضائیه تنها حدود 21 هزار نفر آنها فعالیت جدی در حوزه وکالت دارند.
بنابراین، تعداد کل وکلای فعال کشور در سال 98، مجموعاً عددی بین 63 تا 67 هزار نفر خواهد بود و بهتر است مسؤولان مربوطه حداقل نسبت به آمار وکلای فعال کشور دقت نظر بیشتری داشته و از این حیث بسیاری از مشکلات این جامعه را بشناسند و برای رفع آنها تلاش کنند.