مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر، در شانزدهمین همایش جامع علمی و فصلی پزشکان عمومی و پنل گفتوگوی کنفرانس روشهای ارتقای کارکرد درمان نگهدارنده در مراکز درمان سرپایی کشور، عرضه داروی متادون در داروخانهها را سوء تفاهم دانست و مخالفت انجمنهای علمی و کارشناسان درمان اعتیاد با این طرح را اعلام نمود.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، مدیرکل درمان و حمایتهای اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر، در شانزدهمین همایش جامع علمی و فصلی پزشکان عمومی و پنل گفتوگوی کنفرانس روشهای ارتقای کارکرد درمان نگهدارنده در مراکز درمان سرپایی کشور، عرضه داروی متادون در داروخانهها را سوء تفاهم دانست و مخالفت انجمنهای علمی و کارشناسان درمان اعتیاد با این طرح را اعلام نمود.
حمید جمعه پور درادامه افزود: پیشنهاد مصوبه توزیع متادون توسط داروخانهها از جانب وزارت بهداشت بوده و از توقف این طرح تا زمان تعیین و اصلاح این مصوبه خبر داد.
حضور ۷۰۰۰ پزشک شاغل در مراکز درمان اعتیاد
رییس انجمن پزشکان عمومی ایران ضمن بیان آماری از وضعیت اعتیاد در کشور، عملکرد بیش از ۷۰۰۰ پزشک شاغل در مراکز درمان اعتیاد را با توجه به اهداف تعیینشده، بسیار موفق دانست و بر حمایت کامل انجمن پزشکان عمومی از درمانگران فعال در این حوزه تاکید کرد.
عباس کامیابی در ادامه ضمن انتقاد از تعلل وزارت بهداشت در هولوگرام دار کردن داروی متادون خواستار مبارزه جدی با نشت و توزیع غیر قانونی این دارو شد.
امکان متقاضی شدن افراد عادی برای تهیه داروی متادون
علی فرهودیان، روانپزشک و استادیار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران درباره تفاوت تجویز و عرضه داروی یک بیمار دچار معضل اعتیاد و یک بیمار قلبی گفت: در ویژگیهای خاص این داروها، کاربرد طبی آنها و مقررات بینالمللی برآمده از تجربیات علمی و مدیریتی در توزیع و عرضه آنها نهفته است.
وی ادامه داد: بر اساس کنوانسیونهای بینالمللی و معاهدات مربوطه و مقررات نهادهای متولی و ناظر بر این حوزه مثلاً در کشورهای توسعهیافته، داروهایی که بهطور بالقوه اعتیادآورند، از حیث امکان و شدت سوءمصرف و کاربردهای طبیشان، به ۵ گروه تقسیم میشوند که هرکدام از این داروها حد مجازی از تجویز و دریافت از داروخانهها از سوی بیماران رادارند و اینکه در کجا و به چه شکلی قابلدسترسی هستند و هر نسخهشان چند بار قابلتجدید هست و تا چه حدی میشود تجویز کرد، تابع ضوابط خاص خودش است.
فرهودیان ادامه داد: با حضور داروی متادون در داروخانهها، طبیعتاً افراد عادی مراجعهکننده به داروخانهها ممکن است متقاضی دارو شوند و دارو در دسترستر و شیوع مصرف بالاتر میرود و به دلیل ماهیت داروها، امکان وابستگی و اعتیاد افزایش مییابد و اینطور نیست که ادعا شود بیمار، با دو بار مصرف میتواند ترک کند، برعکس بیمار با ادامه مصرف، به سمت اعتیاد پیشرفت میکند.
این استادیار دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران درباره اینکه آیا انتقال محل توزیع داروهای مخدر از مراکز درمان سوءمصرف مواد به داروخانهها در سلامت کل جامعه تأثیرگذار خواهد بود یا عواقب احتمالی این برنامه فقط دامنگیر معتادین میشود گفت: تأثیر این اتفاق هم بر روی معتادین خواهد بود و هم جمعیت عمومی کشور. دسترسی و درمان با متادون برای معتادان در صورت وقوع این اتفاق، ابعاد ناشناختهای دارد.
جلوگیری از انتشار ویروس ایدز دستاورد مراکز اعتیاد
در این نشست که با حضور بیش از ۴۰۰ تن از پزشکان درمانگر اعتیاد برگزار شد، دکتر مجتبی غالبی رئیس کانون صنفی درمانگران اعتیاد کشور در سخنرانی خود به موفقیتها و دست آوردهای دو دهه گذشته مراکز اعتیاد در ایران اشاره کرد و افزود که یکی از مهمترین آنها کاهش آسیبهای ناشی از اعتیاد، بخصوص تزریق غیر ایمن و انتشار ویروس خطرناک ایدز بود که سلامت کل جامعه را به خطر انداخته بود و میرفت که به معضل بهداشت عمومی تبدیل شود.
غالبی، ضمن گلایه از مسببان طرح توزیع متادون در داروخانهها گفت: چنین برنامهای علاوه بر مخاطرات عمومی برای همه جامعهی اسلامی، باعث تهدید اشتغال ۴۰هزار نیروی تحصیل کرده و متخصص شاغل در مراکز، خواهد شد و این اقدام وزارت بهداشت را مصداق ضرب المثل"نمک خوردن و نمکدان، شکستن"دانست.
برنامه ریزی برای ارتقای مراکز درمان اعتیاد
آذرخش مکری (استاد دانشگاه تهران و معاون آموزش مرکز ملی مطالعات اعتیاد ایران) با سخنرانی در قالب کنفرانس «روشهای ارتقای کارکرد درمان نگهدارنده در مراکز درمان سرپایی کشور» و با اعلام اینکه وجود بیش از ۷ هزار مرکز درمان اعتیاد در کشور که شامل یک پزشک، یک روانشناس، یک مددکار و یک پرستار شاغل است میتواند کارکردهای مفید دیگری در زمینه درمان سایر عادتهای آسیبرسان و معضلات اجتماعی داشته باشد، خواستار برنامهریزی برای ارتقای این مراکز شد.
استاد مکری خطاب به دکتر جمعه پور (معاون درمان ستاد مبارزه با مواد مخدر) گفتند؛ لطفا به مسولین طراح این طرح بفرمایید با گرفتن دارو از مراکز درمان اعتیاد عملا موجب تعطیلی این مراکز میشوید.
بیمار به خاطر دارو به مرکز مراجعه میکند و در کنارش این امکان وجود خواهد داشت که پکیجی از خدمات روانشناختی و رواندرمانی به وی ارائه شود
آقای دکتر جمعه پور خواهش میکنم به مسولین تصمیم ساز بفرمایید این ساختار کم نظیر در کشور، میتواند کارکردهای مفید دیگری در زمینه درمان سایر معضلات اجتماعی برایش تعریف کرد و از این پتانسیل بالا به بهترین نحو بهره برداری نمود نه اینکه برای تعطیلی و ناکار آمد کردنش برنامه ریزی کرد؟!
سیستم درمان اعتیاد به شکل فعلی حفظ و دارو از مراکز به بیماران عرضه شود
علیرضا نوروزی نیز درباره عرضه متادون در داروخانهها گفت: تاکنون داروها از طریق مراکز درمان اعتیاد برای بیماران عرضه میشد، اما پیرامون مصوبهای که مطرح شده است روش جایگزینی درنظر گرفته شده که تجویز دارو در مراکز انجام و عرضه آن با ارائه نسخه به داروخانه تحویل داده شود.
وی افزود: اکنون موضوع جایگزین که تغییر چندانی در شکل ارائه خدمات نمیدهد مطرح شده و آن این است مراکزی که داروها را از دانشگاه علوم پزشکی میگرفتند از داروخانهها بگیرند، اما عرضه دارو همچنان بر عهده مراکز باشد.
نوروزی گفت: اینمساله مشکلاتی را ایجاد میکند و خطرات جدی را در حوزه درمان اعتیاد در کشور به وجود میآورد، زیرا در این صورت دسترسی به درمان برای مراجعان سختتر میشود و باید به دو محل مراجعه کنند بنابراین وقت و هزینه بیشتری به دلیل رفت و آمد صرف میکنند و نگرانیهایی برای محرمانه ماندن دارند؛ لذا سهولت بیمار برای دسترسی به بسته خدمات کاهش پیدا میکند به ویژه در گروههای خاص که مشکلاتشان از حساسیتی برخوردار است علاوه بر آن نیز هزینه درمان افزایش مییابد و به ضرر بیماران است.
این متخصص روانپزشک مرکز ملی مطالعات اعتیاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه قطعا این تصمیم به ضرر سلامت عمومی و بیماران است گفت: علاوه براین موضوع در سیستم درمانی کشور ظرفیتهایی را از طریق مراکز درمان ایجاد کردیم و پرسنلی را شکل دادیم تا امکاناتی برای نگهداری و توزیع دارو پیش بینی شود. اگر قرا باشد دارو از طریق داروخانه عرضه شود استانداردهای متفاوتی میخواهد که ایجاد آن هزینه بر است.